معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست در باره اینکه در روند مالچپاشی در خوزستان تعدادی از حیوانات زیر این پوشش از بین رفته اند، گفت: بعد از شنیدن این اخبار گروهی را به منطقه اعزام کردیم تا صحت و سقم موضوع و میزان خسارت احتمالی را برآورد کنند که بعد از بررسی اعلام کردند حیوانی زیر پوشش مالچی گرفتار نشده بلکه تعدادی پرنده در چالههایی که برای نگهداری مالچها کنده بودند گیر افتادند. برای جلوگیری از بروز دوباره چنین اتفاقی قرار بر این شد که این چالهها و نقاط حساس برای مالچپاشی به روش درستی مدیریت شوند.
به گزارش زیست آنلاین، معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: برای جلوگیری از آسیب به حیاتوحش در مناطقی که برای مالچپاشی مشخص شدهاند، قرار است نشستی با سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری داشته باشیم تا در روند مالچپاشی دقت بیشتری صورت گیرد و حتی شاید در برخی از این نقاط مالچپاشی انجام نشود.
بیابان، گرد و خاک و مالچپاشی واژههایی که چند سالی است زیاد به گوش میرسد و اظهار نظرهای متفاوتی نیز درباره آنها شده است. کارشناسان میگویند فرسایش خاک یکی از شاخصترین اشکال تخریب سرزمین است که روند آن در ایران ۲.۵ برابر متوسط جهانی است. این روند در کنار مدیریت نادرست منابع آبی، کاهش بارندگی، خشکسالی و تغییر اقلیم معضلی به نام پدیده گرد و غبار را برای کشور رقم زده است که متخصصان امر یکی از راههای برون رفت از آنرا مالچپاشی اعلام کردهاند.
مالچپاشی به عنوان یکی از راهکارها، جنبههای منفی و مثبت زیادی دارد. البته عدهای موافق مالچهای بیولوژیک هستند چون معتقدند برای محیط زیست و زیست بومهای آن خطری ندارد اما مالچ نفتی حیات گونههای گیاهی و جانوری را تهدید میکند که بنا به دلایلی همچون گران بودن مالچهای بیولوژیک، تاکنون اقبالی نداشته اما در مقابل از مالچهای نفتی به فراوانی استفاده میشود. استفاده از مالچهای نفتی نیز به حدود ۵۰ سال قبل بر میگردد.
البته قطعاً هر روشی یک سری معایب و محاسنی به همراه دارد که در مالچپاشی دوستداران محیطزیست و برخی کارشناسان معتقدند نباید اجرا شود چون موجب میشود برخی گونههای جانوری زیر پوشش مالچها گرفتار شوند و بمیرند و گیاهان خشک شوند؛ در مقابل برخی کارشناسان و مسؤولان میگویند که پوشش مالچ به حدی کم است که حیوانی زیر آن گرفتار نمیشود و هم اینکه موجب از بین رفتن گیاهان نمیشود، رنگ گیاه سیاه میشود اما خشک نمیشود حتی میتوان در همان منطقهای که مالچ پاشی شده گیاهان جدید کاشت.
تجربه ثابت کرده که رنگ سیاه گرما را به خود میگیرد، بنابراین دمای نقاطی که مالچپاشی میشود تا حدودی بالا میرود اما مساله این است که کانونهای بحرانی گرد و غبار باید بالاخره به گونهای مهار شوند. بنابر اعلام مسؤولان حدود ۲۰ میلیون هکتار اراضی کانون گرد و غباری در کشور داریم که باید مدیریت شوند، از این میزان، کنترل ۶۵ هزار هکتار فقط با مالچپاشی میسر است چون کانونهای بحرانی هستند و باید ابتدا تثبیت و بعد از آن عملیات درختکاری در آنها انجام شود. چون شنهای روان موجود در آن مناطق روزانه گاهی تا چند متر جابجا میشوند که در این حالت ممکن است مشکلاتی برای حیات وحش ایجاد شود. مانند اخباری که چند روزی است در فضای مجازی میچرخد و خبر از تلف شدن حیواناتی در زیر پوشش مالچها را میدهد.
مسعود تجریشی معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست در باره اینکه گفته میشود در روند مالچپاشی در خوزستان تعدادی از حیوانات زیر این پوشش گرفتار شده و مردهاند، گفت: بعد از شنیدن این اخبار گروهی را به منطقه اعزام کردیم تا صحت و سقم موضوع و میزان خسارت احتمالی را برآورد کنند که بعد از بررسی اعلام کردند حیوانی زیر پوشش مالچی گرفتار نشده بلکه تعدادی پرنده در چالههایی که برای نگهداری مالچها کنده بودند گیر افتادند، در واقع به علت انعکاس نور مالچهایی که این چالهها بود پرندگان فریب خورده و فکر کردند میتوانند در آن فرود آیند که برای جلوگیری از بروز دوباره چنین اتفاقی قرار شد که این چالهها به روش درستی مدیریت شوند.
گرد و خاک به معضلی برای کشور به ویژه خوزستان تبدیل شده است
وی درباره شرایط گیاهانی که زیر مالچها میمانند، توضیح داد: سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری به عنوان متولی امر مالچپاشی میگوید زمانی که مالچ پاشیده میشود گیاهی که زیر این پوشش قرار میگیرند از بین نمیروند و دوباره رویش خواهند داشت. بعد از اینکه خاک تثبیت شد یک سری گیاه نیز به صورت دستی میکاریم تا در مدتی که خاک با مالچ تثبیت شده فرصت رشد داشته باشند و بعد از سه تا چهار سال که زمان ماندگاری مالچها است، یک پوشش گیاهی در منطقه داشته باشیم.
تجریشی ادامه داد: میدانیم که گرد و خاک به معضلی برای کشور به ویژه خوزستان تبدیل شده است بنابراین باید با مدیریت صحیح از این چالش عبور کنیم که بر این اساس با سازمان جنگلها مراتع و آبخیزداری توافق کردیم تا ۶۵ هزار هکتار اراضی که کانون بحرانی گرد و غبار هستند مالچپاشی شود و برای جلوگیری از مشکلات احتمالی برای حیات وحش مناطق یاد شده قرار شد در این ماه نشست مشترکی با سازمان جنگلها داشته باشیم تا نقاطی که از این ۶۵ هزار هکتار، حیات وحش و گونههای ارزشمند گیاهی دارد را مشخص کنیم تا در زمان مالچپاشی دقت بیشتری صورت گیرد و شاید برخی مناطق اصلاً مالچ پاشی نشوند.
معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: داریم نظارت خود را بر روند مالچپاشی بیشتر میکنیم تا خسارتی وارد نشود و اگر هم شده دیگر تکرار نشود. بنابراین فاز بعدی مالچپاشی که قرار است آبان و آذرماه آغاز شود، قطعاً کار با دقت و نظارت بیشتری انجام خواهد شد.
وی در پاسخ به اینکه چرا مالچ میپاشیم و آیا راههای دیگری برای مهار این کانونها نیست؟ گفت: شنها در این کانونهای بحرانی بسیار روان هستند و گاهی روزانه تا چند متر جابجا میشوند. بنابراین باید ابتدا تثبیت شوند و در مرحله بعدی با کاشت گیاه پوشش گیاهی و طبیعی ایجاد کنیم؛ بنابراین در مرحله اول چارهای جز مالچپاشی نداریم و تنها راه مدیریت شنهای روان در مرحله اول همین است.
تجریشی ادامه داد: البته از ۲۰ میلیون هکتار کانون گرد و خاک فقط ۶۵ هزار هکتار نیازمند مالچپاشی است و نقاط دیگر را میتوان با روشهایی مانند درختکاری، مدیریت منابع آب، قرق و کنترل چرا مدیریت کرد.
درباره این موضوع بیشتر بخوانید:
مناطق مالچ پاشی شده تنوع زیستی قابل توجهی ایجاد کرده است
انواع مالچ : مالچ طبیعی mnf ، مالچ دوستدار طبیعت
مالچ پاشی عامل مرگ گیاهان و جانوران یا نجات بخش طبیعت
درخواست نقشه جدید از نقاطی که نباید عملیات مالچپاشی انجام شود