چند روز پیش خبری مبنی بر رهاسازی پلنگ تندوره در زیستگاه اصلی آن یعنی پارک ملی تندوره منتشر نمودیم. اوایل زمستان سال گذشته بود که نیروهای محیط زیست شهرستان درگز یک پلنگ بیمار را در پارک ملی تندوره زنده گیری و به مشهد منتقل کردند. عامل بیماری، سیستم عصبی مرکزی پلنگ را دچار اختلال کرده و بینایی و بویایی جانور را از بین برده بود. اکنون، در این خبر جزئیات بیشتری را راجع به بیماری این پلنگ از زبان دامپزشک آن خواهیم دانست.

به گزارش زیست آنلاین، دامپزشک پلنگ تندوره در پاسخ به شبهاتی مبنی بر رهاسازی این پلنگ بدون تشخیص بیماری گفت: به تشخیص قطعی در مورد بیماری رسیدیم و طی یک فرایند درمانی یک ماهه حیوان بهبود کامل یافت و رهاسازی شد.

دامپزشک پلنگ تندوره در پاسخ به شبهاتی مبنی بر رهاسازی این پلنگ بدون تشخیص بیماری و درمان گفت: پس از معاینات بالینی در دانشکده دامپزشکی و معاینات تکمیلی به تشخیص قطعی در مورد بیماری رسیدیم و طی یک فرایند درمانی یک ماهه حیوان بهبود کامل یافت و رهاسازی شد.

امیر مقدم توضیح داد: حیوان پس از قرنطینه به دلیل ضعف در امکانات حفاظت محیط زیست استان خراسان رضوی به باغ وحش منتقل شد و باغ وحش هم، علیرغم ریسک آلودگی و بیماری، به درست یا غلط پذیرفت.

وی ادامه داد: از حیوان خون‌گیری انجام شده بود، معاینات بالینی در دانشکده دامپزشکی انجام شده بود و ما با معاینات تکمیلی به این نتیجه رسیدیم که یک بیماری انگلی خونی به نام هپاتوزون دارد و بر همین اساس هم پروتکل درمانی خودمان را چیدیم.

دامپزشک پلنگ تندوره در گفتگو با مهر تصریح کرد: این بیماری را از قبل می‌شناختیم و اولین بار در دنیا در پلنگ‌های همین ناحیه تندوره توسط دانشجویان دامپزشکی دانشگاه مشهد گزارش شده بود. با توجه به شناختی که از بیماری داشتیم و نمونه‌گیری‌هایی که انجام شد بررسی و مطالعه خون‌شناسی که انجام شد سریعاً بیماری تشخیص داده شد و برهمان اساس پروتکل درمانی خودمان را چیدیم و کار درمان را شروع کردیم.

مقدم افزود: این فرایند درمانی یک ماهه شامل درمان‌های اختصاصی و کمکی بود که انجام دادیم و لحظه به لحظه پاسخ به درمان و بهبود وضعیت حیوان و چک کردن خون و پارامترهای خون شناسی و پارامترهای آنزیمی و عملکرد طبیعی نشان می‌داد که ما روند درستی را طی می‌کنیم. مهمترین چیز این است که به هر حال حیوان حالت طبیعی خودش را آرام آرام به دست می‌آورد و اشتهایش طبیعی بود و وضعیت رفتاری به حالت طبیعی بر می‌گشت. بینایی‌، شنوایی‌و حس بویایی حیوان برگشته بود و همه این علائم نشان می‌داد که ما روند درستی را طی می‌کنیم.

بیشتر بخوانید: رهاسازی پلنگ تندوره پلنگ تندوره، دیستمپر نداشتوی در پاسخ به اینکه چرا در جلسات کمیسیون در این مورد اجماع نبود، گفت: به اعضای کمیسیون یافته‌ها و روند کاری را توضیح دادم اول همه معتقد بودند که بیماری دیستمپر است و چنانچه بیماری دیستمپر باشد اگر بخواهیم تشبیهی بکنیم مثل سرطان است و بهبود پیدا نمی‌کند و روند بیماری حیوان یک روند افولی است که مرتب وضعیتش بد و بدتر می‌شود تا نهایتاً منجر به مرگ حیوان می‌شود. از طرف دیگر دیستمپر یک سری یافته‌های مشخص بالینی و آزمایشگاهی دارد که هیچ کدام از اینها در این حیوان رؤیت نشد اما دوستان مصر بودند که این بیماری دیستمپر است.

دامپزشک پلنگ تندوره ادامه داد: به هر حال در کمیسیون دوم و با توجه به بهبود صددرصدی حیوان به این نتیجه رسیدند که دیستمپر تشخیص درست این بیماری نیست ولی به هر حال همچنان در بحث تشخیص و روند درمانی که ما طی کرده بودیم یک مقداری مقاومت می‌کردند.

مقدم در پاسخ به اینکه دلیل این مقاومت چه بود، گفت: نمی‌دانیم به چه دلیلی بوده و در طی این مسیر هم یک سری آزمایش‌ها را اصرار داشتند که انجام بدهیم یا مثلاً ام‌آرآی گرفته شود. با توجه به اینکه من ۲۴ ساعت هر روز سرکشی می‌کردم و کاملاً وضعیت حیوان تحت کنترلمان بود و از نظر آزمایشگاهی او را چک می‌کردم مطمئن بودم این حیوان نیازی به آزمایش‌هایی که دوستان مصر هستند ندارد.

وی به این پرسش که دلیل مخالفت شما با انجام آزمایش‌ها و ام‌آرآی چه بود پاسخ داد: به هر حال آزمایش‌ها مخاطرات خاص خودش را دارد و از طرف دیگر آزمایشات تکمیلی و کمکی است که علت بیماری را تشخیص نمی‌دهد. ام‌آرآی هیچ وقت علت بیماری را مشخص نمی‌کند بلکه به عنوان یک ابزار کمکی تشخیصی مثلاً وقتی به یک ضایعه توموری مشکوک هستیم و می‌گوئیم که علت این بیماری می‌تواند تومور باشد به سمت ام‌آرآی می‌رویم.

دامپزشک پلنگ تندوره یادآور شد: حتی مکاتباتی با خارجی‌ها داشتند و تصاویری از این حیوان را از زمانی که به اسارت گرفته شده بود برای یک سری از متخصصان پلنگ در دنیا در آفریقای جنوبی و روسیه فرستادند و آن‌ها هم چون یک برش کوچکی از داستان را دیدند معتقد بودند این حیوان سه روز بیشتر زنده نمی‌ماند.

مقدم تأکید کرد: نهایتاً حیوان پس از طی فرایند درمانی رهاسازی شد و الان با آقای فرهادی نیا هم که یکی از متخصصان جانورشناسی در حوزه پلنگ است صحبت می‌کردیم و ایشان گفتند همه آن‌ها خیلی کنجکاو و خیلی خوشحال شده‌اند و می‌خواهند بدانند چه پروتکل درمانی انجام شده و چه تشخیصی داده شده که نهایتاً این حیوان وضعیتش خوب شده است. به هر حال پروژه بعدی ما این است که این پرونده را به صورت علمی مستندش کنیم که دوستانی که متخصص هستند مطلع باشند.

وی در پاسخ به این پرسش که سرانجام رهاسازی پس از اجماع در کمیسیون بود یا کمیسیون به اجماعی نرسید، گفت: دو جلسه کمیسیون بیشتر تشکیل نشد و در دومین جلسه که جلسه پایانی هم بود تمامی اعضا به این نتیجه رسیدند که این دیستمپر نیست و حیوان هم وضعیت سلامتی خودش را به دست آورده و این مجوز داده شد که ما این رهاسازی را انجام بدهیم اما نمی‌دانم چرا نخواستند قبول بکنند که روند تشخیص ما و روند درمان ما درست بوده است.

دامپزشک پلنگ تندوره در پاسخ به اینکه اگر روند درمان و نتایج همگی روشن و مثبت بود چرا کمیسیون تشخیص را تأیید نمی‌کرد، بیان کرد: نمی‌دانم علت چیست اما احساس می‌کنم که این تشخیص را پذیرا نبودند. به هر حال شاید از نظر آن‌ها مستندات علمی بیشتری می‌خواسته و یا تاکید داشتند کارهایی که می‌خواستند باید انجام می‌شده تا به این نتیجه می‌رسیدند.

مقدم تصریح کرد: به هر حال از نظر من و همکارانم که مسئولیت این پلنگ را بر عهده داشتیم تشخیص قطعی بیماری همین بود که اعلام کردیم و اگر عدم تشخیص و یا شک و شبهه‌ای در مورد بیماری این حیوان وجود دارد قطعاً از طرف و جانب افرادی است که نتوانستند این را درک کنند و مسئولیتی در این زمینه نداشتند.

وی در پاسخ به اینکه آیا بعد از رهاسازی اقدامی برای ردیابی و رصد پلنگ انجام شده تا سرنوشت او مشخص شود یا صرفاً به حال خود رها شده است، اظهار کرد: اصول درست ردیابی این است که اصطلاحاً یک سری گردنبندهای ردیاب را که با فرکانس رادیویی یا با جی‌پی‌اس کار می‌کنند استفاده می‌کردیم اما به جهت محدودیت و سایر مسائلی که وجود دارد ما نتوانستیم این کار را بکنیم. اما حداقل کاری که توانستیم انجام بدهیم این است که در منطقه در جاهایی که گذرگاه و گلوگاه‌هایی که پلنگ‌ها تردد دارد یک سری دوربین تله‌ای که می‌تواند حرکت هر موجودی را ثبت کند کار گذاشتیم و علاوه بر این در سرکشی‌ها و دوربین‌کشی‌هایی که داریم حتماً دوستانمان در منطقه هستند و قطعاً خبر این که پلنگ دیده شده یا نه را به ما خواهند داد.

بیشتر بخوانید: شناسایی هشت پلنگ نادر در کوه‌های یزد و جفت‌گیری طبیعی پلنگ‌های باغ وحش تهران