در روزهای اخیر همزمان با افزایش مقدار بارشها در کشور، شاهدموج حرکت پروانههای بیشماری هستیم که در مناطق مختلف کشور دیده میشوند وبرای بسیاری این سوال پیش آمده که این پروانهها از چه گونهای هستند و چرا جمعیتشان افزایش یافته است و اینکه رابطه ای میان رشد جمعیت پروانه ها و افزایش بارشها وجود دارد یا خیر.
به گزارش زیست آنلاین، علیرضا نادری کارشناس حشرات و پروانهشناس در معاونت محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست در این باره گفت: این گونه با نام علمی Vanessa cardui گونهای فراوان در مناطق وسیعی از اروپا، شمال آفریقا، آسیا و حتی استرالیا است. این پروانه با توانایی تطابق خود با شرایط مختلف اقلیمی قادر به ادامه زندگی در شرایط سخت است، شرایطی که سایر گونههای پروانهها قادر به زندگی نیستند.
وی ادامه داد: لارو این پروانه قادر به تغذیه از طیف وسیعی از گیاهان است و همین موضوع به آن توانایی انتشار وسیعتری را داده است.
نادری در پاسخ به این پرسش که «چرا امسال جمعیت آنها تا به این اندازه افزایش یافته است» گفت: هر چند سال که دورههای بارشی در کشور تغییر میکند و شاهد افزایش بارندگی میشویم و از طرفی زمستانها معتدلتر میشوند و اقلیم بیشتر مدیترانهای میشود، گیاهان میزبان این پروانه بخش وسیعتری را میپوشانند و این گونه به سرعت با تخمگذاری بر روی این گیاهان وارد دوران دگردیسی میشود و پروانههای بالغ در کمتر از سه هفته ظاهر میشوند.
وی افزود: این پروانهها مجدداً تخمگذاری میکنند و این چرخه را دوباره تکرار میکنند تا جایی که هنوز پوشش گیاهی و رطوبت و دما مناسب باشد.
این پروانهشناس درباره علت جابهجاییهای طولانی این گونه در مناطق مختلف گفت: بسیاری از این پروانههای تازه بالغ با پرواز قوی، خود را به نقاط دورتر میرسانند و حتی تا ارتفاعات ۴۰۰۰ متری نیز پیش میروند. آنها این موضوع را مدیون سیستم ذخیره چربی بالای خود هستند که آنها را قادر به پرواز طولانی و زنده ماندن در دماهای پایینتر نیز میسازد.
نادری گفت: آنها به ندرت روی محصولات کشاورزی تخمگذاری میکنند و دلیل حضور آنها در اطراف این مزارع وجود منابع غنی شهد برای پروانههای بالغ و گیاه میزبان برای تخمگذاری است که در اطراف مزارع به صورت خودرو میرویند.
بیشتر بخوانید: ورود آفت جدید به تالابهای جنوبی ارومیهمشاهده بیش از ۴ یا ۵ بار موج ظهور این پروانه در سالهای گذشتهکارشناس حشرات سازمان حفاظت محیط زیست خاطرنشان کرد: در سالهای گذشته بیش از ۴ یا ۵ بار موج ظهور این پروانه در کشور ما دیده شده است که البته در تمام کشورهای منطقه نیز دیده میشود.
وی ادامه داد: از حدود اواسط دی ماه این پروانهها از جنوب استان سیستان و بلوچستان با جمعیت بالا گزارش شدند و با گرمتر شدن فصل و رفتن به سمت بهار در عرضهای شمالیتر دیده شدند و به زودی با بهاری شدن مناطق شمالی کشور، در تمام این مناطق به وفور یافت خواهد شد.
این پروانه شناس تصریح کرد: این گونه همیشه در هزاران سال در منطقه ما حضور داشته و همیشه جمعیت آن در نوسان بوده است.
به گفته نادری، در سالهای اخیر با تخریب زیستگاههای طبیعی مخصوصاً چرای بیرویه دامها، گیاهان خاردار جایگزین گیاهان متنوع و خوش خوراک مناطق مختلف شدهاند. برای مثال گیاه کنگر وحشی به عنوان یک گونه مهاجم در تمام عرصههای استان خوزستان، لرستان و بوشهر و بسیاری استانهای دیگر از جمله استانهای شمال شرقی و شمالی جای سایر گیاهان را گرفته و پوشش بسیار وسیعی را به وجود آورده است. از آنجایی که این گیاه از اصلیترین و مهمترین میزبانهای لارو این پروانه است لذا به دلیل وجود غذای کافی جمعیت این پروانه جهش زیادی پیدا میکند.
نادری اضافه کرد: با گرم شدن هوا و کاهش بارندگیها این موج جمعیتی رو به کاهش خواهد گذاشت و منتظر شرایط مناسب در سالهای آینده خواهد بود.
این پروانه شناس تاکید کرد: این گونه هیچ آسیبی به محصولات کشاورزی وارد نمیکند و مشکلی از جانب این پروانه برای مردم ایجاد نمیشود.
بیشتر بخوانید: کنترل ۵ بیماری با کمک پروانهها