پسماند و مدیریت آن در استان همدان
26 خرداد 1398 ساعت 2:00
مدیرکل حفاظت محیط زیست همدان گفت: روزانه یک هزار و ۲۰۰ تن پسماند عادی در همدان تولید می‌شود که ۹۰۰ تن از آن توسط شهرداری‌ها به سایت پسماند منتقل و به روش حداقلی مدیریت می‌شود. همچنین، روزانه ۲ هزار تن نخاله‌های ساختمانی در همدان تولید می گردد که حجم زیادی از این نخاله‌ها در حاشیه راه‌ها رها می‌شوند و مدیریتی بر روی آن صورت نمی‌گیرد.
به گزارش زیست آنلاین، افزایش روز افزون تولید و رها سازی زباله در طبیعت و راه ها، چهره ای پلشت از شهر و طبیعت زیبای همدان به نمایش گذاشته است که این موضوع ضرورت ساماندهی به این وضعیت نامطلوب را بیش از پیش نمایان می کند.
محیط زیست و تنوع زیستی امانتی است که باید سالم و بی کم و کاست به نسل‌های بعدی برسد، زیاده خواهی بشر، این میراث گرانبها را به خطر انداخته است و به گونه‌ای که بسیاری از قلمرو زیستی و گونه‌های گیاهی با خطر انقراض مواجه شدند.
روند رو به رشد شهر نشینی، گسترش زمین‌های کشاورزی، قطع بی رویه درختان و آسیب به جنگل‌ها، توسعه اقتصادی مبتنی بر صنعت، خشک شدن تالاب‌ها و رودخانه‌ها همگی در انقراض گونه‌های جانوری و گیاهی و بروز چالش‌های جدید نظیر گرد و غبار، تولید افسار گسیخته پسماند مؤثر هستند.
با توجه به افزایش روند نابودی محیط زیست، جامعه جهانی به فکر چاره افتاد و تصمیم گرفت روزی را به نام روز جهانی محیط زیست نامگذاری کند تا در این روز توجه جهانیان را به اهمیت این موضوع جلب کند.
روز جهانی محیط زیست روزی است که توسط سازمان ملل برای افزایش آگاهی مردم برای نگهداری محیط زیست و تحریک سیاستمداران به گرفتن تصمیم درست برای رویارویی با تهدیدها ی محیط زیست و گونه‌های جانوری انتخاب شده است.
در ایران با وجود اصل پنجاهم قانون اساسی در تمامی سطوح جامعه به دلایلی ضرورت سلامت و پویایی محیط زیست نهادینه نشده است که می‌توان به عللی همچون توجیه نشدن اغلب مسئولان نسبت به اهمیت این حوزه، سیاسی کردن محیط زیست، ناکارامدی برخی مدیران این بخش، نبود آموزش همگانی در چهل سال گذشته و حمایت نکردن از سازمان‌های مردم نهاد اشاره داشت.
ابلاغ سیاست‌های محیط زیست توسط رهبر فرزانه انقلاب اتفاق مبارک سال ۹۴ برای این سازمان بود که در بند چهار این سیاست‌ها به موضوع پسماند اشاره شده است همچنین در بند ۳ تبصره ث وظیفه دولت نظارت بر اجرای طرح مدیریت پسماند است و حداقل ۲۰ درصد حجم پسماندها را به صورت اصولی مدیریت کند.
تولید روزانه ۱۲۰۰ تن پسماندمدیرکل حفاظت محیط زیست همدان در میزگرد خبری ایرنا به بیان وضعیت پسماندهای این استان پرداخت و گفت: روزانه یک هزار و ۲۰۰ تن پسماند عادی در همدان تولید می‌شود که ۹۰۰ تن از آن توسط شهرداری‌ها به سایت پسماند منتقل و به روش حداقلی مدیریت می‌شود.
عادل عربی افزود: ناحیه بندی دفن زباله در ۲ حوزه شمالی و جنوبی مصوب شده است و هم اینک ناحیه شمالی از پیشرفت قابل توجهی برخوردار است اما ناحیه جنوبی به کندی پیش می‌رود که امید می‌رود وضعیت سایت پسماند این ناحیه را سر و سامان داد.
وی درباره زباله‌های عفونی بیمارستان‌ها اظهار داشت: مدیریت حداقلی بر روی پسماندهای عفونی و پزشکی مراکز دولتی صورت گرفته و پس از بی خطر سازی توسط شهرداری مدیریت و دفن می‌شود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست همدان ادامه داد: تاکنون در زمینه مدیریت اصولی پسماندهای عفونی و ویژه مراکز خصوصی به نتیجه مطلوب دست نیافته‌ایم همچنین در پسماندهای کشاورزی، کشتهای زیر پلاستیک از دغدغه‌های اصلی محیط زیست است.
عربی اضافه کرد: آن دسته از پسماندهای صنعتی که ویژه و خطرناک محسوب می‌شوند با نظارت محیط زیست همدان به مراکز مجاز منتقل می‌شوند ولی آن دسته از زباله‌های صنعتی که در زمره پسماندهای عادی هستند باید توسط شخص حقیقی و حقوقی مدیریت و به سایت دفن زباله هدایت شود.
وی گفت: با وجود اینکه متولی پسماندهای رها شده در حاشیه راه‌ها مشخص است اما سال‌ها بلاتکلیف مانده است بنابراین رسیدگی به این موضوع به عنوان اولویت در کارگروه مدیریت پسماند استان همدان مطرح شد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست همدان افزود: روزانه ۲ هزار تن نخاله‌های ساختمانی در همدان تولید می‌شود که حجم زیادی از این نخاله‌ها در حاشیه راه‌ها رها می‌شوند همچنین وضعیت پسماندهای ساختمانی در شهرهای کوچک و روستاها نامشخص بوده و مدیریتی بر روی آن صورت نمی‌گیرد.
عربی گفت: مدیریت پسماند در خارج از حریم شهرها و محدوده روستاها بر عهده بخشداری‌ها است که با همکاری سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای مکلف به مدیریت این پسماندها هستند.
آشنایی سالانه ۷۰ هزار دانش آموز با مدیریت پسماندمعاون پسماند سازمان مدیریت پسماند شهرداری همدان نیز دیگر مهمان این میزگرد بود که اظهار داشت: این سازمان جمع آوری روزانه زباله در شهر همدان را عهده دار است.
اقدس خداکرمی افزود: اولویت شهرداری همدان بر روی آموزش شهروندی متمرکز شده است چرا که هدف اصلی این نهاد کاهش میزان زباله از مبدا است.
وی با بیان اینکه بزرگترین جامعه هدف شهرداری دانش آموزان هستند اضافه کرد: زمینه جدا سازی پسماندها از مبدا در سال‌های گذشته با همکاری آموزش و پرورش و برگزاری دوره‌های آموزشی برای ۷۰ هزار دانش آموز در سال فراهم شده است.
معاون پسماند سازمان مدیریت پسماند شهرداری همدان توضیح داد: این دوره آموزشی همه ساله به شیوه‌های مختلف برگزار می‌شود به گونه‌ای که یکسال آموزشگر به مدارس اعزام شد سپس مربی پرورشی یا معلمان این آموزش‌ها را فرا گرفته و به دانش آموزان منتقل کردند همچنین سال گذشته از توان گروه‌های آموزشی، تئاتر و نمایش برای این موضوع استفاده شد.
خداکرمی افزود: با اجراهای متنوع توسط گروه‌های تئاتر و ایجاد فضای شاد و مفرح موضوع‌های مرتبط به مدیریت پسماند در قالب هنر به دانش آموزان منتقل شد همچنین بحث جدا سازی زباله به صورت چهره به چهره در مناطقی از شهر همدان به خانواده‌ها آموزش داده شد.
برپایی ایستگاه بازیافت زبالهوی بیان کرد: یکسری از ایستگاه‌ها ثابت بازیافت زباله در سطح شهر دایر شده که شهروندان با مراجعه به این مرکز در ازای تحویل زباله؛ مشوق‌های دریافت می‌کنند.
معاون پسماند سازمان مدیریت پسماند شهرداری همدان، زباله‌های پلاستیکی را از معضلات اصلی شهرداری برشمرد چرا که همانند زباله‌های تر این قبیل زباله‌های قابل بازیافت نیستند.
خداکرمی اضافه کرد: زباله‌های پلاستیکی به علت سبکی، بادوام و ارزان بودن رواج یافته است و هم اینک در صورت مراجعه به هر سوپر مارکت و خرید کوچک‌ترین اجناس همراه او کیسه نایلونی نیز تحویل می‌شود و این موضوع احترام به مشتری تلقی می‌شود.
وی ادامه داد: یک شهروند پس از خرید مایحتاج منزل با کوهی از نایلون راهی خانه شده و در نهایت شب هنگام تمامی پلاستیک‌ها را روانه باکس‌های زباله می‌کند، این در حالیست که پلاستیک قابل بازیافت نبوده و به راحتی در طبیعت پراکنده شده و سال‌ها زمان برای تجزیه آن نیاز است.
معاون پسماند سازمان مدیریت پسماند شهرداری همدان گفت: پویش «نه به کیسه‌های پلاستیکی» با همکاری خیریه‌ها و اصناف شکل گرفت و در این راستا کیسه‌های پارچه‌ای توسط اصناف در بین شهروندان توزیع شد.
خداکرمی افزود: همچنین با مدیران فروشگاه‌های بزرگ مذاکره کردیم که به جای کیسه‌های پلاستیکی کیسه‌های پارچه‌ای در اختیار مشتری قرار دهند که با توجه به هزینه بر بودن برای آنها مرقون به صرفه نبود و استقبال نکردند.
وی اضافه کرد: شاید برای اجرایی شدن تحویل کیسه پارچه‌ای به جای پلاستیکی به مشتری، نیازمند الزامات قانونی و مصوبه مجلس باشد تا بتوان با این شیوه استفاده از کیسه‌های پلاستیکی را محدود کرده و فروشگاه‌ها به هر تعداد کیسه در اختیار مشتری قرار ندهند.
معاون پسماند سازمان مدیریت پسماند شهرداری همدان یادآوری کرد: در گذشته افراد سبد خرید پارچه‌ای به همراه داشتند که باید مجدد این فرهنگ احیا و در بین شهروندان نهادینه شود تا شاهد کاهش استفاده از کیسه‌های پلاستیکی باشیم.
خداکرمی گفت: با همکاری شهرداری، تعامل دانشجویان و سازمان‌های مردم نهاد دریک هفته بخش‌هایی از همدان از زباله‌های پلاستیکی پاکسازی شد اما در کمتر از یک روز دوباره وضعیت به حالت عادی بازگشت.
وی افزود: هم اینک جوان‌ترین و بهترین ناوگان برای جمع آوری پسماند پیش بینی شده که عمر ۷۰ درصد ماشین آلات این بخش به کمتر از پنج سال می‌رسد.
معاون پسماند سازمان مدیریت پسماند شهرداری همدان اضافه کرد: مخازن قرار گرفته در سطح شهر با هدف کاهش اندک تماس فیزیکی با زباله طراحی شد ولی هم اینک شهروندان در هر ساعت از شبانه روز زباله را داخل آن می‌اندازند در حالی که ساعت ۲۱ برای این کار پیش بینی شده است.
خداکرمی ادامه داد: برای چند سال بیرون گذاشتن زباله و قرار دادن در باکس‌های پیش بینی شده همزمان با ساعت ۲۱ فرهنگسازی و اطلاع رسانی شد که شهروندان در حال عادت کردن به این موضوع بودند که با قرار دادن باکس‌های زباله، مجدد وضعیت به شرایط سابق بازگشت.
استفاده از اهرم‌های تنبیهی برای مدیریت پسماندوی گفت: با توجه به تلاش ۱۲ ساله در زمینه تشویق شهروندان برای تفکیک و کاهش میزان زباله و برگزاری دوره‌های آموزشی در مدارس و برای خانواده‌ها انتظار می‌رود با توجه به وضعیت موجود از این پس اهرم‌های تنبهی برای مدیریت پسماند استفاده شود.
معاون پسماند سازمان مدیریت پسماند شهرداری همدان تاکید کرد: هدف شهرداری از پیشنهاد این موضوع درآمدزایی نیست چرا که هم اینک سالانه بیش از ۳۰۰ میلیارد ریال برای جمع آوری و دفن زباله هزینه می‌کند در حالی که می‌توان با مدیریت پسماند این اعتبار را برای عمران و آبادانی شهر یا توسعه فضای سبز و فضاهای فرهنگی هزینه کرد.
خداکرمی بیان کرد: هم اینک ۲ تا سه نوبت در شبانه روز باکس‌های زباله تخلیه می‌شوند در حالی که می‌توان با مدیریت صحیح پسماند از مبدا و استفاده کم از زباله‌های نایلونی این عدد را به یکبار در روز کاهش داد.
تولید چهار میلیون تن پسماند کشاورزیبا توجه به اینکه پسماندهای کشاورزی و کشتهای زیر پلاستیکی از دیگر موضوع‌های مورد بحث در این میز گرد خبری بود، شهرام پیشه ور مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی دیگر همان این میزگرد خبری به سوال‌ها و دغدغه در این حوزه پاسخ داد.
وی گفت: سازمان جهاد کشاورزی استان همدان متولی تأمین امنیت غذایی، تولید مواد غذایی مورد نیاز جامعه است و میلیون‌ها تن محصولات کشاورزی شامل زارعی، باغی و دامی است.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی همدان بیان کرد: این استان با داشتن ۱.۲ وسعت کشور پنج درصد تولید را به خود اختصاص داده است و تولیدات بخش کشاورزی سالانه به ۴.۵ تا پنج میلیون تن می‌رسد که بخش قابل توجهی از آن به سایر استان‌ها و دیگر کشورها صادر می‌شود.
پیشه ور ادامه داد: همدان در تولید بسیاری از محصولات کشاورزی رتبه نخست تا سوم کشور را دارد، این میزان تولید نتیجه آماده بودن زیر ساخت‌ها و برگزاری دوره آموزشی برای کشاورزان است.
وی اظهار داشت: با توجه به اینکه سالانه حدود پنج میلیون تن محصولات کشاورزی در این استان تولید و وارد سبد غذایی خانوارها می‌شود هنگام تولید و برداشت محصول بخشی از بقایای آن باقی می‌ماند.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی مثال زد: در مزرعه ذرت تنها بلال آن برداشت شده و برگ و ساقه باقی می‌مانند که به اینها پسماند اطلاق می‌شود.
۹۹.۹ درصد پسماندهای بخش کشاورزی مفید هستندپیشه ور بیان کرد: چهار میلیون تن پسماند در بخش کشاورزی تولید می‌شود که ۹۹.۹ درصد پسماندهای این بخش مفید هستند چرا که مجدد به چرخه طبیعت بازمی گردند.
وی مثال زد: در بخش زارعت ۲.۵ میلیون تن سالانه پسماند شامل بقای گیاهان تولید می‌شود که از این مقدار ۳۰ هزار تن چغندر قند خوراک دام شده و یک هزار و ۳۰۰ تا کنجاله دانه روغنی برای تغذیه دام و طیور و مابقی برای چرای دام استفاده شده یا برای حاصلخیزی دوباره به خاک برمی گردد.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی همدان افزود: همچنین در بخش باغبانی ۷۰۰ هزار تن باقی مانده محصولات باغی و اندام‌های گیاهی وجود دارد که پس از هرس مجدد به خاک برمی گردد در عین حال میوه‌های نارس که بر روی زمین می‌افتند دوباره در دل خاک تجزیه می‌شوند که از این میزان بخش عمده تحت عنوان تهیه کمپوست و کودهای آلی استفاده می‌شود.
پیشه ور اضافه کرد: در حوزه گلخانه ۱۷۰ تن سالانه پلاستیک به عنوان ضایعات برای ما باقی می‌ماند و ۲۰ تن بقایای لوله‌های فلزی که مجدد به چرخه بازیافت بازمی گردد؛ میزان بقایای باقی مانده کارخانه قارچ سه هزار تن در سال است که اینها نیز تحت عنوان بقایای کمپوست به خاک بازگشت داده می‌شود.
وی ادامه داد: پنج هزار تن ضایعات کاه و کلش کارخانه قارچ و سه هزار تن کود مرغی برای مصرف کود مورد نیاز مزارع و تولید کمپوست مورد نیاز کارخانه قارچ استفاده می‌شود.
ماندگاری ۴۵ تن بقای پلاستیک در مزارعمدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی همدان بیان کرد: عمده ترین سوال، بقایای پلاستیک در مزارع است که سالانه ۴۵ تن بقایای پلاستیک در مزارع باقی می‌ماند و پس از مصرف قابلیت استفاده ندارند.
پیشه ور افزود: با برگزاری نشست‌هایی در شهرستان‌ها در حال تکمیل بانک اطلاعاتی دقیق برای تمامی کشاورزان بومی و غیر بومی که کشت زیر پلاستیک انجام می‌دهند یا لوله‌های پلاستیکی استفاده می‌کنند هستیم.
وی اضافه کرد: اخطاریه برای کشاورزانی که پس از کشت زیر پلاستیک، پلاستیک‌ها را جمع آوری نکردند صادر شده حتی پرونده حقوقی برای آنها تشکیل و به مرجع قضائی ارسال شده است.
مدیرحفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی همدان گفت: کشاورزان مکلف شدند پس از پایان فصل کاری نسبت به جمع آوری پلاستیک اقدام کنند و آنها را در مزارع استیجاری رها نکنند.
پیشه ور یادآوری کرد: همه ساله با آغاز فصل زارعی در مکاتباتی با مدیران بخش کشاورزی، فعالان این بخش را با ضوابط و دستور العمل ها آشنا کرده و کارگاه‌های آموزشی برای کارشناسان و بهره برداران کشاورزی با هدف آشنایی با ضوابط کشت زیر پلاستیک، محیط زیست و سلامت جامعه برگزار می‌شود.
پرداخت تسهیلات خرید دستگاه‌های جمع آوری نوارهای پلاستیکیوی افزود: به تازگی جهاد کشاورزی اقدام به استفاده از دستگاه‌های جمع آوری نوارهای پلاستیکی در مزارع کرده است و در این راستا با کمک اداره توسعه فناوری، تسهیلات بانکی به کشاورزان برای خرید این دستگاه پرداخت می‌شود.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی همدان بیان کرد: این دستگاه دارای مدل‌های متنوع بوده و حداقل قیمت آن ۱۰۰ میلیون ریال است و ۸۰ درصد مبلغ تجهیزات و دستگاه در قالب تسهیلات کم بهره و بلند مدت در اختیار کشاورزان قرار می‌گیرد تا پلاستیک‌ها را به صورت مکانیزه از سطح مزارع جمع آوری کنند.
پیشه ور ادامه داد: با توجه به اینکه بیشتر کشاورزان اجاره کار بودند تا صاحبان زمین و آنها بعد از کشت شهرستان را ترک می‌کردند بنابراین دسترسی به آنها برای مدیریت پلاستیک‌های به جا مانده در اراضی کشاورزی دشوار بود.
وی افزود: بنابراین کاری کردیم صاحب زمین هنگام انعقاد قرارداد با کشاورز در مفاد آن به اینکه به شرطی زمین را اجازه می‌دهد که بعد از انجام کشت پلاستیکی بر روی زمین باقی نماند، اشاره داشته باشد.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی همدان اظهار داشت: ۴۵ تن پسماند پلاستیک در برابر پنج میلیون تن تولیدات بخش کشاورزی ناچیز است با این وجود باید آن را مدیریت کرد.
پیشه ور درباره تصفیه فاضلاب خروجی کشتارگاه‌ها بیان کرد: این موضوع نیز در اولویت کاری جهاد کشاورزی قرار دارد و هم اینک خروجی تمامی کشتارگاه‌ها به تصفیه خانه مجهز شده‌اند.
آتش زدن بقایای محصولات، آفت بخش کشاورزیرئیس اداره نظارت و پایش حفاظت محیط زیست همدان نیز خاطرنشان کرد: پیشتر کشاورزان به منظور آماده کردن زمین برای کشت بعدی اقدام به آتش زدن بقایای محصولات زارعی می‌کردند.
ایرج اسدی اضافه کرد: چنانچه پرونده قضائی برای کشاورزی در این زمینه تشکیل می‌شد، مرجع قضائی بر اساس عرف و به جرم لودگی هوا ناشی از سوزاندن پسماندهای کشاورزی به پرونده رسیدگی می‌کرد.
وی ادامه داد: اما پس از ابلاغ قانون هوای پاک در تیر ماه سال ۹۶ در ماده ۲۰ این قانون اشاره کرده که کشاورزان مجاز به آتش زدن پسماندهای گیاهی اراضی زارعی پس از برداشت نیستند مگر اینکه وزارت جهاد کشاورزی هیچ راهکار برای مدیریت پسماند جز آتش زدن نباتات و بقایای گیاهی نداشته باشد.
رئیس اداره نظارت و پایش حفاظت محیط زیست همدان یکی دیگر از موارد مورد تاکید در مدیریت پسماند، نایلون و ضایعاتی رها شده در اراضی کشاورزی است که این مشکل در شهرستان‌های رزن و نهاوند مشهود است.
اسدی اضافه کرد: بر اساس ماده ۱۳ و ۱۴ شیوه نامه‌ای که در راستای مدیریت پسماندهای کشاورزی تدوین شده، به کشاورزان تکلیف شده که نسبت به بهسازی و پاکسازی اراضی از نایلون اقدام کنند در غیر این صورت به مرجع قضائی معرفی می‌شوند.
وی گفت: در این راستا تیمی در نهاوند و رزن تشکیل و ۵۰۰ اخطاریه برای کشاورزان متخلف صادر شد که تاکنون ۱۱ رأی در مراجع قضائی مبنی بر محکومیت کشاورزان، جریمه نقدی، پاکسازی اراضی و مجازات‌های جایگزین از جمله همکاری با محیط زیست در مدیریت اراضی، صادر شد.
چالش مدیریت فضولات دامیرئیس اداره نظارت و پایش حفاظت محیط زیست همدان بیان کرد: شهرستان بهار به عنوان ترانزیت فضولات مرغی در کشور محسوب می‌شود و برای پیشگیری از بروز مشکلات ناشی از پسماندهای دامی اقدام‌هایی صورت گرفته است.
اسدی اضافه کرد: شکایت‌های زیادی ناشی از انتشار بوی نامطبوع در شهر بهار وجود دارد که بخشی ناشی از انتشار کودهای مرغی در اراضی کشاورزی است.
وی ادامه داد: استفاده واحدهای تولید قارچ از «کُلش» و «اوره» برای فرآوری موجب ایجاد و انتشار بوی نامطبوع در ساعات مختلف شبانه روز می‌شود که در این زمینه جلسات زیادی در دادستانی و فرمانداری بهار برگزار و بخش عمده مشکلات رفع شد.
رئیس اداره نظارت و پایش حفاظت محیط زیست همدان درباره متولی فضولات مرغی در اراضی بهار گفت: اگر در قالب پسماند کشاورزی به آن توجه شود متولی سازمان جهاد کشاورزی است اما چون بخشی از مسائل دامی به دامپزشکی مربوط و بخش دیگر به عنوان نهاده کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد از این بابت دچار چند گانگی بوده و هم اینک مدیریت این حوزه به کندی پیش می‌رود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست همدان نیز اظهار داشت: پسماند به دسته بندی‌های مختلف عادی، ویژه، صنعتی و بیمارستانی تقسیم بندی شده با این وجود فعالیت‌های صورت گرفته برای مدیریت این بخش‌ها با مطلوب مورد نظر فاصله دارد.
عادل عربی افزود: دانشگاه علوم پزشکی همدان قدم‌های بزرگی در این زمینه برداشته به گونه‌ای که سال گذشته برای اولین بار با همکاری این مجموعه، شرکت خصوصی برای سر و سامان دادن به پسماندهای پزشکی در نزدیکی شهرستان بهار مستقر شد.
وی اضافه کرد: در حوزه کشاورزی با همکاری سازمان جهاد کشاورزی اقدام‌های خوبی برای مدیریت کشتهای زیر پلاستیکی در شهرستان رزن صورت گرفت و حدود ۵۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی رزن با پیگیری‌های محیط زیست در سال ۹۶ پاکسازی شد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست همدان یادآوری کرد: سال ۹۷ با همکاری جهادکشاورزی موضوع کشتهای زیر پلاستیکی بیشتر سر و سامان داده شد.
عربی ادامه داد: در حوزه پسماندهای صنعتی شاهد پیگیری‌هایی از سوی سازمان صمت هستیم به گونه‌ای که مدیریت پسماندهای شهر سفال و سرامیک با همکاری سازمان صنعت، معدن و تجارت به یک پیمانکار محول شد و هم اینک پسماندهای گچی در حال انتقال به محل پیش بینی شده است.
وی اضافه کرد: بخشی از پسماندهای شهرک صنعتی سفال و سرامیک بهار هم اینک به کارخانه سیمان منتقل می‌شود و این پیمانکار در حال راه اندازی یک واحد بازیافت نیز است.
است.
عربی با بیان اینکه مدیریت پسماند جزو اولویت‌های چهارگانه محیط زیست است افزود: با توجه به گستردگی و حجم انبوه پسماندهای عادی، محیط زیست با چالش‌هایی در این باره مواجه است بنابراین نیاز به مطالعه، کارهای فنی و آموزش بیشتر احساس می‌شود.
نخاله ساختمانی در حاشیه راه‌ها رها می‌شوندمعاون پسماند سازمان مدیریت پسماند شهرداری همدان نیز اظهار داشت: برای دایر کردن سایت پسماند شمال استان در شهر همدان ابتدا اقدام به تهیه نقشه راه با جذب یک مشاور شد.
اقدس خداکرمی افزود: مشاور از سال گذشته پسماندها را در چند بخش از جمله اینکه زباله از چه بخش‌هایی تشکیل شده، آنالیزهای شیمیایی و وضعیت انتقال به شهر همدان بررسی کرده و در نهایت پس از جمع بندی مطالعات به شهرداری برای مدیریت پسماند راهکار می‌دهد.
وی گفت: در شهر همدان چند برابر میزان تولید زباله شاهد تولید نخاله‌های ساختمانی ناشی از ساخت و ساز، تخریب و بازسازی و گود برداری خانه‌های مسکونی هستیم.
معاون پسماند سازمان مدیریت پسماند شهرداری همدان افزود: مشاور، مکان جدید دفن نخاله‌های ساختمانی را تعیین کرده چرا که ظرفیت محل سابق تکمیل شده است و باید نخاله‌های ساختمانی به محل جدید در جاده روستایی رباط منتقل می‌شود.
خداکرمی با بیان اینکه برای ساماندهی نخاله‌های ساختمانی قوانینی وجود دارد اضافه کرد: افرادی که قصد ساخت و ساز، خاکبرداری و تخریب دارند به کارشناس حوزه عمرانی شهرداری منطقه مربوطه ارجاع داده می‌شوند.
وی ادامه داد: کارشناس پس از بازدید از محل اجرای ساخت و ساز و بررسی حجم عملیات خاکبرداری و طبقات تخریبی و گود برداری، میزان نخاله‌ها را تخمین زده و برای انتقال آنها به محل پیش بینی شده مجوز تردد صادر می‌کند.
معاون پسماند سازمان مدیریت پسماند شهرداری همدان گفت: برخی شهروندان نخاله‌های ناشی از تعمیرات جزئی را در کنار خیابان رها می‌کنند که این نخاله‌ها توسط ماشین آلات شهرداری جمع آوری و منتقل می‌شود.
خداکرمی اضافه کرد: بیشترین مشکل این حوزه در مناطق روستایی و شهرهای کوچک است چرا که متخلفان در ساعاتی از شب که تیم‌های گشتی حضور ندارند نخاله‌ها را در مکان‌های ممنوعه تخلیه می‌کنند.
وی درباره فعالیت زباله گردها بیان کرد: نمی‌توان وجود زباله گردها را انکار کرد هر چند یک نوبت تعدادی از این افراد به مرجع قضائی معرفی شدند اما آنها با توجه به اینکه زباله گردی تخلف تلقی نشده و شخصی از دست آنها شاکی نبوده، کاری انجام ندادند.
رئیس اداره نظارت و پایش حفاظت محیط زیست همدان نیز بیان کرد: طبق ماده چهار آئین نامه، در خصوص پسماندها صنعتی و ویژه تولید کننده مکلف به مدیریت پسماند است بنابراین برای مدیریت جامع و کاملی باید ابتدا طرح جامع مدیریت تدوین شود.
ایرج اسدی افزود: در زمینه پسماند عادی با انتخاب دو شهرداری استان که توان مدیریت و تدوین طرح جامع را دارند برای مناطق جنوبی شهرداری ملایر و برای مرکز و شمالی شهرداری همدان انتخاب شد.
وی اضافه کرد: طرح جامع مدیریت پسماند با چهار مرحله تدوین می‌شود که ابتدا شناسایی و مستند سازی وضع موجود، میزان تولید پسماند، کمیت و کیفیت و آنالیزهای شیمایی و فیزیکی است چرا که تا برآوردهای کمی و کیفی از زباله وجود نداشته باشد نمی‌توان راهبرد مدیریتی تدوین کرد.
رئیس اداره نظارت و پایش حفاظت محیط زیست همدان اظهار داشت: در مرحله دوم امکان سنجی و ارائه گزینه‌های مناسب برای مدیریت پسماند مد نظر است.
اسدی گفت: طبق مستندات ۸۰ تا ۸۵ درصد پسماند شهرهای همدان، «تر» هستند و قابلیت تبدیل شدن به کمپوست را دارند اما برای ما معلوم نیست که مدیریت پسماند حرکت به سمت تولید کمپوست است یا باید آن را دفن کرد.
وی با ذکر این سوال که چه راهکاری برای مدیریت بهینه بر روی پسماندهای استان وجود دارد؟ گفت: پاسخ این موضوع پس از آنالیزهای فیزیکی و شیمیایی در طرح مدیریت جامع پسماند، برای ما مشخص می‌شود.
رئیس اداره نظارت و پایش حفاظت محیط زیست همدان اظهار داشت: در مرحله سوم، طراحی سیستم مدیریت پسماند و ارائه راهکارهای اجرایی بر اساس نتایج مرحله دوم به دست می‌آید.
اسدی مثال زد: هم اینک در زمینه زباله گردها برای دستگاه قضائی محرز نیست که افراد متفرقه مجاز به برداشتن زباله هستند یا خیر یا فقط سازمان مدیریت پسماند شهری مکلف است آن را مدیریت کند؟
وی افزود: بعد از اینکه آنالیز قیمتی و هزینه‌ها اجرای طرح مشخص و احصا شود به راحتی می‌توان درباره فعالیت زباله گردها نیز تصمیم گیری و برنامه ریزی کرد.
رئیس اداره نظارت و پایش حفاظت محیط زیست همدان اضافه کرد: مرحله چهارم طرح جامع، تهیه برنامه اجرایی است و برای تدوین برنامه اجرایی و مدیریت پسماند در دو منطقه مرکز و جنوب کشور فکرهایی شده است.
اسدی ادامه داد: حال باید پرسید که پسماند شهرستان اسدآباد با چه حجمی، با چه وسیله‌ای و با چه ایستگاه‌های انتقالی باید به همدان منتقل شود؟ تا ما آلودگی‌های بین مسیر نداشته باشیم یا در صورت بروز حوادث ترافیکی و واژگونی چگونه باید مدیریت کرد.
نبود بانک اطلاعاتی از پسماندهای صنعتیوی با بیان اینکه تدوین طرح جامع برای این است که راهبردهای بعدی برای مدیریت پسماند مشخص شود اظهار داشت: یکی از مشکلات اصلی پسماندهای صنعتی نبود بانک اطلاعاتی مدنظر طرح جامع مدیریت پسماند است.
رئیس اداره نظارت و پایش حفاظت محیط زیست همدان افزود: هر واحد صنعتی که برای دریافت مجوز به محیط زیست مراجعه می‌کند مکلف می‌کنیم برنامه عملیات اجرایی مدیریت پسماند تدوین کند در این زمان کمیت و کیفیت پسماندهای تولیدی این واحد و راهکار مدیریت آن مشخص می‌شود.
اسدی اضافه کرد: راهکار واحدها برای مدیریت پسماند به عنوان برنامه ابلاغی از متقاضی دریافت می‌شود تا در مرحله بازدید و پایش دوره‌ای از واحد، نحوه مدیریت پسماند بررسی شود.
وی با بیان اینکه سایت بانک اطلاعاتی مدیریت پسماند کشور توسط سازمان حفاظت محیط زیست راه اندازی شده است گفت: واحدهای صنعتی بزرگ مکلف هستند اطلاعات تولید پسماند و راهکارهای مدیریت پسماند را در این سایت بارگذاری کنند چرا که مبنای عمل محیط زیست از این پس، اطلاعات موجود در بانک اطلاعاتی مدیریت پسماند صنعتی است.
رئیس اداره نظارت و پایش حفاظت محیط زیست همدان از مدیران واحدهای صنعتی خواست در این سایت نام نویسی و اطلاعات دقیق وارد کنند تا با بررسی میزان دقیق پسماند صنعتی، راهکارهای مدیریتی آن نیز بررسی شود.
اسدی گفت: در حال حاضر ۱۱۰ واحد صنعتی این استان مشمول ارائه برنامه مدیریت زیست محیطی هستند که تاکنون ۹۲ واحد این اطلاعات را ارائه کرده‌اند.
پزشکان برای مدیریت پسماند همکاری نمی کنندمدیرکل حفاظت محیط زیست همدان گفت: در زمینه پسماندهای بهداشتی و بیمارستانی با مراکز بهداشتی و بیمارستانی همکاری‌هایی صورت گرفت و اعداد و ارقام پسماندهای عفونی تولیدی و نحوه امحا و مدیریت آنها احصا شده است.
عادل عربی افزود: برای خرید دستگاه «اتوکلاو» به منظور بی خطر سازی پسماندی عفونی نیازمند داشتن اطلاعاتی همچون حجم پسماند هستیم تا متناسب با آن دستگاه مورد نیاز خریداری شود.
وی اضافه کرد: مطب خصوصی، کلینیک‌ها نیز شناسایی شدند ولی همتی در سازمان نظام پزشکی برای متقاعد کردن پزشکان، مطب‌ها، کلینیک‌ها و آزمایشگاه‌های تولید کننده پسماند برای عقد قرار داد با شرکت پیش بینی شده دیده نمی‌شود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست همدان بیان کرد: با توجه به اینکه نظام پزشکی زیر مجموعه دانشگاه علوم پزشکی است باید این سازمان نسبت به متقاعد کردن این مجموعه اقدام کند.
عربی اظهار داشت: شرکت دایر شده برای مدیریت پسماند مطب‌ها، کلینیک‌ها و آزمایشگاه‌های همدان توان مدیریت روزانه سه تن زباله را دارد اما هم اینک روزانه ۵۰۰ کیلوگرم پسماند عفونی به این مرکز منتقل می‌شود.
پسماند مطب‌ها همراه با زباله‌های عادی منتقل می‌شودوی افزود: یک هزار و ۱۰۰ واحد مطب، آزمایشگاه و کلینیک در همدان فعال است که تاکنون ۲۵۰ واحد نسبت به عقد قرارداد برای انتقال پسماند عفونی اقدام کردند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست همدان گفت: پزشکان با وجود بالا بودن میزان درآمد حاضر نیستند ماهانه ۵۰ هزار تومان برای مدیریت پسماند عفونی و خطرناک پرداخت کنند.
عربی افزود: تاکنون در شهر ملایر حتی یک مورد قرارداد هم با این شرکت منعقد نشده است و هم اینک پسماندهای مطب‌ها و آزمایشگاه‌ها همراه با زباله شهری تحویل شهرداری شده و به محل دفن زباله عادی منتقل می‌شود.
وی ادامه داد: این مشکل در کارگروه مدیریت پسماند مطرح و دانشگاه علوم پزشکی مکلف شد در مدت یکماه تا ۴۰ روز این موضوع را پیگیری و رسیدگی کند که این مهلت اواخر خرداد تمام می‌شود.
عربی تاکید کرد: چنانچه این پزشکان نسبت به عقد قرار داد خودداری کنند محیط زیست به عنوان ناظر در محاکم قضائی طرح دعوی کرده و مراکز عمده تولید زباله عفونی را شناسایی و به مرجع قضائی معرفی می‌کند.
جهت مشاهده مهمترین مطالب مرتبط می توانید بر روی هر یک از عناوین زیر کلیک کنید:
پسماند طلای کثیف
انواع روشهای دفع و بازیافت زباله- بخش اول
انواع روشهای دفع و بازیافت زباله- بخش دوم
بررسی انواع زباله و ماهیت آنها
کد مطلب: 81033