زیست آنلاین: بارش فراوان و سیلابهایی که در اوایل سال ۹۸ در ایران اتفاق افتاد و بسیاری از شهرها و استانهای ما را تحت تاثیر قرار داد، به بسیاری از زمینهای کشاورزی، منازل مسکونی و آثار تاریخی خسارت وارد کرد و از لحاظ اقتصادی بسیاری از مردم را دچار مشکل کرد. استان لرستان، یکی از این استانهایی بود که بیشترین خسارات را متحمل شد. صنعت گردشگری استان نیز از این خسارات در امان نماند، به طوری که بسیاری از تاسیسات گردشگری تخریب و یا دچار خسارات فراوان شدند.

به گزارش زیست آنلاین، طبق برآوردی که شده، لرستان بیش از ۲۵۰۰ میلیارد تومان خسارت متحمل شده که ۷۰ میلیارد تومان آن سهم آثار تاریخی بود و این مسئله ضربه بزرگی به صنعت گردشگری این استان وارد نموده است.

به همین دلیل، این ابهام در ذهن بسیاری از مردم و علاقه مندان به گردشگری به وجود آمده که آیا همچنان می توان به این استان سفر کرد یا خیر؟ مسئولان اداره میراث فرهنگی و گردشگری لرستان نیز، بیم آن را دارند که سیل ذهن مردم را منحرف کند و مردم را از سفر به این استان بازدارد.  برای پاسخ به این سوال، پس از این سیل، سفری به لرستان و شهرهای خرم آباد، ‌بروجرد و دورود داشتیم تا از نزدیک شرایط را بازبینی و مورد بررسی قرار دهیم.

در این سفر دیدار و گفتگویی با دکتر مهدی بهاروند، معاون گردشگری اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان، داشتیم و ایشان به ابهامات و سوالات ما پاسخ دادند.

معاون گردشگری اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان گفت: استان لرستان به لحاظ موقعیت ویژه اقلیمی که دارد و دارا بودن جاذبه های طبیعی، مورد علاقه بسیاری از طبیعت گردان و علاقه مندان به بومگردی است. ولی متاسفانه، در سیل سال ۹۸، تاسیسات گردشگری ما دچار خسارت شدید گردید و یا کاملا تخریب شد. در این سیل زیرساختهای گردشگری مثل راه های دسترسی، زیرساختها و تاسیسات آبی و برقی دچار آسیب دیدگی شدند.

بهاروند، با اشاره به لغو سفر مسافران نوروزی به این استان در فروردین ماه گذشته افزود: ‌خیلی از گردشگران که به صورت گروهی و انفرادی، قصد سفر به این استان را داشتند، از سفر منصرف و رزروهای خود را کنسل کردند که همین مسئله نسبت گردشگری کل استان دیدگاه منفی ایجاد کرد و تقریبا،‌ همه مردم گمان کردند که لرستان و کل گردشگری و زیرساختهای آن به طور کامل ویران شده و دیگر امکان حضور گردشگر در این استان وجود ندارد.

وی در ادامه گفت: سیل، یک اتفاق گذرا بود و هم اکنون ما در حال گذار از این اتفاق هستیم. مسئولان استانی و اداره میراث فرهنگی، با تمام قوا در در حال تلاشند که ظرف مدت شش ماه آینده بتوانند خسارت را جبران و بخشهای آسیب دیده را بازسازی و یا مرمت کنند و امیدواریم بتوانیم رونق گردشگری را ظرف این مدت به استان بازگردانیم.

دکتر بهاروند در مورد اقدامات انجام گرفته و در حال انجام سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور برای بازسازی زیرساختهای گردشگری افزود: در حال حاضر،‌ افراد زیان دیده از سیل به مدیریت بحران استان و سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری کشور جهت جبران خسارت معرفی شدند. همچنین در حال احداث زیرساخت های دیگر در نقاط گردشگر پذیر هستیم. برای تلطیف دیدگاه نسبت به گردشگری استان هم برنامه های از قبیل تولید مستند و کلیپ جاذبه ها، انجام امور تبلیغاتی، تور آشناسازی، برگزاری جشنواره و همایش و ... را در برنامه داریم.

خرم آباد با تمدنی کهن و چشمه سارهای فراوانخرم آباد،‌ یکی از مناطقی است که در سیل اخیر دچار خسران و زیان فراوانی شد و آثار تاریخی آن نیز متاسفانه بی نصیب نماند. شهر خرم آباد، مرکز استان لرستان، که در قدیم به شاپورخواست معروف بوده و قدمت زندگی بشر در آن به قبل از ورود آریائی ها برمی گردد، قومی که به کاسیت ها معروف هستند. این نشانه ها، نشان می دهد که شرایط این شهر همواره برای زندگی مناسب بوده است. خرم آباد، به علت محصور بودن در میان کوه های زاگرس دارای موقعیت ویژه اقلیمی است و دارای آب و هوایی نسبتا سرد در زمستان و بهار و تابستانهای معتدل می باشد.

وقتی وارد خرم آباد شدیم، شرایط شهر به حالت عادی بازگشته بود. آثار نم و رطوبت در دیوارهای شهر قابل مشهود است که به مرور می تواند خطرآفرین باشد.

با این وجود، وقتی به بام خرم آباد که یکی از مراکز تفریحی و گردشگری می باشد رفتیم، مردمی را دیدیم که برای گردش و تفریح به آنجا آمده بودند که همین امر باعث خوشحالی ما شد. از فراز بام شهر، در زیر نور چراغ برقها می درخشید و قلعه فلک الافلاک با شکوه به نظر می رسید. پس از آن،‌ به رصدخانه کاسین که بالاتر از بام شهر قرار داشت رفتیم. این رصدخانه به عنوان مدرنترین رصد خانه ایران و خاورمیانه شناخته می شود و دارای امکانات اقامتی و رستوران گردان است.

قلعه فلک افلاکاین قلعه، که نام اصلی و قدیمی آن دژ شاپورخواست بوده و به قلعه دوازده برجی هم شناخته می شود، در مرکز شهر خرم آباد قرار دارد. بنایی با شکوه به یادگار مانده از دوران ساسانی، که در طول تاریخ، ۱۱ برج آن تخریب شده و در حال حاضر، فقط یکی از برجهای آن باقی مانده است. به گفته یکی از کارشناسان گردشگری، علت خرابی ۱۱ برج دقیقا مشخص نیست، ولی به احتمال زیاد بر اثر سیل، زلزله و عدم رسیدگی در طول تاریخ، دچار تخریب شده اند و اگر به موقع اقدام نکنیم همین برج باقیمانده را نیز از دست خواهیم داد.

 متاسفانه دیوارهای این بنای زیبا،‌ دچار نم و رطوبت فراوان شده، که امید می رود مسئولان میراث فرهنگی و گردشگری، با اقدام به موقع نسبت به مرمت آن اقدام نمایند؛ هرچند، که کار بازسازی آن شروع شده است. با وجود این هنوز، قلعه و این دژ کهن با شکوه و زیباست. در باغ اطراف قلعه،‌ چشمه سار هایی که جاری هستند به علت فراوانی آب، سر ریز کرده اند، به طوری که کف حیاط باغ، آب زلال جاری است و اطراف باجه های بلیط فروشی موزه را آب گرفته است. خوشبختانه، قلعه بر روی بلندی قرار دارد و درختان سر به فلک کشیده چنار در باغ و خیابان اطراف قلعه، با آن آبهای جاری، هوایی مطبوع و دلپذیر را به وجود آورده اند.

 فلک الافلاک، در طول دوران گذشته کاربرد نظامی و حکومتی داشته و مدتی هم زندان سیاسی بوده است و گمان میرود، این نام از دوران قاجار به آن اطلاق شده است. از سال ۱۳۵۴، کاربرد آن تغییر یافته و به موزه مردم شناسی و موزه مفرغ تبدیل می شود که هنوز همچنان در حال فعالیت است.     

این موزه، بسیار غنی می باشد و آداب و رسوم مردم لرستان، اشیاء مورد استفاده آنها، لباسها و هر آنچه که به فرهنگ و زندگی مردم این خطه مربوط می شود را به نمایش گذاشته است. اگر می خواهید با فرهنگ مردم لرستان آشنا شوید،‌ بازدید از این مکان فرهنگی را از دست ندهید.

خانه آخوند ابوطالبعلاوه بر این موزه،‌ خرم آباد موزه دیگری نیز دارد که هنرهای دستی و سنتی را در آن به نمایش گذاشته شده است و در خانه آخوند ابوطالب قرار دارد. این خانه، که دارای معماری دزفولی است در روبروی قلعه فلک الافلاک واقع شده است. معماری خود خانه بسیار قابل توجه است و قرینه سازی ها و اتاقهای پنج دری و گوشواره ای با دربهای مزین به شیشه های رنگی، نظر هر بیننده ای را خیره می کند.

دریاچه کیودریاچه ای مصنوعی که آب آن از طریق چشمه های آب خرم آباد تامین می شود. کیو در گویش لری به معنای کبود است. در کنار این دریاچه، پارک و فضای سبز وجود دارد و یکی از مکان های گردشگری و تفریحی مردم خرم آباد است.

گرداب سنگیگرداب سنگی یا گرداب بردینه،‌ یکی دیگر از آثار تاریخی این شهر است که از دوران ساسانی به جا مانده و با سنگ و ساروج ساخته شده است. آب این گرداب، از طریق چشمه تامین می شود و در گذشته، آب شرب شهر و زمینهای کشاورزی را تامین می کرده است. این چشمه، همچنان جریان دارد و می جوشد. در کنار خیابانهای خرم آباد،‌ نیز چشمه هایی وجود دارد و جویهای این شهر مملو از آب زلال است. اینها،‌ فقط بخشی از زیبایی های خرم آباد هستند.





از اماکن تاریخی دیگر که در این شهر وجود دارد، می توان از حمام تاریخی گپ نام برد که از دوران صفویه به جای مانده است و اکنون تغییر کاربری داده و به رستوران تبدیل شده است. 



خرم آباد علاوه بر آثار تاریخی دیگر مثل باغ گلستان، بنای میرملاس، مناره آجری، پل شکسته، کاروانسرای میرزا سید رضا، برد نوشته و دیگر اماکن تاریخی، دارای جاذبه های طبیعی زیادی است که می توان از آبشار بیشه و گریت نام برد. همچنین، دارای امکانات اقامتی و بومگردی مثل اقامتگاه بومگردی مخملکوه می باشد.

با وجود خسارات فراوان سیل،‌ این شهر همچنان جذاب و دیدنی است. امید می رود که مسئولان با اختصاص بودجه ای مناسب و کار مداوم بتوانند زندگی این شهر را به حالت قبل برگردانند و گردشگران با سفر به این شهر، اجازه ندهند که چرخ اقتصاد گردشگری این شهر از حرکت بایستد. ‌

گزارش: ونوس فرخی

جهت مشاهده مهمترین مطالب مرتبط می توانید بر روی هر یک از عناوین زیر کلیک کنید:

گردهمایی فعالان گردشگری سراسر کشور در استان لرستانگردشگری چیست ؟ با انواع گردشگری و اصطلاحات آن آشنا شوید​تفاوت های میان اکوتوریسم و طبیعت گردی در جایگاه گردشگریجایگاه اکوتوریسم در ایرانوضعیت گردشگری داخلی در تابستان امسال آینده درخشان گردشگری در ایران