رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست کشور با تاکید بر اینکه بر اساس مطالعات انجام‌شده، نقش عامل خشکسالی در خشک‌شدن دریاچه ارومیه مردود اعلام شده است، از افزایش اعتبارات تخصیصی به سازمان حفاظت محیط زیست برای احیای ارومیه خبر داد.

به گزارش زیست آنلاین به نقل از ایسنا، معصومه ابتکار در گفت‌وگو با «اروم‌پرس» در تشریح آخرین وضعیت مساحت خشک و دارای آب دریاچه ارومیه در تاریخ هفته سوم بهمن‌ماه، تصریح کرد: در حال حاضر و با توجه به بارندگی‌های پاییز و زمستان، مساحت تقریبا قابل توجهی از سطح دریاچه ارومیه با آب هر چند کم‌عمق پوشیده شده و این سطح پوشیده از آب در حدود ۲۱۰۰ کیلومتر مربع وسعت دارد که با توجه به مساحت ۵۰۰۰ کیلومتر مربعی دریاچه، ۴۲ درصد از سطح دریاچه ارومیه با آب پوشیده شده و ۵۸ درصد آن خشک است.

 وی ادامه داد: نتیجه یک مطالعه علمی اخیر نشان می‌دهد که حدود ۸۸ درصد از مساحت سطح دریاچه ارومیه در دهه‌های گذشته کاهش یافته است یعنی به مراتب بیشتر از چیزی که سابقا گزارش شده است یعنی چیزی حدود ۲۵ تا ۵۰ درصد. ابتکار اضافه کرد: در حال حاضر تراز سطح آب دریاچه ارومیه ۶۲/۱۲۷۰ متر است که در مقایسه با تراز اکولوژیک ۱/۱۲۷۴ متر، نزدیک به ۵/۳ متر کاهش سطح تراز اتفاق افتاده است. معاون رئیس‌جمهور در پاسخ به پرسشی در مورد بحران‌های آتی قابل‌ پیش‌بینی در مورد خشک شدن دریاچه ارومیه، با تاکید بر اینکه با توجه به اینکه بخش‌های وسیعی از دریاچه در یک دهه اخیر زیر آب نرفته است احتمال تبدیل شدن این مناطق به کانون‌های تولید ریزگرد افزایش یافته و در حال حاضر نیز بخش‌هایی از این مناطق تولید ریزگرد نمکی می‌کنند، تصریح کرد: اگر سطح تراز آب به زیر ۱۲۷۰ متر افت کند در این صورت تقریبا تمام مساحت نیمه جنوبی دریاچه خشک شده و عواقب و اثرات طوفان‌های نمکی غیرقابل کنترل خواهد بود. از این‌رو بازنگری و اصلاح طرح‌های توسعه منابع آب و برنامه‌ریزی برای کاهش مصرف آب به میزان ۴۰ درصد حجم آب تولیدی در حوضه، راه حل نهایی احیاء دریاچه ارومیه و جلوگیری از بحران‌های آتی است. ابتکار با اشاره به مطالعه انجام‌شده توسط برخی از پژوهشگران ایرانی دانشگاه‌های خارج از کشور در مورد دلایل خشک شدن دریاچه ارومیه گفت: اخیرا مطالعه‌ای توسط برخی پژوهشگران ایرانی در دانشگاه‌های آمریکای شمالی و انگلستان با عنوان «سندروم دریای آرال، دریاچه ارومیه را نیز خشک می‌کند» منتشر شده که در آن عوامل اصلی و مهم خشک شدن دریاچه ارومیه فعالیت‌های انسانی به‌خصوص طرح‌های بی‌محابای توسعه منابع آب، فعالیت‌های کشاورزی خارج از توان طبیعی حوضه، تغییرات انسان‌ساخت در سیستم دریاچه و رقابت در برداشت آب در بالادست عنوان شده است. در این مطالعه تأثیر خشکسالی در خشک شدن دریاچه بسیار ناچیز عنوان شده است. نتایج این مطالعه مطابق با یافته‌های تخصصی سازمان حفاظت محیط زیست است. وی در مورد آخرین اقدامات انجام‌شده برای احیای دریاچه ارومیه و اعتبارات در نظر گرفته شده برای آن اظهار کرد: بنا بر گزارش‌های ارائه‌شده از اقدامات اجرایی سازمان حفاظت محیط زیست مرتبط با تکالیف و وظایف این سازمان در خصوص احیای دریاچه ارومیه، همچنین شرح کاستی‌ها و موانع و با نظر مثبت رئیس ستاد ملی احیای دریاچه ارومیه اعتبارات تخصیصی به سازمان حفاظت محیط زیست برای احیای ارومیه افزایش یافت. ابتکار اضافه کرد: حدود سه درصد کل اعتبارات تخصیصی برای احیای دریاچه ارومیه به سازمان حفاظت محیط زیست اختصاص داده شده بود که پس از بحث و بررسی موضوعات مطروحه از سوی سازمان و با نظر مثبت رئیس ستاد ملی احیای دریاچه ارومیه این اعتبارات به ۶۰ درصد افزایش یافت. وی ادامه داد: این افزایش به جهت حجم زیاد فعالیت‌های محول‌شده به سازمان و همچنین میزان اهمیت این اقدامات در احیای دریاچه ارومیه، صورت پذیرفته است. البته بخش عمده اعتبارات تخصیصی نیز به منظور تثبیت گرد و غبار با استفاده از روش‌های مختلف در داخل دریاچه است. ابتکار با اشاره به عزم دولت برای احیای دریاچه ارومیه، با تاکید بر اینکه برخی از محورهای اصلی فعالیت‌های سازمان حفاظت محیط زیست احیای اکولوژیک بخش‌های خشک‌شده دریاچه به‌ویژه در بخش جنوبی و همچنین تالاب‌های آب شیرین اطراف دریاچه که با توجه به کمبود آب در آن منطقه از اهمیت بالایی برخوردار است، تصریح کرد: آب موجود در تالاب‌های اقماری، پشتیبان قسمت‌های خشک‌شده دریاچه شده‌اند و حتی پرندگان مهاجر هم به آن قسمت مراجعه می‌کنند و از این‌رو ساماندهی این بخش مهم از دیگر وظایف سازمان در احیای دریاچه ارومیه است. رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به وضعیت نامطلوب گونه منحصر به فرد آرتمیا و تهدید بزرگی که در حال حاضر به دلیل شرایط دریاچه متوجه ذخیره ژنتیکی آرتمیا هست، اظهار کرد: یکی دیگر از اقدامات و وظایف سازمان حفاظت محیط زیست ایجاد فضای طبیعی برای این‌ گونه ارزشمند و حفظ و احیای و پرورش آن در سواحل دریاچه است. وی اضافه کرد: جمع‌آوری آب باران در جزایر ارومیه با توجه به میزان بارش سالیانه آن منطقه که در حدود ۳۰۰ میلی‌متر است و می‌تواند منبع خوبی برای تامین آب مورد نیاز حیات وحش منطقه باشد، از دیگر وظایف سازمان است. همچنین با تامین آب و علوفه مورد نیاز حیات وحش منطقه، می‌توانیم در حفظ حیات وحش منطقه موفق شویم. ابتکار تاکید کرد: البته پیش از تخصیص این اعتبارات، سازمان حفاظت محیط زیست اقدامات اجرایی بسیاری از جمله در خصوص سیستم‌های سطوح آبگیر باران، انتقال آب به جزایر به طور مثال از طریق خط لوله رشکان به جزیره اشک برای تامین آب حیات وحش، تغییر الگوی کشت و آبیاری و کاهش میزان آب مصرفی کشاورزی در منطقه و به طور کلی توسعه کشاورزی پایدار را آغاز کرده بود. وی خاطرنشان کرد: در پژوهش دیگری که توسط دانشگاه تربیت‌مدرس انجام گرفته با مقایسه تغییرات تراز آب دو دریاچه ارومیه و وان در ترکیه نیز اثر خشکسالی در خشک‌شدن دریاچه ارومیه مردود اعلام شده است که نتایج این مطالعه یافته‌های مطالعه قبلی را تأیید می‌کند.