آتش افروزی سریالی چند ماه اخیر در شبه جزیره میانکاله که حداقل در ۲ دهه اخیر بی سابقه بود، فاجعه زیست محیطی را در این زیستکره جهان رقم زده که به نظر می رسد جبران آن بسیار سخت باشد.

براساس گزارش رسمی محیط زیست مازندران در این آتش افروزی ها که جنبه عمدی بودن آن نیز به اثبات رسیده افزون بر ۲۰۰ هکتار از اراضی جنگلی که شامل بیش از ۱۵ تا ۲۰ گونه گیاهی و جانوری بود از بین رفت.
شبه جزیره میانکاله با مساحت ۶۰ هزار هکتار در شرق مازندران قرار دارد که تالاب بین المللی میانکاله به عنوان یکی ازذخیرگاه زیست کره جهان در این منطقه واقع شده و سالانه ۸۰۰ تا یک میلیون بال پرنده مهاجر در این تالاب سکونت زمستانی می گیرند.
یک کارشناس زیست محیطی در مازندران گفت: در آتش افروزی سریالی و بی سابقه سال جاری افزون بر ۲۰۰ هکتار از اراضی جنگلی و گونه های گیاهی از بین رفت و تعداد زیادی از گونه های جانوری و پرندگان نیز مکان سکونتگاهی خود را در این آتش سوزی از دست دادند.
علی ابوطالبی در گفت و گو با خبرنگارایرنا افزود: میزان خسارت به این منطقه براثر این آتش سوزی که عمدی بودنشان به اثبات نیز رسیده، به گونه ای است که صرفا برای ترمیم بخش جنگلی و گونه های گیاهی آن حداقل ۲ تا ۳ دهه زمان نیاز است.
وی افزود : همچنین دراین آتش سوزی برخی گونه های جانوری و حشرات که برای تغذیه پرندگان و سایر گونه های بزرگ جانوری است نابود شد و این گونه های جانوری ببه ناچار برای یافتن تغذیه از این منطقه کوچ کردند که این کوچ برای یافتن قلمرو نیز باعث تنازع این جانوران با همنوعان خودشان می شود.
وی اضافه کرد : شدت آتش سوزی به بذر گونه های جنگلی نیز خسارت وارد کرد که در شرایط عادی رویش مجدد آنها نیز امکانپذیر نیست ، بلکه باید برای ترمیم منطقه بذرها در قالب تغذیه به حیوانات اهلی خورانده شوند و آنها نیز در قالب کود حیوانی آن را در منطقه پخش کنند تا شاید در یک تا ۲ دهه آینده امید داشت تا بذرها در منطقه رویش کنند.
وی گونه های گیاهی که در این آتش سوزی از بین رفت را شامل جنگل انبوه درختان انار وحشی، توسکا ساحلی، آلوچه، ازگیل، کندس وحشی و گونه های میانی چون بوته تمشک، سازیل و کنگر اعلام کرد.
این کارشنان محیط زیست مازندران براین باوراست که اگر برای ترمیم منطقه آتش سوزی اقدامی از سوی محیط زیست صورت نگیرد،منطقه با رویش بوته های تمشک وحشی مواجه می شود که از رویش سایر بوته های گیاهی جلوگیری می شود.
ابوطالبی گونه های جانوری از بین رفته ناشی از این آتش سوزی را مار،لاک پشت، پروانه و سایر حشراتی که مورد تغذیه پرندگان و جانوران بود، عنوان کرد.
دبیرکمیته علمی تشکل های زیست محیطی مازندران آتش سوزی در۲۰۰ هکتار از اراضی میانکاله را به عنوان ذخیرگاه زیست کره فاجعه زیست محیطی می داند و علت آن را نبود امکانات و تجهیزات مکانیزه برای اطفاء حریق اعلام کرد.
داریوش عبادی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت که شبه جزیره میانکاله با داشتن ۶۰ هزار هکتار مساحت و برخورداری از گونه های نایاب گیاهی و جانوری نیازمند تجهیزات مدرن حفاظتی و اظفاء حریق دارد و این در حالیست که این امکانات در شرایط فعلی در این ذخیره گاه زیست کره وجود ندارد.
وی اضافه کرد : این آتش سوزی نمی تواند آخرین حادثه در این منطقه باشد و احتمال بروز مجدد نیز وجود دارد و نیاز است تا امکانات و تجهیزات حفاظتی و اطفاء حریق در این زیستگاه تامین شود. 
* احیاء منطقه آتش سوزی با طرح قرق 
این کارشناس زیست محیطی راهکار فعلی برای احیاء اراضی سوخته میانکاله را قرق منطقه و جلوگیری از ورود دام و انسان به منطقه دانست و گفت که با قرق سازی می توان طرح احیاء که شامل بذر پاشی و تقویت خاک سوخته است را اجرا کرد.
عبادی افزود :با طرح احیاء می توان از بروز منطقه ای انتشار ریز گرد در میانکاله جلوگیری کرد و در غیر این صورت در آینده ای نزدیک این منطقه محل انتشار ریزگرد در تالاب میانکاله می شود.
* کمبود اعتبار علت اصلی کمبود تجهیزات حفاظتی 
مدیرکل محیط زیست مازندران گفت که آتش سوزی سال اخیر در میانکاله در چند سال اخیر بی سابقه بوده و بررسی نشان می دهد که عمده این آتش سوزی نیز عمدی انجام شده است.
حسینعلی ابراهیمی کارنامی در گفت و گو با خبرنگارایرنا افزود : کارشناسان حفاظت محیط زیست بررسی شناسایی فرد و یا افرادی که اقدام به آتش سوزی کردند را در دستور کار قرار دادند و پرونده ای نیز برای این حادثه در دادگستری تشکیل شده است.
وی کمبود تجهیزات حفاظتی را از مشکلات اصلی برای میانکاله اعلام کرد و اظهارداشت : از چند سال گذشته بحث نصب دوربین و حفاظت نرم از اراضی میانکاله پیشنهاد شده که تاکنون اعتبار آن تامین نشده است.
ابراهیمی افزود: ما برای حفاظت فیزیکی مناسب از این منطقه مهم زیست محیطی نیاز به تجهیزات و امکانات حفاظت از دور داریم و به نظر می رسد با آتش سوزی اخیر تامین این اعتبار ضروری است.
مدیرکل محیط زیست مازندران اظهارداشت : همچنین باید پایگاه آتش نشانی در شبه جزیره میانکاله با نیروی انسانی آموزش دیده احداث شود تا بتوانیم در صورت بروز حادثه در کمترین زمان نسبت به اطفاء حریق اقدام کنیم.
به گفته وی این در حالیست که هم اکنون اطفاء حریق با امکانات سنتی و با کمک نیروهای محلی و علاقه مندان محیط زیست انجام می شود.
مدیرکل محیط زیست مازندران احیاء سطح آتش سوزی را از مهمترین اقدام دانست و گفت که برای احیاء نیاز به اعتبار داریم و در این زمینه نیز طرح احیاء تهیه و بزودی برای تامین اعتبار در اختیار دستگاه های مرتبط قرار داده می شود.
شبه جزیره میانکاله با ۶۰ هزار هکتار مساحت در شرق مازندران قرار دارد.

 

منبع: ایرنا