روند رو به رشد آلاینده ها، نفس رودخانه ها که از آن به عنوان مادر دریاها یاد می شود را نیز بند آورده است و به جای آب، جوی فاضلاب در برخی از این شریانهای حیاتی به راه افتاده است.

به گزارش زیست آنلاین به نقل از مهر، بیش از ۱۴۰ رودخانه کوچک و بزرگ در مازندران جریان دارد که عبور رودخانه‌ها در حاشیه و میان شهرها و روستاها سبب شده که انواع فاضلاب های خانگی، زهکش شهرها و فاضلاب کارگاه‌ها و کارخانه‌ها و در برخی موارد حتی فاضلابهای خطرناک بیمارستانی در رودخانه‌ها تخلیه می شود.

به تاکید کارشناسان، ساخت کارخانه های بازیافت و کمپوست زباله در مناطق شهری و روستایی، سیستم تصفیه فاضلاب، تغییر الگوی مصرف سموم و کودهای شیمیایی در مزارع و باغ ها و گرایش به سمت مبارزه بیولوژیک با آفات، برخورد جدی با قاچاقچیان شن و ماسه، ارزیابی زیست محیطی و رعایت ملاحظات منطقه ای و اکولوژیک در اجرای طرح های عمرانی و صنعتی، از مهم ترین راهکارهایی است که می تواند، روند خشک شدن رودخانه های مازندران را به تاخیر اندازد. روند رو به افزایش آلودگی رودخانه های مازندران بازرس کل استان مازندران از وضعیت زیست محیطی رودخانه های استان مازندران ابراز نگرانی کرد و آلودگی رودخانه ها را رو به افزایش دانست و بر عزم جدی متخصصان، کارشناسان و صاحب نظران امر، برای توقف آن تأکید کرد. سید حسن میری قلعه سری در ادامه به عوامل آلودگی رودخانه های مازندران اشاره کرد و گفت: آلودگی بالای فاضلاب های کشاورزی، زراعی، شهری و روستایی و روانه شدن این فاضلاب ها به جریان آب های سطحی و زیر زمینی و تخلیه پساب و فاضلاب واحدهای تولیدی خدماتی صنعتی و... به آب های سطحی از عوامل مهم آلودگی رودخانه های مازندران است که مدیران دستگاه های مرتبط باید آن را جدی بگیرند.  بازرس کل مازندران گفت: استفاده بیش از حد سموم و کودهای شیمیایی توسط کشاورزان و هدایت آلودگی ها از طریق زه آبهای کشاورزی و ورود آنها به آب های سطحی، عدم رعایت مسائل زیست محیطی و استانداردها از سوی صاحبان مزارع پرورش ماهیان سردآبی و گرمابی از جمله عوامل آلودگی رودخانه های مهم مازندران است که بازرس کل این استان بر آن تأکید نمود. وی سپس به برداشت بی رویه و غیر مجاز شن و ماسه از بستر رودخانه ها و عدم رعایت مسائل زیست محیطی از سوی واحد های معدنی شن و ماسه اشاره نمود و آن را یکی دیگر از عوامل آلودگی رودخانه های این استان دانست. وی از کارشناسان مدعو که عضو کمیته تخصصی محیط زیستِ کمیسیون علمی تخصصی به شمار می روند، خواست وضعیت رودخانه ها را به صورت تخصصی و کاربردی آسیب شناسی نمایند و اگر دستگاهی تخلف نمود به اداره کل بازرسی استان گزارش نمایند تا هم هشدار های قانونی لازم داده شود و هم این که به عنوان مبنای نظارت و بازرسی قرار گیرد. میری قلعه سری در ادامه اظهار داشت: نباید در حل و برطرف ساختن آلودگی رودخانه ها آرمانی فکر کرد بلکه باید ضمن بررسی قابلیت های اجرایی با توجه به امکانات، تجهیزات و سرمایه های موجود، ابتدا به فکر توقف آلودگی ها بود که خود گام بزرگی است. وی با بیان این که پیشنهاد های سازمان بازرسی الزام آور است تصریح کرد: ما خواهان پیشنهاد های علمی، کاربردی و اثر بخش جهت جلوگیری از آسیب ها و تخلفات هستیم. وی در پایان خاطرنشان کرد: ما در اداره کل بازرسی استان مازندران بر آنیم که از ظرفیت های کارشناسان درون و برون سازمانی برای امر نظارت بر دستگاه های اجرایی بهره گیریم که تا کنون قدم های مهم و محکمی در این راستا برداشته ایم و امیدواریم با تکیه بر عزم و اراده ای که در این اداره کل نمایان است شاهد پیشرفت روز افزون این مهم باشیم. عبور ۱۴۰ رودخانه از مازندران/ لزوم حفظ شریانهای حیاتی به گزارش مهر،  استان مازندران دارای ۱۴۰ رودخانه است که از این تعداد ۶۳ رودخانه از اهمیت بالایی برخوردار است، در این میان رودخانه هراز به عنوان بزرگ ترین رودخانه منطقه از وسط شهر آمل عبور می کند و در صورت اعمال مدیریت صحیح می تواند به جای آن که به محلی برای تخلیه زباله و فاضلاب تبدیل شود به عنوان یکی از اصلی ترین جاذبه های توریستی و گردشگری مورد استفاده قرار گیرد که در نتیجه درآمد قابل توجهی را نصیب مردم می کند. در سراسر کشور، هم اینک ۵ رودخانه به عنوان مهم ترین رودخانه های کشور تحت عنوان حفاظت شده در شورای عالی محیط زیست به ثبت رسیده اند که از این تعداد رودخانه چالوس و سردآبرود به عنوان رودخانه های حفاظت شده در استان مازندران واقع شده است و این فرصت بزرگی است برای مازندران که تاکنون نصیب هیچ یک از استان های کشور نشده است. مدیر کل حفاظت محیط زیست مازندران با تاکید بر اینکه ۲۳ رودخانه مهم در مازندران جریان دارند که هراز یکی از مهم‌ترین رودخانه‌های شمال کشور است. ناصر مهردادی تصریح کرد: این رودخانه بزرگ بسیار از لحاظ زیست‌محیطی و شیلات مهم بوده و گونه‌های کم‌یاب ماهیان سردآبی در آن زیست دارند. این مسئول استانی با تاکید بر اینکه با کمک مسئولان در دستگاه قضایی استان مشکلات زیادی در عرصه محیط‌ زیست مازندران را کاهش دادیم، گفت: باید در زمینه حفاظت از رودخانه هراز همه مسئولان تمام تلاش خود را به کار گیرند. بر اساس آمارها، هر ساله ۱۱۰۰ میلیون لیتر فاضلاب وارد شاهرگ های حیاتی استان می شود که از این میزان شامل پساب های صنعتی، پساب های شهری، فاضلاب مناطق روستایی و زهاب زمین های کشاورزی است، اما آنچه امروز استان مازندران را بیشتر از سایر آلاینده ها در معرض خطر جدی قرار داده و نه تنها حیات رودخانه ها بلکه سلامت مردم را هم تحت الشعاع قرار داده است، میزان بالای سم و کودی است که در اراضی کشاورزی و باغ های استان مصرف می شود. به طوری که هر ساله بالغ بر ۱۷۰ هزار تن کود شیمیایی و بیش از ۲ میلیون لیتر انواع حشره کش، علف کش و قارچ کش در مازندران مصرف می شود که تنها بار آلودگی زهاب های کشاورزی و در نهایت بار آلودگی رودخانه ها را بیشتر می کند.  نبود طرح آمایش سرزمین و مصرف بی رویه کودهای شیمیایی یک کارشناس ارشد مسائل زیست محیطی می گوید: با توجه به گوناگونی عناصر تشکیل ‌دهنده این فاضلاب‌ها، شرایط زیستی رودخانه‌ها در بیشتر نقاط دگرگون شده که نابودی زیستگاه ماهیان خاویاری و مولد آزاد درچشمه کیله تنکابن یکی از آنهاست. ناصر ابطحی افزود: به دلیل نبود طرح جامع آمایش سرزمین، استفاده غیراصولی از خاک ، ضعف تکنیکهای مهندسی ، مصرف بی‌رویه و بسیار زیاد انواع کودهای شیمیایی و سموم دفع آفات نباتی و واقع شدن درصد قابل توجهی از زمین های  کشاورزی در حاشیه رودخانه‌ها، پسابهای زراعی از نهرها و جویهای کوچک با شستشوی خاک توسط باران، وارد رودخانه‌ها شده است. وی بیان داشت: این امر باعث تغییرات اساسی در ترکیبات شیمیایی و فیزیکی آب می‌شود که خسارات و پیامدهای زیان‌بار حاصل از آن بسیار چشمگیر است. ورود فاضلاب‌های خانگی یا کشاورزی به رودخانه‌ها هم موجب غنی شدن این آب‌ها شده است. به گزارش مهر، تشدید آلودگی رودخانه ها، نابودی آبزیان و کاهش منابع شیلاتی و خسارات اقتصادی، تشدید احتمال سیل خیزی مناطق حاشیه ای رودخانه ها، تهدید سلامت مردم و بروز بیماری ها و سرطان ها را در پی خواهد داشت.