اکوتوریسم یا بوم‌گردشگری یا طبیعت‌گردی، گونه‌ای از گردشگری است که در آن گردشگران برای دیدار از مناطق طبیعی نامسکون و دست‌نخوردهٔ جهان سفر می‌کنند و به تماشای گیاهان و پرندگان و ماهی‌ها و دیگر جانوران می‌پردازند. طبیعت گردی از این جهت مورد توجه قرار گرفته که در کنار جنبه‌های گردشگری، مسئله آموزش و توجه به محیط زیست را هم در خود دارد.

به گزارش زیست آنلاین، بسیاری از کشورها بخش هنگفتی از درآمد خود را از بوم‌گردشگران خارجی تأمین می‌کنند اما در کشورمان سهم طبیعت‌گردان در بازار گردشگری اندک است. برخی البته به کلی با معرفی جاذبه‌های گردشگری مخالف هستند و معتقدند این معرفی و کشاندن گردشگران و سرمایه‌گذاران به نابودی طبیعت منجر می‌شود.

علی تیموری٬ مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست می‌گوید این سازمان نسبت به طبیعت‌گردان نظر مثبتی دارد و آنها را مخرب محیط زیست نمی‌داند.

وی با اشاره به اینکه هر کدام از مناطق چهار گانه تحت حفاظت سازمان رژیم حقوقی خود را دارد اظهار کرد: نحوه برخورد با سرمایه‌گذاری و طبیعت گردی در پارک‌های ملی٬ مناطق حفاظت شده٬ اثر طبیعی ملی و پناهگاه حیات وحش متفاوت است.

مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست افزود: به طور کلی سازمان حفاظت محیط زیست با کار گردشگری و تورگردانی موافق است چرا که اعتقاد داریم کسانی که شناخت بیشتری از طبیعت دارند٬ آن را بهتر حفاظت می‌کنند.

دو سال پیش بود که سازمان حفاظت محیط زیست دستورالعمل تور و گردشگری را به سازمان حفاظت محیط زیست استان‌ها ابلاغ کرد. دستورالعملی مبنی بر اینکه چگونه افراد می‌توانند در مناطق چهارگانه سرمایه‌گذاری کرده و گردشگری را رونق ببخشند. تیموری می‌گوید همین دستورالعمل اگر درست اجرا شود، مدافع محیط زیست در طبیعت‌گردی است.

وی با اشاره به اینکه قطعا اجازه نمی‌دهیم کسانی در مناطق چهارگانه برج و بارو بسازد افزود: این مناطق بسترهایی می‌خواهد که با فضای مناطق سازگار باشد. می‌توانیم اقامتگاه‌ها را در نزدیکی مناطق چهارگانه ساخته و از این مناطق برای تورگردانی استفاده کنیم.

مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست اظهار کرد: سازمان محیط زیست به گردشگری و تورگردانی در مناطق چهارگانه اعتقاد دارد و هر گونه بازدید را به ادارات استان‌ها واگذار کرده و ادارات استان‌ها می‌توانند به راحتی این مجوزها را صادر کنند.

وی افزود: سازمان محیط زیست به جز مناطق چهارگانه می‌تواند بخشی از مناطق آزاد را در اختیار افراد حقیقی و حقوقی قرار دهد. این افراد قرق‌دار هستند و وقتی موجب رشد جمعیت شود می‌تواند از سازمان مجوز شکار بگیرد.

تیموری ابراز داشت: قرق‌دار می‌تواند ۷۰ درصد از مجوز شکاری که از سازمان می‌گیرد را به دیگران واگذار کند که این یک درآمد پایدار برای قرق‌دار ایجاد خواهد کرد. سال گذشته این اتفاق افتاده و در منطقه کرمان و یزد تعداد زیادی از تورهای شکاری خارجی قرار دادند. هم سهم این موضوع به حساب سازمان واریز شده و هم جوامع محلی از اسکان این افراد کسب درآمد کرده‌اند. اشتغالی که در همین قرق‌ها ایجاد شده قابل توجه است.

آنطور که تیموری می‌گوید شورای عالی محیط زیست تصویب کرده که در قرق‌های اختصاصی باید کار تورگردانی و گردشگری در اولویت باشد. این موضوع یعنی دخیل کردن مردم در حفاظت از محیط زیست.

وی با بیان اینکه محیط زیست برای همه مردم است و مردم باید آن را حفاظت کنند گفت: در اختیار دادن قرق‌های اختصاصی یک کار عملی برای وارد کردن مردم به عرصه حفاظت از محیط زیست و تقویت گردشگری طبیعی است.  

مجید خرازیان مقدم، مدیر کل دفتر حیات وحش و آبزیان آب‌های داخلی سازمان حفاظت محیط زیست کشور با اشاره به ظرفیت‌های گردشگری که در کشورمان وجود دارد گفت: ما از نظر محیط زیست با داشتن بیش از هشت هزار و ۲۰۰ گونه گیاهی، هزار و ۱۷۰ گونه مهره دار و ۱۷ میلیون متر مکعب مناطق تحت مدیریت کشوری غنی محسوب می‌شویم.

وی با اشاره به اینکه رونق طبیعت‌گردی تنها به عملکرد سازمان محیط زیست وابسته نیست اظهار داشت: نکته مهم این است که طبیعت گردی هم می‌تواند اشتغال‌زا باشد و هم سرمایه را به مناطق روستایی جذب کند.

مدیر کل دفتر حیات وحش و آبزیان آب‌های داخلی سازمان حفاظت محیط زیست کشور افزود: کشورهایی هستند که در سال ۱۰ ها میلیارد تومان در حوزه اکوتوریسم درآمد دارند که بیش از ایران ظرفیتی ندارند.

خرازیان مقدم با اشاره به اینکه در کشورمان به ساختارهای دیگری برای رونق طبیعت گردی خارجی نیاز داریم اضافه کرد: در کشورهای دیگر طوری برنامه‌ریزی شده که طبیعت‌گرد کمترین آسیب را به فضای موجود می‌زند و بسیار مدیریت شده رفتار می‌کند.