قصور انسانی علت اکثر آتش سوزیهای جنگل و نیمی از جنگلهای خراسان شمالی در معرض آتش سوزی
به گزارش زیست آنلاین، برآوردهای سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری نشان میدهد که بیش از ۹۵ درصد آتش سوزیهای جنگل به دلیل عامل انسانی بوده است.
به نقل از وزارت جهاد کشاورزی، خلیل آقایی، رئیس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور امروز در برنامه صبح بخیر ایران گفت: در سال ۹۸ اجرای برنامههای آبخیزداری را در حوضههایی آبخیزی انجام خواهیم داد که با استقبال ۱۰۰ درصدی مردم روبرو باشد زیرا فعالیت منابع طبیعی در قالب حوضههای آبخیز، مورد توجه مردم قرار گرفته است.
وی در پاسخ به این پرسش که حال منابع طبیعی چگونه است، عنوان کرد: در حال حاضر اگر چه وضعیت منابعطبیعی در شأن نظام جمهوری اسلامی، مردم و کشور ما نیست، اما کارهای زیادی پیش رو داریم تا شرایط بهبود یابد. البته طبیعت هم در ایجاد شرایط فعلی نقش و سهم اصلی دارد. در واقع متهم اصلی ایجاد شرایط فعلی دو عامل طبیعت و انسان هستند که این شرایط را رقم زدهاند.
به گفته آقایی طبیعت و انسان یک رابطه دو طرفه با یکدیگر دارند. زلزله، سیل، آتش سوزی تغییرات آب و هوایی و اقلیمی، خشکسالی و دیگر اتفاقاتی که در طبیعت رخ میدهد، منجر به بروز مشکلاتی در آن میشود اما بهرهبرداری نادرست و ناصحیح از طبیعت توسط انسان هم منجر به بروز مشکل برای طبیعت میشود. اگر از طبیعت درست بهرهبرداری کنیم به دلیل ارتباط دو طرفه موجود، طبیعت خدمت بیشتری به ما میدهد اما بهرهبرداری ناصحیح سبب از دست رفتن منابع طبیعی تجدید شونده میشود و برای انسان مضر خواهد بود.
این مقام مسئول درباره نقش منفی انسان در طبیعت گفت: برآوردهای ما نشان میدهد که بیش از ۹۵ درصد آتش سوزیها به دلیل عامل انسانی بوده است. افراد برای تفریح به طبیعت رفته و آتش روشن میکنند اما آن را خاموش نمیکنند و این آتش دامن جنگل را فرا میگیرد.
رئیس سازمان جنگلها مراتع و آبخیزداری کشور، مسئولان را هم در ایجاد بروز مشکل برای طبیعت سهیم دانست و افزود: توجه ناصحیح به توسعه کشور، به طبیعت آسیب میزند. گاهی مسئولان فکر میکنند کشیدن جاده، تبدیل جنگل به زراعت و غیره درست است در حالی که منافع بلندمدت از طبیعت به منافع کوتاه مدت ترجیح دارد. از ۱۶۵ میلیون هکتار عرصه طبیعی، ۸۵ میلیون هکتار آن متعلق به مرتع است. مدیریت نامناسب چرا و چرای بیش از حد در این عرصهها برای مراتع مشکل ایجاد کرده است. اگر یک دامدار و عشایر در حفظ مرتع کوتاهی کرده است بخش اعظم مشکل، به ما بر میگردد که نتوانستیم مدیریت کنیم.
به گزارش خبرگزاری مهر و به گفته آقایی بیش از ۲۰ میلیون هکتار از مراتع کشور در قالب حفاظت مشارکتی به مردم واگذار شده است. این سطح در مقابل ۸۵ میلیون هکتار وسعت عرصههای مرتعی، رقم قابل توجهی نیست.
او تاکید کرد: در شرایط فعلی بهرهبرداران ما صرفاً با گوسفندداری و بهرهبرداری سنتی نمیتوانند نیازهای معیشتی خود را تأمین کنند. باید برنامهریزی به نحوی انجام شود که علاوه بر اینکه عرصه را حفظ میکنیم، برای مردم معیشت جدید هم تعریف کنیم که صرفه داشته باشد. به این ترتیب افراد هم دامداری میکنند و هم پوشش گیاهی را حفظ خواهند کرد.
رئیس سازمان جنگلها وظیفه اصلی این سازمان را حفظ پوشش گیاهی اعلام کرد و افزود: برای مقابله با سیل، بارش باران، حفظ خاک و ایجاد طراوت و شادابی به پوشش گیاهی نیاز داریم.
بیشتر بخوانید: بررسی آثار آتش سوزی جنگلها۵۰ درصد جنگلهای خراسان شمالی در معرض آتشسوزیمدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی گفت: بیش از ۵۰ درصد از سطح جنگل های این استان به شدت در معرض خطر حریق قرار دارند.
حسن وحید در گفت و گو با خبرنگار ایسنا افزود: در گذشته وضعیت کیفی مناطق حریق جنگل این استان مشخص نبود که چه مساحتی از منابع طبیعی استان دچار حریق می شود اما مطالعات لازم صورت گرفت و مشخص شد که بیش از ۵۰ درصد از سطح جنگل های این استان به شدت در معرض خطر حریق قرار دارند.
وی ادامه داد: در این راستا به منظور اطفاء هر چه سریع تر آتش در جنگلهای استان، بسیج جوامع محلی در قالب گروه هایی شکل گرفت که در حال حاضر سه هزار نفر از جوامع محلی در قالب این گروه ها عضو شدند که به محض بروز و مشاهده آتش سوزی نسبت به اطفاء حریق اقدام می کنند.
وحید اظهار کرد: در سال۹۵، حدود ۵۰ مورد آتش سوزی در سطح جنگل و مراتع این استان در سطح ۴۵۱ هکتار و در سال گذشته ۴۱ مورد آتش سوزی در سطح ۲۸۹ هکتار اتفاق افتاده بود، این درحالیست که در سال جاری به توجه به خشکسالی های موجود و خشک بودن علف ها با طرح اجرا شده تعداد آتش سوزی ها به ۱۳ مورد و در سطح ۷۴ هکتار رسیده است.
خراسان شمالی در شمال شرق کشور بیش از ۴۳۴ هزار هکتار جنگل دارد که این جنگل ها در دو ناحیه رویشی ایران- تورانی و هیرکانی یا خزری واقع شده است.
افزون بر ۷۲ درصد از مساحت ۲۸ هزار و ۴۰۰ کیلومتر مربعی خراسان شمالی را منابع طبیعی شامل مرتع، جنگل و بیابان تشکیل میدهد و جنگلهای استان به وسعت حدود ۴۳۴ هزار هکتار، بالغ بر ۲۱ درصد از عرصههای منابع طبیعی استان را شامل میشود.
در خراسان شمالی دو ناحیه شامل ایران - تورانی که جنگلهای آن دارای مساحتی افزون بر ۴۰۹ هزار هکتار بوده و در مناطقی چون ارتفاعات گلیل و سرانی، قورخود، کوه بهار، سالوک، تخت ایران، زرد و کاستان، گوئینک، بزداغی گسترش دارند و ناحیه رویشی دیگر شامل جنگلهای هیرکانی به مساحت حدود ۲۵ هزار هکتار هستند که در دامنه شمالی ارتفاعات آلاداغ (ارتفاعات جنوبی دشت سملقان) مشاهده میشوند.