مدیر ملی طرح حفاظت از تالاب‌های ایران ادامه روند توسعه ناپدار را عامل تهدید کننده برای زندگی انسانی دانست.

به گزارش زیست آنلاین از ایسنا درخصوص الگوی مدیریت زیست بومی اظهار کرد: در گذشته نگاه و برنامه‌ها مبتنی بر این بود که مردم را در امور حفاظتی و بهره‌برداری از اکوسیستم‌ها دخیل نکنیم و این امر منجر به تعارض بی‌پایان بین نظام حاکمیتی و مردم شد.

 

وی با اشاره به الگوی مدیریت زیست بومی که سال‌هاست در بحث محیط زیست مطرح است، افزود: برای حفاظت و مدیریت صحیح اکوسیستمی باید کلیه ذینفعان و‌ مرتبطین با اکوسیستم‌های طبیعی و از جمله تالاب‌ها را شناسایی و نقش آنها را تعیین کنیم و آنها را در بحث مدیریت و بهره‌برداری حفاظت از اکوسیستم سهیم کنیم.

 

سلیمانی روزبهانی با تأکید بر اینکه رسیدن به این امر نیازمند رعایت اصول و شاخصه‌هایی است، گفت: زمانی این امور محقق می‌شود که فرد در مسیر حفاظت از اکوسیستم هدایت شود و الگوی حفاظت، بهره‌برداری و یا توسعه پایدار را داشته باشیم، همچنین بحث تسهیم منافع را به صورت جدی در نظر داشته باشیم و منافع حاصل از بهره‌برداری پایدار از تالاب را به اشتراک بگذاریم.

 

وی تصریح کرد: تا زمانی که درک این موضوع برای جوامع محلی حاشیه تالاب و ذینفعان کلیدی تالاب که منافع حاصل از بهره‌برداری را در اختیار دارند ایجاد نشود، همچنان یک بخش اصلی برنامه را از دست خواهیم داد.

 

وی مباحث دو روز گذشته و برگزاری این کارگاه مشورتی را تلاشی دانست تا دستگاه‌های مرتبط و ذینفعان به درستی شناسایی شوند و با مشارکت یکدیگر برنامه جامع مدیریتی تالاب را در کنار هم تدوین و ترسیم کنند.

 

حفاظت از محیط زیست به مطالبه عمومی بدل شود

 

مدیر ملی طرح حفاظت از تالاب‌های ایران با بیان اینکه مشکل حفاظت از محیط زیست تا زمانی که به مطالبه عمومی بدل نشود حل و رفع نخواهد شد، عنوان کرد: این مطالبه عمومی به این معناست که علاوه بر محیط زیست دستگاه‌های دیگر مانند جهاد کشاورزی، سازمان آب و استانداری موضوع حفاظت از محیط زیست را به رسمیت شناخته باشند و آن را به عنوان مسئله مهم در نظر بگیرند.

 

وی اضافه کرد: بحث محیط زیست صرفاً توجه به جانوران، گیاهان و تنوع زیستی نیست بلکه در کنار آن توجه به زندگی پایدار برای انسان نیز باید مدنظر قرار گیرد و ادامه این شکل توسعه و بهره‌برداری در کشور فضای پایداری برای زندگی انسان در دراز مدت فراهم نخواهد شد.

 

سلیمانی روزبهانی قرارگرفتن ۳۰۰ دشت کشور در وضعیت بحرانی را نشان از بهره‌برداری ناپایدار عنوان کرد و گفت: امروز مسئله روز تنها حفظ محیط زیست و گونه‌های جانوری و گیاهی نیست در شرایط فعلی زندگی انسان در معرض خطر است به همین دلیل حفظ محیط زیست و تالاب‌ها را گره خورده با توسعه و بهره‌برداری پایدار می‌دانیم و علاوه بر به رسمیت شناختن موضوع توسعه پایدار باید نگاه بلندمدتی برای حفاظت از محیط زیست برای آینده طولانی مدت داشته باشیم.

 

وی با اشاره به تدوین سه برنامه مدیریتی حفاظت از تالاب‌ها برای سه تالاب شادگان، دریاچه ارومیه و تالاب پریشان در فاز اول، افزود: در فاز جدید هشت تالاب دیگر نیز صاحب برنامه مدیریتی حفاظت خواهند شد البته استراتژی ما این نیست که به صورت کامل خود ورود کنیم بلکه به ادارات محیط زیست شهرستان‌ها و استان‌ها کمک می‌شود تا صرفاً نه با نگاه محیط زیستی بلکه به عنوان دبیرخانه هماهنگ‌کننده در استان کار را هدایت کنند.

 

مدیر ملی طرح حفاظت از تالاب‌های ایران داشتن برنامه مدیریتی برای حفاظت از تالاب‌ها را اقدامی دانست که به کنوانسیون رامسر نشان می‌دهد که برای حفاظت برنامه داریم که همه ذینفعان ان را به رسیمت می‌شناسند و مسئولان کنوانسیون را مجاب خواهد کرد که وجود این برنامه قطعاً می‌تواند خلاءهای موجود در این راستا را در آینده پر کند و علاوه بر این باید برای کنوانسیون رامسر مسجل شود که متعهد به اجرای این برنامه هستیم. قطعاً این دو شرط کمک فراوانی برای عضویت تالاب‌های کشور به ویژه تالاب میقان به کنوانسیون رامسر خواهد داشت.

 

‌اشکال متنوع توسعه در حوضه آبریز میقان نفس تالاب را می‌گیرد

 

وی با اشاره به بازدید خود از تالاب میقان ، گفت: من گذشته از اینکه محیط زیستی هستم، خود را فردی متعهد به توسعه پایدار می‌دانم. عمده چالش جدی که تالاب میقان با آن مواجه است و اغلب تالاب‌های کشور نیز با آن درگیر هستند بحث توسعه ناپایدار در حریم و درون تالاب‌هاست. ما با اشکال متنوعی از توسعه در حوضه آبریز تالاب و درون آن مواجه هستیم که نفس تالاب را می‌گیرند.

 

وی افزود: تالاب میقان تالاب سیلابی است و ما راه ورود سیلاب‌ها را به میقان بسته‌ایم، توسعه جدی و عجیب کشاورزی در حریم تالاب خود یکی از مشکلات جدی تالاب میقان اراک است و بحث بهره‌برداری ناپایدار توسط شرکت املاح معدنی ایران است که البته این به معنای توقف اقدامات در آنجا نیست بلکه با این شکل توسعه و بهره‌برداری بدون در نظر گرفتن ملاحظات زیست محیطی اقدامی تهدید کننده و خطرساز است. مشکل جدی دیگر تالاب بحث ورود فاضلاب به تالاب است که باید به صورت کامل تصفیه شود.

 

سلیمانی روزبهانی مسائل و مشکلات تالاب را جدی دانست و گفت: تلاش داریم که با در نظر گرفتن همه این مسائل برنامه مدیریتی جامعی را تدوین کنیم و در قالب راهکارها و اولویت‌ها تکلیف هر یک از دستگاه‌های مرتبط برای حفاظت و برطرف کردن اثراث فعالیت‌ها را تحلیل کنیم. باید طی این فرایند مشارکتی شرایطی فراهم شود که همه در ذیل این برنامه حرکت کنند.

 

وی با اشاره به فراهم شدن فضا برای تدوین این برنامه خواستار حضور جدی کلیه دستگاه‌های مرتبط شد و گفت: باید برای حفظ تالاب و داشتن زندگی انسانی سالم تلاش کنیم.

 

مدیر ملی طرح حفاظت از تالاب‌های ایران اظهار کرد: تلاش ما بر این است که در قالب این طرح شیوه مدیریتی سازمان را به لایه‌های دیگر مدیریتی تزریق کنیم. برنامه تدوین شده امروز مختص تالاب میقان خواهد بود اما، این امکان وجود دارد که اقدامات اجرایی را به سایر تالاب‌ها نیز انتقال دهیم. باید تصمیم‌گیران استان این برنامه‌ها را جدی در نظر بگیرند و متکی به تهران نباشد و متناسب با برنامه مدیریتی، تالاب‌های استان خود را حفظ کنند و نجات دهند.