لایحه هوای پاک از مدت‌ها پیش و از مجلس نهم شورای اسلامی در نوبت بررسی بود اما فرصتی برای این کار پیدا نشده بود. این لایحه درنخستین جلسه سال ۹۶ مجلس نوبت بررسی یافت و در نهایت بحث و بررسی آن در روز سه شنبه (۱۹ اردیبهشت ماه) به پایان رسید. معاون توسعه مدیریت، حقوقی و امور مجلس سازمان حفاظت محیط زیست ضمن تشریح مهمترین مصوبات هوای پاک، تصویب این قانون را بر کاهش آلودگی هوا در نیمه دوم سال جاری موثر دانست.

محمد مجابی با اشاره به اهمیت موضوع مقابله با آلودگی هوای اظهار کرد: بعد از ابلاغ سیاست‌های کلی نظام در حوزه محیط زیست توسط مقام معظم رهبری، دولت یازدهم تاکید خود را بر بحث محیط زیست و کاهش آلودگی هوا گذاشت و از همین رو لایحه هوای پاک را تقدیم مجلس نهم کرد.

وی با اشاره به اینکه این لایحه از سال ۹۳ در مجلس نهم مورد بررسی قرار گرفته است ولی امکان طرح آن در صحن علنی مجلس فراهم نشد، گفت: متعاقب این وضعیت با تغییر مجلس، دوباره لایحه هوای پاک تقدیم مجلس دهم شد. این مجلس از ابتدای کار، لایحه هوای پاک را بررسی کرد.

جرم‌انگاری آلودگی هوا درلایحه هوای پاک
معاون توسعه مدیریت، حقوقی و امور مجلس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه جرم‌انگاری آلودگی هوا و تعیین مجازات‌های مشخص، مورد تاکید لایحه هوای پاک است،اظهارکرد: از جمله مسائل مهمی که در بحث آلودگی هوا مطرح است، تفکیک بین آلودگی هوای ناشی از فعالیت‌های انسانی و آلودگی هوای ناشی از گرد و غبار است که در این لایحه برای اولین بار به‌طور مشخص به  «گرد و غبار» پرداخته شده است.

مجابی با بیان اینکه در حوزه آلاینده‌های ناشی از عوامل انسانی - چه آلاینده‌های متحرک و چه آلاینده‌های ثابت- تصمیم‌های مختلفی گرفته شده است، گفت: درباره آلاینده‌های متحرک، ضرورت انجام معاینه فنی به تصویب رسید. پیش از این معاینه فنی در قانون، پنج سال بود ولی طی این لایحه، معاینه فنی برای خودروهای عمومی به یک سال و برای خودروهای شخصی به چهار سال کاهش یافت. طبق لایحه هوای پاک واردکنندگان خودرو موظف هستند ضمانت خودرو را در طول مدت پیمایش مشخص و سال مشخص داشته باشند.

بیمه فرسودگی خودروها تصویب شد
وی با تاکید بر اینکه برای اولین بار بیمه فرسودگی خودروها به تصویب رسید،تصریح کرد: طبق لایحه هوای پاک، بیمه مرکزی مکلف است برای خودروها از زمان خرید، بیمه پس‌اندازی لحاظ کند تا پس از مدتی که خودرو فرسوده می‌شود با دریافت پلاک خودرو،‌ مبلغی را به دارنده آن پرداخت کند و به ترتیب، سازمان بیمه و بیمه‌گذار بتوانند از امکانات تعویض خودرو برخوردار شوند.

تکلیف وزارت نفت در مورد استانداردسازی سوخت
مجابی با اشاره به اینکه در این قانون تکلیف شده که وزارت نفت کلیه سوخت‌ها را به‌طور استاندارد در اختیار مردم قرار دهد،گفت: در این قانون به آلودگی صوتی و آلودگی امواج نیز پرداخته شده و قانونگذار برای آلودگی امواج جرایمی را در نظر گرفته است.

معاون توسعه مدیریت، حقوقی و امور مجلس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه از دیگر مسائل مورد توجه در لایحه هوای پاک، شهرک‌های صنعتی است،اظهار کرد: طبق این لایحه درصدی از فضای شهرک‌های صنعتی باید به فضای سبز اختصاص یابد همچنین به منظور تغییر وضعیت نامناسب فضای سبز شهرها، تکلیف شده که شهرها فضای سبز با معیار مشخص داشته باشند.

تخصیص حق آبه تالاب‌ها برای مقابله با گرد و غبار

وی در ادامه با تاکید بر اینکه از دیگر مسائل مورد توجه در لایحه هوای پاک اختصاص حق‌آبه تالاب‌ها به منظور ممانعت از ایجاد منابع گرد و غبار برای شهرها است،گفت: طبق این لایحه به دولت تکلیف شده است که برای جلوگیری از گرد و غبار ناشی از کشورهای منطقه، فعالیت‌های مشترک با آن‌ها تعریف کند تا بتواند از طریق این اقدامات جلوی ایجاد گرد و غبار را بگیرد.

مجابی با اشاره به موضوع ضوابط استقرار صنایع به عنوان یکی از مواد لایحه هوای پاک گفت: طبق این لایحه برای استقرار صنایع باید میزان آلایندگی مشخص شود و در صورتی‌که سازمان حفاظت محیط زیست، این صنایع را آلوده ارزیابی کند می‌تواند از استقرار و توسعه آن‌ها ممانعت کند.

وی با تاکید بر اینکه قانون هوای پاک به میزان بالایی تکالیف مشخص برای دستگاه‌ها ایجاد کرده است،‌اظهارکرد: از این طریق از فرافکنی قانون در دستگاه‌ها هنگام اجرای آن جلوگیری می‌شود. دولت مکلف است آئین نامه‌های مربوطه را در بازه‌های زمانی مشخص به تصویب برساند و برای آن در بودجه سنواتی، اعتباراتی را پیش بینی کند.

معاون توسعه مدیریت، حقوقی و امور مجلس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه هنوز مراحل قانونی شدن مصوبات لایحه هوای پاک باقیمانده است، گفت: این مصوبات باید به تایید شورای نگهبان برسد سپس توسط رئیس جمهور ابلاغ شود. امیدواریم این قانون بتواند اثرات خود را در نیمه دوم سال جاری بر شهرهای مختلف بگذارد.

تمرکز لایحه هوای پاک بر زمان بندی های مشخص
وی با اشاره به اینکه مجلس شورای اسلامی در لایحه هوای پاک، تاکید بسیاری بر زمان‌بندی‌ها داشته است،‌ گفت: تاکید شده که در استعلام‌هایی که از سازمان محیط زیست صورت می‌گیرد این سازمان، در بازه زمانی مشخص پاسخگو باشد همچنین قانونگذار تاکید می‌کند هم مسوولیت دستگاه‌ها مشخص شود و هم آن‌ها طبق زمان بندی انجام شده به مسوولیت‌های خود عمل کنند.

مجابی در مورد تغییر و تحولاتی که در لایحه هوای پاک در مجلس شورای اسلامی صورت گرفته است، گفت: تقریبا هر ۳۴ ماده‌ای که در کمیسیون بررسی شده بود به تصویب مجلس رسید البته تغییراتی در آنها صورت گرفت.

 معاون توسعه مدیریت، حقوقی و امور مجلس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه در مورد میزان تاثیر قانون هوای پاک بر کاهش آلودگی هوا با تاکید بر اینکه مسائل مربوط به آلودگی هوا از پیچیدگی‌های خاصی برخوردار است، گفت: اقدامات موثری در این قانون برای آینده پیش‌بینی شده است ولی برای اینکه آلودگی هوا کاهش یابد احتیاج به برنامه‌ریزی‌های مشخص با زمان‌بندی‌های روشن داریم. برای مثال از جمله بزرگترین دلایل آلودگی هوا، تردد وسایل نقلیه است. اگرچه در قانون هوای پاک به استاندارد شدن نوع سوخت اشاره شده ولی نباید فراموش کنیم که در حال حاضر تعداد زیادی خودروی فرسوده و موتورسیکلت‌ کاربراتوری در کشور تردد می‌کند.

مجابی تاکید کرد: کاهش آلودگی هوا امری زمان بر است اما نکته حائز اهمیت آن‌ است که در مسیر رو به اصلاح قرار بگیریم که قانونگذار در این زمینه تلاش کرده با ایجاد تکالیف مشخص بتوانیم در همین سال جاری از اثرات این قانون بر بهبود وضعیت هوا استفاده کنیم.

بررسی لایحه تفویض اختیار به دولت در مورد بازگشایی مدارس
وی با بیان اینکه یکی از اتفاقات مهم همزمان با بررسی قانون هوای پاک در مجلس شورای اسلامی، تقدیم لایحه «تفویض اختیار بازگشایی مدارس به دولت» بود، گفت: این لایحه از سوی دولت به مجلس تقدیم شد. از آنجا که در مناطق مختلف کشور با اقلیم‌های مختلف روبرو هستیم باید شرایط بازگشایی مدارس در نقاط مختلف،متفاوت باشد.

به گفته مجابی، دولت طی لایحه‌ای درخواست کرده، قانونی که مشخص کرده بود همه مدارس در یک زمان بازگشایی شوند تغییر کند و بازگشایی مدارس با توجه به اقلیم آنها صورت بگیرد و به دولت اختیار تصمیم‌گیری در این زمینه داده شود. این موضوع می‌تواند در میزان تردد در شهرهایی که با پدیده وارونگی دما مواجه هستند،اثرگذار باشد. این موضوع در حال حاضر در مجلس در دست بررسی قرار دارد.

 

منبع: ایسنا