یکی از علل پدیده تغییر اقلیم انتشار گازهای گلخانه ای و به دنبال آن افزایش گرمایش کره زمین است. این گرمایش اثرات جانبی مانند ذوب شدن یخچالهای طبیعی، وقوع طوفانهای شدید، بروز خشکسالی های مستمر و پایدار در بخشهایی از نقاط کره زمین را در پی دارد.
آمارها حکایت از آن دارند که تغییرات اقلیم در بخش آب باعث شده تا در مقایسه با دو دهه گذشته بارشهای کشور ۱۰ درصد کاهش داشته باشند و درجه دمای کشور نیز ۱.۵ درجه افزایش داشته باشد. این موضوع باعث شده تا حدود ۲۵ میلیارد متر مکعب تبخیر منابع آب افزایش یابد و میزان روان آبهای کشور نیز ۲۰ درصد کاهش داشته باشد.
کاهش ۱۵ درصدی میزان تغذیه آب زیرزمینی و کاهش ریزش برف در مقایسه با باران از دیگر شرایط ایجاد شده در تغییر اقلیم به شمار میآید. این موضوع سبب شده تا زمان ذوب برفها یک ماه زودتر اتفاق بیفتد و ضمن کاهش پایداری منابع برفی، تعداد دفعات بارانهای غیر مؤثر (بارانهای کمتر از ۵ میلیمتر) نیز افزایش یافته است.
بیشترین کاهش بارندگی به حوضههای آبریز خلیج فارس و دریای عمان تعلق دارد حوضههای آبریز بندرعباس، سدیج، کارون و کرخه شاهد کاهش بارش چشمگیری هستند و این موضوع باعث شده تا در شهرهای بزرگ با مشکل تأمین آب آشامیدنی مواجه شوند.
زیانهای ناشی از کاهش بارش در استانهای خوزستان، فارس و هرمزگان زندگی مردم را تحت تأثیر قرار داده خشک شدن تالابها در نقاط مختلف کشور و بروز پدیده گرد و غبار و ریزگرد از دیگر اثرات تغییر اقلیم شناخته شده که در استانهای جنوبی و شرقی کشور شرایط دشواری را در زندگی مردم ایجاد کرده است.
تغییر اقلیم تبعات اقتصادی زیادی را به همراه خواهد داشت یکی از علل کمبود آب در کشور تغییرات ناشی از اقلیم است که به موجب آن باعث شده تا با کاهش آب کشاورزی، فعالیت اقتصادی روستائیان به تعلیق درآمده و باعث شود تا مردم برخی از روستاها به شهرهای مجاور کوچ کنند و ضمن تخلیه روستاها، شاهد بروز مشکلات عدیده ای در بخش حاشیه نشینی شهرها باشیم.
با بروز پدیده تغییر اقلیم در سالهای اخیر، برنامههای وزارت نیرو نیز مورد تجدید نظر قرار گرفته است، بهطوریکه بیش از ۵۰ سد که برای احداث آنها برنامه ریزی شده بود، از برنامه احداث کنار گذاشته شدند و ابلاغ آب قابل برنامه ریزی در تمام ۶۰۹ دشت و میزان آب سنجیده شده و حداکثر آب قابل استفاده در مصارف شرب، کشاورزی، صنعت و محیط زیست برای تک تک حوضههای آبریز و آبهای سطحی مشخص شده است.
برای رسیدن به ایستایی و تعادل آبهای زیرزمینی نیاز است تا سالانه ۱۱ میلیارد متر مکعب استفاده از آبهای زیرزمینی کاهش یابد. همچنین باید ۱۰.۷۷ میلیارد متر مکعب از آبهای سطحی برای حیات رودخانهها و احیای تالابها رهاسازی شود.
البته باید به این مساله نیز توجه کرد که پدیده تغییر اقلیم منحصر به ایران نیست و تقریباً بیشتر کشورهای جهان با آن مواجه هستند و این در شرایطی است که نمیتوان با پدیده تغییر اقلیم جنگید بلکه باید ضمن کنار آمدن با شرایط موجود، شیوه زندگی، اقتصاد و فناوریهای جدید را با این پدیده وفق داد در این راستا بایستی، کاهش گازهای گلخانه ای، توسعه فناوریهای متناسب با نیازهای ناشی از تغییر اقلیم را در دستور کار قرار داد تا فعالیتهای اجتماعی و اقتصادی کمتر از پدپده تغییر اقلیم آسیب ببینند.