آرتمیا، موجودی سخت پوست، ریز و قرمز رنگی که ارزش اقتصادی بسیار بالایی در دنیا دارد و به عنوان یکی از گونه‌های جانوری بسیار ارزشمند شناخته می شود. بعد از سه دهه کمیاب شدن و نایاب بودن آن در دریاچه ارومیه، در حال حاضر، این گونه ارزشمند به وفور در آب این تالاب مشاهده می‌شود.

به گزارش زیست آنلاین، بعد از نزدیک سه دهه بحران زیست محیطی دریاچه ارومیه، آرتمیا تنها موجود این تالاب ارزشمند که با خطر انقراض دست و پنجه نرم می کرد این روزها با بهبود شرایط به قلمرو حیات خود بازگشته است.

بر اساس اعلام کارشناسان قیمت هر کیلوگرم آرتمیا در بازارهای جهانی با توجه به کیفیت آن حدود ۸۰ تا ۱۳۰ دلار است و با توجه به نیاز و تأمین ۲۶۰ تنی کشور تا پایان برنامه ششم توسعه آرتمیا از طریق واردات ضرورت و احیای این سخت پوش ارزشمند را دو چندان می‌کند.

در حال حاضر اقدامات زیادی از جمله پرورش آرتمیا در آب‌های غیرمتعارف، استخرهای پلاستیکی و سایر منابع آبی مناسب برای زیست آرتمیا در دست اجراست اما بزرگترین منبع این گونه باارزش دریاچه ارومیه است که امید می‌رود با تداوم بهبود شرایط این تالاب زمینه افزایش تعداد و نیز فراهم شدن زمینه تولید آرتمیا در کشور فراهم شود.

این روزها در کنار تمام اخبار خوب و بد زیست محیطی افزایش بارش‌های رحمت الهی و احیای دریاچه ارومیه به همراه زنده شدن تنها موجود ارزشمند این تالاب بین‌المللی زمزمه‌های امید و نشاط را در بین مردم منطقه و حتی کشور به صدا در آورده است.

هر چند خطر انقراض از بیخ گوش آرتمیا گذشته و شرایط برای تداوم و بقای آن در دریاچه ارومیه فراهم شده اما هنوز برای اقتصادی شدن و تولید به همراه تأمین نیاز کشور به آرتمیا راه و فاصله بسیار زیادی هست که کم کردن این راه نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، اعتبارات مورد نیاز و اقدامات کارشناسی است در این راستا برای آشنایی در خصوص آخرین وضعیت این سخت پوست با ارزش اقتصادی بسیار بالا سراغ رئیس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور رفته ایم.

میزان نوزاد آرتمیا در دریاچه ارومیه به ۴۰۰ عدد در هر مترمکعب رسیدرئیس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور در خصوص آخرین وضعیت زیست آرتمیا در دریاچه ارومیه و کشور به خبرنگار مهر گفت: با بحرانی شدن وضعیت دریاچه ارومیه در نزدیک سه دهه گذشته آرتمیا تنها موجود زنده دریاچه نیز با شرایط بحرانی شدیدی مواجه بود به طوری که در دو ماه ابتدای سال ۹۷ هیچ گونه مراحل زیستی آرتمیا مشاهده نشد.

علی نکویی فرد اظهار داشت: این در حالی است که امسال با بهبود شرایط دریاچه ارومیه بعد از دو دهه آرتمیا به صورت زنده در سطح آب دریاچه ارومیه مشاهده شده و تعداد آن نیز به صورت قابل توجهی در حال افزایش است.

وی با اشاره به افزایش ۱۰۷ سانتیمتری سطح تراز دریاچه ارومیه در مقایسه با مدت زمان مشابه پارسال عنوان کرد: افزایش سطح تراز دریاچه ارومیه موجب کاهش ۲۰۰ گرمی میزان شوری دریاچه ارومیه و بهبود بالای شرایط زیست محیطی تنها موجود این تالاب بین‌المللی شده به طوری هم اکنون سطح شوری دریاچه ارومیه امروز به ۱۵۰ گرم در لیتر رسیده که این میزان در سال گذشته ۳۴۰ تا ۳۵۰ گرم در لیتر بود.

نکویی فرد اضافه کرد: بر اساس آخرین ارزیابی ذخایر آرتمیای دریاچه ارومیه که پس از افزایش تراز آب دریاچه در اردیبهشت ماه سال جاری انجام شد، در هر مترمکعب از آب این زیست بوم ۴۰۰ عدد نوزاد، ۴۰۰ عدد آرتمیای جوان و ۲۰۰ عدد آرتمیای بالغ وجود دارد.

آرتمیا خطر انقراض را پشت سر گذاشته استوی با بیان اینکه هم اکنون با توجه به ذخایر سیست آرتمیا و بهبود شرایط دریاچه ارومیه خطر انقراض این گونه با ارزش رفع شده است گفت: اگر شرایط بهبود دریاچه ارومیه تداوم داشته باشد می‌توان ضمن احیای ذخایر این موجود ارزشمند امیدوار به تولید و تأمین بخشی از نیاز کشور به آرتمیا از دریاچه ارومیه نیز بود.

نکویی فرد با اشاره به روند چشمگیر و رشد بالای جلبک دونالیلا سالینا به عنوان غذای اصلی آرتمیا به تعداد ۱۲- ۱۰ میلیون سلول در هر لیتر آب دریاچه گفت: این جلبک غذای اصلی آرتمیا محسوب می‌شود که با رشد چشمگیر این جلبک می‌توان در ماه‌های آتی شاهد جمعیت بالای آرتمیای زنده در دریاچه ارومیه بود.

رئیس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور وی گفت: آرتمیای ماده در شرایط عادی و مطلوب روزانه ۵۴ نوزاد و در طول عمر خود ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ تخم مقاوم (سیست) آزاد می‌کند و تخم آرتمیا با توجه به کیفیت آن با قیمتی بین ۸۰ تا ۱۳۰ دلار قابلیت فروش دارد.

نکویی فرد اضافه کرد: آرتمیا اورمیانا در شوری بین ۱۰ تا ۳۰۰ گرم در لیتر قابلیت زیست دارد، ولی ۸۰ تا ۱۵۰ گرم شوری در هر لیتر شرایط مطلوب برای زیست این موجود به شمار می‌رود که این شرایط هم اکنون فراهم است.

وی اضافه کرد: در شرایط خشکی سیست (تخم) در نمک می‌تواند قدرت حیات خود را پایدار کند و موضوع بستگی به شرایط زیست محیطی آن دارد؛ به گونه‌ای که جنین موجود در تخم مقاوم می‌تواند تا چندین سال خود را در نمک حفظ کند.

دومین بانک ژن آرتمیای دنیا در ارومیه راه اندازی شده استرئیس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور در خصوص ذخایر آرتمیا در ارومیه و کشور گفت: بعد از چندین سال مطالعه انجام گرفته با هدف شناسنامه دار کردن و صیانت از آرتمیا بانک ژن آرتمیا به عنوان دومین بانک ژن دنیا در ارومیه بهمن ماه سال ۹۷ راه اندازی شد.

وی ادامه داد: در این بانک ژن از ۱۷ نقطه کشور که آرتمیا در آنها وجود داشت به همراه ۴۲ نقطه دنیا سیست های آرتمیا به همراه آرتمیا ارومیانا گونه اختصاصی دریاچه ارومیه جمع آوری و در این بانک ژن نگهداری می‌شود.

نکویی فرد از پرورش و نگهداری بانک ژن آرتمیا به صورت زنده در ارومیه نیز خبر داد و اضافه کرد: هم اکنون در هشت استخر با پوشش پلاستکی که در ارومیه راه اندازی شده آرتمیا به صورت زنده با هدف بقای نسل و جلوگیری از هر گونه خدشه به آن پرورش و نگهداری می‌شود.

وی در خصوص نیاز کشور به آرتمیا عنوان کرد: آرتمیا غذای اصلی میگو، ماهیان دریایی، ماهی‌های زینتی و ماهیان خاویاری در مرحله اولیه رشد است و در مرحله لارو یا همان نوزاد، این موجودات برای رشد به آرتمیا نیاز دارند به نحوی که اگر امروز آرتمیا از سیستم تغذیه آبزیان حذف شود، صنعت آبزی‌پروری با مشکل مواجه و از بین خواهد رفت.

نکویی فرد با تاکید بر اینکه آرتمیای دریاچه ارومیه یکی از هفت گونه شناخته شده آرتمیا در جهان و دارای ۵۲ درصد پروتئین و چهاردرصد چربی است گفت: هم اکنون برای تأمین نیاز کشور در صنعت آبزی پروری ۵۰ تن تخم آرتمیا وارد کشور می‌شود.

رئیس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور با بیان اینکه تاپایان برنامه ششم توسعه باید ۲۶۰ تن تخم آرتمیا وارد کشور شود افزود: در حال حاضر تمام نیاز کشور به آرتمیا از طریق واردات تأمین می‌شود ولی بر اساس برنامه زمان بندی تلاش داریم بعد از احیا و صیانت از این گونه ارزشمند به مرحله اقتصادی کردن آن نیز برسیم.

پرورش آرتمیا در آب‌های غیرمتعارف در کشوررئیس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور با بیان اینکه سیست آرتمیا از سال ۱۳۷۶ در این مرکز بصورت خشک و در شرایط خلاء در سردخانه نگهداری می‌شود افزود: یکی از شرایط نگهداری تخم آرتمیا نگهداری در آب نمک اشباع و شیوه دیگر نگهداری خشک شده آن در جوار نمک است هرچند در شرایط خشک و آبگیری شده توان ادامه بقا تا ۲۰ سال را دارد ولی در برخی مناطق از دریاچه قدرت احیا پس از ۲۰ سال نیز ثبت شده است.

نکویی فرد با بیان اینکه برای پرورش و تأمین نیاز کشور به آرتمیا برنامه و طرح‌های تحقیقاتی زیادی در دست اجرا داریم گفت: یکی از این طرح‌ها پرورش و تولید آرتمیا در آب‌های غیرمتعارف کشور است که یکی از این منابع تالاب میقان در استان مرکزی است که به صورت مشترک با استان مرکزی در دست اجراست.

رئیس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور با اشاره به پایش ذخایر آرتمیا در دریاچه ارومیه طی دو سال گذشته و در چهار ایستگاه گفت: امسال در نظر داریم تعداد مراکز پایش در ۱۰ نقطه از دریاچه ارومیه انجام شود که تحقق آن نیازمند تأمین اعتبار مورد نیاز است.

نکویی فرد با بیان اینکه بزرگترین منبع آرتمیا در کشور دریاچه ارومیه است که متأسفانه در شرایط بحرانی قرار دارد افزود: با توجه به تهدیدات زیست محیطی آرتمیا در کشور در حال حاضر تنها بر روی احیا و نجات این گونه متمرکز شده ایم و با توجه به نیاز بالای کشور و ارزش اقتصادی بالای آرتمیا هم اکنون در تولید آن دچار ضعف هستیم که اگر شرایط بهبود دریاچه ارومیه تداوم داشته باشد در سال‌های آتی امیدواریم بتوانیم به مرحله تولید هم برسیم.

رئیس مرکز تحقیقات آرتمیای کشور در خصوص سایر طرح‌های پرورش، نگهداری و تولید آرتمیا در کشور افزود: بازسازی و احیای ذخایر آرتمیا، جلبک‌ها و میکرو ارگانیسم‌های دریاچه ارومیه، تولید و پرورش آرتمیا در محیط بسته، ایجاد خزانه ژنتیکی، فرآوری و پرورش "جلبک‌های دونالیلا و کلرلا" و تولید پودر خشک از آنها و اجرای طرح پایلوت پرورش آرتمیا در استخرهای خاکی فسندورز میاندوآب، پرورش آرتمیا در دو منطقه گلستان و خوزستان، به همراه فراهم کردن زمینه تولید آرتمیا در تالاب میقان استان مرکزی از سایر اقدامات برای صیانت از آرتمیا در کشور است.

به گزارش مهر، آرتمیا به ویژه آرتمیا ارومیانا هم اکنون در دنیا در نوع خود برند و ویژگی خاص خود را دارد که در هیچ منطقه نمی‌توان آن را یافت با توجه به ارزش بسیار بالای اقتصادی این گونه و نیاز صنعت آبزی پروری کشور به آرتمیا امید می‌رود با احیا و بهبود دریاچه ارومیه گام ارزنده‌ای در راستای صیانت و تولید این موجود ارزشمند نیز برداریم.

جهت مشاهده مهمترین مطالب مرتبط می توانید بر روی هر یک از عناوین زیر کلیک کنید:

معرفی صمغی برای رفع شوری خاک‌های اطراف دریاچه ارومیهتحلیلی بر خشک شدن دریاچه ارومیهرهاسازی آب در وضعیت آب دریاچه ارومیه موثر بوده استبا جان گرفتن دریاچه ارومیه آرتمیا احیا شد ورود آفت جدید به تالابهای جنوبی ارومیه