مدیر ملی کمیته مقابله با پدیده گرد و غبار از تهیه طرحی جامع با نگاهی جدید برای رسیدگی به مسئله گرد و غبار در شرق کشور خبرداد، تا از وارد آمدن خسارتهای سنگین جلوگیری بهعمل آید، نظیر آنچه بهگفته ستاد بحران سیستان و بلوچستان، توفان طی ۱۹ تیر تا ۱۵ مرداد ۲۰۲ میلیارد تومان خسارات در این استان برجای گذاشت.
به گزارش زیست آنلاین از مهر، در جلسهای که با حضور هاشمی استاندار، اربابی رییس ستاد بحران استان سیستان و بلوچستان، پرویز گرشاسبی معاون آبخیزداری و امور مراتع سازمان جنگلها و مراتع کشور، علی اکبر راشکی و علی رضا نوروزی از اعضای کمیته مقابله با پدیدهی گرد و غبار، در استانداری سیستان و بلوچستان برگزار شد، شعاعی مدیرملی مقابله با پدیده گردو غبار سازمان حفاظت محیط زیست گفت: «طرح با توجه به شرایط بروز خشکسالی بیش ا ز۱۵ سال و محدودیتهای ایجاد شده توسط همسایه شرقی و ارائه راهکارهای کنترل و کاهش شدت گرد و غبار در شمال سیستان و بلوچستان تهیه میشود. »
شعاعی بازگشت تالاب هامون به وضعیت مطلوب گذشته را ناممکن دانست و بر ضرورت تهیه مدل با تعریفی جدید اشاره کرد که اگر آب به دریاچه رسید از چه بخشهایی باید بهرهبردای شود.
وی با مقایسه بحران گردوغبار در غرب با آنچه در سیستان اتفاق میافتد گفت: « بحرانهای گرد و غبار و طوفان در غرب کشور با آنچه در سیستان اتفاق میافتد بسیار متفاوت است. در حال حاضر بسیاری از استانهای کشور از جمله ایلام، خوزستان، کرمان و جنوب استان سمنان با این مشکل مواجه هستند، ولی این بحران در سیستان به شکل حادی مشاهده میشود.»
وجود بادهای ۱۲۰ روزه منطقه سیستان که قبلا با عبور از روی آب تالاب بین المللی هامون موجب تعدیل و خنکی هوای منطقه میشد، با وجود خشکسالیهای چند سال اخیر، ریزگردها را با ایجاد آلودگیهای بسیار شدید همراه میآورد بهطوریکه مسئله ریزگرد در منطقه سیستان به مهمترین چالش، برای زندگی و سلامت ساکنان آن تبدیل شده است.
دولت افغانستان علیرغم معاهدات بین دو کشور از جمله قرارداد گلداسمیت و معاهده ۱۳۱۵ که تقسیم ۵۰ - ۵۰ آب هیرمند را مقرر میکرد و قرارداد ۱۳۵۱ که مقرر میداشت حقآبه ایران از هیرمند ۲۶ متر مکعب در ثانیه باشد، هرگز پایبند نبوده است.
در دوره طالبان مسیر رود هیرمند به روی ایران بسته شد. پس از سقوط طالبان با وجود تغییر حکومت در افغانستان، آب هیرمند همچنان بر روی ایران بسته است. در مذاکراتی که سالهای اخیر بین مقامات دو کشور صورت گرفت، دولت ایران خواستار اجرای دوباره قرارداد سال ۱۳۵۱ شد. در سفری که حامد کرزای رییس جمهوری افغانستان نیز در آذر ۱۳۹۲ به ایران انجام داد، روحانی رییس جمهوری ایران در دیدار باوی بر تامین حقآبه تالاب هامون تاکید کرد.
افسری مدیر کل حفاظت محیط زیست سیستان و بلوچستان که شعاعی مدیرکمیته ملی مبارزه با گردو غبار و هیات همراه را دربازدید از کانونهای گردوغبار همراهی میکرد، پیگری حق آبه تالابهامون را برای کنترل ریزگردها و مدیریت آن در حفظ رونق اقتصادی و زندگی مردم با اهمیت ذکر کرد. پیش از این اسماعیل نجار معاون وزیر کشور و رییس ستاد مدیریت بحران کشور در دیدار از استان سیستان و بلوچستان گفته بود:«امروز مهمترین بحث در سیستان و بلوچستان پدیده توفان، ریزگرد و به خطر افتادن سلامت و جان مردم است.»