مدیر دفتر برنامه ‌ریزی و تلفیق کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه گفت: در دولت تدبیر و امید همکاری میان دستگاه ها برای نجات این دریاچه چشمگیر بوده و یکی از رمزهای موفقیت در این زمینه همکاری در تغییر رویکرد نسبت به منابع آبی است.

مسعود تجریشی با تاکید مطلب فوق افزود: قبل از اینکه ستاد احیای دریاچه ارومیه شکل گیرد، فعالیت دو دستگاه جهاد کشاورزی و وزارت نیرو در راستای حذف نیاز زیست محیطی دریاچه ارومیه و حرکت در مسیر استفاده از آن فقط برای کشاورزی بوده است.
وی اظهار کرد: بنابراین می توان گفت بعد از اینکه ستاد احیا شکل گرفت، دستگاه های اجرایی متوجه شدند که باید نیاز زیست محیطی دریاچه را نیز مدنظر قرار دهند و با افزایش بهره وری، تولیدات کشاورزی را افزایش دهند.
تجریشی گفت: بر این اساس شاهد تغییر رفتار در دستگاه های مختلف از جمله وزارت نیرو و جهاد کشاورزی هستیم.
وی اظهار کرد: سازمان حفاظت محیط زیست نیز به عنوان متولی محیط زیست کشور، همکاری بسیار خوبی در این زمینه داشته است و همواره بر احیای دریاچه تاکید دارد.
تجریشی گفت: سازمان حفاظت محیط زیست یک سازمان حاکمیتی است که نقش مهمی در حفظ محیط زیست دارد؛ بنابراین حتما باید تقویت شود، چراکه وظیفه بسیار مهمی در احیای تالاب های کشور به ویژه دریاچه ارومیه عهده دار است.
وی افزود: از آنجایی که بخش جنوبی دریاچه حدود ۱۰۰ هزار هکتار آب از سطح دریاچه را از دست داده و همچنین با توجه به شیرین بودن خاک این قسمت (چون خاک از رسوبات آب رودخانه ها تشکیل شده و نمک را پوشانده است) سازمان حفاظت محیط زیست وظیفه احیای اکولوژیک آن را عهده دار شده است.
تجریشی ادامه داد: در آینده سازمان محیط زیست بعد از پایان کار ستاد احیای دریاچه ارومیه باید با ایجاد یک مرکز و تقویت مرکز آینده ‌پژوهی کار برنامه ریزی و پایش دریاچه را عهده دار شود؛ اکنون از سازمان محیط زیست خواسته شده در موضوع تراز اکولوژیکی بررسی هایی را آغاز کند.
وی اظهار کرد: موضوع نیاز زیست محیطی رودخانه های حوضه آبریز را سازمان محیط زیست به اتمام رسانده و قرار است با وزارت نیرو سهم هر رودخانه در آورد به درون دریاچه را نهایی کند.
بنا به اعلام سازمان حفاظت محیط زیست؛ تاکنون این سازمان برای احیای دریاچه ارومیه اقدامات زیادی انجام داده است اما به طور مشخص حفاظت فیزیکی از بخش های خشک شده دریاچه با هدف جلوگیری از تغییر کاربری و چرای دام، سنجش خسارات میان گذر دریاچه و روش های اصلاح آن، تاسیس مرکز هماهنگی - پایش و آینده پژوهشی دریاچه، شناسایی کانون های گرد و غبار، مالچ پاشی بیولوژیک ۴۰۰ هکتار از کانون های گرد و غبار با هدف تثبیت در منطقه جبل در آذربایجان غربی و تعیین نیاز آبی رودخانه ها و تالاب های حومه، برخی اقداماتی است که سازمان حفاظت محیط زیست و ستاد احیای دریاچه ارومیه در اجرای آن همکاری داشته اند.
تجریشی با بیان اینکه از سوی دیگر نیز شاهد تغییر رویه وزارت جهاد کشاورزی هستیم، افزود: جهاد کشاورزی به جای افزایش سطح زیر کشت حداقل به صورت رسمی، به سمت آبیاری تحت فشار روی آورده است، بخش زراعت مساله بهره وری را مدنظر قرار داده و بخش ترویج جهاد کشاورزی نیز در مورد بذرهای نوین، آموزش کشاورزان و افزایش بهره وری همراه با کاهش مصرف آب را مطرح می کند.
وی درباره عملکرد وزارت جهاد کشاورزی در این زمینه گفت: جهاد کشاورزی هم این تغییر نگاه را به آرامی پیش می برد، کار این بخش دشوارتر است زیرا به طور مستقیم با مردم سروکار دارد اما که معاونت ترویج و معاونت زراعت و باغات به خوبی این تغییر روند را قبول کرده اند و پروژه هایی که تعریف می کنند، همه در مسیر کاهش مصرف آب همراه با افزایش بهره وری است که نتیجه این دو منجر به افزایش درآمد کشاورز می شود.
تجریشی به فعالیت های وزارت نیرو اشاره کرد و گفت: همچنین مصوبه شورای عالی آب مبنی بر متوقف کردن سدسازی ها توسط وزیر نیرو ابلاغ شد در حالی که تا پیش از آن سدسازی ها بدون درنظرگرفتن نیازهای زیست محیطی انجام می شد.
وی تاکید کرد: بنابراین می توان گفت تغییر نگاهی ایجاد شده و برای حفظ نیازهای زیست محیطی از سوی وزارت نیرو قدم های بزرگی برداشته شده است.
وی گفت: به عنوان مثال در مدت سه سال اخیر وزارت نیرو آب هایی راکه پشت سدها ذخیره کرده بود، به سمت دریاچه رها کرد؛ این یعنی نیاز زیست محیطی دریاچه را دیده و نسبت به رفع آن اقدام کرده است که نشان دهنده پذیرش تغییر رویه از سوی دستگاه ها است.
تجریشی اظهار کرد: بنابراین هم شاهد تغییر نگاه و هم تغییر رویه در دستگاه ها هستیم که اثر آن را می توان در مصوبات و در بخش اجرا مشاهد کرد.
مدیر دفتر برنامه ‌ریزی و تلفیق کارگروه ملی نجات دریاچه گفت: وزارت نیرو اعلام کرده است نیاز زیست محیطی دریاچه ارومیه راکه معادل دو و ۶ دهم میلیارد مترمکعب است، کنار می گذارد؛ این نشان دهنده آن است که به لحاظ ستادی و تصمیم گیری یک حرکت بسیار رو به جلویی در دستگاه های اجرایی ایجاد شده است.
وی افزود: اکنون سدسازی ها متوقف شده؛ این در حالی است که زمانی به مدیری می گفتند سد بساز جایزه بگیر اما امروز همان مدیر سدسازی را متوقف کرده است، بنابراین با این تغییر نگاه در وزارت نیرو شاهد روان شدن آب به سمت دریاچه ارومیه هستیم.

 مدعیان امروز دریاچه ارومیه ۲۰ سال گذشته کجا بودند

 

تجریشی درباره برخی قضاوت ها درباره احیای دریاچه ارومیه گفت: وقتی که نگاه می کنیم می بینیم که در مدت ۲۰ سال گذشته منتهی به سال ۱۳۹۲ به صورت میانگین سالانه ۴۰ سانتیمتر از تراز دریاچه افت کرده یعنی دریاچه در این مدت هشت متر و به اندازه یک ساختمان سه طبقه آب از دست داده است؛ این افرادی که امروز برخی ادعاها را ارائه می کنند، در آن مدت کجا بودند.
وی تاکید کرد: دریاچه از سال ۹۳ تا ۹۶ حالت تثبیت دارد یعنی به جای اینکه در این سه سال یک متر و ۲۰ سانت از آب خود را از دست بدهد، ثابت مانده است البته بالا و پایین داشته اما تقریبا ثابت مانده است؛ اکنون دریاچه حدود سه میلیارد مترمکعب آب دارد در حالی که در سال ۹۲ حدود ۵۰۰ میلیون مترمکعب آب داشت، وسعت کنونی دریاچه حدود دو هزار و ۸۰۰ کیلومترمربع است که در سال ۹۲ حدود ۵۰۰ کیلومتر مربع بوده است.
تجریشی گفت: تصاویر ماهواره ای به راحتی نشان دهنده این گفته است و مردم می توانند با استفاده از این تصاویر به راحتی تغییرات را مشاهده کنند.
مدیر دفتر برنامه ‌ریزی و تلفیق کارگروه ملی نجات دریاچه تاکید کرد: برخلاف ۲۰ سال گذشته که هشت متر آب را از دست دادیم، در مدت سه سال گذشته نه تنها آبی از دست ندادیم، بلکه دریاچه به حالت تثبیت رسیده است، البته در برخی مواقع کاهش و گاهی نیز افزایش داشته است.
وی تاکید کرد: در این روند همکاری وزارت نیرو بسیار چشمگیر بوده، جهاد کشاورزی هم در این فضا قرار گرفت و سازمان محیط زیست به عنوان متولی امر همکاری های خوبی داشته است؛ بنابراین به لحاظ سرخط شدن تمام دستگاه های مرتبط و شروع همکاری بسیار مثبت بوده است.

 

منبع: ایرنا