هنوز بخش‌های قابل توجهی از مناطق کابل از دسترسی به شبکه آب شرب محروم است. ساکنان این مناطق از پایتخت افغانستان ناچارند با حفر چاه‌های عمیق آب شرب مورد نیازشان را تامین کنند. چاه‌هایی که روز به روز باید بر عمق آنها بیفزایند. گسترش پدیده کم آبی و خشکسالی موجب شده تا عمق دسترسی به آب در کابل به بیش از ۱۰۰ متر برسد.

به گزارش زیست آنلاین، مطالعات صورت گرفته نشان می‌دهد که سطح دسترسی به آب‌های زیرزمینی کابل طی سال‌های اخیر بیش از ۴۰ متر کاهش یافته است. این رخداد در پی پیشی گرفتن بهره برداری از آب‌های زیرزمینی کابل نسبت به میزان رشد ذخایر آبی متاثر از بارندگی‌هایی طبیعی ناشی شده است.

شرکت دولتی توزیع آب افغانستان همچنین برآورد کرده که در مقابل افزایش طبیعی ۴۴ میلیون مترمکعبی آب‌های زیرزمینی کابل، میزان برداشت سالانه به ۸۰ میلیون لیتر بالغ شده است.

در حال حاضر این شرکت تنها قادر به تامین آب شرب ۶۸ هزار منزل مسکونی شهر کابل است. شهری که جمعیت آن از ۵ میلیون نفر فراتر رفته است.

بر اساس اعلام سازمان حمایت از محیط زیست افغانستان، ۷۰ درصد آب مصرفی در پایتخت افغانستان بهداشتی نیست و نبود سیستم فاضلاب شهری موجب شده تا سطح آلودگی آب‌ استخراج شده از عمق زمین بالا باشد و در صورتی که بودن جوشاندن مصرف شود، موجب بروز بیماری اسهال شود.

هر چند توسعه شبکه آب کابل در دستور کار دولت قرار دارد ولی همزمان کارزارهای تشویق مردم به صرفه‌جویی در مصرف آب بسیار فعال هستند. از میان برنامه‌های تلویزیون تا سخنرانی ائمه جماعت کابل، توصیه‌های مصرف بهینه آب و لزوم توجه بیشتر به شبکه آب و فاضلاب کابل دیده و شنیده می‌شود.

چرا که کابل به سرعت از روزهایی که جمعیتش در دهه ۸۰ به زحمت به ۲ میلیون نفر می رسبد فاصله گرفته و این روزها سرپناه حدود ۵ میلیون نفراست. پیش‌بینی می‌شود جمعیت این شهر تا سال ۲۰۵۰ میلادی به بیش از ۸ میلیون نفر برسد.



هر چند در سال جاری دولت ۴۳۲ پمپ آب را با هدف تامین آب مردم کابل در سطح شهر جایگذاری کرده و صف کودکان خندان حوالی آنها را پر کرده ولی ساکنان مسن کابل معتقدند که این شهر تاکنون چنین سطحی از کم آبی را تجربه نکرده بوده است.

همین امر موجب شده تا استفاده از طرح‌ تزریق مصنوعی آب به ذخایر زیرزمینی کابل مطرح شود. از جمله احداث حوضچه‌های جمع‌آوری آب بارش‌های طبیعی برای تزریق آنها از طریق کانال‌های حفر شده به زیرزمین در حال بررسی و مطالعه است. البته پروژه‌های زمان‌بری از جمله احداث سد در اطراف کابل نیز مورد توجه دولت است.

اما ظاهرا هیچ اقدام فوری برای رفع مشکل کم‌آبی به جز چشم دوختن به آسمان و انتظار کشیدن برای بارش برف و باران وجود ندارد. در چنین شرایطی گروه طالبان نیز از لزوم برگزاری مراسم نماز و نیایش برای نزول باران سخن می‌گوید.

بحران آب در افغانستان اکنون خود را به طور جدی در میان مجادلات سیاسی میان دولت و گروه طالبان مطرح کرده است. بحرانی که ادامه آن می‌تواند زمینه دور تازه‌ای از مهاجرت گسترده مردم از این کشور را فراهم کند. چنان که یک شهروند ساکن در کابل می‌گوید:«۴۷ سال از خانه اجدادی‌ام تکان نخوردم. از دوران اشغال توسط شوروی گرفته تا استقرار حکومت طالبان ولی بی‌آبی چیزی نیست که بشود تحمل کرد، دیگر باید رفت«.

بیشتر بخوانید: هر آنچه به خاطر افزایش گرمای زمین در زندگی ما تغییر خواهد کرد امیدواری به کاهش خشکسالی با ادامه بارش برف در کابلشهروندان کابل، پایتخت افغانستان از بارش برف در این شهر خوشحالند و امیدوارند ادامه بارش برف به از بین رفتن خشکسالی بیانجامد. کابل روز پنجشنبه (۲۰ جدی) برای دومین بار در یک هفته اخیر بود که سفید پوش می شد.

مصطفی نور محمد یکی از ساکنان کابل، می‌گوید: «این برف امید را برای مردم به ارمغان آورد چرا که از ادامه خشکسالی نگران بودند. کشاورزی افغانستان به‌طور مستقیم با میزان بارش برف و باران مرتبط است برای همین است که چنین هوایی مردم را خوشحال می‌کند».

قاسم محمد سلطانی شهروند دیگر کابلی نیز نمی‌تواند خوشحالی خود را پنهان کند و می‌گوید: «خیلی خوشحالیم. در سال‌های گذشته برف نداشتیم. من به همراه دوستانم به اینجا آمده‌ام تا لذت ببریم و برف بازی کنیم.«

او به خشکسالی هم اشاره می‌کند و امیدوار است که این برف بتواند باعث از بین رفتن خشکسالی شود.



روز برفی در کابلرویترز

 

مسعود جوان دیگری است که به ناامنی و حملات انتحاری در افغانستان اشاره می‌کند و می‌گوید: «فکر می‌کنم، فرصت خوبی است که خانواده‌ها بیرون بیایند و از چنین روز برفی لذت ببرند.»

در سال اخیر خشکسالی بسیاری از ولایت‌های افغانستان را دربر گرفته است اما وزارت زراعت این کشور با توجه به بارش‌های اخیر برف در ولایت‌های مختلف افغانستان امیدوار است که سال آینده محصولات کشاورزی پربارتری داشته باشند.

بحران کمبود آب در کشورهای مختلف؛ نیمی از مردم جهان آب ندارندتامین منابع آب شیرین پایدار به یک معضل در بسیاری از کشورهای جهان از تبدیل شده است. افزایش جمعیت و صنعتی شدن جهان از یک سو و از سوی دیگر تغییرات در میزان گرمایش دمای کره زمین که سبب افزایش خشکسالی، طوفان و سیل‌ در اقصی نقاط جهان شده است به مشکلات مربوط به کمبود آب دامن می‌زنند.

موسسه غیرانتفاعی منابع جهانی در بررسی های خود دریافته است که حدود ۳۷ کشور جهان با کمبود شدیدی از منابع آب مواجه هستند. این کشورها عمدتا در خاورمیانه، شمال آفریقا، آسیای میانه، آسیای جنوب شرقی و اقیانوسیه واقع شده‌ و بیش از نیمی از جمعیت جهان را در خود جای داده‌اند.

در بررسی این موسسه نسبت مصرف آب به ذخایر موجود در سطح کشور از قبیل رودخانه‌ها، نهرها و سفره‌های کم عمق آب زیرزمینی که برای استفاده خانگی، کشاورزی و صنعتی است، بررسی شده است. کمبود میزان دسترسی به آب به این معنی است که شهروندان، کارخانه‌ها و مزارع به مقدار محدودی از آب وابسته‌اند و حتی کوچکترین تغییر در عرضه آب می‌تواند به زندگی و فعالیت آنها آسیب وارد کند. این مساله حتی می‌تواند امنیت ملی و رشد اقتصادی را نیز تهدید کنند، به ویژه اگر کشوری برنامه‌های مناسبی برای مدیریت آب نداشته باشد.

با وجود این کمبودها به نظر می‌رسد راهکارهایی چون شیرین کردن آب‌های شور مانند آب دریاها و اقیانوس‌ها و همینطور استفاده از آب خاکستری می‌تواند به کم شدن این بحران کمک کند. آب خاکستری به آب قابل بازیافت از فاضلاب‌های خانه‌ها یا ساختمان‌های اداری اطلاق می‌شود که در برگیرنده جریان‌های خروجی به‌جز آب سرویس‌های بهداشتی است. این آب که در اثر فعالیت‌های روزمره همچون رخت‌شویی، شستشوی ظروف و حمام کردن است می‌تواند مجددا بازیافت شود و مورد استفاده قرار گیرد.

افزایش بحران آب در سطح جهان عواقب خطرناکی به همراه خواهد داشت. اگر دولت‌ها اقدامات مدیریتی و حفاظت شده‌ای را برای حفظ منابع موجود آب و همینطور حفاظت از محیط زیست انجام ندهند این مساله می‌تواند به بزرگترین بحران بشری در سال‌های پیش رو تبدیل شود. این معضل تا جایی جدی است که برخی بر این باورند که در آینده نه چندان دور یک جنگ جهانی بر سر منابع آب به وقوع خواهد پیوست.

بیشتر بخوانید: رابطه متقابل عدم مدیریت بحران آب کشور با ورشکستگی آبی