اگر آب از خشکی به خشکی منتقل شود، هر گونه منافع اقتصادی که در ناحیه مقصد ایجاد می‌شود، باید به نفع جامعه منطقه مبدا نیز برسد.

به گزارش زیست آنلاین، در سال‌های گذشته بسیاری از صنایع آب‌بر کشور در مناطق خشک و کویری ایران احداث شده‌اند که در حال حاضر با مشکل جدی کمبود آب مواجه هستند. با توجه به کمبود آب این صنایع هر از چند گاهی بحث انتقال آب از حوضه‌های آبریز داخل کشور و همچنین دریای عمان و خلیج فارس مطرح می‌شود و اگرچه موافقان طرح‌های انتقال آب به ویژه انتقال آب از خلیج فارس و دریای عمان را نکته مثبت دانسته و معتقدند؛ باعث پیشرفت فلات ایران می‌شود، اما برخی دیگر به شدت با این طرح مخالفند و معتقدند که انتقال آب به فلات ایران امری اشتباه است و با این اقدام به توسعه پایدار نخواهیم رسید و به طور حتم این نوع پروژه‌ها برای کشور مشکلاتی ایجاد خواهند کرد.

تورج فتحی (کارشناس امور منابع آب و محیط زیست)، با بیان اینکه در بحث انتقال آب از دریا به خشکی و هم از خشکی به خشکی باید چند اصل اساسی به لحاظ کارشناسی در نظر گرفته شود، گفت: فلات مرکزی ایران منطقه خشکی نسبت به دیگر نقاط کشور است و برای تامین آب این منطقه باید در ابتدا تمام گزینه‌هایی که در این منطقه قابل اجراست را مدنظر قرار داد.

وی ادامه داد: بی‌شک اقداماتی همچون تصفیه فاضلاب‌های شهری برای تامین آب مصرفی صنعتی، بازچرخانی و اصلاح الگوی مصرف، ارتقای راندمان آبیاری در کشاورزی و صرفه‌جویی در مصرف آب باعث ایجاد آب مازاد می‌شود و می‌توان از این آب در مصارف صنعتی استفاده کرد و بنابراین در صورت اجرایی شدن هر یک از این طرح‌ها نباید به دنبال انتقال آب باشیم.

کارشناس امور منابع آب و محیط زیست خاطرنشان کرد: درصورتی که همه راه‌ها بررسی شد و همه آن‌ها منتفی شد باید به فکر انتقال آب باشیم آن هم به صورت اولویت‌بندی شده و با توجه به شرایطی که در کشور داریم؛ نمی‌توانیم به سراغ انتقال آب بین حوزه‌ای برویم بویژه‌ اینکه بخواهیم از حوضه آبریز کارون و دز آب را به فلات مرکزی منتقل کنیم، این امر از نظر کارشناسی قابل توجیه نیست.

فتحی با اشاره به احداث کارخانه فولاد در منطقه میبد و اردکان گفت: منطقه یزد یک منطقه فقیر از نظر منابع آبی است و صنعت فولاد نیز یک صنعت به شدت آب‌بر است و متاسفانه در آن زمان به جای اینکه این صنعت را در کنار آب ایجاد کنند پس از ایجاد صنعت به فکر انتقال آب از زاینده‌رود افتادند و این امر موجب نارضایتی بین مردم و تعارضات اجتماعی شد.

وی تاکید کرد: اگر چنانچه ما ناچار به انتقال آب باشیم برای اجتناب از هر تعارض اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی باید این را مدنظر داشته باشیم که اگر آب انتقال پیدا کرد، هر گونه منافع اقتصادی که در ناحیه مقصد ایجاد می‌شود باید به نفع مردم و جامعه منطقه مبدا نیز برسد. اگر چنانچه در خصوص انتقال آبی که از زاینده‌رود به اردکان و یزد انجام شد از همان ابتدا برای سود اقتصادی و منافع اقتصادی به گونه‌ای برنامه ریزی می‌شد که منافع این انتقال به مردم شرق اصفهان نیز می‌رسید شاید هیچ‌وقت این تعارضات و اعتراضات را امروز نمی‌دیدیم.

کارشناس امور منابع آب و محیط زیست با بیان اینکه ما سعی نمی‌کنیم از تجربیاتی که در سایر نقاط دنیا به دست آمده از همان ابتدا استفاده کنیم، تصریح کرد: همیشه تلاش کرده‌ایم خودمان همه شکست‌ها را تجربه ‌کنیم و از آنها درس بگیریم و این بزرگترین مشکل ماست.

فتحی در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره انتقال آب از دریای عمان و خلیج فارس به فلات مرکزی گفت: باید توجه کنیم توسعه در فلات مرکزی ایران باید براساس آمایش سرزمینی باشد و برای احیا و بازسازی سفره‌های آب زیرزمینی که طی دو الی سه دهه اخیر با برداشت‌های بی‌رویه تخلیه شده‌اند برنامه‌های لازم و اجرایی داشته باشیم.

وی ادامه داد: آمایش سرزمین به ما می‌گوید فعالیت‌هایی در این استان‌ها توسعه پیدا کند که به لحاظ زیست‌محیطی سازگاری مناسبی داشته باشند و نمی‌توانیم دیگر صنایع و فعالیت‌های آب بر را در این مناطق توسعه دهیم. معتقدم انتقال آب از دریای عمان و خلیج فارس نیز به مراتب بهتر از انتقال آب از حوضه‌های آب در کارون، دز و ....است.

کارشناس امور منابع آب و محیط زیست خاطرنشان کرد: تمام کشورهای حوزه خلیج فارس نیز از خلیج فارس آب را شیرین کرده و برای موارد مختلف مصرف می‌کنند اما باید توسعه ما در ۱۶ استان که شامل سیستان و بلوچستان، یزد، کرمان و ... می‌شود براساس آمایش سرزمین بوده تا در آینده با مشکلات بیشتری مواجه نشویم./ منبع: ایلنا