هوایی که نفس می کشیم مملو از ذرات آلایندهٔ موتور ماشین‌هاست. آلودگی هوا در جهان سالانه سبب مرگ زودرس حدود ۳ میلیون شهروند می‌‌شود که حدود نیم میلیون نفر از این افراد در اروپا زندگی می کنند. در یونان هم مانند دیگر نقاط اروپا دانشمندان در پی راه‌حلی برای این مشکل‌اند.

به گزارش زیست آنلاین، شهر باستانی تسالونیکیه در یونان هم مانند بسیاری دیگر از شهرهای بزرگ اروپا طعمه آلودگی هواست. بخشی از این آلاینده‌ها ذرات سمّی‌ حاصل از سوخت ماشین‌هاست. خودروهای تازه گرچه دی‌اکسید کربنِ کمتری تولید می‌کنند اما همزمان ممکن است ذرات آلاینده‌ای تولید کنند که تشخیص‌ دادنشان چندان آسان نیست.

زیسیس ساماراس، مدیر آزمایشگاه ترمودینامیک کاربردی، در دانشگاه ارسطوی شهر تسالونیکیه است. او مدیر پروژه‌ایست به نام «مرکز شهر» که در جستجوی راه‌حلی‌است برای کاهش آلودگی هوا.

ساماراس می‌گوید: «برخی از این ماشین‌ها نظیر آنها که با انژکتورِ گازوئيلی کار می‌کنند یا بعضی موتورها می‌توانند حجم عظیمی از ذرات آلاینده منتشر کنند. ذراتی چنان کوچک که نمی‌توان آنها را با ابزارها و روش‌های موجود اندازه‌گیری کرد به همین دلیل هم مشمول مقررات کنونی کنترل آلودگی نمی‌شوند.»

ذرات ریزتر از ۲۳ نانومتر آسانتر می‌توانند به اعماق ریه‌ها نفوذ کرده وارد جریان خون شوند. ذرات حاصل از سوخت در فرآیندی که «پیر شدن جَو» نام گرفته دیگر ریزگردها را در خود جا می‌دهند و ترکیب حاصل باعث وخامت بیماری‌های قلبی و ریوی می‌شود.



ساماراس‌ تاکید می‌کند که پیامدهای این زنجیره به انسان‌ها و دیگر موجودات زنده آسیب می‌رساند. وی می‌افزاید:‌ «ما تلاش داریم این فرآیند را بهتر درک کنیم. داده‌های لازم را جمع‌آوری می‌کنیم تا عملکرد فنآوری‌های تازه و سوخت‌های فعلی را ارزیابی کنیم و ببینیم تأثیر آنها بر سلامت آدمی چیست.» ‌‌

پژوهشگران ابزارهایی را برای سنجش ذرات بسیار ریز به اگزوز ماشین متصل می‌کنند. فرآیند «پیر شدن جَو» که به شکل عادی ساعت‌ها و روزها زمان می‌برد در این آزمایش تسریع ‌شده، پیامدهای آن به کمک رایانه شبیه‌سازی می‌شوند.



سنجش مدلهای شبیه‌سازی شده دقت بسیار بالاتری دارد که از آن برای بهبود کیفیت آزمایش استفاده می‌شود.

این مجموعه ابزار در یک ماشین جاسازی می‌شود تا انتشار آلاینده‌ها را در شرایط واقعی بیرون از آزمایشگاه نیز بسنجد. خودروی انجام آزمایش در تمام نقاط شهر دور می‌زند تا تولید آلاینده در شرایط مختلفِ رانندگی در ترافیک ارزیابی شود.

گام بعدی بهره‌برداری از این فناوری در بازار است. پژوهشگران امیدوارند خودروسازان از این ابزار تازه برای تولید موتورهایی با میزان آلایندگی کمتر بهره ببرند.

مدیر پروژه «مرکز شهر» در انتها، به یورونیوز می‌گوید که هدف چنین پروژه‌هایی رسیدن به موتوری است که میزان آلایندگی آن صفر باشد چراکه موتورهای درون‌سوز فقط در این صورت می‌توانند به کار خود در آینده هم ادامه بدهند و در غیر از این صورت باید آنها را با موتورهای دیگری جایگزین کرد.

بیشتر بخوانید: منابع آلودگی هوا در ایران چیست؟آلوده‌ترین شهرهای جهانپکنآلودگی‌ شدید هوا که این روزها بانکوک را فرا گرفته مقامات تایلند را بر آن داشت تا در اقدامی بی‌سابقه مدارس این شهر را برای یک هفته تعطیل اعلام کنند.

این روزها بانکوک به لحاظ آلودگی هوا از جمله بدترین شهرهای جهان به شمار می‌رود اما بی‌تردید این معضل تنها به پایتخت تایلند محدود نمی‌شود و بسیاری از شهرهای بزرگ و صنعتی دنیا با آن دست به گریبان هستند.

آمارها نشان می‌دهد که سالانه حدود هفت میلیون نفر در جهان بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. در این مطلب به نقل از دویچه‌وله، فهرست جدیدی از آلوده‌ترین شهرهای جهان ارائه شده که به شرح زیر است:

دهلیدر پایتخت هند آلودگی هوا پدیده‌ای دائمی است. به خصوص در پاییز و به هنگام جشن "دیوالی" که آتش‌بازی گسترده‌ای به جریان می‌افتد هوا بیش از پیش آلوده می‌شود. کشاورزان هم باقیمانده ساقه‌ها و علوفه‌ها را در مزارع خود آتش می‌زنند تا زمین را برای کشت بعدی آماده کنند. گرمایش بسیاری از خانه‌ها و کلبه‌ها هم در زمستان با زباله صورت می‌گیرد. صنعت و خودروهای دودزا هم سهم خود را در آلودگی هوا دارند.

بمبئیدر شهر بمبئی هند شبکه حمل و نقل عمومی نسبتاً مجهز و گسترده است، ولی آمد و شد فشرده خودروهای شخصی، اتوبوس‌ها و موتورهای موسوم به "ریکشا" به شدت هوا را آلوده می‌کند. تمرکز صنعتی هم در بمبئی بالاست و سهمی اساسی در پخش و نشر گازهای آلاینده دارد. این عوامل در کنار شمار بالای جمعیت در شکل‌گیری فاضلاب‌های کثیف و خطرناک و حجم عظیمی از زباله نقشی اساسی دارند.

قاهرهقاهره، پایتخت مصر با بیش از ۹ میلیون نفر جمعیت به لحاظ کیفیت هوا در شمار آلوده‌ترین شهرهای جهان است. ترافیک سنگین و فشرده به خصوص در تابستان‌ها در تلفیق با میزان بالای اوزون به معضلی برای تنفس اهالی بدل می‌شود.

بانکوکبانکوک، پایتخت تایلند با هشت میلیون جمعیتش از ابتدای سال با مشکل آلودگی شدید هوا روبروست. کارشناسان عامل اصلی را دود و دم خودروها می‌دانند. ترافیک و انسداد مزمن خیابان‌ها به شاخصه بانکوک بدل شده است. فعال بودن هزارها اتوبوس دیزلی در شهر هم مزید بر علت است. از چند روز پیش سعی می‌شود با آبپاشی از آلودگی هوا کاسته شود.

دوحهدوحه، پایتخت قطر به دلیل هوای شدیداً گرمش در تابستان معروف است. حرارت در تابستان اغلب از ۵۰ درجه بالاتر می‌رود. تلفیقی از ترافیک، طوفان شن، خشکی شدید هوا و باران اندک باعث شده که نام دوحه هم به لحاظ هوا در فهرست آلوده‌ترین شهرهای جهان قرار گیرد.

ابوظبیابوظبی، پایتخت امارات متحده عربی را به لحاظ شمار جمعیت به هیچ‌وجه نمی‌توان در تراز کلان‌شهرهایی مانند دهلی و قاهره قرار داد. با این همه، حرارت بالای هوای شرجی، کمبود بارش و نزدیکی به صحرا آلودگی شدید هوا را دامن می‌زنند.

پکندر پکن، پایتخت چین وجود حجم بالایی از ذرات معلق در هوا به بزرگترین عامل برای تهدید سلامتی مردم بدل شده است. از هر سه مرگ در پکن و سایر شهرهای بزرگ آلوده یکی به آلودگی هوا نسبت داده می‌شود. به خصوص در زمستان، کارخانه‌ها و ساخت و ساز را تعطیل می‌کنند تا پخش و نشر گازهای آلوده در هوا کم شود. حذف پروازها و ممانعت از ورود نیمی از خودروها به خیابان‌ها نیز راهکارهای دیگر برای مقابله با آلودگی هوا در چین است.

شی‌آنشهر شی‌آن در چین همچون کلان‌شهرهای دیگر کشور از میزان بالای ترافیک و صنایع فرسوده رنج می‌برد. از همین رو وجود نام این شهر در میان شهرهای با بالاترین میزان ذرات معلق در هوا بی‌سبب نیست.

ژوهانسبورگژوهانسبورگ، بزرگترین شهر آفریقای جنوبی گاه و بی‌گاه نامش به خاطر آلودگی شدید هوا بر سر زبان‌هاست. تمرکز شدید تأسیسات صنعتی در این شهر به عاملی مهم در این آلودگی بدل شده است. علاوه بر این فلزات سنگین و اسیدهای ناشی از تولید شمش‌های طلا هم سهم بالایی در تخریب و آلودگی محیط زیست دارند.

صوفیهصوفیه به لحاظ آلودگی هوا در میان شهرهای اروپایی صدرنشین است. قرار گرفتن این شهر در یک گود باعث می‌شود که به خصوص در زمستان، هوا امکان جا به جایی زیادی نداشته باشد و آلودگی به شدت افزایش یابد. شمار بالای خودروهای فرسوده هم مزید بر علت است. علاوه بر این بسیاری از مردم به دلایل مالی برای گرمایش خانه‌ها و تأسیسات نه از گاز و نفت که از زغال سنگ استفاده می‌کنند.

آنتالیادر آنتالیا، کلان‌شهر ساحلی ترکیه هم آلودگی هوا معضلی بزرگ است. عامل آن هم بیش از همه ترافیک سنگین و رفت و آمد فشرده خودروهای شخصی و اتوبوس‌هاست. دود و دم ناشی از عبور و مرور تعداد زیادی کشتی با سوخت‌های فسیلی نیز مزید برعلت است.

بیشتر بخوانید: آلودگی هوا موجب مرگ سالانه سه میلیون نفر