رئیس مرکز توسعه صادرات و پشتیبانی صنایع آب و برق و عضو شورای عالی عتف از طرح دانش و فناوری بازیافت پساب‌های شهری، صنعتی و کشاورزی خبر داد.

به گزارش زیست آنلاین، دکتر "حمیدرضا تشیعی" رئیس مرکز توسعه صادرات و پشتیبانی صنایع آب و برق در گفت و گو با پایگاه اطلاع رسانی وزارت نیرو (پاون) با اشاره به اینکه هدف اولیه از تشکیل شورای عالی عتف این بوده تا برخی از نیازهای استراتژیک کشور را مرتفع کند، گفت: طرح استفاده از پساب قرار است در حوضه معاونت آب و آبفای وزارت نیرو، حوزهٔ آب جهاد کشاورزی و وزارت صنایع اجرایی شود تا ضمن استفاده از نتایج آن، در صورت تأمین اعتبار پروژه‌های با اولویت مهم تر نیز در برنامه قرار گیرد.
وی که به تازگی برای دومین بار به عنوان رئیس کمیته راهبری طرح کلان دانش و فن آوری بازیافت پساب‌های شهری صنعتی و کشاورزی در شورای عالی عتف انتخاب شده است، در خصوص ماموریت‌های شورای عالی "عتف " گفت: بر اساس مواد ۳ و ۴ قانون تشکیل وزارت علوم، شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) با هدف ایجاد، هماهنگی و یکپارچگی در سیاست گذاری کلان اجرایی در حوزه علوم، تحقیقات و فناوری تشکیل شده است.
وی اظهار داشت: اولویت بندی و انتخاب طرح‌های اجرایی بلند مدت سرمایه گذاری کلان در بخش‌های آموزشی، پژوهشی و فناوری بر عهده شورای عالی عتف است.
رئیس مرکز توسعه صادرات و پشتیبانی صنایع آب و برق وزارت نیرو ادامه داد: دبیرخانه این شورا در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مستقر است و مصوبات آن پس از ابلاغ ریاست جمهوری برای تمام سازمان‌های اجرایی لازم الاجرا است.
وی با بیان اینکه رئیس جمهور در ساختار شورای عالی عتف به عنوان رئیس شورا، وزیر علوم و تحقیقات و فناوری نایب رئیس و معاون پژوهشی وزارت علوم دبیرکل شورای عتف هستند، افزود: این شورا دو کمیسیون دائمی و تخصصی دارد که رئیس کمیسیون دائمی وزیر علوم و معاونین پژوهشی وزارتخانه‌های منتخب از جمله بهداشت، آموزش و پرورش و معاونت‌های پژوهشی وزارتخانه‌های منتخب و معاون تحقیقات منابع انسانی وزارت نیرو و سایر سازمان‌های اجرایی نیز در آن حضور دارند.
تشیعی ادامه داد: کمیسیون تخصصی نیز شامل یازده کمیسیون در حوزه‌های انرژی، حمل و نقل و عمران، کشاورزی، آب و منابع طبیعی، صنایع و معادن، فناوری اطلاعات و ارتباطات، دفاع، امنیت ملی، سیاست خارجی، فرهنگ و تمدن، مدیریت اقتصاد و بازرگانی، سلامت، امنیت غذایی و رفاه اجتماعی، علوم انسانی، معارف اسلامی و هنر، علوم پایه و حقوق قضایی بوده که یکی از مهم‌ترین کمیسیون‌های آن، کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی است.
وی با بیان اینکه کمیسیون تخصصی دارای اعضای حقوقی نظیر وزارت نیرو است، افزود: اعضای حقوقی، نماینده سازمان‌های اجرایی هستند و اعضای حقیقی نیز از میان دانشمندان، صاحب نظران و متخصصان برجسته کشور مرتبط با موضوع تخصصی انتخاب می‌شوند که خود وی نیز از سال ۸۸ به عنوان عضو حقیقی کمیسیون در حال همکاری است.
رئیس کمیته راهبری طرح کلان دانش و فن آوری بازیافت پساب‌های شهری صنعتی و کشاورزی در شورای عالی عتف با اشاره به اینکه بجز وزارت نیرو، وزارتخانه‌های نفت، صنعت، معدن و تجارت، علوم و تحقیقات و فناوری، سازمان حفاظت از محیط زیست، مرکز فناوری و نوآوری ریاست جمهوری و سازمان هواشناسی، نیز از اعضای حقوقی این کمیسیون محسوب می‌شوند، افزود: از سال ۹۰ براساس چارچوب سیاست‌های تحقیقاتی و پژوهشی کشور، مقرر شد در شورای عالی علوم تحقیقات و فناوری، یکسری طرح‌های کلان با توجه به نیازهای کشور تعریف و به صورت پروژه‌های کلان ملی با مدیریت کمیسیون‌های تخصصی راهبری شود تا نیازهای کشور مرتفع شود.
وی با اشاره به موضوعات مطروحه ۵ طرح کلان در کمیسیون تخصصی آب و منابع طبیعی که ۴ طرح آن مرتبط با آب است، افزود: طرح‌های دانش و فناوری بازیافت پساب‌های شهری صنعتی و کشاورزی و بررسی اثرات تغییر اقلیم و مدیریت خشکسالی دو طرحی بودند که به سفارش وزارت نیرو ارائه شدند.
 
* مدیریت جامع حوضه‌های آبخیز
حمیدرضا تشیعی آنگاه به طرح سوم که مدیریت جامع حوضه‌های آبخیز بوده و به سفارش وزارت جهاد کشاورزی و سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور و همچنین طرح دانش استفاده از آب دریا و آب‌های شور برای استفاده در کشاورزی و شرب و صنعت که به سفارش وزارت جهاد کشاورزی ارائه شده اشاره کرد و ادامه داد: پنجمین طرح نیز مربوط به مدیریت ذخایر ژنتیکی گیاهی دامی و آبزیان بود که از مجموع این ۵ طرح، ۴ طرح آن مرتبط با حوزه‌های مسئولیت وزارت نیرو بوده است.
وی در ادامه به طرح دانش و فناوری بازیافت پساب‌های شهری صنعتی و کشاورزی به عنوان یکی از مهم‌ترین این طرح‌ها اشاره کرد و اذعان داشت: هدف اصلی از این طرح، استفاده اصولی و پایدار از پساب به عنوان یکی از منابع آب غیر متعارف در راستای کاهش بحران آب در کشور است که با لحاظ کردن جنبه‌های زیست محیطی بهداشتی و اقتصادی که فعالیت‌های مختلفی در آن تعریف شده است، می‌تواند به شناخت مشخصات و تغییرات کمی و کیفی پساب‌ها در سطح کشور، نحوه استفاده و مدیریت فعلی این منابع و برنامه ریزی برای نقاط ضعف استفاده از پساب‌ها، شناسایی و دستیابی به فناوری‌های نوین در ارتباط با بازیافت و استفاده از پساب به عنوان راهکار مقابله با کم آبی معرفی شود.
رئیس مرکز توسعه صادرات و پشتیبانی صنایع آب و برق وزارت نیرو، حفاظت کمی و کیفی منابع و کاهش آلودگی‌های زیست محیطی، تعیین محدودیت‌های کیفی استفاده از پساب برای مصارف مختلف، تدوین ضوابط بهداشتی و زیست محیطی استفاده از پساب، تدوین و ارائه برنامه‌های آموزشی برای استفاده اصولی از پساب و ارائه برنامه مدیریت و پایش زیست محیطی برای استفاده اصولی و پایدار را از دیگر مزایای این طرح دانست.
 
*تامین ۵۰ درصد اعتبار از سوی وزارت نیرو
وی از این طرح به عنوان طرح کلان ملی که از سال ۹۱ مصوب شده و اعتباری معادل ۲۰۰ میلیارد ریال از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای آن پیش بینی شده است یاد کرد و درادامه افزود: مقرر شد تا ۵۰ درصد این اعتبار از سوی وزارت نیرو تأمین شود و مجری محوری نیز دانشگاه تهران به همراه تعدادی از دانشگاه‌های کشور باشند و ناظر این طرح نیز موسسه تحقیقات آب تعیین شد.
تشیعی در ادامه گفت: برای هر یک از طرح‌های ۵ گانه مذکور کمیته راهبری تعیین شد که نماینده کمیسیون نیز به عنوان رئیس کمیته و اعضای آن نیز از داخل و یا بیرون کمیسیون به عنوان اعضای کمیته راهبری انتخاب شدند که بنده نیز همکاری با این کمیته را طی دو دوره از ابتدای آغاز به‌کار طرح داشته‌ام، اما به دلیل عدم اعتبارات لازم از مجموع ۲۰ میلیارد تومان اعتبار مصوب فقط ۱۰ درصد برای این طرح تخصیص یافت ولی نسبت به ۴ طرح دیگر کمیسیون پیشرفت نسبی خوبی داشته است.
او با اشاره به اینکه طرح کلان استفاده از پساب به عنوان یکی از اولویت‌های شورای عالی عتف، در کمیته راهبری در ۱۸ قلم تعریف شده است، افزود: از پروژه‌های مهم آن می‌توان به شناسایی الگوی های جهانی بازیافت پساب برای استفاده‌های شهری، تدوین ضوابط بهداشتی و زیست محیطی بازیافت پساب‌ها برای مصارف شهری و کشاورزی، ارائه راهکارهای ارتقای کیفیت پساب تصفیه خانه‌های فاضلاب موجود در کشور، شناسایی الگوی های جهانی بازیافت پساب برای استفاده‌های روستایی، فناوری‌های نوین بازچرخانی پساب، استانداردهای بازیافت پساب، بومی سازی فناوری‌های نوین بازچرخانی پساب، تولید مواد باارزش و انرژی از پساب، مباحث اقتصادی و فرهنگی و آموزشی استفاده از پساب اشاره کرد.
وی تصریح کرد: بر اساس مصوبات آخرین جلسه کمیته راهبری مقرر شد خروجی‌های این طرح تا یک ماه آینده در اختیار وزارت نیرو، جهاد کشاورزی و وزارت صنایع قرار گیرد.
رئیس مرکز توسعه صادرات و پشتیبانی صنایع آب و برق وزارت نیرو با بیان اینکه تا کنون دو مرحله کمیته راهبری تشکیل شده که مرحله دوم با ساختار جدید، پنج عضو و یک رئیس خواهد داشت، اظهار امیدواری کرد، با استفاده از تجربیات سال‌های گذشته بتوان در راستای تدوین اسناد فناورانه برای استفاده مجدد از پساب در کشور سود برد.
وی با اشاره به اینکه دربرخی کشورها که میزان بارندگی آن‌ها بیش از ۲ هزار میلیمتر درسال است نیز پساب تصفیه شده در حد آب شرب تصفیه و بازچرخانی می‌شود، افزود: در ایران به رغم اینکه شدیداً با محدودیت منابع آب و خشکسالی مواجه هستیم، هنوز بخش زیادی از پساب‌ها قابلیت استفاده در مصارف مختلف را ندارند که امیدواریم این طرح به ما کمک کند تا گامی به سمت جلو برداریم.