گواتمالا دروازه دنیای تمدن گمشده مایاهاست. رد پاهای تمدن مایا در جزیره فلورس در گواتمالا دیده می‌شود. فلورس را «نو پتن» ( Noh Petén) هم می گویند که به معنای «جزیره بزرگ وسط دریاچه» است.

به گزارش زیست آنلاین، کارلوس آنتونیو مارین، راهنمای گردشگری و ماهیگیر است و می‌گوید:‌ « در عصر مایا این جزیره فلورس نامیده می‌شد. «پتن» ( Petén) به معنای جزیره و «ایتزا» (Itzà) به معنای جادوگر یا شمن است. تمام این جزیره محل زندگی شمن‌ها بوده است».

امروز در جزیره فلورس شمن وجود ندارد،‌ اما در رستورانهای کوچک، خانه های بالکن دار و سنگ فرش خیابانها نشانه هایی از دورانی کلمبی، یعنی زمان کشف قاره آمریکا دیده می شود.

ایوو لوئیس رومرو زتینا،‌ باستان شناس است و می‌گوید: «الگوی شهر سازی در جزیره فلورس با شهرسازی در تمدن مایا مطابقت دارد. معابد در وسط شهر و در بالاترین محل آن قرار دارند، و فاصله خانه‌ها با معبد هم براساس سلسله مراتب خانواده است«.

حفظ سنتها و میراث فرهنگی در این منطقه توسط مردم و بومیان، مسئله باعث رونق صنعت گردشگری در این منطقه شده است. بسیاری از گردشگران به اینجا می آیند تا بتوانند فضای زندگی در گذشته را تجربه کنند.

جزیره فلورس در زمان اوج خود پر از معبد،‌ مجسمه و ساختمانهای هرمی شکل بود. مهمترین آنها زیر این کلیسا قرار دارد در کنار آن هم ستون‌هایی وجود دارد که قربانگاه بوده است. این ستون مربوط به ایکسلو (Ixlu)،‌ یکی از سایتهای تمدن مایاهاست. ایکسلو در ۲۳ کیلومتری شرق جزیره فلورس و ۲۸ کیلومتری جنوب خرابه های شهر بزرگ تیکال، یکی از شهرهای مشهور و پررونق مایاهای باستان بوده‌است.

ایوو لوئیس رومرو زتینا تصاویر حک شده روی این ستون را نشان می‌دهد و می‌گوید: «این علائم حک شده نمادهای آوایی هستند. این یعنی «پرودگار بزرگ تیکال». معنایش این است که حاکم تیکال در مراسم جشن در نزدیکی ایکسلو شرکت می کرده است».

بیشتر بخوانید: بومگردی; آیا می‌توان از زمین محافظت کردخدای ذرت در تمدن مایاتیکال در ۶۰ کیلومتری شمال جزیره فلورس قرار دارد و یکی از بزرگترین مراکز شهری در دوران پیشا کلمبی،‌ یعنی دوران پیش از کشف قاره آمریکا توسط کریستف کلمب به شمار می‌آید و امروز با معابد و قلعه هایی که در سراسر جنگل بارانی وجود دارد،‌ یک سایت جذاب و دیدنی به شمار می‌آید.

تمام این منطقه گنجی پنهان را در خود جای داده است. در منطقه موسم به «میرادور کانک» در جزیره «پتن» تپه‌هایی را میبینیم که پر است از ساختمان‌های هرمی شکل.



ایوو لوئیس رومرو زتینا، باستان‌شناسی که ما را همراهی می‌کند،‌ می‌گوید: «کانک، یکی از حکام دوران پیش کلمبی، از این تپه تمام ناحیه را زیر نظر داشته است. مرکز سیاسی این حاکم در جزیره فلورس بوده است. این تپه یک محل استراتژیک برای نظارت کل منطقه به شمار می‌آمده است».

اما جاذبه‌های منطقه پتن به این سایت‌های باستان شناسی محدود نمی‌شود. اگر در اطراف دریاچه گشت بزنید، هم دهکده‌های مختلف می‌بینید و هم حیات وحش و هم جاهایی برای استراحت و ریلکس کردن.

غذاهای یک فرهنگ، بهترین راه شناخت فرهنگ است. «پتی نیا اسپلندیدا» ماهی مخصوص دریاچه است. این ماهی با نان ذرت، سس تند و آب میوه‌های تازه محلی سرو می‌شود.

نیگلان جائو، مدیر یک رستوران می‌گوید: «ذرت یکی از میراث به جا مانده از تمدن مایاهاست. وجود «یوم کاکس»، خدای ذرت اهمیت این گیاه را در تمدن مایا نشان می‌دهد. از آن زمان تا کنون ذرت یکی از مواد غذای اصلی مردم گواتمالاست».

هر ماه و هر منطقه در گواتملا سنتهای مربوط به خودش را دارد. مثلا ماه مهِ‌ ماه مریم مقدس است. «ان هیلادراس» ( ENHILADERA) بانوانی هستند که ستون‌های کلیسا را با رشته‌هایی از گل تزئین می‌کنند.

میرتالا زیتینا،‌ یک «ان هیلادراس» است و می‌گوید: «از عمر این سنت، بیش از یکصد سال می گذرد. طی این ماه،‌ از دوستان و خانواده هایمان دعوت می‌کنیم در این مراسم شرکت کنند. به همین دلیل هم ماه مه، ماه گل نامیده می شود».

کشف شهر باستانی مایاها؛ پنهان در پوشش جنگل‌های انبوه گواتمالادانشمندان با استفاده از فناوری‌های نوین نقشه‌برداری هوایی توانستند برای اولین بار بقایای خانه‌ها، ساختمان‌ها، اهرام و دژهای دفاعی متعلق به تمدن مایا را در جنگل‌های متراکم منطقه پتن (Peten) در گواتمالا پیدا کنند.

این نقشه برداری‌ها منطقه‌ای به وسعت ۲۱۰۰ کیلومتر مربع را در بر می گیرد و آثار کشف شده شامل بقایای ده‎ها هزار بناست، کشفی که از آن نتیجه گرفته می شود که در دوران باستان میلیون‌ها نفر در این مکان زندگی می‌کرده اند.

در جریان این اکتشافات، بقایای زمین‌های کشاورزی صنعتی و کانال‌های آبیاری نیز مشخص شد.



پروژه اکتشاف این منطقه باستانی بطور مشترک توسط باستان شناسان ایالات متحده آمریکا، اتحادیه اروپا و گواتمالا به اجرا گذاشته شد.

بر اساس مطالعاتی که در این سایت باستانی انجام شده، گمان می‌رود که در گذشته حدود ۱۰ میلیون نفر در این منطقه زندگی می‌کرده اند.

مارچلو آ کنوتو، استاد انسان شناسی دانشگاه تولین آمریکا می‌گوید: «این میزان جمعیت، دو تا سه برابر بیش از میزانی است که پیش از این تخمین زده می‌شد».

پژوهشگران در این پروژه از فناوری نقشه‌برداری استفاده کردند که «Lidar» نامیده می‌شود. در این روش پالس‌های لیزری نور به سطح زمین فرستاده می شوند که در این مورد به خصوص به کشف منطقه وسیع در زیر پوشش‌های متراکم جنگلی انجامید.

تصاویری که با این شیوه از منطقه سکونت مایاها ترسیم شد نشان می دهد که زمین‌هایی که توسط این قوم به زیر کشت رفته بوده، بسیار گسترده‌تر از میزانی است که پیش از این گمان می‌رفت؛ بگونه‌ای که در برخی از مناطق ۹۵ درصد زمین‎ها در خدمت فعالیت‎های کشاورزی بوده است.

به گفته پروفسور مارچلوآ کنوتو به نظر می‌رسد که مایاها در دوران باستان از هر اینچ زمین برای کشاورزی بهره می برده اند.

حصارهای دفاعی گسترده و خندق‌ها و کانال‌های آبیاری وسیع نیز نشانگر فعالیت‎های بسیار سازمان یافته در این منطقه در گذشته های دور است.

مایاها در سالهای ۱۰۰۰ قبل از میلاد تا ۹۰۰ پس از میلاد در این منطقه زندگی می‌کردند و جامعه کوچکی از نسل‌های باقیمانده از آنها همچنان در این منطقه ساکن هستند.

در مجموعۀ کشف شده، حدود ۶۰ هزار سازۀ منحصر بفرد دیده می‌شود از جمله مراکز برگزاری مراسم و آیین‌های ویژه مایاها، میادین و اهرام‌ها.

به گفتۀ دانشمندان بر خلاف دیگر تمدن‌های باستانی که آثار آن‌ها از جمله ساختمان‌ها و راهها و جاده‌ها به تدریج از بین رفته‌اند، پوشش فشردۀ جنگلی این منطقه بخوبی سازه‌ها و دیگر آثار تمدن مایاها را پنهان و در خود حفظ کرده است.

 

بیشتر بخوانید: گردشگری چیست ؟ با انواع گردشگری و اصطلاحات آن آشنا شوید جغرافیای گواتمالاگواتِمالا یا به‌طور رسمی جمهوری گواتِمالا کشوری در آمریکای مرکزی است که از شمال و غرب با مکزیک، از جنوب غرب با اقیانوس آرام، از شمال شرق با بلیز، از شرق با دریای کارائیب و هندوراس و از جنوب شرق با ال سالوادور احاطه شده‌است.

جمعیت گواتمالا در حدود ۱۶٫۶ میلیون نفر است (پر جمعیت‌ترین کشور آمریکای مرکزی) و پایتخت آن شهر گواتمالاسیتی می‌باشد .مساحت این کشور ۱۰۸٬۸۸۹ کیلومتر مربع است.

زبان رسمی این کشور زبان اسپانیایی، واحد پول آن کتزال و دین ۹۹ درصد از مردم آن مسیحیت است. از میان مسیحیان این کشور، حدود ۵۵ درصد کاتولیک، ۴۰ درصد پروتستان و ۳ درصد ارتودکس شرقی هستند.
حدود ۵۹ درصد از مردم آن از تبار مستیزو (دورگه سرخ‌پوست و اسپانیایی) و ۴۰٫۵ درصد نیز از سرخ‌پوستان مایا هستند، کمتر از یک‌درصد از مردم گواتمالا نیز سفیدپوست هستند.

این کشور در سال ۱۸۲۱ از اسپانیا مستقل شد و هم‌اینک شیوه حکومتی آن دموکراسی و رئیس‌جمهور آن جیمی مورالس است.

فراورده‌های صادراتی گواتمالا قهوه، شکر و موز است. گواتمالا که از جمله یکی از فقیرترین کشورهای آمریکای مرکزی به‌شمار می‌آید، از جمله کشورهایی است که نرخ بیسوادی در آن بسیار بالاست و رئیس‌جمهور این کشور برای بهبود وضع آموزش زیر فشار قرار دارد.شمار جرایم جنایی در گواتمالا در سطح جهانی بسیار بالاست.

گواتمالا پس از استقلال از اسپانیا به امپراتوری مکزیک پیوست و تا مدت‌ها توسط دیکتاتورهایی که از سوی «شرکت متحد میوه» پشتیبانی می‌شدند اداره می‌شد. تاریخ گواتمالا شاهد حکومت دیکتاتورهای متحد با زمین‌داران بوده‌است. با این حال، در دههٔ ۱۹۵۰ جاکوبو آربنز، رئیس‌جمهوری، املاک بزرگ را مصادره کرده و میان روستاییان تقسیم کرد. وی به کمونیست بودن متهم گردید و در ۱۹۵۴ با کمک نظامی آمریکا به دست ارتش برکنار شد. پس از این دوره، در اواخر سده بیستم، گواتمالا درگیر یک جنگ داخلی ۳۶ ساله شد که تلفات جانی آن ۲۰۰ هزار نفر بود. در طول سال‌های جنگ داخلی حکومت نظامیان گواتمالا بسیاری از روستاهای محل سکونت قبیله‌هایی را که احتمال ارتباط آن‌ها با شبه نظامیان چپگرای این کشور می‌رفت، به شکلی سازمان‌یافته نابود کرد. اما پس از پایان جنگ، این کشور رشد اقتصادی به خود دیده و انتخابات دموکراتیک نیز در آن با موفقیت برگزار شده‌است.

بیشتر بخوانید: نکات برجسته در مورد پایداری اهمیت بومگردیمختصری از تاریخ گواتمالانام گواتمالا از واژه «کوآئوه‌تِمالان» گرفته شده که در زبان سرخ‌پوستان ناهوآتل به معنای «مکان پردرخت» است. مردم کنونی گواتمالا را باید از نوادگان مایاها دانست و مایاها در قرنهای چهارم و پنجم میلادی تمدنی عظیم داشتند اما این تمدن و امپراتوری شهری در قرن نهم از پا درآمد در ۱۵۲۳ آلوارادو کاشف اسپانیائی این سرزمین را کشف و در نابودی و قتل‌عام سرخپوستان خونریزی فراوان کرد و سرزمین گواتمالا را از چنگ صاحبان سرخپوستش خارج و آن را ضمیمه امپراتوری اسپانیا نمود.

این کشور از سال ۱۵۲۴ تحت حکومت اسپانیایی‌ها قرار داشت و مرکز اداری مستعمرات اسپانیا در آمریکای مرکزی بود. در سال ۱۸۲۱ اعلام استقلال کرد ولی این کشور از ۱۸۲۱ تا ۱۸۲۲ بخشی از مکزیک و از ۱۸۲۳ تا ۱۸۳۹ بخشی از اتحادیه‌ای بنام اتحادیه ایالات آمریکای مرکزی بود. در ۱۸۳۹ این اتحادیه نیز بهم خورد و گواتمالا سرانجام در آن سال به جمهوری تبدیل گردید. سرنوشت گواتمالا ازین تاریخ تا ۱۸۴۴ کلا در دست نظامیان بود.

در ۱۸۷۱ نظامیان اعمال نفوذ کلیسا را در کارهای کشور از میان بردند. در ۱۹۳۱ به فرمان معاون رئیس‌جمهور وقت گواتمالا دماتینز حدود بیست هزار نفر از سرخپوستان قتل‌عام شدند. دون خوزه اوپیکو در ۱۹۳۴ حکومت جابرانه دیکتاتوری خود را آغاز نمود اما در ۲۴ ژوئن ۱۹۴۴ بر اثر فشار نظامیان حکومت را به یک شورای سه نفره داد این شورا نیز در بیستم اکتبر سرنگون گردید. در انتخابات ۱۹۴۴ خوان خوزه آره والو با بیش از ۸۴ درصد آراء بریاست جمهوری رسید. این رئیس‌جمهور طی ۶ سال حکومت با ۲۸ کودتا روبرو شد. والو اصلاحاتی چند از جمله: قانون اصلاحات ارضی را به مرحله اجرا درآورد.

در ۱۹۵۰ سرهنگ جاکوبو آربنز به ریاست جمهوری رسید کشور را که بر اثر نظام فئودالی و جدا کردن سرخپوستان از جامعه دستخوش نابسامانی شده بود تا حدی از آشفتگی اقتصادی نجات داد. اصلاحات مورد لزوم گواتمالا چندان مورد پسند ایالات متحده نبود و آن را خطری برای خود و نفوذ کمونیست‌ها درین سرزمین می‌پنداشت. در ماه مه ۱۹۵۳ بموجب قانونی که از تصویب کنگره گواتمالا گذشت مالکیت کشتزارهایی که در آن نیشکر کشت نمی‌شد سلب و میان دهقانان بی‌زمین تقسیم و زمین در گرو دولت فرار گرفت. دیری نگذشت که زمین هائی که متعلق به چند شرکت آمریکایی بود مشمول سلب قانون مالکیت گشت و ایالات متحده ازین اقدامات در خشم و منتظر انجام کودتایی شد و عده‌ای از نظامیان تبعیدی گواتمالایی که در هندوراس دوره آموزشی حمله می‌دیدند در ۱۹۵۴ به گواتمالا حمله و طی کودتای ۱۹۵۴ گواتمالا حکومت قانونی را سرنگون کردند؛ و سرهنگ کارلوس کاستیلو آرماس قدرت را در دست گرفت.

در ۲۳ ژوئن ۱۹۵۷ آرماس در کاخ ریاست جمهوری کشته و به جایش رئیس مجلس خولیوس گونزالس مأمور اداره کشور گردید. در ۱۹۵۸ با انجام یک انتخابات ایدیگوراس فوئنتس بریاست جمهوری انتخاب گشت. در ۱۹۶۲ شورش‌ها و اعتصاباتی در کشور پدید آمد و چون انتخابات ریاست جمهوری در ۱۹۶۳ در موعد مقرر صورت نگرفت نظامیان فوئنتس را بر کنار کردند در ۱۹۶۴ کودتایی نظامی انجام شد. در ۱۹۶۵ قانون اساسی جدید برای اجرا اعلام گردید. در ۱۹۶۶ خولیوس سزار مندس مونتنگرو در انتخابات بریاست جمهور برگزیده شد. در ۱۹۷۴ ژنرال لائوگرود به مقام ریاست جمهوری دست یافت. در ۱۹۷۸ ژنرال رمئولوکاس گارسیا مقام ریاست جمهوری را بدست آورد؛ و با دیکتاتوری وحشتناکی به حکومت خود ادامه داد در انتخابات مارس ۱۹۸۲ ژنرال «هانیبال گوائوارا» بریاست جمهوری و بقیه نامزدها بازداشت شدند و در همین ماه بود که کودتای نظامی برهبری ژنرال مونته گوائورا را سرنگون و خود صاحب اختیار کشور گشت. مجلس را منحل قانون اساسی را معلق کرد.

در طی حدود ۳۰ سال، جناح چپ سرکوب شد و این امر منجر به ظهور ارتش‌های چریکی گردید. هزاران نفر از مخالفان کشته یا ناپدید شدند. افراین ریوس مونت که در سال ۱۹۸۲ طی کودتایی در گواتمالا به قدرت رسید، به کشتار جمعی افراد قبیلهٔ «مایا» در این کشور دست زد. بیش از ۱۷۰۰ مورد قتل، اقدام به تجاوز جنسی و جرائم دیگر از جمله موارد اتهام طرح شده علیه او هستند. در ۱۹۸۶ حکومت غیرنظامی بار دیگر برقرار شد، ولی پس از ناآرامی فزاینده، در ۱۹۹۳ نظامیان قدرت را در دست گرفتند.

رهبران سیاسی گواتمالا اذعان داشتند که ارتش گواتمالا طراح و پاسدار اصلی پروژه دموکراتیک شدن در این کشور بود. نظامیان ارشد گواتمالا نه تنها با رغبت از قدرت گذشتند بلکه دو بار هم در سال‌های ۱۹۸۸ و ۱۹۸۹ در برابر کودتای نیروهای ضد دموکراسی در این کشور ایستادگی کردند.