معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست کشور گفت: تلاش برای احیای تالاب جازموریان به عنوان عنصر حیات در منطقه یک شاخص و اولویت مهم در دولت است.

به گزارش زیست آنلاین، پروین فرشچی، معاون دریایی حفاظت محیط زیست در حاشیه سفر به شهرستان دلگان در جنوب سیستان و بلوچستان روز جمعه بیان کرد: با توجه به شرایط سخت خشکسالی ها در این استان و مشکلات کم آبی در کشور احیای دریاچه ها و تالاب ها باید به صورت ویژه مورد توجه باشد.

معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست افزود: نابودی تالاب ها اثرات زیانباری بر محیط زیست می گذارد لذا برای حفظ و احیای آنها یک بسیج همگانی و تلاشی مستمر لازم است.

دکتر فرشچی ادامه داد: احیای تالاب جازموریان در دستور خاص سازمان حفاظت محیط زیست بوده و برنامه های زیاد و مهمی برای احیا این تالاب وجود دارد که امیدواریم با همکاری مردم و دستگاههای مختلف بتوانیم این امر را محقق کنیم.

اکنون جازموریان به مطالبه عمومی تبدیل شده استپورمردان مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سیستان و بلوچستان نیز گفت: کارگاههای مختلف و مطالعات گوناگون در باب نجات تالاب جازموریان تدوین شده است

فرماندار دلگان نیز بیان کرد: رسیدگی به تالاب جازموریان نیازمند تدوین سند جامع احیا و نجات تالاب بوده و اکنون جازموریان به مطالبه عمومی تبدیل شده است.

مجتبی شجاعی افزود: اقدامات نسنجیده و سدسازی در حوضه آبریز تالاب جازموریان در استان کرمان سبب شده این عنصر ارزشمند زیست محیطی با خطرات زیادی رو به رو شود لذا هر گونه بی توجهی به آن و تاخیر در برنامه ریزی و تدبیر برای احیا تالاب جازموریان، این تالاب را به سرنوشت هامون دچار می کند.

وی اظهار داشت: تالاب «هامون جازموریان» به عنوان مرکز تنظیم اکوسیستم های شرق کرمان و غرب سیستان و بلوچستان که در گذشته آب آن شیرین بود، بر اثر یکجانبه گرایی استان کرمان و عدم ‌حساسیت مسئولان سیستان و بلوچستان در گذشته و احداث سدهای متعدد بر روی رودخانه هایی از جمله هلیل رود خشک شده است.

فرماندار دلگان افزود: خشک شدن بخش اعظمی از این دریاچه و مراتع اطراف آن‌ آسیب های زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی زیادی را برای مردم ساکن در حاشیه این تالاب ایجاد کرده است.

شجاعی با بیان اینکه ۵۰ درصد مساحت تالاب هامون جازموریان در استان سیستان و بلوچستان واقع شده است، ادامه داد: سد جیرفت از عوامل مهم مشکلات زیست محیطی هامون جازموریان است.

وی خاطرنشان کرد: آب رودخانه هلیل رود که باید پس از پیوستن رودخانه ها، سیلابها و روان آبهای دیگر علاوه بر آبیاری جیرفت و کهنوج، وارد تالاب جازموریان شده و مناطقی از سیستان و بلوچستان را بهره مند کند، پشت سد جیرفت ذخیره می شود و حیات تالاب را به خطر انداخته است به طوری که بیشترین ضرر را مردم کشاورز و دامدار شهرستان دلگان متحمل می شوند.

شجاعی تصریح کرد: سدهای استقلال و عروس در جیرفت و برخی سدهای کوچک و بزرگ آبخیزداری در استان کرمان که تعداد آنها به بیش از ۳۰ سد می رسد، منشا اصلی آسیب تالاب هامون جازموریان برای سیستان و بلوچستان است.

وی اظهار داشت: وجود این سدها اجازه ورود اندک سیلابهای ناشی از بارندگی را به جازموریان نمی دهد که این‌ موضوع تالاب را خشکانده و به منشا ریزگردها تبدیل کرده است.



تالاب جازموریان در حالت طبیعی در مرکز یک منطقه خشک واقع شده استفرماندار دلگان با اشاره به اینکه تالاب جازموریان در حالت طبیعی در مرکز یک منطقه خشک واقع شده است، گفت: اقدامات نسنجیده مدیران وقت در استان کرمان در خصوص احداث سدها و عدم توجه به مناطق دیگر تالاب جازموریان منشا مشکلات فراوانی بوده است.

وی خاطر نشان کرد: هر ساعت تاخیر در چاره اندیشی، مطالعات کنترلی و تعدیل آسیبها، می تواند مناطق حاشیه تالاب در سیستان و بلوچستان را به منطقه ای پرمخاطره در حوزه های زیست محیطی، کشاورزی، دامداری و غیره تبدیل کند و سرنوشت غمبار خشکیدن تالاب هامون در منطقه سیستان را برای جازمویان رقم زند.

شجاعی با بیان اینکه اگر در حوزه سیستان نیز در طول این سالها حساسیت لازم ایجاد می شد، مشکلات کنونی کمتر بود ادامه داد: چنانچه عزم عمومی برای نجات تالاب جازموریان از هم اکنون شکل بگیرد می توان از بروز خسارتهای آتی جلوگیری کرد چرا که کل تالاب در داخل کشور قرار گرفته و بر خلاف تالاب هامون در سیستان متاثر از خارج مرز نیست.

وی خاطر نشان کرد: حق آبه تالاب هامون جازموریان واقع در شهرستان دلگان باید حداقل در بخش زیست محیطی تعیین شود تا خطراتی که متوجه اکوسیستم منطقه و ناشی از تاثیر خشکی این تالاب است به کمترین میزان برسد.

فرماندار دلگان تصریح کرد: همچنین باید کار گروهی در این زمینه متشکل از مسئولان مربوطه در دو استان کرمان و سیستان و بلوچستان تشکیل و با مطالعات لازم بدون فوت وقت نسبت به ترتیب بندی و حقوق ساکنان بلوچستان که در حاشیه این تالاب سکونت دارند و ارتزاق می کنند چاره اندیشی شود.

وی ادامه داد: زنگ‌ خطر حرکت شنهای روان به سمت دلگان و نقاط شهری و روستایی مجاور آن حتی تا ایرانشهر به دنبال نابودی تدریجی تالاب به صدا در آمده و این تهدید به طور مستقیم حیات، اقتصاد، فرهنگ و زندگی روزمره مردم منطقه را نشانه رفته است.

شجاعی گفت: نیاز است تاثیرات و خطرات خشکسالی تالاب در مناطق بمپور و محمدان در شهرستان دلگان و مناطق اسپکه و لاشار در شهرستان ایرانشهر و همچنین برخی از مناطق شهرستان های نیکشهر و فنوج بررسی و برنامه ریزی لازم با حساسیت انجام شود و پس از آن اقدام مشترک دستگاه های اجرایی در سیستان و بلوچستان شکل گیرد.

وی خاطر نشان کرد: در اولین مرحله باید از حفاری های غیرمجاز جلوگیری و چاههای غیرمجازی که طی سالهای اخیر حفر شده است، مسلوب المنفعه شوند.

شهر گلمورتی مرکز شهرستان دلگان از توابع استان سیستان و بلوچستان در ۴۸۲ کیلومتری جنوب غرب زاهدان مرکز این استان و در همسایگی استان کرمان واقع شده است.

تدوین برنامه احیای تالاب جازموریان با رویکرد زیست بومینماینده معاونت محیطی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست کشور گفت که رویکرد زیست بومی را برای تدوین برنامه جامع مدیریت و احیا تالاب جازموریان خواهیم داشت.

آنطور که ایسنا نوشته ژاله امینی در جلسه تدوین برنامه جامع مدیریت و احیا تالاب جازموریان گفت که رویکرد مشارکتی در دنیا می گوید باید یک تعادل بین توسعه و حفاظت محیط زیست وجود داشته باشد و در رویکرد زیست بومی، هم بحث بهره برداری و حفاظت منابع و توسعه پایدار مورد توجه قرار می گیرد.

وی ادامه داد محدودیت شدید منابع آب، رقابت کاربری های متعدد، برنامه ریزی های بدون در نظر گرفتن نیاز آبی تالاب، بالا بودن میزان سرب، تخلیه فاضلاب های صنعتی، کشاورزی به تالاب ها، خشکسالی و … از جمله مشکلات تالاب های ایران است.

نماینده معاونت محیطی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست کشور افزود: در رویکرد ما (مدیریت اکوسیستمی) مردم در مرکز تصمیم گیری هستند و همه ذی نفعان با هم در نظر گرفته می شوند و به عنوان مثال احیا دریاچه ارومیه کار کاملا مشارکتی بود و استان های مختلفی برای تامین نیاز آبی دریاچه همکاری کردند.

امینی بیان کرد: تالاب ها متفاوت هستند اما اصول یکی است و باید سعی کنیم حداقلِ تاثیرپذیری را از تغییرات سیاسی داشته باشیم و برنامه با هر سیستم مدیریتی پیش برود و تمرکز بر اجرا باشد.

بیشتر بخوانید: وضعیت منابع آبی تالاب جازموریان و ادامه آتش‌سوزی در تالای هورالعظیم

نماینده معاونت محیطی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست کشور با تاکید بر اینکه از دست اندرکاران طرح احیاء تالاب جازموریان انتظار داریم دبیرخانه طرح را در استان و شهرستان ها سازماندهی کرده و تدوین و اجرای برنامه مدیریت تالاب پیگیری شود افزود: باید بستر مناسب برای ورود تجربیات و دانش کارشناسی در مراحل مختلف کار فراهم شود و نمایندگان دستگاه های اجرایی که در جلسات حاضر می شوند، ثابت باشند.