جلسه نقد و بررسی کتاب «جامعه و تغییرات آب و هوا» با حضور صادق صالحی، عضو هیأت علمی دانشگاه مازندران و نویسنده کتاب، زهرا پازوکینژاد، نویسنده دوم کتاب، حسین محمودی، عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی، عامر نیکپور، عضو هیأت علمی دانشگاه مازندران و سعیدهزادقناد، مسئول انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، ۲۰ مهر ۹۶ در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران برگزار شد.
به گزارش زیست آنلاین، دکتر صالحی در این نشست با بیان اینکه تغییر آب و هوا بحث جدیدی در حوزه اجتماعی و در دنیای امروز است، گفت: تغییر باید در زندگی مردم و جامعه نیز رخ دهد. وی به نقل از آنتونی گیدنز، موضوع تغییر آب و هوا را همچون بختکی دانست که زندگی ما انسانها را گرفتار کرده است.
پژوهشگر این اثر با اشاره به اینکه انتشار بیش از ۷۰ درصد آلایندههای دی اکسید کربن، یکی از عوامل اصلی تغییر آب و هواست بر کاهش شدید مصرف سوختهای فسیلی، جنگلزدایی، استفاده از سوختهای فسیلی در حمل و نقل، تولید کالاهای مصرفی واستفاده از اترژیهای خانگی تأکید کرد و افزود: ما بالاترین مصرف انرژی را در دنیا داریم که بسیار وحشتناک است. این جامهشناس افزود: جامعهشناسی مدعی است که مطالعات علمی و جامعهشناسانه میتواند به حل این معضلات کمک کند. صالحی با تأکید بر شناخت علل اجتماعی این تغییرات گفت: باید تأثیرات آب و هوا را بر نابرابریهای اجتماعی بررسی کنیم. به عنوان مثال، کم آبی در برخی مناطق، ساکنان آن را به سمت مناطق برخوردار سوق میدهد که این مسأله باعث مشکلات دیگری در جامعه میشود. عضو هیأت علمی دانشگاه مازندران با بیان اینکه ما به عنوان یک شهروند، بخشی از جامعه جهانی هستیم، افزود: باید اثرات مواجهه مردم با مسأله آب و هوا را بررسی کنیم، تا بتوانیم اثرات این تغییر و پیامدهای منفی آن را شناسایی کنیم. وی با انتقاد از اینکه این موضوع مهم متأسفانه در نهادهای مربوط و دانشگاههای ما مغفول مانده و به طور جدی به آن پرداخته نمیشود، تأکید کرد جامعه ما به تغذیه فکری و اندیشهای در این زمینه نیاز دارد. امروزه در دنیا کتابها و مقالات متعددی در این زمینه منتشر میشود و با تلاشهای صورت گرفته در ایران، درس جامعهشناسی محیط زیست جزو درسهای دانشگاهی قرار گرفته است.
نویسنده کتاب «جامعه و تغییرات آب و هوا» افزود: این کتاب تلاشی است در این عرصه تا ما را به تلاشهای منطقهای و جهانی وصل کند.
در ادامه این نشست، زهرا پازوکینژاد، نویسنده دیگر این کتاب، به معرفی فصلهای مختلف این اثر پرداخت و گفت: براساس تحقیقات اخیر، متاسفانه خیلی از دانشگاهیان و دانشجویان با موضوع تغییر آب و هوا آشنایی نداشتند و آن را همان تغییر فصلی میدانستند. ما در این کتاب تلاش کردیم تا نشان دهیم چگونه میتوان به کمک علم جامعهشناسی، تغییرات آب و هوا را شناخت و ابعاد اجتماعی و فرهنگی تغییر آب و هوا را شناسایی کرد.
پازوکینژاد با ابراز تأسف ازاینکه جامعهشناسی، دیر وارد مباحث محیط زیست شد، گفت: پیامدهای عملکرد ما در حوزه محیط زیست دامن همه ما را گرفته و ما چارهای نداریم که برای حل مشکلات این حوزه، دامن علم را بگیریم.
حسین محمودی، عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی، در ادامه این نشست چاپ این کتاب را قابل ستایش دانست و گفت: شناخت مسائل محیط زیست ریشه در مسائل اجتماعی دارد. متاسفانه در دوره سازندگی، مدیران و سیاستگذاران ما در برنامهریزیها و سیاستگذاریهای خود پیچیدگیهای انسان را فراموش کردند و صرفا بر توسعه تأکید کردند غافل از اینکه هم توسعه مهم است و هم مردم جامعه. وی توجه به دانش جامعهشناسی را برای شنیدن صداهای همه افراد جامعه متذکر شد و با اشاره به تهدیدهای زیست محیطی افزود: باید سبک زندگی ما تغییر کند. چاره مقابله با آلودگی هوا و پدیده وارونگی، تعطیلی مدارس و ادارات نیست! حل مشکل آلودگی هوا نیازمند کار فرابخشی است. بیشتر مسائل و مشکلات ما در حوزه محیط زیست، ریشه در مسائل اجتماعی و سیاسی دارد. برای حل مشکلات این حوزه باید نگاه علمی داشت و نه سیاسی. مساله محیط زیست، مسالهای ملی است و نه جناحی.
در ادامه این نشست، عامر نیکپور، عضو هیأت علمی دانشگاه مازندران نیز به بیان ویژگیهای مثبت کتاب «جامعه و تغییرات آب و هوا» پرداخت و افزود: این کتاب موضوع روز جهان رامطرح میکند. امروزه مساله تغییر اقلیم از منظر شهر میگذرد و یکی از عوامل تأثیرگذار بر اقلیم، شهر، دولت و سیاستهای دولت است. ۸۵ درصد منابع در اختیار دولت است بنابراین وظیفه سنگینتری در این حوزه دارد. دولت باید آیندهنگر باشد و تفکر درازمدت داشته باشد. وی با انتقاد از اینکه در انتخابات اخیر شورای شهر، مساله تغییر اقلیم موضوعی فراموششده میان کاندیداها بود و هیچکدام دغدغه تغییر اقلیم نداشتند، تأکید کرد باید نحوه مشارکت مردم و شهروندان در سیاستگذاریها به ویژه سیاستگذاریهای حوزه محیط زیست، به درستی تعریف شود و بتوانند در سیاستگذاریها نقش اساسی داشته باشند.
در ادامه این برنامه، با حضور مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران از فعالان عرصه محیط زیست و منابع طبیعی و اهالی فرهنگ و هنر اعم از نویسنده، شاعر، خبرنگار، عکاس، فیلم ساز، نقاش و کاریکاتوریست و سمنهای اجتماعی و فعالان محیط زیست در قالب همایش زیستوران بوم ایران قدردانی شد.
همچنین نمایشگاهی از آثار نقاشی ۱۲۰ هنرمند با موضوع حمایت و اهمیت محیط زیست در حاشیه این همایش برپا شد.
اسامی نهایی تقدیرشوندگان همایش زیستوران بوم ایران:
بخش استادان و فعالان حوزه زیست
دکتر عامر نیک پور (سخنران و منتقد نشست)
دکتر حسین محمودی (سخنران و منتقد)
دکتر صادق صالحی(مولف کتاب جامعه و تغییرات آب و هوا )
زهرا پازوکی نژاد (مولف کتاب جامعه و تغییرات آب و هوا)
پروفسور عطاءلله قبادیان (از مفاخران زیست محیطی ایران)
دکتر محمود شارع پور(فعال زیست محیطی)
بخش ناموران حوزه محیط زیست
دکتر غلامعلی بسکی (پدر طبیعت ایران)
آلن ووسالو (توکلی): معرف به مادر درناها
علی اکبر ایران نژاد ( کاشت نهال انجیر در جاده گلوگاه )
بخش قاضی دوستدار طبیعت
بهرام قلی زاده
سیده اشرف حسنی
بخش مخترعین
امید رضا نژاد علی (مخترع ساحل روب)
نویسنده و ناشر برگزیده انجمن کتابداری و اطلاع رسانی
فاطمه هادیزاده (برنده جایزه یونیسف)
هادی کرمانیان(ناشر فعال حوزه زیست محیط)
بخش محیط بانان
علی اکبر خاوری نژاد
محمد رضا نصیر ناتری
امین اصالت
بخش فرهنگیان و هنرمندان
عبد الرضا احمدی (هنرمند و فعال زیست محیطی)
جلال الدین مشمولی کوتنایی (مدیر موسسه فرهنگی حجم سبز)
آذر محمودی(فیلمساز )
عیسی کیانی حاجی(شاعر دوستدار طبیعت )
یاسر معافی (خبرنگار دوستدار طبیعت )
کوروش غفاری چراتی (مدیر مسوول ماهنامه ساحل طلایی)
محمد زمان رضایی (مستند ساز)
محمد علی ولی زاده (کاریکاتور )
سید ولی شجاعی (عکاس)
علی اصغر رستمی (خواننده)