عمارت ملک بوشهر مربوط به اواخر دوره قاجار است و در محله بهمنی شهرستان بوشهر، در خیابان ماهینی کوچه ملک واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۷ آذر ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۱۸۴ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست. به این عمارت، آسمان خراش دوره قاجار هم می گویند. عمارتی که مرمت بخش هایی از آن با بلوک سیمانی انجام شده و متصرفان در نزدیکی و پشت فنس های آن هنوز مستقر هستند ، به مزایده گذاشته شده است.
به گزارش زیست آنلاین، این عمارت در مجموعهٔ ساختمانی تاریخی واقع در بخش مرکزی شهرستان بوشهر، یکی از آثارهای تاریخی و از نقاط دیدنی استان بوشهر در جنوب ایران است.
تاریخچه عمارت ملک«عمارت ملک» که به صورت مجموعهٔ ساختمانی متعلق به یک قرن قبل است. در هشت کیلومتری شهر بوشهر قرار گرفته است. مساحت زیربنای آن ۴۰۰۰ متر مربع بوده و در دورهٔ قاجاریه توسط معماران فرانسوی با مصالح محلی احداث شده و درب و پنجره آن زیر نظر مهندسین فرانسوی ساخته شده است. عمارت ملک، متعلق به یکی از ثروتمندان بوشهر به نام محمدمهدی ملک التجاره بوده است. وی برای سفر تفریحی- تجاری به کشور فرانسه رفته و در آن جا کاخ یکی از وزرای قرون وسطی را میبیند و نمونه آن را در بوشهر پیاده میکند. این کاخ توسط متجاوزین انگلیس اشغال شده و به صورت مقر نظامی آنها درآمد. آنها بعد از سالها استقرار در این کاخ با ورشکست شدن ملک التجار (صاحب اصلی کاخ) لوازم نفیس آن را با قیمت کم خریداری کرده و با خود بردند. در اواخر سلطنت رضا شاه این عمارت که خوابگاه نظامیان شده بود پس از چندین بار بازسازی رو به ویرانی نهاد و متأسفانه به خاطر وسعت زیاد هنوز مرمت نشدهاست. این سالها تعدادی بی خانمان در این عمارت زندگی میکنند.
بیشتر بخوانید: گردشگری چیست ؟ با انواع گردشگری و اصطلاحات آن آشنا شوید به گزارش مهر، عمارت قاجاری ملک در شهر بوشهر قرار است به بخش خصوصی متقاضی واگذار شود اگر برای آن سرمایه گذاری پیدا شود که بتواند آن را مرمت کرده و ماهیانه اجاره ای نیز به سازمان میراث فرهنگی بدهد.
عمارت ملک سالها سکونتگاه افراد جنگ زده و مهاجر استان بوشهر بوده است تا اینکه بلاخره از تصرف آنها در آمد و کلیدش را به سازمان میراث فرهنگی و اداره کل میراث فرهنگی بوشهر دادند. حالا هم صندوق احیا آن را به مزایده گذاشته تا سرمایه گذاری را پیدا کند که هم این بنای عظیم را مرمت کرده و هم بتواند به آن کاربری گردشگری بدهد.
خانه متصرفان چسبیده به عمارت
سرمایه گذاری و واگذاری حق بهره برداری بنای تاریخی عمارت ملک( عرصه و اعیان عمارت به متراژ حدود ۱۳۰۰ متر مربع) با کاربری اقامتی و فرهنگی و پذیرایی توسط صندوق احیای بناهای تاریخی تعیین شده است.
قیمت پایه اجاره بهای این بنا ماهانه دو میلیون و ۶۰۰ هزار تومان است که ضریب افزایش سالانه مطابق آخرین ساخثص تورم اعلامی بانک مرکزی محاسبه و اعمال می شود.
مدت قرارداد نیز ۲۰ ساله است که شامل ۳۰ ماه (۶ ماه طراحی و ۲۴ ماه عملیات تکمیلی مرمت و آماده سازی احیا) و مدت باقیمانده ، زمان بهره برداری است. برآوردی که صندوق ا حیا از اجرای عملیات تکمیلی مرمت و آماده سازی احیای این بنا داشته حدود ۴۳ میلیارد ریال است.
مشاهدات از این بنای تاریخی نشان می دهد که درهای این بنا قفل است و گویا این بنای بزرگ در محله بهمنی بوشهر توسط نگهبانان کیوسک نزدیک به آن حفاظت می شود. فنسهایی نیز اطرافش کشیده اند که محدوده بنا را مشخص کند.
داخل بنای عمارت
بیشتر بخوانید: بومگردی; آیا میتوان از زمین محافظت کرداما خانواده ای در نزدیکی بنا زندگی می کند که مدعی هستند بخشی از این عمارت برای آنهاست و باید میراث فرهنگی هر کاری می کند به آنها از قبل خبر بدهد و برای آنها یک خانه دیگر خریداری کند.
وضعیتی که این خانواده در کنار بنا دارند چندان مناسب نیست. بیشتر به خرابه ای می ماند که کنار بنا ایجاد شده تا سرپناه باشد. برخی تصور می کنند برای راهیابی به داخل این بنا که به کارهای مرمتی زیادی نیاز دارد باید از این در وارد شوند به همین دلیل آنها روزانه باید پاسخگوی افراد زیادی باشند و بگویند که از این در نمی توان وارد عمارت شد.
پشت عمارت نیز خانه هایی شبیه به بیغوله ایجاد شده است زمین پشتی عمارت بیشتر به زباله دانی می ماند تا عمارت تملک شده توسط سازمان میراث فرهنگی.
زباله دانی پشت عمارت ملک
در این باره پرهام جانفشان مدیرعامل صندوق احیا و بهره برداری از بناهای تاریخی به خبرنگار مهر گفت: این خانواده ها متصرف هستند حدود ۳۰ تا ۴۰ خانوار آنجا را تصرف کرده اند. در زمان جنگ نیز بنا و اطرافش پناهگاه عده ای از مردم شده بود. اما با همکاری استانداری این متصرفان از داخل بنا بیرون رفتند و اکنون عمارت در اختیار سازمان میراث فرهنگی است.
خانه متصرفان پشت فنس ها
وی با بیان اینکه در آنجا یک حمام قدیمی نیز وجود دارد گفت: ما عمارت را در مزایده گذاشته ایم نه عرصه پشت فنس های آن را. همچنین در زمان گذشته سبک سازی این عمارت انجام شده ولی کار مرمت اساسی برای آن نشده بود. خانه هایی که پشت عمارت هستند؛ اگرچه بیرون فنس قرار دارند اما فضایی نامناسب را ایجاد کرده اند.
هر چقدر ورودی عمارت زیبا و باشکوه است اما بخش هایی از دیواره های پشتی عمارت با بلوک سیمانی مرمت اضطراری شده و این بنا را دچار آسیب کرده است. با این وجود اما این بنا اگر سرمایه گذار پیدا کند می تواند یکی از مهمترین جاذبه های گردشگری شهر بوشهر شود شهری که بیشتر بناهای تاریخی آن دراختیار ادارات دولتی قرار گرفته تا مردم و سرمایه گذاران بخش خصوصی.