محققان دانشگاه تربیت مدرس موفق به طراحی و ساخت دستگاه "سرند دیسک اسکرین تفکیک کاغذهای باطله (کاغذ از کارتن)" شدند.

به گزارش زیست آنلاین، دکتر آرش رضایی، پژوهشگر دانشگاه تربیت مدرس در تشریح پیامدهای عدم تفکیک کاغذهای مستعمل برای محیط زیست و اقتصاد گفت: عدم امکان تفکیک کاغذهای مستعمل به‌ویژه کاغذ از کارتن دارای دو پیامد بزرگ برای محیط زیست و اقتصاد کشور است؛ اول اینکه تولیدکننده پسماند انگیزه‌ای برای تفکیک کاغذ مستعمل از سایر پسماندهای خشک ندارد که این امر منجر به اختلاط انواع پسماندهای خشک با یکدیگر، افزایش رطوبت کاغذ و آلودگی آن به مواد غذایی خواهد شد که این مساله به عدم پذیرش کاغذ در پروسه بازیافت یا تولید محصولات بی کیفیت منجر می‌شود. دوم این که بواسطه عدم امکان تفکیک اصولی (در مبداء) صنایع کاغذسازی کشور هرگز به دنبال بهره‌گیری از تکنولوژی جوهرزدایی نبوده‌اند که این امر منجر به استمرار واردات کاغذ گرافیک (کاغذکپی/پرینت، کاغذ روزنامه و ...) و تحمیل هزینه به کشورشده است.

وی افزود: در کشورهای توسعه یافته علاوه بر تشویق همراه با اجبار شهروندان به مشارکت در طرح تفکیک کاغذ از سایر پسماندها و برنامه‌ریزی صحیح برای جمع آوری منظم این گونه پسماندها، سرمایه‌گذاری هدفمندی نیز بر روی تکنولوژی‌های جداسازی (Sorting) و تفکیک هرچه بهتر انواع کاغذ از یکدیگرجهت تامین نیاز صنایع کاغذ و کارتن‌سازی صورت پذیرفته است.

رضایی ادامه داد: یکی از دستگاه‌های بسیار رایج و کاربردی در مقوله تفکیک کاغذ، سرند دیسک اسکرین است که با طراحی و ساخت آن در مقیاس نیمه‌صنعتی، امکان تفکیک موثر کاغذ باطله در کشور مهیا و بدین‌سان امکان بازیابی کاغذهای مخصوص جوهرزدایی از سایرکاغذهای باطله فراهم شد.

وی خاطرنشان کرد: هزینه خرید، انتقال و ترخیص یک دستگاه سرند دیسک اسکرین دست دوم با تکنولوژی مشابه به کشور حدود ۳۵ هزار یورو معادل۵۶۰ میلیون تومان خواهد شد، در حالی‌که دستگاه مزبور تنها با مبلغ ۲۵ میلیون تومان طراحی و ساخته شد.

پژوهشگر دانشگاه تربیت مدرس در اشاره به مزیت‌های این دستگاه گفت: تکنولوژی فوق بواسطه جلوگیری از اتلاف کاغذ باطله به عنوان ماده خام ثانویه، کمک به کاهش واردات کاغذ و خمیرکاغذ به کشور، تفکیک بهتر و در نتیجه تولید محصول باکیفیت‌تر و در نهایت کمک به بومی‌سازی صنعت تفکیک مکانیکی کاغذهای باطله، دارای توجیه اقتصادی است. کاربرد این دستگاه در صنایع فعال در زمینه تفکیک و بازیافت کاغذ، کارخانجات کاغذ و کارتن‌سازی و دانشگاه‌ها، سازمان‌ها و شرکت‌های تحقیقاتی کشور است.

دستگاه "سرند دیسک اسکرین تفکیک کاغذهای باطله (کاغذ از کارتن)" در نوزدهمین نمایشگاه دستاوردهای پژوهش، فناوری و فن بازار در غرفه دانشگاه تربیت مدرس رونمایی شد.

بیشتر بخوانید: بازیافت هر تن کاغذ از مصرف ۲۷متر مکعب آب جلوگیری می‌کند

 صنعت بازیافتصنعت بازیافت کاغذ از اوایل قرن ۲۰ به عنوان یکی از مهمترین راهکارهای کاهش بهره برداری بی رویه از منابع جنگلی در کشورهای توسعه یافته مدنظر قرار گرفته است و طی چند دهه اخیر استفاده از کاغذ باطله برای تولید انواع محصولات کاغذی حرکت رو به رشدی داشته و به عنوان یک ضرورت در جهان مطرح گردیده است به طوری که در اکثر کشورها به دلیل افزایش مصرف سرانه کاغذ، کمبود فزاینده چوب و منابع سلولزی جنگلی، نیاز به سرمایه گذاری برای ایجاد مجتمع های جدید چوب و کاغذ و مشکلات زیست محیطی ناشی از این گونه مجتمع ها توسعه صنعت بازیافت الیاف سلولزی از کاغذهای باطله امری اجتناب ناپذیر است. این صنعت علاوه بر اشتغال زایی و تأمین بخشی از نیاز فزاینده کشور به کاغذ و مقوا، روند تخریب نگران کننده جنگل ها به وسیله مجتمع های بزرگ چوب و کاغذ را نیز کند خواهد کرد و در صنعت خمیر و کاغذ کشور پویایی مطلوبی را به وجود خواهد آورد.

در واقع تفکر بازیافت کاغذ با اهداف کلی مثل جلوگیری از غارت بی رویه منابع طبیعی، کاهش مصرف انرژی و تقلیل میزان زباله برای کاهش هزینه های دفع و تغییر الگوی مصرف به وجود آمده است.

با توجه به اینکه کاغذ ماده ای فاسد شدنی نیست بهترین روش جمع آوری آن از درب منازل، اداره ها و مدارس قبل از مخلوط شدن با بقیه پسماندهاست. شکی نیست که با جداسازی کاغذ و وارد ساختن مجدد آن در چرخه تولید می توان از آن به عنوان یک ماده خام در تولید کالاهای جدید مصرفی استفاده کرد. از طرفی چون بازیافت برنامه ای مقرون به صرفه است نسبت به دفن یا سوزاندن زباله هزینه کمتری را به شهرداری ها تحمیل می کند. از بعد زیست محیطی نیز بازیافت کاغذ اهمیت فراوانی دارد زیرا برداشت روزافزون از درختان برای تولید کاغذ، نابودی جنگل ها را به دنبال خواهد داشت که بازیافت کاغذهای باطله نه تنها سبب حفظ جنگل ها می شود بلکه انرژی مورد نیاز برای تولید یک تن کاغذ را به سه چهارم تقلیل می دهد.

هم چنین تولید بعضی از فرآورده ها از قبیل لایه کنگره ای مقوا، لاینرمبتنی بر کاغذهای باطله است. تولید این نوع از فرآورده ها از کاغذهای بازیافتی بسیار اقتصادی و رضایت بخش است برای مثال در تولید کاغذ روزنامه خواص مطلوبی از قبیل ضخامت کم، چگالی زیاد و تا خوردگی خوب ناشی از بکارگیری کاغذ باطله است.

کاغذ و بازیافت آنتا آنجا که از تاریخ و نوشته های گذشتگان برمی آید صنعت کاغذسازی از مواد فیبری از چینی هاست و از زمانهای بسیار دور رواج داشته است.

نویسنده ای به نام Lau Fer در کتاب Sino Iranica واژه کاغذ را در اصل چینی می داند و نوشته که این واژه در ابتدا کوشیح (ku-Chih) نامیده می شود و رفته رفته به کوکدز (kok-dz) تغییر یافته و پس از چندی (kok-ci) نامیده شده. تلفظ واژه چینی کوکدز این نظر را تائید می کند که کاغذ واژه ای است چینی و همسایگی سمرقند (که در روزگاران قدیم از شهرهای ایران بوده) با چین موجب ارتباط و پیوستگی این دو تیره گردیده و در نتیجه فن کاغذسازی از چین به ایران آمده و رفته رفته واژه کاغذ از کوکدز ساخته و پرداخته شده است. هم چنین کاغذ در روزگاران ایران باستان رخنه و برزه هم نامیده می شده.