کارشناس تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به آخرین گزارش موسسه بین‌المللی حیات پرندگان از تایید انقراض هشت گونه پرنده خبر داد و گفت: بر اساس ارزیابی‌های صورت گرفته، مهمترین دلایل انقراض این پرندگان، جنگل‌زدایی، تخریب زیستگاه‌ها و تجارت حیات وحش بوده است.

به گزارش زیست آنلاین، اصغر مبارکی، با بیان اینکه اخیرا گزارشی از موسسه بین‌المللی حیات پرندگان (Birds life internatinal) مبنی بر انقراض کامل هشت گونه پرنده منتشر شده است،اظهارکرد: موسسه حیات پرندگان، پایش و کنترل جمعیت پرندگان و زیستگاه‌های آن‌ها را در سراسر دنیا انجام می‌دهد؛ در روزهای گذشته نیز گزارش ویژه‌ای در مورد نتایج انقراض پرندگان منتشر کرده است که زنگ خطر جدی برای همه دنیا به حساب می‌آید.

وی با اشاره به جزییات پایش پرندگان اظهار کرد: بر اساس ارزیابی‌هایی موسسه بین‌المللی حیات پرندگان - که روی ۵۱ گونه پرنده در سراسر دنیا انجام شده است- انقراض هشت گونه پرنده طی دهه اخیربه تایید رسید. این ارزیابی بر اساس عواملی مثل شدت تهدیدات، زمان مشاهدات و قابل اتکا بودن آن‌ها، سطح داده‌ها و زمان و کیفیت برنامه‌های مطالعاتی انجام شده است و نتایج این مطالعات انقراض کامل هشت گونه پرنده را تایید می‌کند.

این کارشناس دفتر تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: از میان این هشت گونه پرنده منقرض شده، پنج گونه برای قاره آمریکای جنوبی است که چهار گونه تنها به کشور برزیل تعلق دارد. این هشت گونه ارزشمند شامل ماکائوی کوچک آبی، عسل‌خوار گونه سیاه، ماکائوی آبی کدر رنگ، جغدر کوچک نامبوکو، لپوینگ جاوا، لوریکیتکارولینای جدید، شکارچی درختی مخفی و گلینر آلاگوس است.

مبارکی در پاسخ به این پرسش که آیا دلایل انقراض هشت گونه پرنده بررسی‌ شده است، گفت: بر اساس گزارش منتشره، انقراض هشت گونه ارزشمند پرنده، ناشی از عوامل انسانی از جمله جنگل‌زدایی‌ و برداشت بی‌رویه چوب، سدسازی‌ها، تخریب زیستگاه‌ها بر اثر کشاورزی ناپایدار و تجارت حیات وحش است.



وی با تاکید بر اینکه انقراض هشت گونه از پرندگان بی بدیل در سال ۲۰۱۸ خبر بسیار ناخوشایندی است، گفت: انقراض هشت گونه ارزشمند در دنیا با وجود این همه تکنولوژی و تحول نظم جهانی، خبر بسیار دردناکی است و هرگز نباید فراموش کنیم که بازگشت این گونه‌های ارزشمند امکان‌پذیر نیست و با صرف میلیاردها دلار هم نمی‌توان گونه منقرض شده را به چرخه تنوع زیستی جهان برگرداند. واضح است که با صرف هزینه می‌توان جلوی انقراض گونه‌ها را گرفت اما بعد از انقراض برای جبران آن نمی‌توان کاری انجام داد.

این کارشناس سازمان محیط زیست تاکید کرد: خبر انقراض هشت گونه پرنده زنگ خطر برای کشور ما است تا بدانیم که این انقراض‌ها تنها برای برزیل و آمریکای جنوبی نیست بلکه در ایران هم عوامل انسانی گونه‌های ارزشمند گیاهی و جانوری را تهدید می‌کند و ممکن است چنین وضعیت انقراضی گریبان گونه‌های ارزشمند کشور ما را هم بگیرد.

مبارکی در پایان اظهار کرد: خوشبختانه در شرایط حاضر دانش و اطلاعات کافی در مورد شرایط گونه‌های در معرض خطر انقراض وجود دارد و عوامل تهدیدکننده حیات و بقای گونه‌های مختلف شناسایی شده و نیاز است با برنامه‌های مدیریتی این مسیر تکمیل شود.

در اردیبهشت ماه سال گذشته نیز خطری در خصوص  خطر انقراض بیش از ۱۹۰ گونه پرنده منتشر شد، در ادامه به بخشی از آن اشاره شده است.

به گزارش افکارنیوز، مهاجرت پرندگان یک معجزه طبیعی است. الگوهای مهاجرت متفاوتی برای پرندگان در سطح جهان وجود دارد اما عمدتا با آغاز فصل سرما در نیمکره شمالی زمین، پرندگان زیستگاه‌های در حال یخ زدن خود را به قصد یافتن غذا ترک کرده و به عرض‌های جنوبی کره زمین و سرزمین‌هایی با اقلیم معتدل‌تر مهاجرت می‌کنند. 
 
استفاده از خورشید، ستارگان و میدان مغناطیسی زمین از جمله فرضیه‌هایی است که در مورد مسیریابی پرندگان مهاجر در طول شب و روز مطرح می‌شود.
 
سفر پرندگان ممکن است در پاسخ به تغییرات آب و هوا، دسترسی به مواد غذایی و یا زیستگاه باشد. گاه برخی از این سفرها را به این علت که نامنظم و یا یک‌طرفه هستند (مانند دور شدن پرندگان جوان از زادگاه خود، و پراکندگی) «مهاجرت واقعی» نمی‌نامند. ویژگی مهاجرت، نظم فصلیِ سالانهٔ آن است. در مقابل، بعضی از پرندگان کاملاً غیرکوچنده (غیرمهاجر) هستند.
 
روز جهانی پرندگان مهاجر رویدادی بین‌المللی است که در آن بر اهمیت وجود پرندگان مهاجر برای حفظ تعادل زمین، اکوسیستم و انسان تأکید شده است. 

اولین شعار روز جهانی پرندگانبه منظور افزایش توجه جهانی به موضوع اهمیت پرندگان مهاجر، از سال ۲۰۰۶ میلادی توافقنامه پرندگان مهاجر آبی آفریقا- اوراسیا (AEWA) اقدام به نامگذاری و برگزاری روز جهانی پرندگان مهاجر کرده است. در هر سال شعار روز جهانی پرندگان مهاجر بر روی هدف و عنوان به خصوصی متمرکز می شود، به عنوان مثال شعار روز جهانی پرندگان مهاجر در سال ۲۰۰۶ عبارت بود از "پرندگان مهاجر هم اکنـون به کمــک مــا نیازمندند". 



دنیای سالم برای پرندگان مهاجر و انسان‌ هادهم ماه می میلادی برابر با ۲۰ اردیبهشت هر سال به نام روز جهانی پرندگان مهاجر نامگذاری شده است. در هر سال شعار روز جهانی پرندگان مهاجر بر روی هدف و عنوان به خصوصی متمرکز می شود. سال ۲۰۱۷ شعار روز جهانی پرندگان مهاجر عبارت است از" دنیای سالم برای پرندگان مهاجر و انسان‌ها". 

حق مسلم نسل های آینده بهره‌مند شدن از محیط زیست استبرگزاری روز جهانی پرندگان مهاجر به منظور ترغیب مردم به مشارکت فعال در حفاظت از پرندگان مهاجر است. سایر اهدافی که از برگزاری مراسم در این روز می توان انتظار داشت، این است که  مسئولان کشورها ، سازمان های مردم نهاد، باشگاه‌ها، دانشگاه‌ها، مدارس و غیره در سراسر دنیا فعالیت ها و برنامه هایی را طراحی و اجرا کنند تا ضمن افزایش آگاهی عمومی، به حفاظت از این پرندگان و زیستگاه آنان کمک شود.
 
یکی از اهداف این روز این است که نسل‌های آینده نیز قادر به بهره بردن از محیط زیست و منابع طبیعی باشند. حفاظت از پرندگان مهاجر در سطح بین‌المللی از قرن بیستم آغاز شده است. در گذشته، مردم، حیوانات و پرندگان را برای تغذیه و ورزش شکار می‌کردند، اما این فعالیت‌ها به مقیاسی صورت می‌گرفت که بقایای حیوانات، در معرض خطر قرار نمی‌گرفت. اما امروزه با افزایش جمعیت و شکارهای بیش از اندازه، گونه‌هایی از حیوانات در حال انقراض هستند، فعالیت‌های غیر قانونی نه تنها در از بین رفتن جمعیت پرندگان تأثیر می‌گذارد، بلکه به اجتماع، موجودیت انسان‌ها و منابع طبیعی آسیب می‌رساند. بنابراین، اجراسازی قانون مبارزه با کشتار غیر قانونی در سطح ملی و محلی، عامل کلیدی برای کمک به حفاظت از پرندگان مهاجر نه تنها در یک مکان، بلکه در امتداد کل مسیر پرواز مهاجرت پرندگان است. 



ایران مهد مهاجرت پرندگان مهاجرایران از گذشته‌های دور به دلیل تنوع آب‌وهوایی و داشتن سواحل طولانی با دریاهای خلیج‌فارس، عمان و خزر و همچنین تعداد بسیار زیاد دریاچه‌ها و تالاب‌ها و رودخانه‌ها، یکی از اصلی‌ترین مناطق پذیرای پرندگان مهاجر بوده است. این امر، ضرورت اجرای هر چه بهتر برنامه‌های حفاظتی در مورد پرندگان مهاجر در ایران را به همراه دارد. با این‌حال در سال‌های اخیر به دلیل پدیده خشکسالی و بحران آب و کاهش آب این زیست‌گاه‌ها، حضور پرندگان مهاجر، کشور را با مشکلاتی همراه کرده است.  

۱۹۲ گونه پرنده در خطر انقراض ۵۳۵ گونه پرنده‌ای که در ایران دیده می‌شود، حدود یک‌سوم از پرندگان کل دنیا را تشکیل می‌دهند، افزون بر این براساس آمارهای بین‌المللی می‌توان گفت ۴.۱۲ درصد از کل پرندگان دنیا یعنی بیشتر از ۱۹۲ گونه پرنده اکنون با خطر انقراض دست و پنجه نرم می‌کنند. بخش بزرگی از پرندگانی که در ایران وجود دارند مهاجر هستند، این پرندگان به چند گروه تقسیم می‌شوند؛ گروهی که بومی کشور محسوب می‌شوند و در ایران زاد و والد می‌کنند، گروه دیگر پرندگان مهاجر زمستانه هستند و گروه دیگر را پرندگانی تشکیل می‌دهند که بهار و تابستان به ایران سفر می‌کنند، البته گروه دیگری نیز مهاجر عبوری هستند و برای حدود چند هفته مهمان تالاب‌های کشور ما می‌شوند.
 
عمده پرندگان مهاجر کشور گروهی هستند که پاییز و زمستان‌گذران هستند و از سیبری غربی و اروپای غربی به ایران مهاجرت کرده و بیشتر در استان‌های شمالی کشور دیده می‌شوند. حدود ۶۵ درصد از پرندگان مهاجر را قو، غاز، اردک، آبچلیک و کاکایی‌ها تشکیل می‌دهند. 
 
پرنده‌هایی مانند طاووسک، فلامینگو، اردک سرسبز، اردک سرسفید و زاغ بور در همه فصول در کشور ما دیده می‌شوند، اما گونه‌هایی نظیر خوتکا، قوی گنگ و غاز و پلیکان خاکستری زمستان‌ها در ایران دیده می‌شوند. گونه‌های‌ دیگری نیز مانند سلیم طوقی کوچک، حواصیل ارغوانی و زرد و گلاریول بال سرخ در بهار و تابستان قابل رویت هستند، افزون بر این پرنده‌ای مانند آبچلیک نیز جزء گونه‌های مهاجر عبوری به حساب می‌آید.
 
با توجه به شعار امسال روز جهانی پرندگان مهاجر، امیدواریم مردم ایران به حفاظت از پرندگان مهاجر توجه بیشتری داشته باشند تا نسل های آینده قادر به بهره مندی از محیط زیست و منابع طبیعی  در سطح بین المللی شوند.