علی رغم اینکه سازمان حفاظت از محیط زیست معتقد است، ایران رتبه اول فرسایش خاک در دنیا را دارد، اما سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری نظری متفاوت دارد و می گوید: فرسایش خاک در کشورهای در حال توسعه در آسیا، آمریکای جنوبی و آفریقا ۳۰ تا ۴۰ تن در هکتار در سال و در کشورهای توسعه یافته اروپا ۷ تا ۱۳ تن‌ است، بنابراین ایران مقام اول فرسایش خاک را ندارد.

به گزارش زیست آنلاین، در حالی که عیسی کلانتری - رئیس سازمان حفاظت محیط زیست - معتقد است که ایران رتبه اول فرسایش خاک را در دنیا به خود اختصاص داده است ،معاون دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری گفت: فرسایش خاک در کشورهای در حال توسعه در آسیا، آمریکای جنوبی و آفریقا ۳۰ تا ۴۰ تن در هکتار در سال و در کشورهای توسعه یافته اروپا ۷ تا ۱۳ تن‌ است بنابراین ایران مقام اول فرسایش خاک را ندارد.

میردار هریجانی - با بیان اینکه عوامل فرسایش خاک به دو دسته طبیعی و انسانی تقسیم می‌شوند، گفت: عوامل طبیعی فرسایش خاک دست انسان نیست اما عوامل انسانی عموماً تشدید کننده عوامل طبیعی هستند.

بیشتر بخوانید: رتبه ایران در فرسایش آبی و بادی خاک بالاتر رفتدلایل فرسایش خاک بهره‌برداری غیر اصولی و بی رویه از منابع طبیعیوی در یک برنامه رادیویی در ادامه تصریح کرد: از عوامل طبیعی فرسایش خاک می‌توان به اقلیم، بارندگی، فرسایش پذیری خاک و توپوگرافی اشاره کرد. عوامل انسانی فرسایش خاک نیز شامل بهره‌برداری غیر اصولی و بی رویه از منابع طبیعی، چرای بی‌رویه دام، تعرض به اراضی جنگلی و اجرای پروژه‌های عمرانی مختلف بدون رعایت اصول حفاظتی خاک می‌شود.

هریجانی با تاکید بر اینکه دلیلی مبنی بر اینکه تمامی ۹۰ میلیون هکتار مرتع کشور فرسایشی باشند وجود ندارد، گفت: خیلی از مراتع ما درجه یک هستند و ممکن است دام مازاد نداشته باشیم. بهترین و منطقی ترین معیار سنجش فرسایش خاک، معیار واحد در سطح است.

در ادامه این برنامه محمود عرب خدری - معاون پژوهشی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری ایران - با اشاره به اینکه ۹۰ درصد از سطح کشور دارای اقلیم خشک و نیمه خشک است،اظهارکرد: تنها ۱۰ درصد از سطح کشور را اقلیم مرطوب و نیمه مرطوب پوشانده است و در نتیجه این شرایط خاک با سرعت خیلی کمتری تشکیل می‌شود.



معاون پژوهشی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری ایران با بیان اینکه تشکیل یک سانتیمتر خاک حاصلخیز در کشور می‌تواند تا ۱۰۰۰ سال طول بکشد، تصریح کرد: نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد که در اکثر نقاط کشور ما فرسایش خاک بیش از حد مجاز است.

عرب خدری با تاکید بر اینکه باید مطابق شرایط کشور نکات حفاظتی را تقویت کنیم، اظهار کرد: یکی از اراضی به شدت مستعد فرسایش، اراضی دیم زار است. معمولاً دیم‌زارها اراضی شیب‌داری هستند که در معرض فرسایش خاک قرار دارند.

معاون پژوهشی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری ایران ادامه داد: بسیاری از رسوباتی که وارد رودخانه‌ها می‌شود مربوط به دیم زارهاست اما متاسفانه سازمان مناسبی در معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی برای رسیدگی به این موضوع پیش‌بینی نشده بود البته با پیگیری‌های انجام شده دفتر خاک تاسیس شد و امیدواریم این موضوع را در دستور کار قرار دهد.

وی با بیان اینکه دیم‌زارهای ما با مساحت حدود ۱۰ میلیون بیشترین فرسایش خاک را به خود اختصاص داده‌اند، تصریح کرد: سطح زمین در اثر شخم زدن در شیب، پوشش گیاهی خود را از دست می‌دهد و در نهایت باعث فرسایش خاک می‌شود.

عضو هیات مدیره انجمن آبخیزداری ایران اظهار کرد: دولت به عنوان متولی باید پیشقدم شود و تمام دستگاه‌های دولتی را موظف کند که در هر اقدامی که با سطح زمین سر و کار دارند حتما اصول  حفاظت از خاک را رعایت کنند.

به گزارش ایسنا، عرب خدری گفت: مدیریت نامناسب اراضی دیم و شخم در زمین شیب‌دار عامل اصلی فرسایش خاک در کشور است.

در ادامه این برنامه، ابراهیم پور - رئیس گروه حفاظت و حاصلخیزی خاک وزارت جهاد کشاورزی- با اشاره به عوامل دخیل در  فرسایش سالانه ۱۶.۷  تن خاک در هکتار اظهارکرد: در کشور ما درباره مسائل حفاظت از خاک قانون وجود دارد اما در برخی موارد از جمله مسائل دیم‌زارها به صورت شفاف صحبت نشده است.

وی در پایان گفت: متاسفانه در کشور ما ساختار مدون و تشکیلات خاصی که بتواند کلیه وظایف اصلی حفاظت از خاک را داشته باشد وجود ندارد. عمده فعالیت معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی در اراضی آبی به وسعت ۷.۸  میلیون هکتار در تجهیز و نوسازی اراضی و  ایجاد سیستم های نوین آبیاری است.

بیشتر بخوانید: فرونشست تهدیدی برای نواحی خشک و نیمه خشک