درآمدی که ایران می‌تواند از اکوتوریسم جذب کند
30 آبان 1397 ساعت 11:00
طول سفر هر اکوتوریست در جهان بین ۸ تا ۱۴ روز است و درآمد متوسط به دست آمده از هر یک از آنها بین ۱۵۰۰ تا دو هزار دلار است که می‌تواند درآمدزایی بالایی برای کشور به ارمغان داشته باشد. سال گذشته یک میلیارد گردشگر از کشورهای مختلف دنیا بازدید کرده‌اند که این رقم ۱۰ تا ۱۵ درصد تولید ناخالصی جهان را در بر می‌گیرد.
به گزارش زیست آنلاین، بر اساس سند چشم انداز ۲۰ ساله کشور باید تعداد گردشگران بازدید کننده از کشور به ۲۰ میلیون نفر افزایش یابد که استان اصفهان با توجه به ظرفیت طبیعی و تاریخی در کنار پتانسیل‌های گردشگری سلامت و گردشگری فرهنگی می‌تواند در این مسیر به خوبی عمل کند.
افشین حیدرپور، کارشناس مسایل اقتصادی با بیان اینکه صنعت گردشگری ۱۵ درصد تولید ناخالصی جهان را در بر می‌گیرد، گفت: با توجه به وضعیت بحرانی اقتصاد اصفهان از بعد رکود کسب وکار و بیکاری شاهد آن هستیم که نیروی انسانی نمی‌تواند در داخل استان جذب کار شود، به همین دلیل توجه به مزیت‌های موجود و تقویت آن به ویژه گردشگری استان در راستای ایجاد شغل ضروری و حیاتی است.
وی با اشاره به وضعیت صنعت گردشگری در ایران اظهار کرد: در تدوین سند چشم انداز ۲۰ ساله کشور تصریح شده است که باید تعداد گردشگران بازدید کننده از کشور را به ۲۰ میلیون نفر برسانیم. حال باید دید استان اصفهان چه سهمی از این میزان را می‌خواهد به خود اختصاص دهد. این در حالی است که مزیت کشور در جذب اکوتوریسم یا طبیعت‌گردی است و تنوع اقلیمی ایران جذابیت زیادی در این زمینه ایجاد کرده است.
وی در همین رابطه افزود: طول سفر هر اکوتوریست در جهان بین ۸ تا ۱۴ روز است و درآمد متوسط به دست آمده از هر کدام ۱۵۰۰ تا دو هزار دلار است که می‌تواند درآمدزایی بالایی برای کشور به ارمغان داشته باشد. در حال حاضر پنج ناحیه رویش گیاهی همراه با تنوع آب و هوایی شامل ناحیه رویشی خزری، ناحیه رویشی خلیجی و عمانی، ناحیه رویشی زاگرسی، ناحیه رویشی ارسباران و ناحیه رویشی ایرانی و تورانی در کشور داریم، همین موضوع باعث شده که گردشگرانی که در حوزه اتحادیه اروپا هستند با توجه به وجود تنوع اقلیمی و مناطق بکر و ناشناخته در ایران تصمیم به سفر به ایران را اتخاذ کنند.
عضو هیئت علمی مرکز پژوهش‌های مجلس با اشاره به مزیت‌های اصفهان در اکوتوریسم، خاطر نشان کرد: متاسفانه اصفهان با از دست دادن حالت جاری بودن مستمر زاینده‌رود، بخش زیادی از ظرفیت طبیعی خود را برای جذب توریست از دست داده است، اما در کنار مزیت‌های طبیعی می‌توان به پتانسیل اصفهان در حوزه گردشگری سلامت و گردشگری فرهنگی اشاره کرد. مسلما با سرمایه‌گذاری‌های انجام شده و تقویت رویکرد موجود در این بخش می‌توان شاهد رشد و پویایی اقتصادی خوبی در این بخش بود.
وی در همین رابطه افزود: به طور خاص در زمینه گردشگری سلامت، در شرایط کنونی همسایگان غربی و جنوبی کشور، همچنین کشورهای آسیای میانه با توجه به مزیت تخصصی درمان و ارزان تمام شدن قیمت خدمات بهداشت و درمان، علاقه‌مند به پیگیری درمان در ایران هستند.
بیشتر بخوانید: رشد ٨٠ درصدی بودجه گردشگری سال ٩٨ 
منافع ارزش پایین پول ملیحیدرپور با بیان اینکه به روایت مجمع جهانی اقتصاد، ایران ارزان‌ترین مقصد گردشگری در سال ٢٠١٧ است، ادامه داد: یکی از دلایل قرار گرفتن ایران در جایگاه ارزان‌ترین مقصد به مساله اختلاف قیمت دو پول ملی و خارجی است. چرا که اقتصاد ایران به عنوان یک اقتصاد باز کوچک تا کنون پذیرنده قیمت بوده است و به دلیل تعامل با دنیای خارج از طریق ارزهای رایج مانند دلار و یورو، تحولات قیمتی داخل کشور تحت تاثیر شرایط اقتصاد جهانی بوده است.
عضو هیئت علمی مرکز پژوهش‌های مجلس در همین رابطه افزود: در صورتی که قیمت ارز بالا بماند و ارزش واحد پولی کشور تقویت نشود، امتیاز بیشتری به صادرکنندگان داده‌ایم و از نظر تئوری شاید توانسته‌ایم در صادرات موفق‌تر شویم و جذابیت واردات کاهش یافته است، علاوه برآن گردشگرانی که به کشور وارد می‌شوند می‌توانند از خدمات بیشتری در مقابل ارزی که وارد کشور می‌کنند، برخوردار شوند که همین موضوع یکی از مزیت‌های رقابتی کشور در حوزه گردشگری است.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به سهم ایران از توریسم جهانی گفت: میانگین درآمدی ایران از درآمد جهانی گردشگری در خوشبینانه‌ترین حالت بین ٣٠٠ تا ٣٥٠ میلیون دلار است. براساس آمار سازمان جهانی گردشگری تا سال ۲۰۲۰ رشد سالانه گردشگری بین هفت تا ۹ درصد خواهد بود که سهم اکوتوریسم ۴۰ تا ۵۰ درصد این مقدار است، از سوی دیگر طبق آمار سازمان جهانگردی به ازای ورود هر گردشگر دو تا شش شغل به طور مستقیم و با احتساب مشاغل در بخش‌های تولیدی و خدماتی برای هر گردشگر ٩ تا ١٥ شغل ایجاد می‌شود. این آمار در کنار مزیت کشور ما در جذب گردشگر نشان می‌دهد که نیاز به سرمایه‌گذاری و توجه بیشتر در این زمینه هستیم.
بیشتر بخوانید: حمایت از طرح‌های گردشگری روستایی 
ضعف زیرساختی کشور در جذب گردشگرحیدرپور با بیان اینکه یکی از نقاط ضعف کشور در جذب گردشگر به دلیل ضعف زیرساخت‌ها است، افزود: ضعف زیرساخت‌ها را بدو امر ورود گردشگر به فرودگاه بین المللی می‌توان شاهد بود. زیر ساخت و خدمات فرودگاه‌های ایران در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. در چنین شرایطی است که به عنوان مصداق ضعف خدمات از نگاه یک گردشگر روس، بزرگ شده و در فضای مجازی منتشر می‌شود و متاسفانه تصویر بدی از ایران به جا خواهد گذاشت. بنابراین باید در نظر داشت توریست علاوه بر قیمت به مولفه‌های دیگر مانند کیفیت خدمات نیز توجه می‌کند.
وی در رابطه با ضعف خدمات سخت افزاری در حوزه گردشگری ادامه داد: علاوه بر خدمات فرودگاهی باید به هتل‌ها نیز توجه کرد. تعداد هتل‌های ۵ ستاره و منطبق با استانداردهای بین المللی در اصفهان کم است و برای تاسیس هتل نیز با محدودیت سرمایه مواجه می‌شویم، سرمایه‌گذاران خارجی نیز به دلیل ضعف نهادهای معرف در بعد ملی هنوز به این حوزه ورود نکرده‌اند.
عضو هیئت علمی مرکز پژوهش‌های مجلس با تاکید بر لزوم سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و جذب سرمایه خارجی در حوزه گردشگری افزود: با توجه به محدودیت بودجه عمرانی دولت نباید انتظار داشت که دولت در تمام بخش‌های اقتصادی سرمایه گذاری کند، باید مدل اقتصادی ppp مدل مشارکت عمومی-خصوصی را در نظر بگیریم و در کنار سرمایه‌گذاری دولتی، سرمایه بخش خصوصی را نیز در این حوزه مشارکت دهیم، همچنین جذابیت‌هایی برای سرمایه گذار خارجی ایجاد کنیم.
موانع نرم افزاری گردشگری استاناین کارشناس اقتصادی ادامه داد: علاوه بر موانع سخت افزاری مانند ضعف زیرساخت‌ها باید به موانع نرم افزاری نیز توجه کرد. اینکه تا چه حد توانسته‌ایم منابع انسانی آموزش دیده برای ارائه خدمات خوب تربیت کنیم؟ نیروی انسانی خوب می‌تواند تاثیر مثبتی در گردشگری داشته باشد، اما عدم وجود آن می‌تواند ضربه‌های جبران ناپذیری وارد کند و باعث شود گردشگر دیگر باز نگردد، در حالی که باید کاری کرد که هر گردشگر ۳-۴ مرتبه دیگر به ایران مراجعه کند. با این حال می‌توان گفت که علاوه بر ضعف در امکانات نرم افزاری، بزرگترین ضعف صنعت گردشگری اصفهان در بخش سخت افزاری است.
عضو هیئت علمی مرکز پژوهش‌های مجلس ادامه داد: در سال گذشته یک میلیارد گردشگر از کشورهای مختلف دنیا بازدید کرده‌اند که ۱۰ تا ۱۵ درصد تولید ناخالصی جهان را در بر می‌گیرد. از سویی مطابق آمار اخیر ٨٥٠ هزار گردشگر خارجی به اصفهان آمده‌اند. در مقابل با توجه به وضعیت بحرانی اقتصاد اصفهان، که تمام نیروی انسانی نمی‌تواند در داخل استان مشغول به کار شود، به همین دلیل توجه به مزیت گردشگری استان که طبق مطالعات آمایش استانی مشخص شده است، برای افزایش فرصت شغلی، ضروری است.
بیشتر بخوانید: تفاوت های میان اکوتوریسم و طبیعت گردی در جایگاه گردشگری 
اکوتوریسم در ایران و چالش های پیش روی آناکوتوریسم به طور عمده بر منابع وجاذبه هایی استوار است که محیط طبیعی در اختیار گردشگر قرار می دهد که بهره گیری از آن هم به امکانات و شرایط مناسب نیاز دارد و هم مستلزم حفاظت از منابع طبیعی می باشد.
لازمه گریز از پیامدهای نامطلوب گردشگری و دستیابی به الگوی بهینه توسعه گردشگری، برنامه ریزی زمین و ارزیابی توان اکولوژیکی است. اکوتوریسم به طور عمده بر منابع و جاذبه هایی استوار است که محیط طبیعی در اختیار گردشگر قرار می دهد که بهره گیری از آن هم به امکانات و شرایط مناسب نیاز دارد و هم مستلزم حفاظت از منابع طبیعی می باشد، این امر از طریق ارزیابی توان و ظرفیت محیط زیست طبیعی برای جذب گردشگران قابل تحقق است.
همچنین موقعیت جغرافیایی ویژه و تنوع پدیده های طبیعی باعث شده که ایران به عنوان پنجمین کشور دارای تنوع طبیعی جهان شناخته شود، اما برنامه ریزی برای استفاده از این شرایط هنوز در ابتدای راه است و کار مهم و اساسی برای بهره برداری از جاذبه های طبیعی صورت نگرفته است.
همچنین وضعیت اکوتوریسم کشور با مشکلات اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی فراوانی همراه است که برای برنامه ریزی در زمینه رفع آن ابتدا باید این چالش ها را شناسایی کنیم و با در نظر گرفتن فرصت هایی که در این زمینه داریم از وقوع مشکلات در آینده جلوگیری کنیم.
بیشتر بخوانید: جایگاه اکوتوریسم در ایرانپژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای، اسنادی در پی هدف شناسایی و بررسی مهم ترین چالش های صنعت اکوتوریسم ایران می باشد. یافته های پژوهش نشان دهنده وجود چالش های زیاد در صنعت اکوتوریسم در کشور ایران است، که از جمله چالش های اجتماعی موجود در این صنعت می توان به عدم عدالت اجتماعی، عدم امنیت، عدم مشارکت و ... اشاره کرد و در بحث چالش های زیست محیطی نبود حفاظت طبیعی، عدم شناخت کامل پدیده های اکوتوریستی کشور مشکلاتی ایجاد کرده است.
علاوه بر این در زمینه چالش های اقتصادی هم با نبود راه های ارتباطی مناسب در جاذبه ها، نبود امکانات اقامتی، خدماتی و رفاهی، ضعف تبلیغات و عدم تمایل مردم جهت سرمایه گذاری روبرو هستیم که برنامه ریزی در راستای دستیابی به توسعه پایدار می تواند به نوعی این چالش ها را رفع کند.
کد مطلب: 79377