زیست انلاین: شرکت های گواهی دهنده به محصولات ارگانیک از ابتدا تا انتهای فرایند تولید ، نظارت دارند و اگر کسی ادعا دارد که ممکن است محصول غیر ارگانیک توسط تولید کننده ای که آرم ارگانیک دریافت کرده وارد بازار می شود باید با مستندات آن را ارائه کند.

به گزارش پایگاه خبری زیست آنلاین ، موضوع عدم اطمینان برخی از تولید کنندگان و مصرف کنندگان به محصولات دیگری که آرم ارگانیک دریافت کرده اند موضوعی است که زیست آنلاین آن را با رئیس هیات مدیره بیوسان گواه مطرح کرده است که در ادامه مشروح گفتگو را می خوانید .

*برخی از تولید گنندگان  که محصولات ارگانیک تولید می کنند این گله را دارند که در فرایند تولید تعدادی از تولید کنندگان از میزان تولید ارگانیکی که اعلام کرده اند ،محصول بیشتری به فروش می رسانند .به طور مثال عنوان می کنند که به فرض تولید کننده ای گواهی یک تن محصول دارد اما خیلی بیشتر جنس وارد بازار می کند و به فروش می رساند چه راهکاری برای این موضوع وجود دارد ؟

 اگر چنین مواردی وجود دارد باید مستند این موارد را اعلام کنند زیرا در حوزه بازرسی بحث چک کردن میزان فروش محصولات نیز وجود دارد. مثلا اعلام می شود آقای بابایی که ۳۰ هکتار باغ دارد ۷۰۰ تن انار تولید می کند . این موضوع در بازرسی ها چک می شود و او به ما گزارش می دهد که  چه مقدار در سازمان میادین فروخته و چه مقدار صادر کرده است و مرحله به  مرحله فروش را تحت بازرسی داریم   و تراز می کنیم که ۷۰۰ تن محصول او  ۲ دو هزار تن نشود. در واقع این موضوع جزو وظایف شرکت بازرسی است و اگر کسی چنین ادعایی دارد این موضوع را مطرح کند و با مستندات آن را نزد ما بیاورد.


*چرا این موضوع را در سایت منعکس نمی کنید که فلان تولید کننده که گواهی دارد این مقدار محصول دارد و باید آن را بفروشد ؟

در گواهی ایرانی که می دهیم این مقدار در سایت عنوان می شود اما در گواهی ارو پایی این میزان عنوان نمی شود زیرا مکانیزم کل محصول چک می شود و از ابتدا تا انتها تولید محصولات نظارت وجود دارد و میزان محصولی هم که تولید شده است مشخص است.

*اما واقعا دغدغه این وجود دارد که بحث نظارت روی میزان محصولات وجود دارد و یا خیر و شاید ترویج برخی شایعات بی اعتمادی را در این حوزه بیشتر می کند ؟

اگر مستند چیزی دارند بیاورند.اما مطمئن باشند که ما نظارتمان دقیق است  . یکی از ضعف های بخش کشاورزی ما این است که در این بخش تولید کنندگان پشت هم نیستند . به طور مثال اگر  در تعرفه واردات ماشین خللی پیش بیاید تولید کنندگان ماشین لابی می کنند و می روند و مشکلشان را حل می کنند . اما در بخش کشاورزی متاسفانه تولید کنندگان به هم اعتماد ندارند و پشت هم نیستند .در مواردی هم که گفته شد  اگر موردی هست مدارکش  را بیاورند تا ما به آن رسیدگی کنیم .اما اینکه فقط بخواهیم صرف حرف زدن تولید کننده ای را زیر سوال ببریم کار منطقی به نظر نمی رسد.

*به نظر شما یک شرکت گواهی دهنده  در کشور مسولیت  وظیفه بازرسی کل را هم خودش انجام دهد، کفایت می کند یا یک نهاد ملی باید آن را نظارت کند ؟

در هر کجای دنیا وقتی شرکتی مسولیت را برعهده گرفته است باید آن را انجام دهد.

*مثلا سازمان استاندارد گواهی ملی ۱۱ هزار می دهد و شما هم گواهی می دهید این ها با هم تضاد پیدا نمی کنند ؟

ما هم گواهی اروپا و هم گواهی آمریکا و هم ۱۱ هزار را تحت نظارت مرکز تایید صلاحیت نظارت صادر می کنیم .خیلی ها نمی دانند که  سیستم کنترلی  که در دنیا برای کنترل استاندارد سازی محصولات تعریف شده است برای محصولات ارگانیگ چگونه است. برای استاندارد ملی ۱۱ هزار کشور خودمان فرایندی تعریف شده است مرکز ملی تایید صلاحیت زیر نظرسازمان استاندارد فعالیت می کند و وقتی این مرکز به شرکت های گواهی دهنده اعتماد می کند و آنها بازرسی ها را انجام می دهند ، نتیجه این بازرسی ها مورد تایید مرکز تایید صلاحیت هم هست . انگار که خودش این را تایید کرده است .

اما از طرفی سازمان تایید صلاحیت هم شرکت های بازرسی را رهانمی کند سازمان تایید صلاحیت برای گواهی هایش زمان اختصاص می دهد در مدت های تعیین شده دایکیومنت ها را چک می کند ، پروژه ها را انتخاب می کند و وقتی ما برای چک می رویم انها  هم همراه ما می آید ،رندم می گیرند

*چه مقدار تولید ارگانیک در کشور داریم ؟

۳صدم درصد از کل محصولات باغی و زراعی کشورمان ارگانیک است همسایه ما ترکیه ۳۰ برابر ما تولید می کند و کار می کند کمتر مانند ما دچار چنین چالش های است.

*راهکارهایی برای رفع این شک و شبهه ها وجود دارد ؟

در واقع هر کسی باید صلاحیت کار خودش را بداند یک فروشگاه نمی تواند روی کار اداره استاندارد ایراد بگیرد وقتی روند کار را نمی داند.  اگر موردی هست باید اعلام کنند تا شرکت های بازرسی وارد شوند و بررسی کنند . در واقع خیلی از فروشگاهها این اطلاعات را ندارند  فروشگاه اطلاعاتش را بر اساس جنسشان دارند و نیازی به سیستم ارزیابی و چک کردن و فرایند آن ندارد. چندی پیش یک فروشگاه عسلی را به اشتباه برداشته و نمونه عسل را به آزمایشگاهی برده که کارش اصلا عسل نبوده است آزمایشگاه یک ساعته جواب داده و اشتباه هم جواب داده است پیگیری کردیم متوجه شدیم عسل مشکلی نداشته است بلکه روند آزمایش های آزمایش مذکور متفاوت بوده است . در ضمن ما به عنوان شرکت گواهی دهنده تمام فرایند کار را چک می کنیم مثلا اگر ۵ تن محصول تولید کرده است تمام آن مورد بررسی قرار می گیرد و فاکتورهای آن را چک می کنیم . در حال حاضر تولید محصولات ارگانیک در حال توسعه است و هر چقدر شفافیت باشد تولید کنندگان بیشتر می شوند .

اما در این میان راهکاری که برای  حل این مساله به ذهن می رسد این است که  می توان به بارکد ها فکر کرد چون تمام محصولات بارکد فروش دریافت می کنند  می توان با فاکتور کردن بارکدها و قرار دادن آن در سایت این شبهه را نیز برطرف کرد. پله پله باید حرکت کنیم و بتوانیم طرح و برنامه بدهیم که چه کارهایی می توانیم انجام دهیم .

اما نکته دیگری که در این میان وجود دارد این است که برخی از فروشگاهها این شک و شبهه و بی اعتمادی را ایجاد می کنند و آن هم این است که جنس هاغیر ارگانیک را در کنار محصولات ارگانیک می چینند و اعتماد خریدار را خراب می کنند .


*در کنار بیشتنر محصولات ارگانیک محصولات سالم هم ارائه می شود که عرضه کنندگان ادعا می کنند که این محصولات سم و کود نخورده است اما استانداردهای ارگانیک را ندارد ؟

اصلا محصول سالم تعریف مشخصی ندارد مگر ما در سیستم تولید محصولات غذایی محصولات ناسالم هم داریم !در واقع چون ارگانیک نظم پیدا کرده نظام مند شده است و استاندارددارد و خودشان از این طرف و آنطرف محصولات مختلفی می آورند نام سالم را روی آن قرار داده اند در حالی که اصلا محصولی به نام سالم و جدا کردن آن از سایر محصولات نکته درستی نیست.


*در دنیا چه الگویی برای فروشگاههای عرضه کننده محصولات ارگانیک وجود دارد ؟

امریکایی ها بزرگترین مصرف کننده محصولات ارگانیک هستند به همین دلیل  فروشگاهها ی زنجیره بازار ارگانیک آنجا قرار دارد که محصول ارگانیک می آید و آنجا مصرف می شود . ما برای بازار ارگانیک  دو تعریف داریم یکی این است که فروشگاه کوچک داشته باشیم . در اروپا این فروشگاهها به نام خانه ارگانیک معروف است که  فقط جنس ارگانیک می آید همه چیز در این فروشگاهها ارگانیک به فروش می رسد غیر ارگانیک چیزی در این فروشگاهها وجود ندارد .نمونه دیگر این است که در فروشگاههای بزرگ بخشی به نام ارگانیک قرار داده اند و میوه ارگانیک هم کنار معمولی قرار گرفته اما لیبل خورده و مشتری خودش را دارد. ولی در فروشگاههای ما مشکل این است که بدلهایی از محصولات را می گذارند می گویند سالم است که در هیچ جای دنیا قابل قبول نیست مگر قرار است چیزی غیر از محصولات سالم کلا در ایران و دنیا تولید شود. اما ماجرای محصول ارگانیک متفاوت است ما اعتبار ویژه ای برای محصول ارگانیک قائلیم به این دلیل که محصول ارگانیک سم نخورده است ، تراریخته نیست و ضد قارچ به ان نخورده است به همین دلیل برای این محصول  حرمت قائلیم اینکه می گویند کمی سم خورده اصلا قابل قبول نیست عیاری برای شناساییش وجود ندارد . حق مردم این است که محصولی که می خواهند مصرف کنند اولا کاملا بشناسند و در ثانی محصول ارگانیک و عاری از هر آلودگی استفاده کنند .


*فکر نمی کنید تنوع محصولات ارگانیک کم است و شاید تنها یکی دو قفسه را در فروشگاهها پر کند ؟

 تنوع تولید محصولات ارگانیک افزایش پیدا کرده است .گوشت ارگانیک داریم . انار داریم. آب انار، آب انگور ،سیب زمینی ،خرما ،چای ،گلاب ،اسانس گل محمدی ، عسل ،برنج ،آرد برنج  ،گندم ،ماکارانی وارداتی ،سرکه ،خرما ،روغن و شکلات ارگانیک محصولاتی هستند که مصرف کنندگان ارگانیک می توانند آن را در بازار خودمان پیدا کنند.


*امکان دارد که ساز و کار مناسبی برای فروشگاهها و عرضه کنندگان مواد ارگانیک تعریف شود و اگر امکان ان هست چه سازمان هایی متولی این کار هستند ؟

انجمن ارگانیک یا شرکت های گواهی دهنده  می توانند ساز و کارو گواهی بدهند در زمانی که در انجمن ارگانیک بودم پشنهاد تاسیس این فروشگاهها را دادم و پیشنهاد مطرح شد که قسمتی از فروشگاههای بزرگ هم به این بخش اختصاص پیدا کند گفته بودم ارگانیک و معمولی و چیزی به نام سالم وجود نداشت اما اگر اضافه شده است این موضوع تخلف است . انجمن ارگانیک متولی فروشگاهها است اگر فروشگاهی از اصول تخطی کرد کافی است نامش از لیست انجمن حذف شود و وقتی فروشگاهی در لیست انجمن نباشد یعنی اعتبار ندارد

و اگر تخلفی صورت بگیرد ؟

سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تعزیرات می توانند با گزارشات مستند ارائه شده توسط شرکت های بازرسی و انجمن ارگانیک با متخلافان براساس قوانین موجود در کم فروشی برخورد کنند