در سیستم‌های انرژی تغییر همیشه در حال رخ دادن است. تقاضای برق درحال افزایش است، منابع جدید انرژی در حال تولید هستند و استقبال از خودروهای برقی در حال رشد است و این‌ها تنها بخشی از عواملی است که وضعیت کنونی سیستم‌های انرژی را از هم می‌پاشد.

سخت بتوان تشخیص داد که این پسلرزه‌ها چطور خواهند توانست بر شبکه در هم تنیده بخش‌های مختلف انرژی و ذی‌نفعان تاثیر گذارند.
به گزارش خبرنگار بین‌الملل «انرژی امروز»، تحقیق جدیدی که توسط موسسه مکنزی و مجمع جهانی اقتصاد انجام گرفته؛ تغییر دهنده‌های بازی برای شرکت‌ها و سیاست‌مداران را بررسی کرده است.
ازدیاد منابع جدید انرژی
مکنزی معتقد است انواع جدید تکنولوژی‌های انرژی توازن قبلی انرژی را از بین برده است. در عرض دو دهه، ۲۰ منبع جدید انرژی می‌تواند اقتصاد جهان را بهبود ببخشد،‌ و سلول‌های سوختی و راکتورهای کوچک مدولار شکافت هسته‌ای از جمله این تکنولوژی‌ها هستند.
هر چند در این تحقیق آمده که سوخت‌های فسیلی هنوز هم بخشی از ترکیب انرژی باقی خواهد ماند؛ اما سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در این ترکیب انرژی رو به گسترش خواهد بود و دلیل این امر نگرانی‌های زیست‌محیطی، کاهش بیشتر هزینه‌های این انرژی‌ها و افزایش قابلیت رقابت این انرژی‌ها و افزایش تقاضای الکتریسته خواهد بود.
تقاضای برق در نیمه این قرن تا دو برابر افزایش خواهد یافت و علت آن بیشتر در توسعه اقتصادی کشورهایی چون چین و هندوستان خواهد بود.
مکنزی و اجلاس جهانی افتصاد پیش‌بینی می‌کنند تا سال ۲۰۵۰، برق، که از منابع انرژی کم کربنی چون باد و خورشید تولید خواهد شد، یک چهارم انرژی مصرفی دنیا را از آن خود خواهد کرد.
اقتصادهایی که بر پایه تعدد تکنولوژی‌هاست، موضوع جدیدی است. انقلاب صنعتی بر پایه ماشین‌های بخاری بود که با چوب و آب و زغال سنگ کار می‌کردند.
در قرن بیستم نفت و گاز به این ترکیب انرژی اضافه شد و پس از آن شکافت هسته‌ای آمد. وجود گزینه‌های بسیار در چشم‌‌انداز انرژی، مسائل غامض جدیدی به وجود آورده است. برای مثال،‌ دولت‌ها باید بر روی کدام مسائل تحقیقاتی تمرکز و سرمایه‌گذاری کنند؟
به اساس این تحقیق کشورها محافظه‌کارتر می‌شوند و این تحقیق می‌گوید بسیاری از این دولت‌ها تمایل دارند گزینه‌های خود را برای زمان‌هایی که تقاضایشان را برآورده می‌کند و نگرانی‌های مربوط به هزینه‌ها و مسایل زیست محیطی را برطرف می‌کند نگه دارند. هر چند با گذر زمان این کشورها هم مجبور به انتخاب هستند.
با این وجود نبود اطمینان از نحوه سرمایه‌گذاری بر روی تکنولوژی‌های جدید توسعه آنها را کندتر می‌کند. و اگر تکنولوژی‌ها مورد توجه قرار گیرند دولت‌ها مجبورند امنیت این منابع را تامین کنند.
تامین امنیت این منابع دیگر لزوما وابسته به دسترسی به نفت و گاز و زغال‌سنگ نیست، دسترسی‌ به این منابع مدت‌هاست مساله‌ای ژئوپلیتیکی شده است.
در دنیای فردا، دسترسی به تکنولوژی که انرژی را از منابعی چون باد، خورشید و آب یا حرارت را از هسته زمین به دست بیاورد بیشتر مورد توجه است.
حمل و نقل
تکنولوژی روشی را که ما با آن در شهرهای خود حرکت‌ می‌کنیم تغییر می‌دهد،‌ آلودگی‌ها و انتشارات کربن را می‌کاهد.
این تحقیق مکنزی و اجلاس جهانی اقتصاد بر اینده خودروهای برقی امیدوار است و می‌نویسد: در مرکز این تکنولوژی‌ها خودروهای برقی قرار گرفته‌اند. خودروهای برقی هنوز هم نسبت به دیگر خودروهای متدول هزینه‌ بیشتری دارند؛ اما با توجه به کاهش قیمت باتری‌ها، این خودروها می‌توانند تا سال ۲۰۲۰ به رقابت با دیگر خودروها برخیزند.
تحقیقات مکنزی نشان می‌دهد که در نیمه دهه ۲۰۳۰، خودروهای برقی بیین ۲۷ تا ۳۷ درصد فروش خودروهای جدید را از آن خود کرده‌اند و این فروش بستگی به گستردگی قوانین و مقررات، تکنولوژی‌ها، خودروهای خودران، کاهش هزینه‌ها و محبوبیت خودروهای برقی دارد.
فاکتورهایی که به ‌آنها اشاره شد پپامدهای اقتصادی زیادی دارند. به‌عنوان مثال، تقاضای جهانی برای سوخت‌های مایع در خودروهای سبک بین ۲ تا ۶ میلیون بشکه در روز، ۸ تا ۲۵ درصد، کاهش می‌یابد. این کاهش به صنایع شیمیایی و نه حمل و نقل کمک می‌کند تا منبع افزایش تقاضای این سوخت‌ها باشند.
شرکت‌های نفتی مجبورند در استراتژی‌های خود تجدیدنظر کنند، و زمین‌های بسیاری برای حمایت از تولید نفت و گاز طبیعی به دست آورند.
بر همین اساس، اگر الگوی حمل و نقل به سرعت تغییر کند، طراحان شهری باید بتوانند خود را با پارکینگ‌های گرانقیمتی که خالی مانده‌‌اند، وفق دهند و اگر هزینه‌های مسافرت با خودروی شخصی آنقدر کاهش یابد که با هزینه‌های حمل و نقل عمومی برابری کند، تعداد مسافرها و درآمد حاصل از این سیستم‌ها هزینه تعمیرات و نگهداری آنها را هم با مشکل مواجه خواهد کرد.
چندپارگی
در نیم قرن گذشته، بازیگران بسیاری در بازار انرژی نام‌آور بودند. امروزه تکنولوژی توانسته بهره‌برداران کوچک را به عنوان منبع جدید سرمایه‌های نوظهور نشان دهد.
بازارهای عمومی و دولتی زمانی تنها سرمایه‌گذاران بخش انرژی بودند. اما اکنون نبود پول کافی در دولت‌ها، هزینه‌های بازنشستگی و شرکت‌های خصوصی در حال از بین بردن رکود است.
در پنج سال گذشته، شرکت‌های خصوصی بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار در بخش انرژی سرمایه‌گذاری کرده‌اند، این امر نشان می‌دهد که بخش انرژی تشنه سرمایه‌گذاری است.
به عنوان مثال وجود تعداد زیادی تولیدکننده در بخش گاز شیل آمریکای شمالی تصمیمات در زمینه تامین این نوع انرژی را ناهماهنگ کرده و درعین‌حال، چالش جدید را برای سازمان کشورهای صادرکننده نفت، اوپک، در زمینه قیمت‌ها به وجود آورده است.
مکنزی تولید انرژی خانواده‌ها را از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر چالش دیگر شرکت‌های بزرگ تامین کننده انرژی می‌داند و می‌نویسد: از طرفی تاسیسات بزرگ تامین انرژی باید با شهرها،‌ اماکن تجاری و خانوارهایی کنار بیایند که در حال گسترش استراتژی‌هایی برای تامین انرژی از انرژی‌های تجدیدپذیر هستند و اغلب مازاد انرژی تولیدی خود را به شبکه‌های برق هم می‌فروشند.
البته برای دولت‌هاهم کار سخت‌تر شده به خصوص در زمینه تولید قوانین و مقررات لازم. قوانین موجود برای حفاری، دفع آب و حفاظت از سلامتی عمومی و ایمنی به دلیل رشد تعداد تولیدکنندگان نفت و گاز در آمریکای شمالی بیشتر شده است.
از طرفی به اعتقاد مکنزی، تولید برق توزیع یافته جرقه‌ای بر تردیدها در خصوص نحوه توزیع منصفانه برق در میان مصرف‌کنندگان بوده‌ است.
وقتی بازیگران به روش‌های گوناگون در نقاط مختلف به ایفای نقش می پردازند، پیش‌بینی آینده بسیار مشکل‌تر است.
میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری در دارایی‌هایی که فقط سه دهه مولد هستند، کار خطرناکی است. در عوض شرکت‌ها سرمایه‌گذاری‌های کوچک در بعضی پروژه‌ها انجام می‌دهند که در صورت بروز مشکل بتوانند بر اساس شرایط حرکت کنند.
در بخش نفت و گاز، شرکت‌های ارائه دهنده خدمات، خدمات خود را نه در کشورها یا به صورت منطقه‌ای بلکه به‌صورت حوزه به حوزه ارائه می‌کنند، شرکت‌های برق باید استراتژی‌های متفاوت در شهرهای متفاوت بسته به نوع کار خود داشته باشند.
اما در عین حال مکنزی اعتقاد دارد که این چندپارگی صنایع، شرکت‌ها را تشویق به شراکت می‌کند. هرچند پیش از این هم این کار در بین صنایع نفت و گاز متداول بود، شرکت‌ها هزینه‌ها و خطرات پروژه‌های بزرگ سرمایه‌گذاری را بین خود تقسیم می‌کردند.
در نهایت سرعت و مقیاس تغییر در سیستم‌های انرژی به سرعت و گستردگی تکنولوژی‌ها در مثلا ارائه ارزان و کاراتر ذخیره‌سازی برق و نیز به سیاست‌های دولت و قوانین موجود بستگی دارد.

 

منبع: انرژی امروز