چرا کهکشان ما پر از تمدن‌های بیگانه نیست؟
20 دی 1397 ساعت 4:00
به تازگی مقاله‌ای در هفته نامۀ اقتصادی «فوربس» آمریکا منتشر شد و این ایده را مطرح کرد که احتمالا در دیگر منظومه‌های کهکشان راه شیری نیز تمدن‌هایی وجود داشته اما این تمدن‌ها در اثر گرم شدن و سوختن تدریجی سیاره‌ها از بین رفته‌اند، ایده‌ای که البته باید با احتیاط به آن نگریست؛ اما آیا چنین چیزی می‌تواند واقعیت داشته باشد؟
به گزارش زیست آنلاین، بر اساس این مقاله، بیگانگانِ ساکن در چنین جوامع فرضی احتمالا قربانی یک پدیدۀ طبیعی شده‌اند؛ پدیده‌ای همچون پیر شدن ستاره‌ای که در نزدیکی آن زندگی می‌کردند. این بیگانگان درنهایت نابود شده‌اند زیرا در منظومۀ خود سیاره‌ای مشابه سیاره ونوس نداشته‌اند تا زودتر از عاقبت خود آگاه شوند.
شاید این ایده در ابتدا گیج کننده به نظر برسد اما استدلالی که مطرح می‌شود ساده است. این یک واقعیت ثابت شده است که ستاره‌ها با افزایش عمرشان گرمتر می‌شوند. مثلا خورشید به دلیل همجوشیِ هیدروژن و هلیوم در هستۀ جهنمی‌اش می‌درخشد. در هر ثانیه ۶۰۰ تن هیدروژن صرف فرایند همجوشی خورشید می‌شود. اما در پی این همجوشی‌ها از شمار ذرات در اعماق خورشید کاسته می‌شود، فشار گاز کم می‌شود، درنهایت ذرات خورشید با سرعت بیشتری حرکت می‌کند و این به این معناست که خورشید داغتر می‌شود.
به گفته دانشمندان، خورشید با گذشت زمان داغتر و روشن‌تر می‌شود. گرمای خورشید روزانه ۰.۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۳ درصد افزایش می‌یابد و اگرچه این افزایش دما را در زندگی روزمره احساس نمی‌کنیم اما تاثیر مخرب خود را حیات می‌گذارد و بیوسفر یا زیست کرۀ زمین یعنی لایه‌هایی از کرۀ زمین که در آن زندگی وجود دارد را تخریب می‌کند.
بر اساس یافته‌های جیمز کاستینگ، سیاره‌شناس دانشگاه پنسیلوانیا گرمتر شدن تدریجی و روزافزون خورشید درنهایت باعث تبخیر آب اقیانوس‌ها می‌شود و بطور قابل توجهی بر میزان بخار آب موجود در اتمسفر می‌افزاید. بخار آب یک منبع بزرگ گازهای گلخانه‌ای است که خود باعث گرم شدن بیشتر کرۀ زمین می‌شود و به این ترتیب زمین به تدریج داغ و داغتر و درنهایت برشته می‌شود.
وقوع چنین اتفاق ناخوشایندی اثبات شده است و همه می‌دانند که چنین روزی خواهد رسید؛ تنها زمان آن روشن نیست. برخی می‌گویند زمان خداحافظی با اقیانوس‌ها و گیاهان و حیوانات یک میلیارد سال دیگر است و برخی نیز پیش‌بینی دیگری دارند.
حال براساس مقاله نشریه فوربس، این گرمای بی‌وقفه که در هر منظومۀ دیگری نیز ممکن است روی دهد، احتمالا جوامع غیرزمینی را گرفتار کرده است بویژه اگر آنها سیاره‌ای مثل ونوس در نزدیکی خود برای مطالعه نداشته‌اند و به این ترتیب از عاقبت سیاره خود بی‌اطلاع بوده‌اند.
NASA/JPL
تصویری از سطح سیاره ونوسNASA/JPL
سیارۀ ونوس مثال خوبی است از آنچه که ممکن است بر سر سیاره‌ای بیاید که در نزدیکی یک ستارۀ داغ باشد. ونوس، دومین سیارۀ نزدیک به خورشید، زمانی آب و هوایی باطراوت داشت اما به دلیل نزدیک بودن بیش از حد به خورشید (در مقایسه با فاصلۀ زمین تا خورشید) مدتهاست که اقیانوس‌هایش خشک شده‌اند و امروز دمایش به ۹۰۰ درجه فارنهایت می‌رسد.
نویسنده مقاله فوربس معتقد است که ونوس مثال روشنی است از عاقبت تمام سیارات منظومه‌ها از جمله سیارات منظومه شمسی. ونوس نشان می‌دهد با گرم شدن زمین چه سرانجامی در انتظار این سیاره و ساکنان آن خواهد بود و اگر غیر از این بود، اکنون باید شاهد جوامع و موجودات فرازمینی در اطراف خود می‌بودیم.
با این وجود استیون کین، ستاره شناس دانشگاه کالیفرنیا معتقد است که باید خود را برای تجربۀ افزایش دمایی زودتر از زمان پیش‌بینی شده آماده کنیم. اینجاست که صحبت از یافتن راه حلی برای ساکنان زمین مطرح می‌شود. راه حل هایی چون سازگاری با محیط سیاره‌ای دیگر برای نقل مکان و زندگی یا ایجاد یگ زیستگاه مصنوعی روی سیاره‌ای دورتر اما ایمن‌تر.
بیشتر بخوانید: دورترین کهکشان عالم از نگاه تلسکوپ فضایی هابلکشف دریاچه‌ای از آب مایع در سیارۀ مریخپژوهشگران نشانه‌هایی از وجود حجم قابل توجهی آب مایع در زیر سطح مریخ یافتند و بر این اساس معتقدند که دریاچه‌ای به قطر ۲۰ کیلومتر در زیر لایه‌های یخ در کلاهک یخیِ قطب جنوب این سیارۀ سرخ قرار دارد.
اگرچه پژوهش‌های قبلی وجود جریان متناوب از آب مایع را در زیر سطح مریخ احتمال داده بودند، اما این اولین بار است که نشانه‌ای از وجود دریاچه‌ای از آب مایع با این وسعت در این سیاره به دست می‌آید.
نشانه‌هایی که تا کنون پیدا شده از جمله نمونه‌هایی که توسط مریخ‌نورد کنجکاوی ناسا به زمین فرستاده شده بیانگر آن است که در گذشته در سطح مریخ آب وجود داشته است اما به دلیل سرد شدن دمای این سیاره، بیشتر این آبها به یخ تبدیل شده‌اند.
مریخ نوردها توانایی تخمین عمق این دریاچه را ندارند با این وجود پژوهشگران برآورد می‌کنند که عمق آن دست‌کم ۱ متر است.
پروفسور روبرتو اوراسی از انستیتوی ملی اخترفیزیک ایتالیا که مسئولیت این تحقیقات را بر عهده دارد، می‌گوید: «احتمالا این دریاچه خیلی بزرگ نیست. با این وجود یک دریاچه است و نه نوعی گودال که اب درون آن جمع شده باشد.»
با این وجود این کشف تغییری در این دیدگاه دانشمندان که سطح مریخ قابل زندگی نیست، بوجود نمی‌آورد.
دکتر مانیش پتل، دیگر پژوهشگر عضو این تیم می‌گوید: «ما از خیلی وقت پیش می‌دانستیم که امکان زندگی روی سطح مریخ وجود ندارد. با این وجود این کشف به ما کمک می‌کند که به امکان زندگی زیر سطح مریخ بیندیشیم؛ یعنی جایی که می‌توانیم به اندازه کافی از تابش‌های خطرناک، فشار و درجه حرارت بالا محافظت شویم. مهمتر اینکه حال می‌دانیم زیر سطح مریخ آب وجود دارد که برای زندگی حیاتی است.»
به گفته پژوهشگران، این کشف به آنها می‌گوید که تحقیقاتشان را در چه نقطه‌ای از سیاره مریخ متمرکز کنند و از این نظر این کشف برای آنها چیزی مانند یک نقشه گنج است.
دمای آب و ترکیب شیمیایی آن از دیگر موضوعات مورد توجه دانشمندان است. برای مایع ماندن در دمای بسیار پایین مریخ که احتمالا منهای ۱۰ تا منهای ۳۰ درجه سلسیوس است، آب باید دارای میزان قابل توجهی از نمک حل نشده باشد که این مساله نیز چالشی جدی برای زندگی محسوب می شود.
دانشمندان برای ادامه تحقیقات و اثبات تئوری‌های خود نیاز به دریافت سیگنال‌های بیشتر از رباتهای مریخ‌نورد خود دارند.
وقتی مریخ نورد «کنجکاوی» نگاهی به سفر ۵ سالۀ خود می‌اندازدمریخ‌نورد «کنجکاوی» که در اوت ۲۰۱۲ میلادی سفر خود را روی کرۀ مریخ آغاز کرد، برای اولین بار این فرصت را یافت تا نگاهی به عقب و این سفر دور و دراز بیندازد.
این مریخ‌نورد با هدف یافتن نشانه‌های حیات در سیارۀ مریخ، در نوامبر ۲۰۱۱ میلادی توسط ناسا، سازمان فضایی آمریکا به فضا پرتاب شد و طبق برنامۀ پیش‌بینی شده در حفرۀ بزرگی به نام گودال گیل (Gale) فرود آمد.
سپس «کنجکاوی» که آزمایشگاهی سیار نیز محسوب می‌شود، سفر خود را از گودال گیل به سمت کوه شارپ (Aeolis Mons) آغاز کرد و در این مدت بسیاری از ویژگی‌های زمین شناسی مریخ را نیز در آزمایشگاه خود مورد بررسی قرار داد و داده‌های به دست آمده را به زمین فرستاد.
«کنجکاوی» در این مدت ۱۷.۷ کیلومتر سفر کرده و از نقطه فرود خود تا ارتفاع ۳۲۷ متری بالا آمده است.
تصویر پانورامیک به دست آمده از اولین تجربۀ نگاه به عقب این مریخ نورد، نتیجۀ کنار هم گذاشتن ۱۶ تصویر متفاوت است.
آشوین واساوادا، دانشمند پروژه «کنجکاوی» می‌گوید: «مدت پنج سال است که این مریخ‌نورد بطور پیوسته صعود می‌کند اما این اولین بار است که ما می‌توانیم به عقب برگردیم و نگاهی به کل این ماموریت بیندازیم.»
برای درک بهتر این تصویر پانورامیک، ناسا برخی ویژگی‌های زمین شناختی را نیز روی آن مشخص کرده است از جمله مسیر حرکت کنجکاوی، بستر رودخانه‌ها، خلیج‌ها و ماسه‌ها و تاثیر بادهای مریخی بر آنها.
کنجکاوی همچنان به ماموریت خود ادامه می‌دهد و از زمان فرستادن عکس‌های تصویر پانورامیک تا کنون، ۲۶ متر دیگر نیز صعود کرده است.
کد مطلب: 79652