صیانت از میراث طبیعی ایران نسخه ای شفابخش برای جلوگیری از تخریب جنگل ها و حفظ سلامتی مردمی است که سال ها گرفتار مشکلات زیست محیطی و آلودگی در کلانشهرها هستند.

به گزارش زیست آنلاین به نقل از ایرنا، جنگل ها به دلیل ظرفیتی که برای تعدیل آب و هوا دارند، برای زندگی بشر حیاتی محسوب می شوند؛ اهمیت این نقش به حدی است که تخریب آنها می تواند موجب تغییراتی گسترده اقلیمی در کشور شود.


بهره برداری بی رویه از درختان جنگل ها، چرای دام ها، آتش سوزی که بیشتر عامل انسانی در آنها نقش دارد، ویلاسازی های گسترده در اراضی جنگلی، تغییر کاربری این اراضی، گرما و خشکسالی از عواملی است که به سرعت در حال تخریب جنگل ها و منابع طبیعی به عنوان ریه های تنفسی مردم ایران است.

از این رو ارایه هر راهکاری برای متوقف کردن این فرآیند و توقف فرآیند تخریبی جنگل ها و مراتع طبیعی باید برای کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت باشد.

به اعتقاد کارشناسان، فوری ترین تهدید برای جنگل های شمال کشور در این شرایط سهل انگاری شکارچیان، بهره برداران، جنگل نشینان، دامداران و گردشگران در روشن کردن آتش برای طبخ غذا یا هر نوع بهره برداری دیگر و خاموش نکردن کامل آن هنگام ترک منطقه است.

علاوه بر این مواردی نظیر خشک شدن جنگل ها به دلیل گرمای کم سابقه هوا و خشکسالی نیز از معضلاتی است که باید مورد توجه قرار گیرد. 

ˈناصر عاشوریˈ نماینده مردم فومن و شفت در مجلس در این باره می گوید: در ۵۰ سال اخیر سابقه نداشته که بخش هایی از جنگل های شمال کشور خشکیده شوند که متاسفانه این رویداد باعث ایجاد ۳۰ مورد آتش سوزی در دو هفته اخیر در این مناطق شده است.

وی با تاکید بر ضرورت حفاظت از منابع ارزشمند ملی از جمله جنگل ها، گفت: به علت ادامه روند خشکسالی در استان های شمالی، بسیاری از باغات، درختان میوه و حتی دامپروری ها در استفاده از مراتع به منظور تامین خوراک دام با مشکل مواجه شده اند. 

نماینده مردم فومن و شفت در مجلس تاکید می کند که اکنون بخش هایی از جنگل های سرسبز شمال زرد رنگ و دچار برگ ریزان شده اند که این امر از رویدادهای نادر در ۵۰ سال اخیر بوده است.

عاشوری تاکید کرد: امسال شاهد آتش سوزی های بسیار در جنگل ها بودیم به طوری که در این دو هفته اخیر حدود ۳۰ مورد آتش سوزی بزرگ در جنگل های شمال کشور رخ داده به همین جهت مردم باید در این فرصت کوتاه باقی مانده تا فصل بارندگی از جنگل های شمال به عنوان ثروت ارزشمند ملی مراقبت کنند.

مورد اخیر نیز باید به طور جدی بررسی و راهکاری برای آن اندیشیده شود زیرا همین برگ ریزان در جنگل ها و خشک شدن شاخ و برگ ها به همراه اقدامات عامل انسانی باعث آتش سوزی های گسترده در جنگل های کشور شده است.

ˈعطاء الله داداش پورˈ معاون مدیریت بحران استان مازندران با اشاره به اهمیت ترویج فرهنگ پیشگیری و حفظ عرصه های طبیعی، بویژه در خصوص حساسیت آتش سوزی عرصه های جنگلی تاکید دارد که اطلاع رسانی با ساخت برنامه های انیمیشن و پخش آن از طریق رسانه ملی یکی از راهکارهای ایجاد حساسیت نسبت به خطر روشن کردن آتش در منابع طبیعی است.

وی با بیان این که آمارهای یگان های حفاظت منابع طبیعی نشان می دهد که علت بیش از ۹۵ درصد آتش سوزی ها، عامل انسانی است، افزود: از آنجا که امسال خزان زود رس به وجود آمده است، باید بیشتر مراقب باشیم.

معاون امور جنگل های سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور نیز گفت: دولت نسبت به حفظ و حراست از جنگل ها به عنوان میراث طبیعی اهتمام جدی دارد.

ˈبهزاد انگورجˈ معاون سازمان جنگل ها و مراتع کشور رویکرد جدید این سازمان را مشارکتی کردن فعالیت ها در زمینه حفظ و حراست از منابع طبیعی برشمرد و گفت: در حال تهیه برنامه های راهبردی برای توسعه زراعت چوب، توسعه جنگل ها، حفاظت و حمایت از مرتع داری و بیابان زدایی هستیم. 

با اتکای هر چه بیشتر به مشارکت های جامعه و عوامل ذی نفع، می توان به شکل مطلوب تری از میراث طبیعی صیانت کرد و بر این اساس موضوع حفاظت، صیانت و احیاء باید با سرعت بیشتر و مشارکت جامعه به اجرا در آید.

بر اساس آمار اعلام شده از سوی سازمان حفاظت محیط زیست هر سال حدود ۴۵ تا ۹۰ هزار هکتار از مساحت جنگل های کشور کاسته می شود و بازگشت این میزان جنگل نیز به صدها سال زمان نیاز دارد آن هم در صورتی که شرایط موجود رو به بهبودی برود و اوضاع وخیم تر از اکنون نشود.

سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرده که هر هکتار جنگل سالانه ۵.۲ تن اکسیژن تولید می کند و هر هکتار جنگل حدود ۶۸ تن گرد و غبار هوا را در هر سال جذب می کند که این اعداد و ارقام نشان می دهد جنگل ها ریه های تنفسی مردم است و طرح های صیانتی باید به طور جدی تر دنبال شود.

عملیات کربن گیری وظیفه اصلی جنگل ها و منابع طبیعی در چرخه حیات است؛ این ثروت سبز خدادای گاز کربنیک و آلودگی های هوا را جذب و اکسیژن تولید می کند.

شمال کشور دارای یک میلیون و ۹۰۰ هزار هکتار جنگل و یک میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار مرتع است؛ این جنگل ها به تنهایی قادر هستند در فرآیند کربن گیری، اکسیژن مورد نیاز ۱۹ میلیون نفر را در طول یک سال تامین کنند.

آمارها نشان می دهد که ۶۰ درصد اکسیژن موجود در هوا از طریق جنگل ها، منابع طبیعی و فضاهای سبز تامین می شود که نشان می دهد جنگل ها به حقیقت ریه های تنفسی مردم محسوب می شوند و در تامین سلامت مردم نقش اساسی دارد.

بنابراین می توان گفت موضوع صیانت از جنگل ها و مقابله با اقدامات تخریبی باید موضوعی در ارتباط با سلامت مردم تلقی شود.

بر اساس اعلام سازمان حفاظت محیط زیست در مناطق پر درخت استرس های محیطی کمتری ایجاد می شود و جنگل ها و منابع طبیعی تاثیر بسزایی در امنیت روحی و روانی انسان ها دارند.

اما با تاسف امروز ویلاهای رنگارنگ و بدقواره، زیبایی و جلوه این میراث خدادادی را کاهش داده اند و کمتر می توان از آثار روحی و روانی جنگل های بکر استفاده کرد. 

علاوه بر موارد ذکر شده گسترش جنگل ها و منابع طبیعی در کشور آثار و برکات دیگری نیز دارد که جلوگیری از رانش زمین و فرو ریختن بهمن از جمله آنها است.

رشد درختان در دامنه ها افزایش پایداری خاک را به دنبال دارد که سبب می شود تا مناطقی که قابلیت لغزش و رانش دارند، مستحکم شوند.

بررسی ها حاکی از آن است در مناطقی که درختان بیشتری قطع شده اند، رانش زمین بیشتر اتفاق افتاده و آثار آن نیز مخرب تر بوده است. 

همچنین درختان در جنگل ها سطوح ناهموار متعددی ایجاد کرده و خطر سقوط بهمن را به طور قابل ملاحظه ای کاهش می دهند.

گزارش از: داریوش غفاری