درختان و جنگل‌ها که خدمات متنوعی مانند جلوگیری از فرسایش خاک و فراهم کردن زیستگاه را ارائه می کنند، تحت تاثیر عوامل مختلف به ویژه فعالیت‌های انسان قرار گرفته و با گذشت زمان شاهد نابودی بیش از پیش خود هستند.

به گزارش زیست آنلاین به نقل از زیست نیوز جنگل‌ها از مهمترین منابعی هستند که می توانند نقش یک سد دفاعی را در برابر تغییرات آب و هوایی ایفا کنند. با این وجود، درختان و جنگل‌ها که خدمات متنوعی مانند جلوگیری از فرسایش خاک و فراهم کردن زیستگاه را ارائه می کنند، تحت تاثیر عوامل مختلف به ویژه فعالیت‌های انسان قرار گرفته و با گذشت زمان شاهد نابودی بیش از پیش خود هستند. در ادامه این مطلب دلایل کلیدی در روند جنگل‌زدایی و تخریب جنگل‌ها را به صورت مختصر بررسی می کنیم.

آتش سوزی

آتش سوزی در جنگل افزون بر نابودی تنوع گیاهی و جانوری، موجب آزاد شدن دی اکسید کربن ذخیره شده در درختان و ایجاد ابرهایی از دوده می شود که می تواند از بارش‌های معمول باران جلوگیری کند. شیوه‌های مدیریت ضعیف، افزایش جمعیت و توسعه شهری، جنگل‌ها را نسبت به آتش سوزی‌ها آسیب پذیرتر کرده‌اند.

توسعه کشاورزی

کشاورزی در مقیاس‌های بزرگ و گسترده اصلی‌ترین عامل اقتصادی در پشت پرده جنگل‌زدایی است. با توجه به سود اضافی که می توان از چوب درختان کسب کرد، توسعه کشاورزی بیشتر به سوی جنگل‌ها تا زمین‌های حاشیه‌ای سوق داده شده است.

دامپروری

رشد استانداردهای زندگی موجب افزایش تقاضای محلی و جهانی برای گوشت شده است. این مساله نیز افزایش تقاضا برای چراگاه و زمین به منظور رشد و پرورش دام و خوراک دام را به همراه داشته که در نهایت روند صعودی جنگل‌زدایی و تخریب جنگل‌ها را موجب می شود.

تولید روغن نخل

در حال حاضر، اندونزی و مالزی بیش از ۸۰ درصد از روغن نخل جهان را تامین می کنند. طی یک دهه گذشته، مناطقی که در اندونزی برای ایجاد مزارع روغن نخل استفاده می شوند، تقریبا سه برابر شده‌اند. در این میان، جنگل‌ها آسیب پذیرترین مناطق بوده‌اند.

پرورش میگو

پرورش دهندگان تجاری میگو در حال پاکسازی و خشک کردن جنگل‌های حرا (مانگرو) هستند تا مزارع پرورش میگو را گسترش دهند. این جنگل‌ها از سواحل در برابر توفان‌ها محافظت کرده و زیستگاه گونه‌های منحصر به فردی هستند. افزون بر این، جنگل‌های حرای ساحلی نسبت به اثرات تغییرات آب و هوایی مانند افزایش سطح آب دریاها و خشکسالی آسیب پذیر هستند.

چوب بری

چوب بری به ویژه چوب بری غیر قانونی یکی از دلایل اصلی جنگل‌زدایی در جهان محسوب می شود. به عنوان مثال، در برزیل و اندونزی حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد از قطع درختان به صورت غیر قانونی صورت می گیرد. به گفته "صندوق جهانی طبیعت" (WWF) در حدود ۲۸ درصد از واردات چوب اروپا می تواند غیر قانونی باشد. گسترش جنگل‌کاری می تواند راه حل و جایگزینی برای چوب بری غیر قانونی فراهم کند.

استخراج معدن

بسیاری از مناطق جنگلی غنی از مواد معدنی بوده و جای شگفتی نیست که نسبت به جنگل‌زدایی آسیب پذیر هستند. به عنوان مثال، حوزه رودخانه کنگو حاوی ذخایر بکر طلا، کلتان (در تلفن‌های همراه استفاده می شود)، الماس، اورانیوم، منگنز و مس است.

جاده سازی

جاده سازی یکی از موارد توسعه زیرساختی است که در بسیاری مناطق به جنگل‌زدایی منجر می شود زیرا جاده‌ها می توانند نقش مشوق برای مهاجرت و توسعه کشاورزی در جنگل‌ها را ایفا کنند. این مساله به ویژه در مناطق دور افتاده که حقوق مالکیت در آنها شفاف نبوده و به خوبی تنظیم نشده‌اند، جدی‌تر است.

تولید زغال چوب

تولید زغال چوب به عنوان یکی از عوامل اصلی جنگل‌زدایی به ویژه در جنگل‌های منطقه جنوب صحرای آفریقا است. بسیاری از مردم این منطقه به واسطه فقر اقدام به قطع درختان برای تامین سوخت مورد نیاز خود می کنند. زغال چوب تولید شده از درختان سخت‌چوب قدیمی ارزشمندترین نوع محسوب می شود زیرا به مدت طولانی‌تر سوخته و گرمای بیشتری تولید می کند.

جمع آوری هیزم

یک سوم از جمعیت جهان از سوخت‌های زیست‌توده که عمدتا هیزم است برای آشپزی و گرمایش خانه‌های خود استفاده می کنند. این مساله به همراه رشد جمعیت جهان می تواند اثر مخرب و فاجعه باری بر جنگل‌ها به ویژه در کشورهای فقیر داشته باشد. به عنوان مثال، ۸۰ درصد از نیازهای انرژی جمهوری دمکراتیک کنگو با استفاده از چوب تامین می شود که عامل اصلی جنگل‌زدایی در این کشور نیز محسوب می شود.