هر کاری در مدیریت پسماند انجام دهیم، باز هم حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد دورریز خواهیم داشت که باید به صورت اصولی دفن شوند، در غیر این صورت می‌تواند یک بلای خاموش باشد که در بلندمدت آثار خود را بر محیط زیست و سلامت نشان دهد، از این رو قدم نخست برای دفن بهداشتی، مکان‌یابی مناسب برای این کار است که در بسیاری از مناطق این مکان مورد تأیید است

به گزارش زیست آنلاین، علی‌اکبر بابایی در نهمین کارگروه سلامت و امنیت غذایی خوزستان که (۲۴ دی‌ماه) در سالن شهید رجایی استانداری خوزستان برگزار شد، اظهار کرد: موضوع پسماند یکی از مهمترین موضوعات محیط زیست است و شاید مانند آلودگی هوا یا آلودگی آب، نمود روشنی نداشته باشد اما می‌تواند یک بلای خاموش باشد که در بلندمدت آثار خود را بر محیط زیست و سلامت نشان دهد.

مدیر توسعه فناوری سلامت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: وضعیت پسماندهای پزشکی یکی از معضلات خوزستان است چرا که این پسماند به صورت مخلوط با پسماندهای شهری به محل‌های دفن هدایت می‌شود.

معضلات ناشی از عدم مدیریت پسماندوی با اشاره به معضلات ناشی از عدم مدیریت پسماند، افزود: زباله‌گردی، فرسوده بودن ناوگان‌های جمع‌آوری زباله، محل‌های دفن و زباله‌سوزی در محل دفن پسماند، برخی از معضلات در این زمینه هستند. در بسیاری از نقاط، افراد زباله‌گرد بین انواع پسماندها از جمله پسماندهای پزشکی، نسبت به جداسازی زباله اقدام می‌کنند.

مدیر توسعه فناوری سلامت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با اشاره به آثار وجود پسماند در محیط زیست گفت: پتانسیل زیادی در بخش کشاورزی در خوزستان وجود دارد اما بخش اعظمی از پسماندهای کشاورزی سوزانده می‌شوند. همچنین پراکندگی پلاستیک‌ها در محیط زیست مشاهده می‌شود و می‌دانیم که این پسماندها بقایای زیادی در محیط زیست دارند و می‌توانند تا صدها سال در محیط زیست پایدار بمانند و در درازمدت بر سلامت اثر بگذارند.

بابایی گفت: در خوزستان سالانه ۶ میلیون تن پسماند صنعتی، ۵۶۸ هزار تن پسماند ویژه، سالیانه حدود ۶ تا ۱۰ میلیون تن پسماند کشاورزی، روزانه ۳۶۰۰ تن پسماند عادی و روزانه ۴۰ تن پسماند پزشکی و عفونی تولید می‌شود. در این بخش پسماندهای کشاورزی می‌توانند در بحث تولید کمپوست اثرگذار باشند.

وی با بیان اینکه ۶۵ تا ۷۰ درصد پسماندها فسادپذیر هستند، گفت: پسماندهای قابل بازیافت مانند کاغذ یا مقوا و پلاستیک ۱۰ درصد از پسماندها و فلزات ۱.۵ درصد از آن‌ها را تشکیل می‌دهند. همچنین حدود ۴۲.۵ درصد از پسماندهای بیمارستانی، پسماندهای خطرناک هستند که این موضوع بیشتر به سوءمدیریت و عدم تفکیک درست در مبداء برمی‌گردد و موجب می‌شود بخش زیادی از پسماندهای غیرخطرناک نیز به پسماند خطرناک تبدیل شوند.

مشاور پسماند خوزستان تصریح کرد: همچنین مقدار قابل توجهی پسماند قابل بازیافت وجود دارد و برآوردها نشان داده است می‌توانیم سالانه دو میلیون تن کمپوست در منطقه تولید کنیم. همچنین می‌توانیم سالیانه ۴۰ هزار تن کاغذ یا مقوا، ۶۵ هزار تن انواع پلاستیک، ۲۰ هزار تن انواع فلزات و ۲۵ هزار تن شیشه بازیافت کنیم.

بابایی عنوان کرد: پتانسیل اقتصادی و صنعتی خوزستان، وجود رسانه‌های جمعی، توسعه منطقه آزاد اروند و دسترسی به آب‌های آزاد، برخی از فرصت‌های برای مدیریت این بخش هستند.

وی گفت: بر اساس ماده ۴ آیین‌نامه اجرایی قانون پسماند مصوب سال ۱۳۸۴ مدیریت اجرایی پسماندهای عادی، باید طرح جامع و تفصیلی را در شهرهایی که بیش از یک میلیون نفر جمعیت دارند، تا پایان سال ۱۳۹۰ انجام می‌دادند. این کار از سال ۱۳۸۶ در خوزستان آغاز شد و استان به هفت منطقه تقسیم شد. سپس بازنگری در تقسیم‌بندی انجام شد و در برخی نقاط مطالعات مجددا انجام شد. لازمه اجرای طرح‌های پسماند این است که طرح جامع منطقه را به صورت مصوب داشته باشیم و در ادامه طرح‌های تفصیلی آماده و در این راستا اجرا شوند.

مدیر توسعه فناوری سلامت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز گفت: به طور کلی در مدیریت پسماند باید بحث کاهش از مبدأ، بازیافت انرژی و تصفیه پسماند و در نهایت دفع نهایی پیاده‌سازی شود.

بیشتر بخوانید: انواع روشهای دفع و بازیافت زباله

 قانون پسماند مصوب ۱۳۸۳بابایی با بیان اینکه باید تا حد امکان میزان پسماند کاهش یابد، گفت: در بحث کاهش پسماند، برنامه‌هایی از جمله آموزش و فرهنگ‌سازی و اجرای قانون پسماند مصوب ۱۳۸۳، وجود دارند. همچنین بحث پردازش در مبدأ تولید، یکی از برنامه‌ها در این زمینه است که در برخی مناطق کشور اجرا شده است. ما می‌توانیم در خوزستان برنامه تفکیک در مبدأ را حداقل در اهواز آغاز کنیم تا به تدریج در دیگر شهرها نیز اجرا شود.

وی عنوان کرد: می‌شود در سطح روستاها و در برخی شهرهای کوچک بیوکمپوست خانگی را اجرا کنیم. همچنین موضوع تفکیک از مبدأ فعلا با دو مؤلفه‌ تفکیک خشک و تر باشد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با بیان اینکه باید برای اجرای برنامه‌ها بسترسازی فراهم شود و سپس این برنامه‌ها به تدریج اجرا شوند، گفت: باید غرفه‌های بازیافت در سطح شهر ایجاد شوند. این موضوع به فرهنگ‌سازی و بازیافت پسماندها کمک می‌کند. در برخی شهرها از جمله دزفول این طرح اجرا شد که متاسفانه متوقف شد.

بابایی با بیان اینکه در شهرداری هزینه‌های زیادی جهت جمع‌آوری پسماند صرف می‌شود، بیان کرد: یکی از دلایلی که شهرداری‌ها به بحث‌های دیگر پسماند مثل دفن بهداشتی یا تفکیک از مبدأ نمی‌پردازند این است که عمده بودجه را صرف جمع‌آوری می‌کنند و این موضوع به علت عدم برنامه‌ریزی مناسب در این زمینه است.

وی عنوان کرد: یکی از برنامه‌ها در خصوص مدیریت پسماند پزشکی، تفکیک و جداسازی پسماندها به درستی است. در آمار جهانی، ۱۵ درصد از پسماندهای بیمارستانی خطرناک هستند اما آمار ما نشان می‌دهد که بیش از ۴۰ درصد پسماندهای بیمارستانی در کشور ما خطرناک هستند که این موضوع به علت عدم جداسازی و عدم کدگذاری این پسماندها است.

مدیر توسعه فناوری سلامت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بیان کرد: الگوی غلط مدیریت پسماند که اکنون رایج شده، این است که از تجهیزات امحا برای مدیریت برخی پسماندها استفاده می‌شود. این کار تنها پسماند را استریل می‌کند، اما آیا پسماند خطرناک مانند پسماند نوک‌تیز و برّنده و دارویی و شیمیایی را نیز بی‌خطر می‌کند؟ قطعا اینگونه نیست. بهترین روش در زمینه پسماندهای خطرناک، استفاده از کوره‌های زباله‌سوز در شیء کوچک است. استفاده زباله‌سوزی برای پسماندهای شهری و به علت هزینه‌های سرمایه‌گذاری و ماهیت پسماندها، تأیید نمی‌شود.

وی با تأکید بر لزوم دفن بهداشتی پسماند، گفت: هر کاری در مدیریت پسماند انجام دهیم، باز هم حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد دورریز خواهیم داشت که باید به صورت اصولی دفن شوند. قدم نخست برای دفن بهداشتی، مکان‌یابی مناسب برای این کار است که در بسیاری از مناطق این مکان مورد تأیید است و تنها در برخی مناطق مشکل وجود دارد که پیگیری‌های لازم در این جهت در حال انجام است.

بابایی بیان کرد: جلوگیری از آلودگی آب‌های زیرزمینی نیز در این زمینه تاثیرگذار است. همچنین استفاده از تجهیزات مناسب برای فشرده‌سازی پسماند و پوشش مناسب در پایان روز، به جلوگیری از پراکندگی زباله و انتشار آلودگی از طریق حشرات کمک می‌کنند.

بیشتر بخوانید: بررسی انواع زباله و ماهیت آنها

خسارتی که پسماند «شمع» به محیط زیست وارد می‌کندنتایج مطالعات نشان می‌دهد که برخی هدیه‌ها مانند شمع می‌تواند برای طبیعت و محیط زیست مضر باشد.

به گزارش ایسنابه نقل از نیوز، این‌روزها استفاده از شمع در بسیاری از مکان‌ها و مراسمی مانند سال نو میلادی و تولد بسیار رایج است، اما آیا می‌دانید که ضایعات آنها می‌تواند تا هزار سال بعد در طبیعت باقی بماند و تجزیه نشود.

محققان دریافتند که زباله‌های باقی‌مانده از شمع‌های تزیین شده مراسم‌های مختلف، تا هزار سال در طبیعت باقی می‌ماند.

نتایج گزارش‌ها حاکی از آن است که لایه با پوشش نازک روی شمع‌های کوچک وارمری از بدترین زباله‌های مرتبط با شمع‌هاست که به محیط زیست آسیب می‌رساند. شاید تعجب‌برانگیز باشد که در مراسمی مانند مراسم سال نو، میلیون‌ها شمع استفاده می‌شود که البته یک معضل زیست‌محیطی است.

برای مثال در انگلستان بیش از یک چهارم خانواده‌ها شمع خریداری می‌کنند تا در مراسم‌های مختلف از آن استفاده کنند و از آنجا که شمع‌ها ارزان هستند، برای هدیه دادن به یکدیگر استفاده می‌شوند. متوسط زمان سوختن یک شمع ۶ ساعت است اما این شمع و بقایای آن تا هزار سال در محل دفن زباله‌ها باقی می‌مانند.

به گفته محققان افراد باید بدانند انتخاب این محصول می‌تواند تاثیرات جبران‌ناپذیری بر محیط زیست داشته باشد.

علاوه بر بازیافت این محصول، پارافین که عنصر کلیدی در ساخت  بسیاری از شمع‌هاست، یک محصول جانبی از مشتقات نفت است، پس افزایش تقاضا برای این محصول، منجر به استفاده از منابع انرژی غیرقابل تجدید می‌شود و سوختن آنها می‌تواند گازهای گلخانه‌ای تولید کند.

از این‌رو محققان، گزینه موم و یا سویا را برای تولید شمع توصیه می‌کنند تا تاثیرات منفی آن بر  محیط‌زیست کاهش یابد.