دبیر کارگروه آب ستاد توسعه فناوری‌های "آب، خشکسالی، فرسایش و محیط‌زیست " معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری در جلسه کمیته راهبری کارگروه آب و خشکسالی گفت: عبور از بحران آب با تاکید بر طرح‌های فناورانه در مناطق ساحلی ممکن می‌شود.

به گزارش زیست آنلاین، جهانگیر پرهمت در این جلسه که در آن طرح‌های فناورانه تأمین آب در مناطق ساحلی بررسی شد، ضمن  شرح مختصری از اهمیت منابع آب ساحلی و ظرفیت‌های موجود در سواحل خلیج‌فارس و دریای عمان، بر بهره‌مندی از طرح‌های فناورانه تأمین آب در مناطق ساحلی تاکید کرد.

در این جلسه ۱۰ عنوان و محور فناورانه که از میان پیشنهادهای ارائه‌شده توسط شرکت‌های دانش‌بنیان احصاء شده است، معرفی شد و در پی آن خواستار همفکری و دریافت نظرات اعضاء در خصوص اولویت‌بندی این محورها از منظر اهمیت فناوری شدند.

ازجمله محورهای ۱۰ گانه مطرح‌شده در این جلسه می‌توان به توسعه فناوری‌های تولید زنجیره غشایی در داخل کشور، استفاده از مخازن ساحلی در ذخیره آب شیرین ورودی از خشکی، توسعه فناوری های طراحی و ساخت گلخانه دریایی به‌صورت پایلوت و حمایت از  تکمیل زنجیره کامل بسته آب‌شیرین‌کن‌های غیر غشایی و راه‌اندازی صنعتی، ازجمله خورشیدی، هیبریدی،... همچنین سامانه‌های استحصال آب به روش آبخوان‌داری و کنترل سیلاب اشاره کرد.

همچنین تولید تجهیزات استفاده از انرژی دورریز برای آب‌شیرین‌کن‌ها، پایلوت استفاده از روش الکترودیالیز برای آب‌های غیرمتعارف در تأمین آب شرب، توسعه فناوری‌های شناسایی، اکتشاف و  مهار و بهره‌برداری از چشمه‌های زیردریایی و طراحی و پیاده‌سازی شبکه فناوری‌های آب‌شیرین‌کن‌ها با تاکید بر زنجیره ارزش همچنین حمایت از  تولید و توسعه فناوری آبزی‌پروری از دیگر محورهای ۱۰ گانه مطرح‌شده در این جلسه بودند که می‌توان به آن اشاره کرد.

بیشتر بخوانید: بحران آب در جهان

طرح های فناورانه برای عبور از بحران آبقرار گرفتن ایران در کمربند خشک کره زمین به همراه کاهش ذخایر آبی ، موضوع خشکسالی را به بحران جدی برای کشور تبدیل کرده است و محققان در تلاشند با استفاده از فناوری های نوین بر این بحران غلبه کنند. پدیده خشکسالی به دلیل موقعیت جغرافیایی ایران و قرارگرفتن در کمربند خشک کره زمین، امری مربوط به دیروز و امروز نیست اما با وجود تعدد نیازها و تصرف های بشری بر محیط زیست و رشد سریع جمعیت، این پدیده روز به روز درحال افزایش است.

طبق بررسی های رسمی به عمل آمده به دلیل کاهش ذخایر آبی کشور، ایران در آستانه بحران آب به سر می برد و در سالهای آینده ، تامین آب به یکی از بزرگترین چالش های کشور تبدیل می شود. این بررسی ها نشان می دهد که ایران در زمینه متوسط بارش باران از میانگین جهانی بسیار فاصله دارد.

کم آبی دومین بحران بزرگ دنیا در ده سال آینده

صندوق جهانی طبیعت (WWF) بحران کم آبی را دومین بحران بزرگ دنیا در ده سال آینده اعلام کرده که این بحران در کشور های قاره اروپا و آسیا بیش از دیگر کشور های دنیا پیش بینی می شود سهم خشکسالی در دنیا به دلیل تغییرات اقلیمی و جوی در سال های آینده ۱۰ درصد رشد داشته با شند.

بر اساس تعریف بانک جهانی، کشوری که سالیانه کمتر از ۱۰۰۰ متر مکعب آب قابل شرب برای هریک از شهروندانش داشته باشد با کمبود آب مواجه است، بر مبنای این تعریف ایران تنها کشوری نیست که با بحران کم آبی مواجه است از سوی دیگر ناسا نیز در گزارش های متعددی هشدار داده که جهان زمینیان به سمت کمبود آب پیش رفته و دریاچه های بزرگ جهان در حال ناپدید شدن هستند.

نمونه های خارجی برای مقابله با کم آبیاما اینکه کشور های دنیا چه راه حل های را علیه معضل کم آبی اندیشیده و انجام می دهند، سوالی است که همیشه مطرح می شود؛ بحران کم آبی در کالیفرنیای آمریکا تا جایی پیش رفته که افرادی با " پلیس آب " به درب منازل شهروندان کالیفرنیایی مراجعه کرده و آنها را از خطرات کمبود آب، مصرف صحیح آب و راه حل های علیه هدر رفتن آب و .. آگاه می کنند.

تصفیه و استفاده از آب باران آب باران می تواند یکی از راه حل های مهم برای استفاده حداکثری از آب باشد. مخترعان کشور هایی مانند هند و مالزی به دنبال اختراع دستگاه ها یا سیستم هایی هستند که بتوانند استفاده بیشتری از آب باران داشته باشند.

همچنین فائو در گزارشی آورده است: «با استفاده از تکنولوژی هسته ای می توان به اصلاح گونه های مختلف کشاورزی پرداخته تا نه آنها را در برابر کم آبی مقاوم کرد بلکه با آب کمتر نیز بتوان محصولات بیشتری در اختیار داشت. برای مثال : کاکائو و قهوه در کشور شیلی اصلاح شده اند. تا با استفاده از تکنولوژی هسته ای کشت شوند.

فائو در ادامه این گزارش آورده است، تکنولوژی هسته ای می تواند ۲۵% از تلفات آب در کشاورزی را کاهش دهد.»

در کنار همه اینها می توان از انرژی تجدیدپذیر انرژی بادی یا خورشیدی نیز یاد کرد. این فناوری ها می تواند جایگزین سوخت فسیلی شوند، از انتشار گازهای گلخانه ای ممانعت کرده و از گرم شدن زمین و آب شدن یخچال های طبیعی که نتیجه ای جز مصرف بی رویه آب ندارند، جلوگیری کنند.   

بیشتر بخوانید: وضعیت منابع آب در ایران

تشکیل کارگروه های رفع بحران آب در معاونت علمی و فناوریمحققان کشور ما نیز با تولید محصولات فناوری در حوزه کم آبی با تمرکز ابداع روش های ابتکاری در زمینه آب، خشکسالی، فرسایش خاک و محیط زیست، درصدد ارائه راهکار و راه حل هایی برای پشت سر گذاشتن این چالش قرن است.

امید توکلی، رئیس مرکز فناوری های راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در همین باره به خبرنگار مهر گفت: ما اگر بتوانیم دانش و فناوری های روز دنیا را به دست آوریم، بهتر می توانیم درصدد بر طرف کردن مشکلات بحران آبی کشور برآییم؛ اما قبل از کاربرد فناوری، فرهنگ سازی آن باید در کشور انجام شود.

وی با اشاره به اینکه باید پذیرشی از سوی مردم به وجود آید تا بتوان از فناوری ها برای رفع مشکلات استفاده کرد، افزود : در ۸ ماه گذشته کارگروه ویژه ای برای رفع بحران آب در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تشکیل شده که هدف آن تسریع ارائه طرح های فناورانه در حوزه آب است.

توکلی با تاکید بر اینکه دانش فنی بحران کم آبی در کشور وجود دارد اما نیازمند توسعه است، اضافه کرد : در حال حاضر ۲۳ طرح فناورانه در حال تکمیل و ارائه محصول اولیه است و چنانچه این طرح ها عملیاتی شوند مشکل کم آبی در کشور بر طرف می شود.