صرفه جویی5300 میلیارد ریالی ناشی از عدم انتشار آلاینده ها از نیروگاههای تجدیدپذیر
تاخیر 5 ساله در بروز رسانی نرخ "صرفه جویی حاصل از کاهش انتشار آلاینده ها و مصرف آب/منابع در لایحه 1401 با نرخ جدید محاسبه خواهد شد
زیست آنلاین: منابع مالی صرفه جویی شده ناشی از عدم انتشار آلاینده ها از نیروگاههای تجدیدپذیر حدود 5300 میلیارد ریال برآورد می گردد این در حالی است که در آغاز سال 1400 ساتبا تفاهم نامه ای را با سازمان حفاظت محیط زیست مبادله نموده است که یکی از بندهای آن همکاری و پیگیری در تعیین نرخ جدید هزینه های زیست محیطی است. پیش بینی می شود منابع مالی لازم از محل عوارض آلایندگی وصول شده از محل یک درصد از قیمت فروش تبصره یک ماده 38 قانون مالیات بر ارزش افزوده در لایحه قانون بودجه سال 1401تامین گردد.
به گزارش زیست آنلاین، نیروگاههای تجدیدپذیر همچنان سهم اندکی در سبد انرژی کشور دارند به طوری که سهم آنها حدود 1 درصد از کل ظرفیت منصوبه نیروگاهی کشور را تشکیل می دهد. این در حالی است که نیروگاههای حرارتی با سهم 80 درصدی با مصرف انواع سوختهای فسیلی، (5400 میلیون لیتر مازوت، 11000 میلیون لیتر گازوئیل و 62000 میلیون مترمکعب گاز طبیعی) مقدار 000/290 میلیون کیلووات ساعت برق در سال تولید می کنند.
احتراق این مقدار انواع سوختهای فسیلی در فرآیند تولید برق در نیروگاههای حرارتی منجر به تولید و انتشار انواع آلاینده های محیط زیستی می گردد که از مهمترین آنها می توان به انتشار 250 هزار تن اکسیدهای گوگرد، 700 هزار تن اکسیدهای ازت و 190 میلیون تن دی اکسید کربن در سال اشاره کرد.
توسعه تجدیدپذیرها، گامی در جهت کاهش آلاینده های زیست محیطی صنعت برق
رضا صمدی مدیرکل دفتر ارزیابی اقتصادی، فنی و زیست محیطی ساتبا در خصوص اثرات زیست محیطی و اجتماعی این آلاینده ها در گفتگو با زیست آنلاین گفت: از اثرات زیست محیطی و اجتماعی این آلاینده ها در مراجع بین المللی تحت عنوان Social Costs یا Externalities نامبرده می شود. بعبارت دیگر آلودگی هوا باعث سوزش چشم، افزایش بیماریهای تنفسی و ریوی، کاهش طول عمر، تخریب نمای ساختمانها و بناهای تاریخی، مصرف بیشتر مواد شوینده و پاک کننده و غیره شده و از این طریق هزینه های پنهان را به جامعه تحمیل می نماید. علاوه بر آلاینده های هوا، آلودگی آب و حتی خاک نیز مطرح بوده و دارای اثرات زیست محیطی گسترده ای هستند.
نحوه محاسبه عدم آلایندگی
صمدی خاطر نشان کرد: در سیستم قیمت گذاری واقعی یک کالا در بازار باید ارزش کلیه عوامل و مواد مصرفی و همچنین ارزش محصولات اصلی و جانبی تولیدی لحاظ شود. یعنی همانطور که در محاسبه قیمت برق تولیدی از نیروگاههای حرارتی به هزینه سوخت مصرفی و نیروی انسانی توجه می شود باید به خسارت ناشی از آلایندگی نیز توجه کرد که نیروگاههای تجدیدپذیر فاقد این هزینه ها هستند.
وی با بیان اینکه کمی کردن هزینه های زیست محیطی کار پیچیده ای است گفت: در علم اقتصاد محیط زیست، مطالعات بسیاری در این خصوص صورت گرفته و پژوهشگران و دانشمندان این حوزه از روشهای متفاوتی به ارزش گذاری مواهب زیست محیطی و هزینه تخریب آنها پرداخته اند که از آن جمله می توان به روش هزینه تمایل به پرداخت (WTP)، هزینه جبران خسارت اشاره کرد.
مبنای قانونی این منبع درآمدی تجدیدپذیرها
مدیرکل دفتر ارزیابی اقتصادی ساتبا در خصوص مبنای قانونی این منبع درآمدی تجدیدپذیرها توضیح داد و گفت : قانون بالادستی این موضوع ماده 61 قانون اصلاح الگوی مصرف است که در تبصره ت ماده 1 آئین نامه اجرایی ماده 61 قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی آمده است: "صرفه جویی حاصل از کاهش انتشار آلاینده ها و مصرف آب، میزان کاهش هزینه های زیست محیطی و اجتماعی که به دلیل استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر و پاک و کاهش انتشار آلاینده های محلی و جهانی و کاهش مصرف آب بدست می آید و رقم آن توسط سازمان حفاظت محیط زیست با همکاری سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور تعیین می شود."
صمدی اضافه کرد: بر این اساس سازمان حفاظت محیط زیست با همکاری سازمان مدیریت و برنامه ریزی این نرخ را در سال 1395 مبلغ 1500 ریال بر کیلووات ساعت تعیین کردند ولی متاسفانه تا کنون نرخ جدیدی اعلام نشده است.
وی با بیان اینکه در آغاز سال 1400 ساتبا تفاهم نامه ای را با سازمان حفاظت محیط زیست مبادله کرده است گفت: یکی از بندهای این تفاهم نامه همکاری و پیگیری در تعیین نرخ جدید هزینه های زیست محیطی است که امیدوارم با تعامل خوب بین دو سازمان و همچنین همکاری امور انرژی سازمان برنامه و بودجه این امر هر چه زودتر محقق شود.
وی ادامه داد: برآوردهای انجام شده نشان می دهد که در سال گذشته برق تولیدی منابع تجدیدپذیر حدود 1600 میلیون کیلوات ساعت بوده است که با احتساب هزینه های زیست محیطی بر اساس رقم اعلامی سال 1395 معادل 2400 میلیارد ریال خواهد بود.
به گفته مدیرکل دفتر ارزیابی اقتصادی، فنی و زیست محیطی ساتبا ،اگر رقم 1500 ریال با نرخ تورم (شاخص ( CPI بروزرسانی کنیم تقریباً به رقم 3300 ریال خواهیم رسید که در این صورت منابع مالی صرفه جویی شده ناشی از عدم انتشار آلاینده ها از نیروگاههای تجدیدپذیر حدود 5300 میلیارد ریال برآورد می گردد.
این پول از کجا تامین خواهد شد
صمدی در خصوص محل قانونی تامین این منبع مالی برای تجدید پذیر ها گفت: ما در حال بررسی قوانین و آیین نامه های بالا دستی هستیم تا درصورت تعیین نرخ جدید هزینه های زیست محیطی، پیشنهاد این رقم در لایحه قانون بودجه سال 1401 طرح گردد. پیش بینی می شود منابع مالی لازم از محل عوارض آلایندگی وصول شده از محل یک درصد از قیمت فروش تبصره یک ماده 38 قانون مالیات بر ارزش افزوده تامین گردد.
مدیرکل دفتر ارزیابی اقتصادی ساتبا در پایان اشاره کرد: قطعاً لحاظ نمودن تمام مزایای نیروگاههای تجدیدپذیر می تواند گام موثری در تامین منابع مالی لازم برای حمایت از این صنعت دوستدار محیط زیست و پاک باشد که در نهایت منجر به افزایش سهم آن در سبد انرژی کشور خواهد بود.