به باور دانشمندان، در حال حاضر سه موضوع گرمایش زمین، ماهیگیری و صید بیش‌ازحد و آلودگی پلاستیکی، مهم‌ترین عوامل تهدیدکننده اقیانوس‌ها هستند که آلودگی پلاستیکی نسبت به دو مورد دیگر دارای اهمیت بیشتری است.

به گزارش زیست آنلاین، در حال حاضر دریاها و اقیانوس‌های جهان به‌واسطه سه چالش عمده تهدید می‌شوند: تغییرات اقلیمی، ماهی گیری بیش‌ازحد و آلودگی. آلودگی پلاستیک در آب‌های آزاد جهان در حال افزایش نگران‌کننده‌ای است و توجه دولت‌ها، رسانه‌ها و بخش‌های بزرگی از مردم را در سطح بین‌المللی به خود جلب کرده است.

برخی از دانشمندان معتقدند در حال حاضر آلودگی پلاستیکی مهم‌ترین عامل تهدیدات دریایی محسوب شده و درعین‌حال تغییر آب و هوایی و شیلات به‌عنوان سایر عوامل تهدیدکننده محیط‌زیست دریایی نیاز به توجه فوری دارند.

موضوع فوق و اهمیت گرمایش زمین و ماهیگیری بیش‌ازحد، به این معنی نیست که پلاستیک یک مسئله مهم نیست. آلودگی پلاستیکی به‌ویژه در برخی از نقاط جهان و به‌طور خاص در کشورهای درحال‌توسعه بیشتر بوده و آلودگی‌های تولیدشده در این مناطق وارد سیستم‌های بزرگ اقیانوس‌ها شده و درنهایت توسط جریان‌های اقیانوس در همه‌جا پخش و گسترده می‌شوند. تحقیقات همچنین نشان می‌دهد که میکرو پلاستیک‌ها یا همان قطعات کوچک و بسیار ریز پلاستیک که براثر خرد شدن قطعات پلاستیکی بزرگ‌تر به وجود می‌آید، وارد زنجیره غذایی حیوانات و جانوران دریایی شده و حتی ممکن است برای منابع غذایی انسان‌ها نیز خطرساز شود.

پاک‌سازی اقیانوسیکی از دلایلی که نشان می‌دهد توجه به آلودگی پلاستیکی به نسبت سایر موارد تهدیدکننده دریاها مهم‌تر محسوب می‌شود، این موضوع است که پاک‌سازی اقیانوس‌ها نیازمند فناوری‌های مدرن بوده و برخلاف گرمایش و ماهی گری بیش‌ازحد، به‌واسطه وضع قوانین حمایتی، قابل‌کنترل نیست.

پاک‌سازی اقیانوس به کمک راه‌حل‌های فنی پیشرفته امکان‌پذیر بوده و دانشمندان پیشنهاد می‌کنند با استفاده از موانعی به طول ۶۰۰ متر که به‌صورت شناور شدن در مسیر جریان‌های اقیانوسی قرار می‌گیرند، پلاستیک‌ها جمع‌آوری‌شده و وارد اکوسیستم نشوند.



 

این ایده در سال‌های اخیر توسط یک دانش‌آموز ۱۹ ساله ارائه‌شده که البته انتقادات گسترده‌ای ازجمله احتمال عدم کارایی این طرح و یا وجود خطر نشت آلودگی بیشتر به دریاها به آن واردشده است.

تاکنون ایده‌های متعددی برای جلوگیری از آلودگی پلاستیکی در محیط‌زیست، ارائه‌شده است که از آن جمله می‌توان به محدودیت تولید و استفاده از بطری‌های پلاستیکی، ممنوعیت مصرف نی‌های پلاستیکی و حمایت و گسترش از بطری‌های تصفیه‌کننده آب اشاره کرد. علی‌رغم همه این موارد، فرهنگ‌سازی جهانی و تغییر رفتارهای فردی ازجمله دور نیانداختن پلاستیک در طبیعت و جمع‌آوری زباله‌ها در کنار اعمال سیاست‌های حمایتی و بازدارنده در سطح جهانی می‌تواند بسیار مؤثر باشد.

تأکید بر تأثیر بصری آلودگی پلاستیک و نازیبا شدن دریاها و سواحل در کنار پررنگ کردن منافع عمومی در این حوزه می‌تواند دیگر راهکار اساسی به شمار رود. در بسیاری از کشورها، پاک کردن مناطق ساحلی به‌طور منظم رخ می‌دهد و خوشبختانه این ایده به‌سرعت در حال محبوب شدن است.

اندیشه بین‌المللی، عملکرد منطقه‌ایفعالان محیط‌زیست امیدوارند با استفاده گسترده و جهانی از ابزارهای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، موفق به تشکیل گروه‌های حافظ محیط‌زیست شوند که در سطح محلی با این آلودگی مبارزه می‌کنند. این شبکه‌ها نیاز به اقدامات و انگیزه‌هایی فراتر از معرفی بطری‌های تصفیه آب و تمییز کردن مناطق ساحلی و فاضلاب‌های سواحل یا رودخانه دارند تا با بهره‌گیری از این مؤلفه‌ها، گروه‌های مختلف و افراد علاقه‌مند در جامعه را تحریک و جذب کنند.

در سیاست‌گذاری‌های این حوزه باید به‌گونه‌ای عمل شود که خرده‌فروشان محلی، خود را در این مسئله ذینفع دانسته و برای نمونه می‌توان طرح‌هایی مانند خریداری بطری‌های پلاستیکی و مواد قابل بازیافت را به آن‌ها ارائه کرد. این موضوع می‌تواند گسترده‌تر از بطری‌ها بوده و حتی شامل ممنوعیت فروش ظروف یک‌بارمصرف پلاستیکی و کیسه‌های نایلونی در مناطق ساحلی و مجاور رودها شود. برای نمونه، دولت بریتانیا متعهد شده طی برنامه‌ای ۲۵ ساله و تا سال ۲۰۴۲، این طرح را عملی کند.

به باور کارشناسان، بسته‌بندی‌های غیرضروری باید فوراً قابل بازیافت شوند و برنامه‌های انگیزشی بازیافت، مانند پرداخت هزینه‌های بازیافتی، باید سریعاً فراتر از روش‌های استفاده‌شده توسط خرده‌فروشان محلی معرفی و اجرا شوند.

به گزارش زیست آنلاین، از سوی دیگر، راه‌حل‌های مبتنی بر فناوری می‌تواند و باید بخشی از رویکرد ما نسبت به مسائل زیست‌محیطی، یعنی آلودگی پلاستیک یا تغییرات آب و هوایی باشد. البته تأکید می‌شود که این موضوع فقط می‌توانند بخشی از یک‌راه حل باشند.

جهت مشاهده مهمترین مطالب مرتبط می توانید بر روی هر یک از عناوین زیر کلیک کنید:

حفاظت و بهره‌برداری پایدار از اکوسیستم‌های طبیعی راه نجات تنوع زیستی است

چه زمانی فکری به حال بطری های پلاستیکی خواهیم کرد

رفع آلودگی های پلاستیکی دریا توسط زیست شناسان دریایی