مجری طرح ملی گیاهان دارویی درباره قوانین استقرار کارخانجات گیاهان دارویی گفت: این واحدها می‌توانند در شهرک‌های مواد غذایی احداث شوند و محیط زیست بر آنها نظارت داشته باشد.

به گزارش زیست آنلاین، حسین زینلی، مشاور وزیر جهاد کشاورزی، اظهار کرد: تأکید وزارت جهاد کشاورزی کشت گیاهانی است که آب کمتری مصرف می‌کنند تا بتوانیم به لحاظ آبی وضعیت پایداری را ایجاد کنیم.

زینلی خاطرنشان کرد: سیاست ما بلندمدت است و باید از تجربه گذشته درس بگیریم، برای همین آب را باید به نحو احسن مصرف کرد.

مجری طرح ملی گیاهان دارویی با بیان اینکه باید روی حفظ ذخایر ژنتیکی گونه‌های بومی کار کنیم، افزود: امسال در راستای کشت گیاهان دارویی تسهیلاتی در قالب سامانه کارا ارائه می‌شود و مشکلی برای پرداخت وجود ندارد.

وی با اشاره به اینکه میزان اعتبار موردنظر شامل تمامی کارخانجات گیاهان دارویی نیز می‌شود و در این رابطه مشکلی وجود ندارد، افزود: آموزش و ترویج در زمینه توسعه گیاهان دارویی نیز اهمیت زیادی دارد و در این خصوص کلاس‌ها و کارگاه‌های متعددی برگزار شده است.

زینلی ادامه داد: همچنین دانشگاه‌هایی در رابطه با طب سنتی فعالیت می‌کنند و اقبال عمومی بیشتر شده اما عموماً تصور می‌شود که تمام گیاهان دارویی در صنایع دارویی استفاده می‌شود درحالی که اینطور نیست و این مقدار خیلی جزیی است.

به گزارش ایسنا، مشاور وزیر جهاد کشاورزی بیان کرد: بیشتر گیاهان دارویی به عنوان صنایع غذایی مصرف می‌شوند که ارزش افزوده خود را پیدا کرده‌اند. هم اکنون گیاهی مانند کرفس کوهی در صنایع لبنی استفاده می‌شود که ارزش غذایی بالایی دارد.

امروزه استفاده از گیاهان دارویی و معطر به دلیل گرایش مجدد انسان به طبیعت و محصولات طبیعی، اثرات جانبی مواد سنتزی و کشف داروهای جدید از ترکیبات طبیعی که دارای ساختارهای پیچیده شیمیایی و غیر قابل سنتز هستند، رشد بسیار بالایی داشته است.



توجه و گرایش به محصولات طبیعی منجر به توسعة استفاده صنایع مختلف غذایی، دارویی و آرایشی بهداشتی از گیاهان دارویی و معطر و سایر ترکیبات طبیعی در محصولات خود شد که درنهایت منجر به ایجاد بازار بزرگی برای این گیاهان شده است. طوری که طبق آمار اتحادیه اروپا از رشدی در حدود ۲۰ درصد در سال برخوردار بوده است.
توسعه تولید محصولات با منشا مواد طبیعی منجر به ایجاد نیاز شدید به مواد اولیه این گیاهان در دنیا شده است. با وجود اینکه هنوز ۹۰ درصد این نیاز از منابع طبیعی تأمین می شود، اما این منابع دیگر تأمی نکننده نیاز روزافزون صنایع دارویی و غذایی نیست که در مقادیر زیاد با استانداردهای کیفی بالا و قیمت مناسب و در زمان خاص را دارند، و اکثر منابع طبیعی و رویشگاه های این گیاهان نیز از بین رفته یا در معرض خطر تخریب قرار گرفته اند.
لذا کشت گیاهان دارویی و ورود آنها به سیستم های زراعی تولید که امکان تولید مواد اولیه در حجم انبوه و مطابق با استاندارد مورد نیاز صنایع را دارد، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار شده است. سطح زیر کشت گیاهان دارویی در کشورهای مختلف از روند رو به رشدی برخوردار بوده است که نشان دهنده رشد این صنعت است. طوری که در چین سطح زیر کشت گیاهان دارویی از ۱۵۳۰۰۰ هکتار در سال ۱۹۹۰ به ۸۲۷۰۰۰ هکتار در سال ۲۰۰۱ ، در ایالات متحده آمریکا از ۲۰۰۰۰۰ هکتار در سال ۱۹۹۰ به ۶۲۲۰۰۰ هکتار در سال ۲۰۰۱ و در کانادا از ۴۰۰۰۰ هکتار به ۳۴۷۰۰۰ هکتار در خلال همین سالها افزایش داشته است.

سطح زیر کشت گیاهان دارویی در اتحادیه اروپا حدود ۱۰۰۰۰۰ هکتار است که ۴۷۰۰ هکتار آن تحت پوشش کشت ارگانیک است و در حدود ۲۱۰۰۰ تولید کننده گیاهان دارویی مشغول به کار هستند.
ایران در زمینه گیاهان دارویی دارای پتانسیل های خاصی است که کمتر مورد توجه و استفاده مناسب قرار گرفته است. تنوع گونه های دارویی دارای ترکیبات ارزشمند، گیاهان دارای ارزش اقتصادی بالا مانند زعفران و گل محمدی، تنوع اقلیمی برای تولید انواع گونه های دارویی، نیروی انسانی و منابع انرژی ارزان از پتانسیل های مهم این کشور جهت توسعه کشت و صنایع مرتبط با گیاهان دارویی است. چالش های متعددی در مسیر توسعه کشت و صنعت گیاهان دارویی وجود دارد که با شناخت دقیق این چالش ها و رفع آنها می توان به سمت توسعه این صنعت در کشور حرکت نمود.



برخی از چالش های موجود در بخش کشاورزی گیاهان دارویی به این شرح است:
• کمبود متخصصان در سطوح عالی و نیز در سطح کارشناس
• کمبود دانش فنی کشت و تولید گیاهان دارویی
• نبود بذر و نهال استاندارد
• نبود ماشین آلات برداشت و فرآوری گیاهان دارویی
• ریسک پذیرنبودن کشاورزان برای محصولات جدید
• حمایت ضعیف دولت و به خصوص جهادکشاورزی

• هزینه های بالای تولید استاندارد گیاهان دارویی
• بازار متغیر و نبود بازار مشخص خرید
• پایبند نبودن کشاورزان به قراردادهای تولید
• نوسانات شدید قیمت نهاده ها و هزینه ها در ایران که امکان انعقاد قرارداد درازمدت را مشکل می سازد.
• نوسانات شدید قیمت حمل و نقل
• پایین و محدود بودن نیاز صنایع داخلی به مواد اولیه
• نبود استانداردهای تولید و مدیریت گیاهان دارویی
• ناپایداری سیاست گذاری در زمینه گیاهان دارویی
• نبود روابط بین المللی قوی و ضعیف بودن بازاریابی خارجی


نگاهی به چالش های موجود نشان دهنده این است که تاکنون برنامه ریزی منسجمی برای استفاده از پتانسیل های موجود کشور و رفع چالش ها وجود نداشته است و با وجود حرکت های مناسبی که در سال های اخیر در کشور در زمینه حمایت و توسعه از این صنعت شکل گرفته، تا زمانی که این حمایت ها طبق استراتژی مشخصی در کشور پیگیری نشود، حصول به نتایج مناسب بسیار مشکل خواهد بود.