رییس اداره محیط زیست شهر تهران با بیان اینکه در تهران روزانه ۵۰ هزار تن نخاله ساختمانی تولید می‌شود، گفت: متاسفانه تنها ۱۰ تا ۱۵ درصد این زباله‌ها بازیافت می‌شود و بیش از ۸۰ درصد آن دپو می‌شود.

به گزارش زیست آنلاین، محمد حسین بازگیر، رییس اداره محیط زیست شهر تهران با اشاره به افتتاح واحد بازیافت نخاله‌های ساختمانی در گود آبعلی در هفته گذشته، اظهار کرد: ظرفیت این واحد بازیافت حدود ۳۰۰۰ تن است و می‌تواند این مقدار نخاله و آوار ساختمانی را بازیافت کند.

رییس اداره محیط زیست شهر تهران با بیان اینکه بازیافت نخاله‌ها و پسماندهای ساختمانی بخشی از فرایند مدیریت پسماند است که سبب می‌شود این نوع زباله‌ها دوباره به چرخه مصرف بازگردانده شوند، گفت: دفن و دپوی نخاله‌های ساختمانی به فضای زیادی نیاز دارد. با ادامه روند کنونی در آینده دیگر فضایی برای دفن این نوع پسماندها نخواهیم داشت، همچنین دپوی زباله‌های ساختمانی باری روی دوش طبیعت است و آلودگی‌های محیطی در پی دارد، از این رو بازیافت آن‌ها سبب می شود که مشکلات این چنینی از بین رود.

بیشتر بخوانید: افتتاح نخستين مركز بازيافت نخاله های ساختمانی توسط بخش خصوصی

بازگیر در ادامه درباره مشکلات سایت‌های دفن پسماند اظهارکرد: دو مرکز دفن پسماند آبعلی و آرادکوه نیاز دارند تا به‌طور مستمر به‌روزرسانی شوند و مشکل اصلی ما در سایت دفن پسماند آرادکوه متصاعد شدن بوی نامطبوعی از آن است تا جایی که در مسیر فرودگاه امام (ره) نیز این بو احساس می‌شود.

رئیس اداره محیط زیست شهر تهران با بیان اینکه مشکل گود آبعلی نیز ارتفاع زباله و دپوی زیاد در آن است، گفت: حجم زیادی از زباله طی سالیان دراز در این مکان دپو شده‌ است. هر چند که در سال‌های اخیر اقداماتی برای بهبود وضعیت زیست‌محیطی این محل انجام شده ولی هنوز کافی نیست.

وی در پایان با تاکید بر اینکه کامیون‌های مخصوص حمل نخاله‌های ساختمانی باید ساماندهی شوند و پیمانکاران حمل نخاله‌ها تحت مدیریت مناسب و هوشمند قرار بگیرند، گفت: کامیون‌های حمل نخاله باید مجهز به GPS شوند تا مسیر تردد آن‌ها مشخص شود و امکان تخلیه زباله را در هر نقطه‌ای نداشته باشند.

قوانین مربوط به تخلفات ضایعات و نخاله‌های ساختمانی را بشناسیدبه گزارش ایمنا، یکی از مهمترین و زیربنایی‌ترین مبانی برای داشتن شهری سالم و بدون تخلف آشنایی با تخلفات شهری است. تخلفات شهری مجموعه مواردی است که علاوه بر نقش حقوق شهروندی، سلامت روان و زیبایی شهر را دچار اخلال کرده و موجب آسیب‌رسانی به شهر و تهدید سلامت اجتماعی می‌شود و معضلات و مشکلات عدیده‌ای را پدید می آورد.

وظیفه مدیریت شهری شناخت و معرفی تخلفات شهری و آموزش شهروندان در این زمینه است، هنگامی که شهروندان یک شهر، خود را در برابر فضای شهرشان مسئول بدانند و آسیب‌هایی که سلامت این فضا را تهدید می‌کند، بشناسند و در رفع آنها بکوشند می‌توان از شهری بدون تخلف سخن گفت.

از آن جایی‌که پیش شرط اولیه برای رعایت قوانین و مقررات و رفع تخلفات شهری، آشنایی با قوانین آن است، خبرگزاری ایمنا سعی دارد تا شهروندان را نسبت به قوانین مربوط به تخلفات آشنا کند. در این نوشتار به تخلفات ضایعات و نخاله های ساختمانی و قوانین مربوط به آن پرداخته می‌شود.

تخلفات ضایعات و نخاله های ساختمانیالف) تخلیه ضایعات و نخاله‌های ساختمانی در محل‌های غیر مجاز و سطح شهر.

ب) فعالیت خودروهای حمل نخاله و ضایعات ساختمان بدون رعایت مقررات از جمله حمل و نقل غیر اصولی نخاله و مصالح بدون نصب روکش.

ج) رها کردن خودروهای فرسوده و اسقاطی در سطح شهر.

ت) فعالیت غیرمجاز گاری ها و خودروهای جمع آوری بازیافت.

راهکار

شهروندان باید جهت حمل نخاله‌های ساختمانی حاصل از ساخت و ساز خود از طریق شرکت‌هایی که در امر جمع آوری نخاله‌های ساختمانی فعالیت دارند اقدام کنند تا نسبت به تخلیه آنها در محل معین اقدام شود. همچنین شهروندان باید خودروهای فرسوده و اسقاطی خود را در پارکینگ و یا محل‌های مناسب نگهداری و از رها کردن انها در سطح شهر خودداری کنند.

قوانین

ماده ۱۶ قانون پسماند: نگهداری، مخلوط کردن، جمع آوری، حمل و نقل، خرید و فروش، دفع، صدور و تخلیه پسماندها در محیط بر طبق مقررات و آیین نامه اجرایی آن خواهد بود در غیر این‌صورت اشخاص متخلف به حکم مراجع قضایی به جزای نقدی در بار اول برای پسماندهای عادی از ۵۰۰ هزار ریال تا یکصد میلیون ریال و برای سایر پسماندها از دو میلیون ریال تا یکصد میلیون ریال و در صورت تکرار هر بار به دو برابر مجازات قبلی در این ماده محکوم می شوند.

متخلفان از حکم ماده ۱۳ به جزای نقدی از دو میلیون ریال تا یکصد میلیون ریال و در صورت تکرار به دو برابر حداکثر مجازات و در صورت تکرار مجدد هر بار به دو برابر مجازات بار قبل محکوم می شوند.

ماده ۲۰ قانون پسماندخودروهای تخلیه کننده پسماند در اماکن غیرمجاز، علاوه بر مجازات های مذکور به یک تا ۱۰ هفته توقیف محکوم خواهند شد.

تبصره

در صورتی که محل تخلیه، معابر عمومی شهری و بین شهری باشد به حداکثر میزان توقیف محکوم می شوند.



دفع نخاله‌های ساختمانی به ابتدایی‌ترین روشامروزه با افزایش بی رویه جمعیت شهر تهران و گسترش ساخت و سازهای عمرانی و ساختمانی و همچنین تخریب و مرمت ساختمان ها، میزان نخاله های ساختمانی به نحو چشمگیری در حال افزایش است. وجود پسماندهای ساختمانی، معضل های زیادی را از جمله آلودگی های زیست محیطی، بد منظرگی فضای شهر، مرگ و میر افراد در اثر برخورد اتومبیل ها با نخاله های موجود در معابر به ویژه در تاریکی شب را به مسائل قبلی افزوده است.

حتما گذر شما هم به برخی محورهای خارج از شهر افتاده که در دو طرف جاده انواع زباله و نخاله های ساختمانی منظر غالب محیطی را تشکیل می دهد.

بیشتر نخاله های ساختمانی که دارای آلودگی های فراوان است، در مسیرهای شهرستان های کوچک روستاها و متاسفانه حتی در مسیر مناطق خوش آب و هوا و گردشگری ریخته می شود. این نخاله ها و پسماندهای ساختمانی به وسیله کامیون های شخصی در حریم شهرها رها می شود و بعلت سودجویی رانندگان به جای مراجعه به مرکز جمع آوری پسماند در نزدیکترین مکان تخیله می شود.

در ایران و سایر کشورهای در حال توسعه، پسماندهای ساختمانی و عمرانی بخش عمده ای از پسماندهای شهری را به خود اختصاص می دهند که علاوه بر هزینه های بسیار برای دفع آن عواقب نامطلوبی را نیز بر محیط زیست در پی دارند. حجم نخاله های ساختمانی و عمرانی به حدی است که اکنون این مساله نه تنها در ایران بلکه در کشورهای پیشرفته نیز به یک مشکل اجتماعی و زیست محیطی تبدیل شده است.

ترکیب و درصد مواد تشکیل دهنده نخاله های ساختمانی در مناطق مختلف دنیا تابع نوع و نحوه زندگی، نوع صنعت ساختمان، ترکیب و بافت جمعیتی از قبیل خاک و مخلوط های حاصل از خاکبرداری، شیشه، بتن، ملات گچ و خاک، کاشی و سرامیک، ملات ماسه سیمان، قیر و گونی، سنگ، موزاییک، تیرچه سقفی، چوب و سایر پسماندهای مشابه است.

امروزه دیدگاه های زیست محیطی درباره پسماندهای ساختمانی در تمام دنیا مورد توجه بسیار قرار گرفته است؛ به این معنی که بخش ساختمان نیز باید همگام با سایر بخش ها بازیافت و استفاده مجدد از مصالح دورریز را مدنظر قرار دهد زیرا بازیافت دورریزهای ساختمانی می تواند احتیاج به انرژی و منابع طبیعی و نیز مقدار زمین مورد نیاز برای دفع بهداشتی را کاهش دهد.

به گزارش نشریه تخصصی ساختمان انجمن تخریب اروپا، «هر ساله ۲۲۲میلیون تن زباله در اروپا تولید می شود که حدود ۳۲% از این مقدار در حال حاضر بازیافت می شود.»

از سوی دیگر، میزان تغییرات افزایش جمعیت در یک بازه زمانی ۱۰ ساله بین سال های ۱۳۷۵ تا سال ۱۳۸۵ در چهار کلان شهر تهران، اصفهان، تبریز و مشهد نشان می دهد که با توجه به این افزایش جمعیت و نیاز به مسکن، میزان دورریزهای ساختمانی نیز تا دو برابر افزایش یافته است.



شهرستان قرچک نیز یکی از شهرستان هایی است که از این معضل رنج می برد. محمد عظیمی نماینده شورای شهرستان قرچک در شورای استان تهران در این باره می گوید: با توجه به اهمیت موضوع پسماند، جلسات متعددی با حضور شهردار تشکیل شده است، اما به دلیل نبود شیوه جایگزین مردم شهرستان قرچک هنوز از این معضل رنج می برند.

متاسفانه در حالیکه نخاله های ساختمانی در کشورهای پیشرفته و صنعتی در چرخه مجدد جهت تولید ساختمان قرار می گیرد در ایران هنوز رهاسازی در طبیعت و آسیب به محیط زیست بهترین و ساده ترین کار است و همین امر لزوم ایجاد تغییرات اساسی در مدیریت تخریب ساختمان را دو چندان کرده است .

تحقیقات نشان می دهد که ۴۰ درصد از سنگ دانه ها و ۸۰ درصد از ریزدانه های موجود در نخاله ها را می توان در تولید بتن به کار برد. مواد بازیافتی نخاله های ساختمانی قابل استفاده در کف سازی ها ، پیاده رو سازی ها و زیر سازی معابر هستند. برای مدیریت این نخاله ها باید اقدامات موثر و هماهنگی صورت گیرد تا موجب مشکلات و ایجاد اختلال در نظم و زیبایی شهر نگردد. خاک های تولیدی حاصل از عملیات خاکبرداری با توجه به جنس و مرغوبیت می تواند مصارف مختلفی داشته باشد و به عنوان مخلوط و یا خاک نباتی مورد استفاده قرار گیرد .

یکی از اقداماتی که می توان در این زمینه انجام داد، این است که دانشگاه ها و مراکز علمی پژوهشی را ملزم به فراهم آورن زمینه ای برای فعالیت پژوهشگران در عرصه بازیافت و حفظ محیط زیست و کاهش هزینه تمام شده بتن و یا ساختمان کنیم و قدم مثبتی در مدیریت پسماند و نخاله های ساختمانی برداریم.