هفته گذشته بود که خبری مبنی بر شیوع هپاتیتA در خوزستان و ابتلای ۳۴ نفر در مسجدسلیمان و ایذه به این بیماری منتشر شد. در این خبر به نقل از مدیر شبکه بهداشت خوزستان عنوان شده بود این بیماری به دلیل آب آلوده ایجاد میشود و با توجه به مشکلات اخیر آب و نبود آب شرب سالم در خوزستان، میزان ابتلایان به آن نیز بیشتر شده است. بیماری هپاتیت A واگیردار و مسری است و بیشتر از همه در کودکان ایجاد میشود.
به گزارش زیست آنلاین، این اظهارنظر به نقل از دکتر سلمانزاده که خود پزشک بیماریهای عفونی است عنوان شده بود اما کمی بعد از خبر اصلی او کل خبر شیوع هپاتیت در خوزستان را تکذیب و عنوان کرد: خبری که درباره شیوع هپاتیتA مطرح شده شایعه و البته قدیمی است و متاسفانه به شکلی بیان شد که مردم احساس کردند این اتفاق تازه افتاده است.
به گفته شکرالله سلمانزاده این اتفاق در یک منطقه محدود در شهرک نفتک مسجدسلیمان به تعداد محدودی که ابتدا ۱۷ نفر و به ۳۳ نفر سرایت پیدا کرد، مربوط میشود. در واقع این تعداد افراد دچار هپاتیت A شدند و در همان زمان مداخله انجام، آبوفاضلاب مشکل را برطرف و مساله حل شد.
موضوع جدیدی نیست که اکنون گزارش شده آب مسجدسلیمان آلوده است و تعدادی از افراد هپاتیت A گرفتهاند.
رییس مرکز بهداشت خوزستان خاطرنشان کرد: در حال حاضر چنین بیماری وجود ندارد و این اتفاق مربوط به فروردین ماه امسال است و اکنون طغیان بیماری هپاتیت A در استان خوزستان وجود ندارد.
سلمانزاده تاکید کرده: از ابتدای سال جاری در نقاط مختلف استان مواردی از هپاتیت A وجود داشت که از جمله میتوان به ایذه، روستای ممبین و روستاهای اطراف اشاره کرد که خوشبختانه هیچگونه تلفاتی هم نداشتیم.
رییس مرکز بهداشت خوزستان خاطرنشان کرده: در تمام موارد وقوع بیماری اقدامات لازم توسط مرکز بهداشت برای کنترل بیماری و توسط آبوفاضلاب شهری و روستایی جهت اصلاح وضعیت آب انجام شده است.
اعلام شده آخرین وضعیت آب در استان خوزستان از نظر کیفیت میکروبی و کیفیت ظاهری، امسال نسبت به سالهای قبل هر دو مورد کاهش پیدا کرده است اما مشکل حاد که منجر به طغیان بیماری شود، وجود ندارد.
به گفته سلمانزاده مردم از کیفیت آب شاکی هستند و اگر آب از نظر میکروبی سالم باشد، ظاهر، بو و طعم آب به شکلی است که مردم برای استفاده رغبت نمیکنند.
رییس مرکز بهداشت خوزستان در ادامه در خصوص وضعیت کیفی آب عنوان کرده: مشکل آب در زمینه وضعیت ظاهری یا زیباییشناختی است اما مشکل اورژانسی درباره آلودگی میکروبی در شهرها وجود ندارد اما در برخی از روستاها اصلا آب لولهکشی نداریم. همچنین در برخی روستاهای برخوردار از آب لولهکشی، متولی وجود ندارد و در واقع آب خام در لولهها جریان دارد که در دو سال گذشته اقداماتی انجام شده است. از سوی دیگر هنوز روستاهایی وجود دارند که آب را مستقیم از رودخانه یا چشمه تامین میکنند که نیاز است آبوفاضلاب روستایی آب سالم را از طریق تانکر به این نقاط توزیع کند.
رییس مرکز بهداشت خوزستان خاطرنشان کرده: آموزشهای لازم در مناطق فاقد آب سالم داده میشود و در واقع کلر ما در بین روستاییان توزیع و آموزش چگونگی ضدعفونی کردن آب و استفاده از آب مخازن بعد از کلر زدن نیز داده میشود. در بسیاری از نقاط نیز آب را خریداری میکنند در صورتی که مردم از فرد توزیعکننده آب و کارگاه تصفیه آب باید مطمئن باشند و ما سعی کردیم بر دستگاههای آبشیرینکن نظارت کنیم. در خلال همین اتفاقات با سلمانزاده تماس گرفتیم تا جویای این نوع خبررسانی شویم.
او ابتدا عنوان کرد: خبرسازی از سوی این خبرگزاری انجام شده و همه گزارش دروغ بوده. به او گفتیم خبر کاملا به نقل از شما عنوان شده و آیا عدد ۳۴ هم میتواند دروغ باشد؟ عدد را که همین طور نمیسازند. چرا مثلا ۲۰ یا ۵۰ نبوده که او گوشی را روی ما قطع کرد. در واقع اصلا فرصت نداد از او سوال کنیم اگر خبر کذب است پس مبتلایان فعلی هپاتیت بر چه اساسی این بیماری را گرفتهاند و هماکنون وضعیت این بیماری چگونه است؟ حتی فرصت سوال پرسیدن را با برخوردی بسیار زشت و زننده نداد. پس از آن هم هر چقدر تماس گرفتیم پاسخگوی تلفن خود نبود.
این رفتار کسی است که در اهواز پزشک متخصص بیماریهای عفونی است، تدریس میکند و سمت دولتی هم دارد و وقتی به نقل از او خبری منتشر میشود از اساس تکذیب میکند و زمانی هم که برای پیگیری از خود او صحت و سقم مساله را جویا میشویم، گوشی را به روی خبرنگار حین پرسش قطع میکند. رییس شبکه بهداشت خوزستان به عنوان یک مسوول دولتی هم از آمار مبتلایان جدید به این بیماری باخبر است و هم از وضعیت فعلی آب خوزستان و تعداد کودکان درگیر بیماریهای عفونی به دلیل مشکلات آب. اما توضیح آماری و جزییات را اعلام نمیکند تا این درد خوزستان هم همچون سایر رنجهای این استان، به درستی شفاف نشود و آمار مربوط به آن پنهان شود.
سالهاست خوزستان با مشکلات شدید آب آلوده و نبود آب شرب سالم به خصوص در منطقه ایذه روبهرو است. کمبود آب در همین مناطق و وضعیت ریزگردها بماند. بیتوجهی به منطقه بسیار محروم و زرخیز مسجدسلیمان حالا با مشکل آب و شیوع نوعی از هپاتیت واگیردار ادامه یافته است. وجود آدم از این همه بیمهری و بیتوجهی نسبت به وضعیت سلامت و معیشت مردم و عدم حل مشکلات در این شهر میلرزد.
یکی از پزشکان عفونی در اهواز نیز در گفتوگو با ما عنوان میکند: نمیتوان به وضوح گفت به دلیل مشکلات آب امسال در خوزستان هپاتیت A شیوع و گسترش یافته است، بیماری هپاتیت سالهاست در خوزستان شیوع دارد. همین روز گذشته سه بیمار مبتلا به این نوع هپاتیت وارد بیمارستان ما شدند که یکی از آنها بستری شد و دو نفر کودک بودند. اما خب همیشه این موضوع وجود داشته و سالهاست این معضل هست و هیچ دولتی آن را حل نکرده یا حداقل وضعیت کیفی آب به سطحی نرسیده که در این سالها میزان شیوع به این نوع بیماریهای عفونی کاهش یابد یا کنترل شود.
او با تاکید بر اینکه آمارهای مبتلایان در سال ۹۷ در دست مسوولان دولتی است، میگوید: آنها باید اعداد و ارقام و وضعیت این بیماری در سطح استان را توضیح دهند. ما از سایر بیمارستانها و تعداد مبتلایان بستری شده و مراجعهکننده به آنها خبر دقیقی نداریم. فعلا تکذیب این رنج خوزستان هم ادامه دارد تا ببینیم چند نفر وضعیت وخیمی پیدا میکنند. امید به اینکه این پنهانکاری منجر به افزایش شمار مبتلایان به این نوع از هپاتیت نشود و به معنای واقعی بتوانند با راهکارهایی برای سالمسازی آب، از میزان بیماریهای عفونی بکاهند.
روش های پیشگیری هپاتیت Aواكسن هپاتیت A مؤثرترین راه پیشگیری از هپاتیت A میباشد و اگر هر دو نوبت آن تزریق شود ۱۰۰-۹۴% ایمنی ایجاد خواهد كرد. اثرات جانبی این واکسنها خیلی خفیف است و علایمی شبیه سرماخوردگی و درد در ناحیه واکسن میباشد. میتوان از یک واکسن ترکیبی برای هپاتیت B و A استفاده کرد.(TWIRIX) این واکسن بسیار موثر است بطوری که ۹۹ درصد افراد واکسینه شده دیر به بیماری مبتلا نمیشوند. چون در افراد مبتلا به ایدز دستگاه ایمنی تخریب شده است. بعد از واکسیناسیون دوباره به هپاتیت A مبتلا میشوند. بهتر است موقعی که تعداد CD۴ در محدوده طبیعی است، واکسن تزریق شود.
بطور معمول در كشور ما واكسیناسیون علیه هپاتیت A صورت نمیگیرد.
توجه به نكات زیر جهت پیشگیری از هپاتیت A الزامی است :
در منزل قبل از طبخ غذا و بعد از هر بار اجابت مزاج دستهای خودرابا آب وصابون بشوئید.
ظرفها را با آب داغ و محلول پاككننده كاملاً تمیز نمائید.
به كودكان خود بیاموزید كه اسباببازیهای خود (خصوصاً اسباب و وسایل مشترك با كودكان دیگر ) را به دهان نبرند.
اگر به پاكیزگی آب و غذایی شك دارید از مصرف آن بپرهیزید.
در مركز نگهداری اطفال (مهدكودكها) كاركنان باید به نكات زیر توجه نمایند :
استفاده از دستكش پلاستیكی یكبار مصرف هنگام تعویض پوشك كودك
شستن دستها و تعویض دستكشها قبل از این كه اقدام به تعویض پوشك كودك دیگری نمایند
تمیز كردن بدن كودك هنگام تعویض پوشك
درمان هپاتیت Aاكثراً هپاتیت A خودبهخود بهبود مییابد و احتیاجی به درمان ندارد.
استراحت در منزل و خوردن غذاهای مناسب و نوشیدن مقدار كافی آب، میتواند به روند بهبودی شما كمك نماید.
ویروس هپاتیت A معمولاً باعث درگیری كبد به مدت طولانی نمیشود و بیش از ۹۹% بیماران بهبود مییابند. درموارد نادری بیماری پیشرونده كبد منجر به نارسایی برقآسای (فولمیننت) كبد میشود كه ممكن است منجر به مرگ شده و یا نیاز به دریافت پیوند كبد باشد.
درمان دارویی هپاتیت Aدرمان دارویی برای هپاتیت A وجود ندارد و بهترین راه پیشگیری از هپاتیت A انجام واكسیناسیون میباشد كه بین ۱۰۰-۹۴% ایمنی ایجاد خواهد كرد (در صورتی كه هر ۲ دوز آن تزریق شود). البته واكسن در افرادی كه نقص سیستم ایمنی دارند مانند مبتلایان به ایدز چندان مؤثر نمیباشد.
اگر علیه هپاتیت A ایمن نشدهاید (چه از طریق واكسیناسیون و چه از طریق ابتلای قبلی) و در تماس نزدیك با بیمار مبتلا به هپاتیت A هستید باید یك نوبت ایمونوگلوبولین دریافت نمائید. در صورتی كه در فاصله ۲ هفته پس از تماس ایمونوگلوبولین دریافت شود تا ۸۵% مؤثر خواهد بود.
درمان جراحی هپاتیت Aهپاتیت A یك بیماری ویروسی است و نیازی به درمان جراحی ندارد. عده بسیار كمی از افراد (معمولاً افرادی كه بیماری مزمن كبد دارند و یا افراد با سن بالا) دچار نارسایی كبد در اثر آلودگی با ویروس هپاتیت A میشوند كه در این صورت هپاتیت برقآسا نامیده میشود كه تهدیدكننده حیات بوده و برخی از افراد در این شرایط احتیاج به پیوند كبد خواهند داشت.
مراقبت های خانگی برای بیماری هپاتیت آمراقبتهای خانگی در بهبود علائم و جلوگیری از انتشار بیماری به دیگران مؤثر میباشد:
کاهش فعالیتها و متناسب كردن آن با سطح توان خود :
استراحت طولانی در بستر نیز میتواند روند بهبودی شما را به تأخیر اندازد. دائماً در بستر استراحت نكنید. فعالیت خود را با نیاز و توان جسمانی خود تنظیم كنید. از حضور در محل كار یا مدرسه اجتناب كنید مگر این كه سطح كار شما متناسب با وضعیت جسمانی شما باشد. از ورزشهای سنگین بپرهیزید. رفته رفته كه بهبود مییابید به تدریج به كار معمول خود بازگردید چرا كه شروع كردن سریع فعالیتهای قبلی میتواند سبب بیمار شدن مجدد شما شود.
تغذیه مناسب علیرغم بیاشتهایی سعی كنید تغذیه كافی و مناسبی داشته باشید و وعدههای غذایی را در تعداد بیشتر و حجم كمتر میل كنید معمولاً حالت تهوع با گذشت روز بدتر میشود. لذا سعی كنید وعده اصلی را در صبح خورده و بقیه وعدهها سبكتر شود. پزشكان معمولاً رژیم پر پروتئین – پركالری را پیشنهاد میكنند. اما اگر مبتلا به حالت تهوع هستید سعی در حفظ تعادل رژیم غذایی (متناسب با تمایل و اشتهای خود) نمائید.
از كم آب شدن بدن خود بپرهیزیدحفظ میزان آب بدن خصوصاً اگر استفراغ میكنید بسیار مهم است.
اگر بیش از ۲ بار در یك روز استفراغ كردهاید حتماً به پزشك یا اورژانس مراجعه نمائید. مقدار كافی آب بنوشید. در صورت تحمل میتوانید از آب میوه و گوشت نیز استفاده كنید (چرا كه این موادكالری نیز دارند). میتوانید از نوشیدنیهای انرژیزای ورزشی استفاده كنید كه سبب جبران مواد معدنی و الكترولیتهایی كه طی استفراغ از دست دادهاید میشوند. برخی از افراد مبتلا به هپاتیت A دچار استفراغ، تهوع و كم آب شدن بدن میشوند كه در صورت شدید بودن علائم نیاز به بستری در بیمارستان و دریافت مایعات وریدی و دارو جهت كنترل علائم فوق دارند.
اجتناب از الكل و داروهاهپاتیت متابولیسم الكل و برخی داروها را مختل كرده و سبب تشدید و یا تضعیف اثر آنها در بدن میشود.
همچنین الكل و برخی داروها سبب آسیب كبدی میشوند.
در صورتی كه از هر گونه دارو از جمله داروی گیاهی استفاده میكنید پزشك خود را در جریان قرار دهید.
جلوگیری از گسترش و انتقال ویروسآگاه كردن افرادی كه با شما زندگی كرده و یا رابطه جنسی دارند از این كه شما مبتلا به هپاتیت A هستیدبسیار مهم است چراکه اگر این افراد در مدت ۲ هفته از تماس با شما ایمونوگلوبولین دریافت كنند در پیشگیری از هپاتیت A و یا كاهش علائم آن مؤثر خواهد بود. دستان خود را بعد از اجابت مزاج و تعویض پوشك و قبل از تهیه غذا با آب و صابون شستشو دهید.
سخن آخرهپاتیت آ یک بیماری کبدی است و هپاتیت باعث تورم کبد و توقف کار طبیعی آن می شود.
شما نیاز به یک کبد سالم دارید. کبد کارهای بسیاری برای زنده نگاه داشتن شما انجام می دهد. کبد با عفونتها مبارزه می کند و باعث می شود خونریزی ها متوقف شوند. کبد داروها و سایر سموم را از بدن خارج می کند. در ضمن انرژی را برای زمان مورد نیاز ذخیره می نماید. پس اگر علایم بیماری هپاتیت A را در خود مشاهده میکنید حتما به پزشک مراجعه کنید.
در نهایت این سوال پیش می آید که آیا رعایت و کنترل همه این موارد برای مردم خوزستان و در شرایط حال حاضر امکان پذیر است؟