زیست آنلاین: پولاد کریمی محقق ارشد موسسه آموزشی آب IHE در کشور هلند در نشست دستاوردهای پژوهشی شرکت مدیریت منابع آب ایران که در تاریخ ۵ دی ماه ۱۳۹۷ برگزار گردید، «ملزومات مدیریت بهینه مصرف آب در حوضه های آبریز: از افزایش راندمان آبیاری تا کاهش مصرف آب» تشریح کرد.

زیست آنلاین: پولاد کریمی که سابقه ۱۵ ساله همکاری با موسسات بین المللی در حوزه طرح های مدیریت آب و کشاورزی دارد، در سخنرانی خود ضمن ارائه چالش های مدیریت مصرف آب در حوضه های آبریز، راهکارهای موثر در مصرف بهینه آب در حوضه ای آبریز را بیان کرد.

در مورد اهمیت مدیریت تقاضا آب نسبت به مدیریت عرضه آن بیان نمودند که مدیریت عرضه اغلب ساده‌تر و با صرف بودجه و هزینه قابل انجام است اما مدیریت تقاضا نیازمند توجه به مسائل اجتماعی و منافع کنشگران حوضه بوده و به مراتب پیچیده تر است. همچنین مدیریت تقاضای آب از بخش کشاورزی به دلیل بیشترین مصرفی که در این بخش صورت می گیرد، شروع می شود.

وی در ادامه به بیان مفهوم راندمان آب در مزرعه و ارتباط آن با راندمان حوضه آبریز بر این نکته تاکید کرد که لزوما افزایش راندمان آب در مزرعه موجب کاهش مصرف آب در حوضه‌ها نخواهد شد. همچنین توجه به اهمیت آب برگشتی کشاورزی در مدیریت آب در حوضه بسیار اهمیت دارد.

این محقق موسسه آموزشی آب هلند، ضمن بیان نتایج مطالعات بررسی راندمان آب در حوضه آبریز کشف‌رود مشهد برابر ۸۵ درصد، بیان کرد که راندمان آب در حوضه های آبریز نبایستی از ۷۵ درصد بیشتر باشد و بیشتر از مقدار مذکور نشان دهنده اضافه برداشت و مشکلات در مصارف آب حوضه است.

در ادامه افزود که با باید قبول کنیم که کمتر مصرف کردن آب در حوضه ها اغلب توسط کشاورزان قابل انجام است. اما سیاست گذاری ها بایستی متناسب با منافع کشاورزان باشد و نه تنها سیاست ها، کشاورز محور باشند بلکه آنها باید در تصمیم گیری ها نیز مشارکت داشته باشند. از طرف دیگر نداشتن آمار و اطلاعات دقیق از اراضی کشاورزی و عدم تطابق آمار موجود با نتایج پردازش های تصاویر ماهواره ای در بررسی سطح زیرکشت موجب تخصیص نامناسب و مدیریت غیربهینه آب خواهد شد. بنابراین در اولین گام نیاز به تدقیق اطلاعات داریم.

وی در ادامه راهکارهای زیر را در مدیریت بهینه مصارف آب در حوضه های آبریز پیشنهاد نمودند:

توانمندسازی کشاورزان به لحاظ امکانات، فناوری و دانش به عنوان مهم‌ ترین کنشگران در عرصه مدیریت بهینه مصرف آب،سرمایه گذاری در داده ها و اطلاعات مرتبط با بیلان منابع و مصارف آب به جهت اهمیت آنها در تصمیم گیری و سیاست گذاری،ایجاد «سامانه حسابداری آب یکپارچه» در حوضه های آبریز کشور و توجه به یکپارچگی مدیریت آب در مزرعه، شبکه آبیاری و سپس حوضه آبریز،و در نهایت تغییر نگرش در سیاست گذاری ها از حقآبه های مبتنی بر برداشت به حقآبه های مبتنی بر مصرف خالص (توجه به مفهوم آب برگشتی)بیشتر بخوانید: حوضه آبریز دریاچه ارومیه نیازمند حسابداری آب است