مردمان آن زمان جامهای طلایی صیقل داده شده و نور خورشید را به کار می بستند تا آتشدان محرابها را روشن کنند. یا حتی گفته میشود که یکی از فراعنه مصر، معبدی برای خود داشته که دَرِ آن با طلوع خورشید باز و با غروب خورشید بسته میشد. و اما انسان امروز، در تلاش است تا به بهترین شکل ممکن از همهی داشتههایش برای خلق یک زندگی بهتر استفاده کند؛ نمونهای از این تلاش را میتوان در همین استفاده از انرژی خورشیدی به چشم دید.
انرژی خورشیدی که میتوان به آن لقب منحصربه فردترین منبع انرژی تجدیدپذیر در دنیا را داد، در حال ورود به تمام ابعاد زندگی انسان است؛ از به کارگیری آن در تولید آب گرم و حتی آب شیرین به وسیله آب شیرین کُنهای خورشیدی بگیرید تا افتتاح جادههای خورشیدی که دستاورد جدیدی محسوب میشوند.
به تازگی در یکی از شهرهای کوچک فرانسه، اولین جاده خورشیدی دنیا بازگشایی شده تا دریچهای باشد به روی یک انقلاب در زمینه انرژیهای خورشیدی.
نگاهی به اولین جاده خورشیدی جهان در فرانسه
به تازگی در شهر کوچکی در منطقه نُرماندی فرانسه با نام توروور-او پرچ ( Tourouvre-au-perche ) اولین جاده خورشیدی جهان به طول ۱ کیلومتر افتتاح شده است؛ پروژه ای که دست اندر کارانش آن را وات وِی ( wattway ) مینامند.
هر چند که در حال حاضر وات وی دوره آزمایشی خود را میگذراند، اما با این حال سر و صدای زیادی به پا و چشمهای زیادی را به سوی خود معطوف کرده به طوری که همه میخواهند ببیند که سرانجام چه خواهد شد؟!
این جاده، به وسیله ی ۲۸۰۰ صفحه ی فتوولتائیک پوشیده شده است که به اختصار به آن PV گفته می شود، از انواع سیستمهای تولید برق از انرژی خورشیدی میباشد که در آن از سلولهای خورشیدی استفاده و انرژی الکتریسیته را به طور مستقیم از تابش نور خورشید تولید میکنند.
برای ساخت و بهره برداری از این جاده، ۵ سال زمان و چیزی نزدیک به ۵ میلیون یورو معادل ۵.۲ میلیون دلار آمریکا هزینه صرف شده و انتظار میرود در مدت زمان دو سال این جاده مورد استفاده روزانه دو هزار خودرو قرار بگیرد.
این پروژه توسط وزیر محیط زیست فرانسه خانم سگولن روایال ( Ségolène Royal ) سرمایه گذاری و به کمک شرکت مهندسی کُلا ( Colas ) ساخته شده است.
مهندسان مدعیاند که این پروژه نور کافی برای چراغ های شهر کوچک فرانسوی تولید میکند. خانم سگولن در یکی از مصاحبههایش در مورد این پروژه میگوید:
این مقدار انرژی برای تولید روشنایی جمعیت ۵۰۰۰ نفری شهر کافی ست. خاطر نشان کرد که از این پس ۳۴۰۰ شهروند این شهر باید شبهایشان را بوسیله نور خورشید و انرژی این جاده روشن کنند.
با همهی ویژگیهای مثبت جاده های خورشیدی، عده ای معتقدند که این پروژه چیزی بیش از اتلاف هزینه نیست. در میان همه این نگرانی ها، پنل های خورشیدی که در جاده به کار برده شده، کارآیی بسیار کمتری نسبت به پنل های قدیمی نصب شده روی سقف ها دارند. این اولین بار است که پنل های خورشیدی در جاده ای عمومی و در مقیاسی بسیار زیاد نصب شده اند، با این وجود مقامات فرانسوی با اعتماد به نفس کافی به اختراع جدیدشان باور دارند و به جلو حرکت می کنند.
هدف از اجرای این پروژه
راه اندازی جاده خورشیدی به صورت آزمایشی در فرانسه اهدافی را دنبال می کرد؛ دانشمندان این پروژه در صدد هستند تا بفهمند این جاده در مدت دو سالی که آزمایشی کار می کند، می تواند سالیانه حدود ۲۸۰ مگاوات بر ساعت و روزانه حدود ۷۶۷ کیلووات بر ساعت انرژی تولید کند یا خیر!!!
این برنامه و هدفی است که گذر زمان آن را مشخص می کند. باید منتظر ماند و دید که مهندسان این پروژه ی عظیم به هدفشان می رسند یا نه...
ویژگی های منحصر به فرد جاده های وات وی
و اما ویژگی های منحصر به فرد این جاده؛ ویژگی هایی که آن را برای استفاده ی اتومبیل ها در ترافیک سنگین و ... آماده می کند.
دلیل اصلی که سبب مقاومت این جاده در برابر وزن خودروها می شود این است که پنل های خورشیدی که روی این جاده نصب شده اند، در واقع مواد کامپوزیتی هستند که تنها ۷ میلی متر ضخامت دارند. به همین دلیل این جاده می تواند مدت زیادی را زیر بار ترافیکی و خودروهای سنگین دوام بیاورد.
جالب است بدانید که پروژه جاده خورشیدی در سال ۲۰۱۴ در هلند نیز به بهره برداری رسید اما این جاده تنها مخصوص دوچرخه ها بود و تحمل وزن خودروها و ترافیک را نداشت.
مزایای جاده خورشیدی
۱-عملکرد بالای انرژی: رفت و آمد ماشین ها در این جاده تنها ۱۰% از زمان روز را به خودش اختصاص می دهد و کُلا معتقد است که همین مقدار، انرژی زیادی را تولید می کند. تخمین زده شده که تنها ۲۰ متر مربع از پنل های نصب شده روی این جاده توانایی تولید انرژی یک خانه معمولی فرانسوی را دارد. به این معنا که وقتی هر یک کیلومتر از این پنل ها نصب می شود، حدودا برای ۵۰۰۰ خانه می توانند انرژی الکتریکی تولید کنند. توان تولید برق روزانه وات وی با توجه به شرایط آب و هوایی تغییر می کند؛ به طور تقریبی در روز ۷۶۷۷ کیلوبایت انرژی تولید شده وات وی است. البته این عدد در رزهای آفتابی تابستان به ۱۵۰۰ کیلووات نیز افزایش می یابد.
۲- عدم نیاز به عملیات عمرانی : برای ساخت وات وی نیازی به عملیات عمرانی خاصی نبود چرا که پنل های خورشیدی به مانند کاشی هایی کوچک روی سطح جاده نصب شدند.
۳-طول عمر طولانی: کُلا مدعی ست که این جاده می تواند در صورت عبور و مرور عادی ماشین ها حدودا بیست سال پابرجا باقی بماند.
۴- استحکام، مقاومت و ایمنی :این جاده ها ضد آب هستند و در برابر برف های فصلی مقاومت زیادی دارند. همچنین هر پنل خورشیدی که روی این جاده ها نصب می شود، محافظی دارد که سبب امن ماندن باطری های خورشیدی به کار رفته در پنل ها می شود. شرکت سازنده ی این جاده، کُلا ادعا کرده که این پنل ها طوری طراحی شدند که به ماشین ها کشش اضافی وارد می کنند؛ ویژگی که سبب می شود تصادفات کمتری در این جاده اتفاق می افتد چرا که سطح این جاده ها مثل آسفالت عمل و از لغزندگی اتومبیل ها روی آن جلوگیری می کند.
۵- تطبیق با شرایط مختلف: با توجه به این که این جاده از پنل های خورشیدی با ضخامت خیلی کم تشکیل شده است، اما با این وجود می توانند در برابر انبساط و انقباضی که در طول شبانه روز رخ می دهد مقاوت کند.
تفاوت جاده های خورشیدی با سقفهای خورشیدی
سوالی که مطرح می شود تفاوت جاده خورشیدی و پنل خورشیدی است. متخصصان این مقوله در گذشته هم نظر بودند که جاده های خورشیدی کارآیی پشت بام های خورشیدی را نخواهند داشت، چرا که پنل های خورشیدی در پشت بام های خورشیدی با کمی شیب نصب می شوند. همین شیب سبب می شود تا این پنل ها در موقعیت بهتری برای دریافت اشعه خورشید قرار بگیرند. اما در جاده های خورشیدی این شیب وجود ندارد و گمان می رود این جاده ها به میزان پشت بام ها عملکرد مناسب ندارند.
اهداف شرکت کُلا از ساخت جادههای خورشیدی
هدف شرکت کلا که مهندسی بخش اصلی وات وی را بر عهده دارد، از اجرای این پروژه پایین آوردن قیمت تولید پنل های خورشیدی و ایجاد فضایی رقابتی است. پیاده سازی این پروژه در آینده بستگی به چگونگی پیشرفت آزمایشات در تمام طول این دو سال دارد؛ همان دو سالی که وات وی در آن آزمایش می شود. اگر قیمت ها پایین بیایند، حدود ۱۰۰۰ کیلومتر جاده خورشیدی برای تولید الکتریسیته و برای حدود ۵ میلیون نفر که ۸ درصد از فرانسه را تشکیل می دهند، تهیه می شود که ارزش زیادی دارد.
برنامههای آینده این پروژه احداثی
نصب و احداث این پروژه ی در حال پیشرفت علاوه بر فرانسه در کشورهای دیگر هم قابل بهره برداری خواهد بود. شرکت کُلا نیز قصد دارد که در سال ۲۰۱۷ این پروژه را دور دنیا و در ۱۰۰ منطقه مختلف بین المللی آزمایش کند.
اما اکنون تمامی نگاه ها روی روستای کوچک تروور-او-پرچ در نرماندی ست. همه منتظرند که ببینند جاده های خورشیدی می توانند به قول خودشان عمل کنند و انرژی مورد نظر را تولید کنند یا نه !
دولت فرانسه در نظر دارد در ۵ سال آینده چیزی نزدیک به ۱۰۰۰ کیلومتر از این جاده ها را مورد بهره برداری قرار دهد و برق مورد نیاز ۵ میلیون نفر را تامین کنند.
منبع: انرژی امروز