یکی از برنامه‌های اولویت‌دار دفتر حیات وحش بر اساس مفاد «بند ط » از ماده ۳۸ قانون برنامه ششم توسعه، تدوین، ابلاغ و اجرای برنامه حفاظت و مدیریت گونه‌های جانوری در معرض تهدید است.

به گزارش زیست آنلاین، مجید خرازیان، مدیرکل دفتر حیات وحش و آبزیان آب‌های داخلی سازمان حفاظت محیط زیست در آستانه روز جهانی تنوع زیستی از تدوین برنامه حفاظت و مدیریت ۱۰ گونه در معرض تهدید شامل شوکا، گورخر، آهو، قوچ، میش هوبره، بالابان، افعی لطیفی، سمندر و قزل‌آلای خال قرمز در سال جاری خبر داد.

مقدم، اظهار کرد: یکی از برنامه‌های اولویت‌دار دفتر حیات وحش بر اساس مفاد «بند ط » از ماده ۳۸ قانون برنامه ششم توسعه، تدوین، ابلاغ و اجرای برنامه حفاظت و مدیریت گونه‌های جانوری در معرض تهدید است. به همین دلیل طی دو سال گذشته تدوین برنامه مدیریت و حفاظت خرس قهوه‌ای، خرس سیاه، گوزن زرد، تمساح پوزه کوتاه (گاندو)، لاک‌پشت فراتی، سمندر لرستانی، میش مرغ، غاز پیشانی سفید و پلنگ آغاز و در نهایت این برنامه‌ها در اسفندماه سال ۹۵ جهت اجرا به استان‌ها ابلاغ شد.

اخذ اعتبار استانی برای اجرای برنامه مدیریت و حفاظت گونه‌های در معرض تهدید

وی با تاکید بر اینکه تاکنون اقدامات موثری در راستان‌ها در راستای اجرای برنامه‌های مدیریت و حفاظت گونه‌های در معرض تهدید انجام شده است، گفت: از ادارات کل محیط زیست استان‌ها درخواست کردیم که در وهله اول برنامه‌های حفاظت و مدیریت گونه‌ها را در شورای برنامه‌ریزی اداری استان - که با محوریت استاندار تشکیل می‌شود - مطرح و تصویب کنند و اخذ اعتبارات استانی برای اجرای این برنامه‌ها را مورد توجه قرار دهند. در حال حاضر خیلی از استان‌ها این روند را طی و حتی اعتبار استانی هم دریافت کرده‌اند.

مدیرکل دفتر حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: در ستاد مرکزی هم به فراخور اعتبارات ملی به استان‌ها در مسیر اجرای برنامه‌های حفاظت و مدیریت گونه‌ها کمک می‌کنیم. گرچه تنها موضوع در اجرای این برنامه‌ها مسائل اعتباری نیست بلکه به همکاری دستگاه‌های مختلف از جمله وزارت کشور و زیر مجموعه آن، ادارات کل منابع طبیعی استان‌ها، دامپزشکی و ادارات بهداشت نیاز داریم.

احیای زیستگاه مادری گوزن زرد

خرازیان مقدم در ادامه با بیان اینکه اجرای برنامه حفاظت و مدیریت برخی گونه‌ها مثل گوزن زرد از سوی سازمان حفاظت محیط زیست با جدیت پیگری می‌شود، تصریح کرد: سازمان حفاظت محیط زیست در این زمینه ورود جدی دارد و درصدد هستیم با همکاری استان خوزستان گوزن زرد را به تنها زیستگاه مادری آن یعنی منطقه حفاظت شده دز و کرخه معرفی کنیم این درحالیست که طی دهه‌های اخیر به دلیل تخریب شدید این منطقه، گوزن زردی مشاهده نشده است. در این شرایط ما سعی داریم طبق برنامه مجددا این گونه را به دز و کرخه معرفی کنیم.

معرفی گوزن زرد به زیستگاه‌های مستعد

وی افزود: در حال حاضر علاوه بر جزیره اشک، پنج سایت تکثیر گوزن زرد داریم که بالغ بر ۱۷۰ راس گوزن در این سایت‌ها وجود دارد. در نظر داریم ضمن معرفی مجدد این گونه به دز و کرخه در آینده نزدیک زیستگاه‌های مستعد این گونه را شناسایی و گوزن زرد را از حالت اسارت به زیستگاه‌های مستعد معرفی کنیم.

مدیرکل دفتر حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه با بیان اینکه حدود ۸۷ گونه جانوری مهره‌دار ایران در معرض تهدید هستند، گفت: در نظر داریم در برنامه‌ای جدید امسال برای ۱۰ گونه شامل شوکا، گورخر، آهو، قوچ، میش هوبره، بالابان، افعی لطیفی، سمندر و قزل‌آلای خال قرمز با همکاری مشاوران، دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها برنامه حفاظت و مدیریت تدوین کنیم.

تخریب زیستگاه؛ مهمترین عامل تهدید حیات وحش

خرازیان مقدم  در ادامه تخریب زیستگاه را مهمترین عامل تهدید حیات وحش دانست و اظهارکرد: کشور ما تنوع زیستی قابل ملاحظه‌ای دارد اما زمان آن رسیده که به دنبال رفع چالش‌های تنوع زیستی باشیم. تخریب زیستگاه‌ها، جزیره‌ای شدن جمعیت گونه‌های جانوری، شکار غیرمجاز، بیماری و خشکسالی مولفه‌های هستند که بر بقای گونه‌های جانوری تاثیر منفی گذاشته است.

وی ادامه داد: مهمترین بحث، تخریب زیستگاه است که عوامل مختلف اعم از جاده‌سازی‌، راه‌سازی، تغییر کاربری و چرای بی رویه دام در این شرایط تاثیر گذار بوده است. برای احیای یک گونه اول باید زیستگاه آن را احیا کنیم. در نتیجه در چنین شرایطی باید عوامل تخریب را شناسایی و نسبت به رفع آن‌ها اقدام کنیم.

مدیرکل دفتر حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست در پایان اظهار کرد: چرای بی رویه عامل مهمی در تخریب زیستگاه‌ گونه‌ها است که علاوه بر از بین بردن مراتع باعث شیوع بیماری‌های انتقالی از دام با حیات وحش نیز می‌شود بنابراین ساماندهی تردد دام در مناطق تحت مدیریت محیط زیست اهمیت بسیاری دارد که دستگاه‌های متولی باید سازمان محیط زیست را این مسیر یاری کنند.

سازمان ملل متحد روز ۲۲ می (مصادف با اول خرداد) را جهت افزایش آگاهی عموم و بالا بردن سطح درک مردم نسبت به مسائل مربوط به تنوع زیستی و ارزش‌های آن به عنوان روز جهانی تنوع زیستی اعلام کرده است. دبیرخانه کنوانسیون تنوع زیستی شعار روز جهانی تنوع زیستی برای سال ۲۰۱۸ را « گرامیداشت ۲۵ سال اقدام برای حفظ تنوع زیستی» انتخاب کرده است./ منبع: ایسنا