انرژی‌های تجدیدپذیر از خورشید، باد، آب، زمین و حتی زباله گرفته می‌شود و برای تولید برق، جایگزین خوبی برای سوخت‌های فسیلی شده است.

به گزارش زیست آنلاین، صنعت انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران رشد سریعی را تجربه می‌کند، انتظار می‌رود ظرفیت تولید انرژی‌های تجدید پذیر تا ۵ سال آینده حداقل ۷ برابر شود.

بر اساس آمار‌های وزارت نیرو انواع انرژی‌های تجدیدپذیر از برق بادی و خورشیدی گرفته تا سد‌های برق آبی و سوزاندن زیست توده برای گرمایش خانه‌ها در ایران وجود دارد.

سیروس وطن خواه دبیر ستاد انرژی معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری می‌گوید: تجدیدپذیر‌ها هیچگونه آسیبی به محیط زیست وارد نمی‌کند و دی اکسید کربنی در فضا منتشر نمی‌شود، انرژی فسیلی و حتی آب که میراثی است برای آیندگان، دست نخورده باقی می‌ماند.

دستیابی به انرژی با این شیوه‌های کاملا طبیعی آن قدر مهم شده است که حالا ایران، این بزرگ‌ترین دارنده ذخایر نفت و گاز جهان هم چندی است به طور جدی به آن ورود کرده است

در حال حاضر در ایران عمده‌ی انرژی مورد استفاده، از سوخت‌های فسیلی تأمین می‌شود. اقدامات مثبتی که در سال‌های اخیر با ساخت سد‌های متعدد و اتمام پروژه نیروگاه هسته‌ای بوشهر به انجام رسید، باعث افزایش سهم انرژی هسته‌ای و انرژی برقابی در سبد انرژی کشور شد.

ذخایر انرژی‌های فسیلی بالاخره تمام شدنی و تجدید ناپذیر است.

اما نیاز ایران به عنوان یک کشور در حال توسعه رو به افزایش است که پیش بینی شده تا سال ۱۴۰۴ و افق چشم انداز بیست ساله با رشد اقتصادی ۸ درصدی، فقط در بخش الکتریسیته به حدود ۲۰۰ هزار مگاوات برسد که بخشی از آن یعنی ۲۰۰۰۰ مگاوات، از انرژی هسته‌ای تامین خواهد شد.

بدین ترتیب تامین این نیاز اساسی کشور فقط با داشتن سهم مناسب برای انرژی‌های نو قابل دستیابی خواهد بود.

مسلم موسوی مدیر عامل انجمن حمایت از انرژی‌های تجدید پذیر از قابلیت‌های کشورمان در تولید انرژی‌های تجدید پذیر می‌گوید: ایران در کمربند تابشی انرژی خورشید قرار دارد و بر این اساس در کشور ما ظرفیت بالایی از انرژی خورشیدی از خراسان شمالی تا تبریز وجود دارد.

جنوب کشور نیز از این نظر در شرایط خوبی است.

به گفته موسوی ما در کشور سالانه ۳۰۰ روز آفتابی داریم. در چنین شرایطی نیاز به لوله‌گذاری برای انتقال گاز نیست. هرجایی اراده کنیم می‌توانیم از انرژی خورشیدی برای تولید برق استفاده کنیم.

موسوی معتقد است:‌منابع بسیار زیادی برای بهره‌برداری از انرژی باد در کشور شناسایی شده است که می‌توان در این مناطق نیروگاه‌های بادی نصب کرد.

این نیروگاه‌ها به شیوه اقتصادی برق تولید می‌کند.

بیش از دوسوم ظرفیت نیروگاه‌های فسیلی را که از نفت و گاز استفاده می‌کند، می‌توانیم از انرژی بادی تامین کنیم.

این منبع نفت و گاز صرفه‌جویی شده هم منبع ارزشمندی است که می‌تواند ارزش افزوده چند صد برابری ایجاد کند و می‌توان در حوزه پتروشیمی و صادرات از آن بهره گرفت.

اگر بتوانیم در این مسیر حرکت کنیم در عین حال که می‌توانیم امنیت انرژی را تامین کنیم و پیامد‌های زیست‌محیطی ناشی از مصرف سوخت‌های فسیلی را به حداقل برسانیم و از افزایش درجه حرارت زمین و اثرات جوی پیشگیری کنیم، می‌توانیم در مصرف انرژی صرفه‌جویی کنیم.

اقدامات دولت در توسعه‌ی انرژی‌های تجدید‌پذیر

پیشتر سازمان انرژی‌های نو و در ماه‌های اخیر سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره وری انرژی برق (ساتبا) اقدامات گسترده‌ای برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در کشور انجام داده اند که یکی از این موارد، تامین انرژی پایدار و قابل دسترس برای مناطق محروم و دور افتاده به منظور بهبود وضعیت زندگی و توسعه شرایط اجتماعی آن‌ها از طریق سیستم‌های فتوولتائیک بوده است.

در دولت یازدهم تمام تلاش متمرکز بر وضع قوانین و مقررات تشویقی برای سرمایه گذاری و ورود بخش خصوصی به حوزه تجدیدپذیر‌ها شد و رویکرد‌های حمایتی از بخش خصوصی به منظور توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، شدت دو چندان یافت.

در این مسیر نخست خرید تضمینی برق تجدید‌پذیر در دستور کار قرار گرفت، سپس قانون دریافت عوارض از برق به تصویب رسید که در آن علاه بر دریافت بهای برق به ازای هر کیلووات ساعت برق فروخته شده مبلغ سی ریال در قبوض مربوطه درج و از مشترکین برق به‌استثنای مشترکین خانگی روستایی دریافت می‌شود.

درحدود نیمی از منابع مذکور در حمایت از تولید برق تجدیدپذیر و پاک هزینه می‌شود.

در ادامه، تعهد به تحویل سوخت مایع صرفه جویی شده اعمال شد.

همین خرید تضمین شده و البته با قیمت‌های خوب برق تولیدی به روش تجدیدپذیر، برای خارجی‌ها آنچنان جذاب شده که در ۲ سال گذشته ۴ میلیارد دلار برای سرمایه گذاری درخواست داده اند.

پیمان تقی پور کارشناس حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر در این باره می‌گوید: ۴۵ درصد تقاضا‌های سرمایه گذاری در کشور متعلق به انرژی‌های تجدیدپذیر و پاک است، که خورشیدی و بادی با ۹۰ درصد بیشترین سهم را دارد.

متاسفانه راندمان نیروگاه‌های حرارتی که نفت و گاز می‌سوزاند حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد است.

یعنی در بهترین نیروگاه‌هایی که براساس استاندارد‌های روز دنیا در کشور برق تولید می‌کند بیشینه راندمان برای سیکل ترکیبی از ۵۰ درصد عبور نمی‌کند.

یک سوم تا نیمی از سرمایه نفت و گاز که وارد این نیروگاه‌ها می‌شود به شکل حرارت و آلاینده‌های جوی به هدر می‌رود.

در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر چنین محدودیت‌هایی وجود ندارد. برای مثال وقتی تصمیم می‌گیرید خانه‌ای را به سیستم انرژی خورشیدی مجهز کنید همان جا که فضایی را به استقرار این سیستم اختصاص داده‌اید می‌توانید بدون تلفات انرژی تولید و مصرف کنید.

ظرفیت اشتغال صد هزار نفر با سرمایه گذاری در انرژی‌های بادی وجود دارد.

به ازای یک مگاوات توربین بادی برای ده نفر اشتغال زایی می‌شود. اگر بتوانیم این را در مقیاس معادل ۴۰۰۰ تا ده هزار مگاوات در کشور ایجاد کنیم برای افراد زیادی اشتغال ایجاد خواهد شد.


بومی سازی فناوری‌های زیرساخت انرژی‌های نو

در دو دهه اخیر در کنار جذب سرمایه‌های خارجی، انتقال فناوری هم مورد توجه قرار گرفته و در جهت انتقال و ارتقای فناوری انرژی‌های تجدیدپذیر (خورشیدی و بادی) اقداماتی چند انجام شده که به تبع آن افزایش اشتغال و صرفه جویی انرژی هم داشته است.

در این باره از شرکت تولیدی فیبر نوری و برق خورشیدی تا گروه صنعتی سدید و مهمتر از آن مپنا در زمینه احداث خط تولید توربین بادی فعال اند.

حمید مهتدی مدیرعامل شرکت مهندسی و ساخت ژنراتور مپنا پارس از تولید نسل جدید توربین‌های بادی در کشور خبر می‌دهد و می‌گوید محصولات جدیدی در این باره در ماه‌های آینده و سال بعد در راه است.

در سال‌های اخیر سطح آگاهی مردم نیز در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر افزایش یافته و ظرفیت نصب شده در این حوزه نشان می‌دهد که مردم به خوبی از ان استقبال کرده اند.


تکلیف مجلس به وزارت نیرو تولید ۵ درصد برق مصرفی از سلول‌های خورشیدی تا سال ۱۴۰۰ است، اسناد بالادستی هم تولید اینگونه برق را تا پایان برنامه ششم ۲۶ هزار مگاوات هدف گذاری کرده است.

اکبر شعبانی معاون سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) در این باره می‌گوید: ظرفیت این بخش تا پایان سال به ۱۰۰۰ مگاوات می‌رسد و از سال ۹۷ به بعد با استقبال خوب بخش خصوصی امیدواریم سالی ۱۰۰۰ مگاوات به بخش تجدیدپذیر کشور اضافه شود و در ۴ سال ۲۵ درصد کل ظرفیت نصب شده جدید کشور از محل انرژی‌های نو تأمین شود.

سالی که نکوست از بهارش پیداست و نتیجه اولیه این برنامه ریزی‌ها از هم اکنون مشخص است.

چیت‌چیان وزیر سابق نیرو با بیان اینکه استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر جز سیاست‌های نظام است؛ می‌گوید: خوشبختانه ایران در انرژی‌های تجدیدپذیر از جهش بزرگ برخوردار است.

ظرفیت نصب شده تولید برق ایران ۷۷ هزار مگاوات است و ۸۹ درصد آن در نیروگاه‌های حرارتی و با سوختن انرژی‌های فسیلی تولید می‌شود.

سهم انرژی‌های تجدیدپذیر از سبد انرژی کشور ۱۱ درصد است، ۱۰ و نیم درصد آن برق آبی و فقط نیم درصد از بقیه انرژی‌های تجدیدپذیر تامین می‌شود، این نیم درصد قرار است تا پایان امسال به یک درصد برسد.