در راستای پدیده تغییر اقلیم و گرمایش جهانی سوالی که همواره اذهان را به خود مشغول کرده این است که آیا پدیده تغییر اقلیم و یا آنچه که در مجامع جهانی تحت عنوان گرمایش جهانی مطرح می شود، شکل گرفته و در حال وقوع یا تداوم هست یا خیر؟

به گزازش زیست آنلاین، دکتر مجید شفیع پور، عضو هیئت علمی دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران  در پاسخ به این سوال با بیان اینکه در این رابطه توجه شما را به دهه ۸۰ قرن بیستم معطوف می کنم، گفت: در آن زمان رخدادهای حدی اقلیمی در جاهای مختلف کره زمین بیش از حد انتظار و تواتر قابل قبول شکل گرفت. مانند خشکسالی ها، سیل ها، طوفان های کوبنده و مخرب، بالا آمدن آب سطح دریاها و زیر آب رفتن سواحل، بازگشت پاره ای از بیماری های از بین رفته، بروز بیماری های نوپدید، خودسوزی جنگل ها و... بعدها به این مجموعه واژه های جدیدی مانند سونامی هم اضافه شد که شاید تا چند دهه گذشته به اندازه امروز شناخته شده نبود.

وی ادامه داد: پیرو این اتفاقات، جامعه جهانی برای پیدا کردن پاسخ به سوالی که در ابتدا مطرح شد از طریق سازمان ملل، هیئتی موسوم به هیئت بین الدول تغییر اقلیم (IPCC) این ماموریت را پیدا کرد که از تمامی فرهیختگان علوم مختلف هواشناختی، هواشناسی، انرژی، مدل سازان ریاضی، جغرافیدانان، اقتصاددان ها، متخصصان بهداشتی، کشاورزی، منابع طبیعی و... از قریب به ۲۰۰ کشور عضو سازمان ملل دعوت کند که به این موضوع پرداخته و با ارزیابی مبتنی بر واقعیات مشاهده شده و اندازه گیری های به ثبت رسیده شده به این جمع بندی برسند که آیا واقعا اقلیم در حال تغییر است یا خیر؟

شفیع پور با ارائه خلاصه ای از دستاورد این هیئت عنوان کرد: در آن هنگام با اجماع بیش از ۹۰ درصد از هزار و ۵۰ عضوی که در آن هیئت جمع شده بودند به این نتیجه رسیدند که میانگین دمای کره زمین رو به افزایش است و مبنای این رو به افزایش بودن را همان وقوع انقلاب صنعتی یعنی نیمه قرن نوزدهم میلادی دانستند.

وی تصریح کرد: بر این اساس، میانگین دما در اتمسفر رو به افزایش و همزمان با همین روند غلظت دی اکسید کربن نیز در اتمسفر رو به افزایش است. با همین نرخ تغییر کاربری اراضی کشاورزی به غیر کشاورزی رو به  افزایش بوده و نرخ افزایش استفاده از سوخت های فسیلی نیز همین روند را طی کرده است.

این استاد دانشگاه ادامه داد: جامعه علمی به این جمع بندی رسید که یک رابطه همبستگی معنی داری وجود دارد بین ازدیاد غلظت دی اکسید کربن که در اثر افزایش استفاده از سوخت های فسیلی صورت گرفته و همچنین چاهک های جذب دی اکسیدکربن که معمولا در گیاهان، جنگل ها و زمین های کشاورزی صورت می گیرد. از این رو، امکان جذب کربن کاهش پیدا کرده که باعث شده مقدار کربن و دی اکسیدکربن بیشتری در اتمسفر باقی بماند که این موجب شکل گیری پدیده ای موسوم به پدیده گرمایش جهانی شده و میانگین دمای کره زمین را هم رو به افزایش گذاشته است.

وی تاکید کرد: یعنی عملا امروز، تمامی عارضه هایی که به عنوان رخدادهای حدی اقلیمی از آن نام بردم عارضه هایی است که با پیگیری ها و مشاهدات و با استفاده از سنجش از دور و ماهواره ها جامعه جهانی را به این یقین رسانده که با یک واقعیت علمی به نام تغییر اقلیم شکل گرفته است. این پدیده در برخی مناطق جهان تخریب های بشتری نسبت به مناطق دیگر ایجاد کرده و طبیعتا این مسیر در صورت عدم کنترل به موقع غلظت دی اکسید کربن و دیگر گازهای موسوم به گازهای گلخانه ای و انواع ترکیبات کلردار مخرب لایه اوزون اگر در جهت کاهش انتشار جدی آنها از منابع انسان ساخت گام برنداریم، تبعات بسیار مخربی را به همراه دارد.



این پژوهشگر حوزه محیط زیست عنوان کرد: تا جاییکه ممکن است موجب خاتمه حیات بشر و کره زمین تا قبل از پایان قرن بیست و یکم شود. ضمن اینکه این اعداد و ارقام و نتایج کماکان در ارزیابی های نخست، دوم، سوم و حتی پنجمین گزارش ارزیابی این هیئت حکایت از آن دارد که غلظت دی اکسید کربن در اتمسفر چنانچه در سال ۱۹۹۰ حدود ۳۵۰ PPM بوده است امروز این رقم به بالاترین حد خود یعنی ۴۱۴.۵ PPM افزایش پیدا کرده است. به این معنا که طی حدود سه دهه این افزایش رقم بسیار نگران کننده است به گونه ای که این رقم نسبت به سال مبنا که ۱۸۵۰ است باعث افزایش میانگین دمای کره زمین به حدود یک ونیم درجه سلسیوس شده است.

شفیع پور اظهار کرد: جامعه جهانی نسبت به این موضوع باید هدفگذاری های جدی انجام دهد، امروزه تقریبا هیچ اندیشمند، فرهیخته و هیچ جامعه علمی نیست که به وقوع پیوستن تغییرات اقلیمی در سطح جهان را انکار کند. البته دیدگاه ها در وخامت و عمق خسارات و اثرات سوء آن در میان جوامع علمی در نقاط مختلف جهان موضوعات بحث است و راهکارهایی که در این رابطه می شود انجام داد همواره پس از گزارش نخست ارزیابی IPCC ، کنوانسیون چارچوب تغییرات آب و هوا شکل گرفت و متعاقب آن پروتکل کیوتو و در نهایت حدود بیش از سه سال پسش منتهی به توافقنامه اقلیمی پاریس شد.

به گزارش سینا پرس، وی در پایان خاطرنشان کرد: این اقدامات برای چگونگی تلاش جامعه بین الملل در جهت کاهش انتشار گازهای گلخانه ای به واسطه فعالیت های انسانی و همچنین حصول اطمینان از تامین و امنیت غذایی لازم و تامین منابع مالی مرتبط برای در دسترس و در اختیار قرار گرفتن فناوری های سازگار اقلیمی و ظرفیت سازی برای کشورهای در حال توسعه صورت پذیرفت.

جهت مشاهده مهمترین مطالب مرتبط می توانید بر روی هر یک از عناوین زیر کلیک کنید:

راه اندازی مرکز تحقیقاتی حل مشکلات تغییرات اقلیمیاعلام نخستین وضعیت اضطراری اقلیمیِ جهان در انگلیسجدی‌ترین اثرهای تغییر اقلیم در ایران۲ راهکار برای کاهش تولید گازهای گلخانه‌ایتغییر اقلیم جدی ترین تهدید منافع ملی استرالیاآیا برای اجتناب از فجایع اقلیمی آماده ایم دولت چگونه می تواند آسیب های اقلیمی را کاهش دهد؟