جمعیت تحت پوشش شهرهای دارای شبکه‌های جمع‌آوری فاضلاب تا شهریورماه جاری بالغ بر ۲۷ میلیون و ۵۷۷ هزارو ۴۳۴ نفر بوده است که این تعداد ۴۷.۶ درصد جمعیت شهری کشور را در بر دارد و بر اساس آخرین خبرها ۱۱۲ تصفیه‌خانه فاضلاب در حال ساخت است.

به گزارش زیست آنلاین، در حال حاضر  در ۲۹۵ شهر کشور طی ۶ میلیون و ۶۴۱ هزار فقره انشعاب فاضلاب که توسط ۵۹ هزارو ۵۰۰ کیلومتر شبکه جمع‌آوری می‌شود در مدار بهره‌برداری قرار دارند.

فاضلاب جمع‌آوری شده در ۱۸۳ تصفیه‌خانه برای جمعیتی معادل ۱۸ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر بوده که سالیانه پسابی به میزان یک میلیارد و دویست میلیون مترمکعب تولید می‌کند و در زمان حاضر تعداد ۱۱۲ تصفیه‌خانه نیز در حال ساخت است که بزودی در مدار بهره‌برداری قرار خواهد گرفت.

البته این در شرایطی است که احداث تأسیسات زیربنایی فاضلاب در روستاهای کشور پیشرفت چندانی نداشته و در زمان کنونی تنها حدود ۰.۴ درصد از جمعیت روستایی کشور از پوشش تأسیسات فاضلاب برخوردارهستند که این تأسیسات در ۴۲ روستا با ۱۹ هزار فقره انشعاب اجرا و در مدار بهره‌برداری قرار گرفته است.

میزان تولید سالانه پساب در کشور حدود یک میلیارد و دویست میلیون مترمکعب است که این میزان در نتیجه فعالیت بالغ بر ۱۸۳ باب تصفیه‌خانه با فرآیندهای مختلف تصفیه تولید می‌شود، تعداد تصفیه‌خانه‌های با فرآیند لجن فعال که جزو فرآیندهای تصفیه کامل و حتی پیشرفته می‌باشد به بیش از ۹۰ تصفیه‌خانه می‌رسد و مابقی تصفیه‌خانه‌ها نیز دارای فرآیندهایی نظیر لاگون هوادهی و برکه تثبیت هستند که شرایط لازم برای تولید پساب جهت مصارف کشاورزی را دارا هستند.

در خصوص تخصی فاضلاب به بخش های مختلف نیز باید گفت که با توجه به اینکه براساس بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های جاری، تاکنون متولی مصرف و استفاده پساب تصفیه‌خانه‌ها، شرکت‌های آب منطقه‌ای هستند و اکثراً پساب تصفیه‌خانه‌ها در اختیار این شرکت‌ها قرار می‌گیرد (جز در مواردی که مجوز تخصیص پساب برای شرکت‌های آب و فاضلاب صادر شده باشد) لذا براساس آمارهای اخذ شده از شرکت‌های آب منطقه‌ای و آمارهای موجود در شرکت‌های آب و فاضلاب، بیش از ۵۶ درصد از پساب‌های تولیدی در مصارف کشاورزی و حدود ۴۰ درصد جهت تخلیه به آب‌های سطحی و منابع آب‌های پذیرنده مصرف می‌شود و مابقی پساب تولیدی در صنعت، آبیاری فضای سبز و مصارف شهرداری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در این راستا شاهین پاکروح معاون راهبری و نظارت بر بهره برداری شرکت مهندسی آبفای در خصوص این مساله که آیا سازوکاری برای جایگزینی پساب با چاه‌های آب کشاورزی تعریف شده است (کشاورزان در مقابل دریافت پساب، از استخراج آب از چاه‌های کشاورزی صرفنظر کنند) اظهار کرد: متولی مصرف پساب خصوصاً در زمینه مصارف کشاورزی، شرکت‌های آب منطقه‌ای هستند که با توجه به اطلاعات موجود تاکنون سازوکار مشخص و تعریف شده‌ای برای جایگزینی پساب‌ها با چاه‌های آب کشاورزی وجود نداشته ولی به‌طور مقطعی در ۶ استان در قالب طرح پایلوت بازچرخانی پساب توسط حوزه معاونت راهبری و نظارت بر بهره‌برداری شرکت مهندسی در حال اجرا است.

وی همچنین در خصوص وضعیت اجرای طرح‌های فاضلاب در شهرهای ساحلی گفت: تعداد ۱۴ مورد از تصفیه‌خانه‌های در مدار بهره‌برداری، در نوار ساحلی شمالی و ۱۷ مورد از تصفیه خانه‌های در مدار بهره برداری، در نوار ساحلی جنوبی قرار دارند که اکثر آن‌ها با استفاده از فرایندهای مدرن، به تصفیه فاضلاب مشغول هستند و احداث شبکه و تصفیه‌خانه در سایر شهرهای ساحلی شمالی و جنوبی در دست مطالعه و یا اجرا است.

به گزارش ایسنا و بر اساس آمار موجود از تصفیه‌خانه‌های در حال بهره‌برداری در نوار شمالی کشور طرح مطالعه و ارتقاء تصفیه‌خانه‌های چالوس و نوشهر بابل و بابلسر توسط دفتر نظارت بر بهره‌برداری فاضلاب شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور به تصویب رسیده است که اجرای آن به اعتباری معادل ۳۶۴ هزارو ۸۹۰ میلیون ریال نیازمند است و در نوار ساحلی جنوبی کشور نیز طرح مطالعه و ارتقاء تصفیه‌خانه فاضلاب بوشهر توسط دفتر نظارت بر بهره‌برداری فاضلاب به تصویب رسیده است که اجرای این طرح هم به ۹۵ هزار میلیون ریال اعتبار نیاز دارد.همچنین اصلاح و بازسازی، ارتقاء و توسعه تصفیه‌خانه فاضلاب بندرعباس به صورت BOT به سرمایه‌گذار واگذار شده است.