هزینه‌های زیست محیطی یکی از هزاران هزینه‌ای است که در واحد تجاری برای تولید کالا یا خدمات اتفاق می‌افتد. حسابداری محیط زیست با افشای مناسب چگونگی ارائه دارایی‌ها و بدهی‌های زیست محیطی و چگونگی انعکاس مخارج مصرف شده برای محیط زیست، اطلاعات مناسبی را به مدیریت ارائه می‌کند. حسابداری محیط‌زیست داده‌های انبوه ملی است که محیط زیست را به اقتصاد مرتبط می‌کند و اثرات بلند مدتی بر سیاست‌های تصمیم‌گیری اقتصادی و زیست محیطی دارد که از طریق تهیه حساب‌های اقماری زیست محیطی امکانپذیر است. بنابراین، حسابداری مناسب محیط زیست بر توسعه اقتصادی تأثیر قابل توجهی خواهد گذاشت و پیش شرطی برای داشتن توسعه پایدار است.

به گزارش زیست آنلاین، سرپرست دفتر اقتصاد و فناوری محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست گفت: حسابداری محیط زیست، ابزاری مهم برای درک نقشی است که محیط زیست طبیعی در اقتصاد بازی می‌کند و اشاره به اصلاح سیستم حساب‌های ملی در استفاده یا تهی شدن منابع طبیعی دارد.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، کتایون حجتی در یادداشتی، حسابداری محیط زیست را جزء مهمی از سیستم اطلاعات مدیریت دانست و افزود: امروزه جهان با دو مسئله توسعه اقتصادی از یکسو و حمایت از محیط زیست از سوی دیگر روبرو است. سیستم اطلاعات حسابداری به عنوان جزء مهمی از سیستم اطلاعات مدیریت می‌تواند نقش بسزایی در کمک به حفاظت از محیط زیست از سوی شرکت‌های تولیدی آلاینده بر عهده گیرد.

هزینه‌های زیست محیطی یکی از هزاران هزینه‌ای است که در واحد تجاری برای تولید کالا یا خدمات اتفاق می‌افتد. حسابداری محیط زیست با افشای مناسب چگونگی ارائه دارایی‌ها و بدهی‌های زیست محیطی و چگونگی انعکاس مخارج مصرف شده برای محیط زیست، اطلاعات مناسبی را به مدیریت ارائه می‌کند. حسابداری محیط‌زیست داده‌های انبوه ملی است که محیط زیست را به اقتصاد مرتبط می‌کند و اثرات بلند مدتی بر سیاست‌های تصمیم‌گیری اقتصادی و زیست محیطی دارد که از طریق تهیه حساب‌های اقماری زیست محیطی امکانپذیر است. بنابراین، حسابداری مناسب محیط زیست بر توسعه اقتصادی تأثیر قابل توجهی خواهد گذاشت و پیش شرطی برای داشتن توسعه پایدار است.

اهداف حسابداری محیط زیست - تعیین فرصت‌های محیطی و محدود کردن هزینه‌های اضافی که فاقد ارزش افزوده هستند.

- برآورد و محاسبه هزینه‌های محیط زیستی شرکت‌ها و گنجاندن آن عموماً در سربار کارخانه.

- مشخص کردن فرصت‌های محیط زیستی برای ایجاد سود خالص.

- ایجاد و نگهداری یک سیستم اطلاعاتی محیطی برای ارتقای مدیریت عملیاتی.

- تعیین هزینه‌ها و بازده آتی ناشی از پیاده‌سازی سیستم اطلاعاتی مدیریت محیط زیست.

- کمک به طراحی فرایند تولیدی کالاها و خدمات سازگار با محیط زیست

از آنجایی‌که اهداف گزارشگری عملکرد اقتصادی با اهداف گزارشگری زیست محیطی کاملاً انطباق ندارد، لذا به جهت محدودیت موجود در علائق استفاده‌کنندگان، نیاز به الزامات گزارشگری ویژه احساس می‌شود.



گزارشگری و حسابرسی محیط زیست امروزه بسیاری از شرکت‌ها با مسائل زیست محیطی مواجه هستند و در جستجوی شیوه ای مناسب برای گزارش و افشای اطلاعات برای عموم مردم می باشند، علائق عمومی در حمایت از محیط زیست موجب شده که فشار وارده بر موسسات برای بازرسی دقیق آسیب‌های وارده توسط واحدهای تجاری به محیط زیست بیشتر شود و این امر موجب اجرای حسابرسی فعالیت‌های زیست محیطی شده است. همانگونه که صورت‌های مالی شرکت‌ها همواره در معرض بررسی حسابرس مستقل هستند، آسیب های وارده به محیط زیست مانند انتشار آلودگی در هوا یا آب در اثر فعالیت شرکت‌ها نیز در گزارش‌های تفصیلی تر ارائه می‌شود. به عنوان مثال اندازه‌گیری آلودگی‌ها و آسیب‌هایی که فعالیت‌های شرکت‌ها بر جامعه دارد و بررسی محدودیت‌های قانونی که واحد تجاری با آن مواجه است، مدنظر این نوع حسابرسی قرار می‌گیرد.

از آنجا که حسابرسی محیط زیست بخشی از فرآیند بلند مدت ارزیابی و بررسی است؛ باید فرآیندی تکرارپذیر باشد به نحوی که درصورت لزوم به وسیله گروه‌های مختلف بتوان حسابرسی را تکرار و نتایج آن را مقایسه کرد تا بتوان تغییرات را به طریقی سنجش پذیر وکیفی منعکس کرد. اندازه‌گیری آلودگی‌ها و آسیب‌هایی که فعالیت‌های موسسه بر جامعه دارد، احساسی که عموم مردم از فعالیت‌های واحد تجاری دارند، بررسی محدودیت‌های قانونی که واحد تجاری با آن مواجه اند و یا آزمون تفصیلی از اکولوژی و زمین اطراف واحد تجاری از جمله مواردی است که مد نظر این نوع حسابرسی قرار می‌گیرد. حسابرسی محیط زیست فرایندی روش‌مند است که باید به دقت برنامه‌ریزی، ساختاردهی و سازماندهی شود.



وظائف سازمان محیط زیست برای استقرار نظام مطلوب حسابداری زیست محیطی در کشور باید اهداف و وظایف حسابداری زیست محیطی مشخص و به طور دقیق تعریف و استانداردها، ضوابط و معیارهای آن بر اساس اصول منطقی و عملی پایه گذاری و تدوین شود، از این رو سازمان حفاظت محیط زیست بنا بر ضرورت و وظیفه اصلی خود که حفظ و حراست از محیط زیست کشور است و با استناد به وظیفه قانونی خود، ماده ۵۹ قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور، با همکاری دستگاه‌های ذیربط اقدام به برگزاری جلساتی برای تهیه حساب‌های اقماری محیط زیست کرده است تا اطلاعات زیست محیطی مورد نیاز برای ورود به حساب‌های ملی، حسابداری سبز (براساس ضوابط و به ویژه استانداردهای حسابداری زیست محیطی) کشور شود تا از این طریق شرکت‌ها ملزم به رعایت رویه های مصوب باشند.

دولت نیز از طریق اصلاح قوانین موجود، تصویب قوانین جدید و وضع مجازات قانونی برای شرکت‌های آلوده کننده محیط زیست می‌تواند موجبات کاهش آلودگی را فراهم سازد. علاوه بر این متولیان مسائل زیست محیطی باید به فکر نهادینه کردن فرهنگ رعایت مقررات زیست محیطی در جامعه باشند و به خصوص اگر صاحبان و مدیران صنایع نسبت به مسائل زیست محیطی دیدگاهی مثبت و توام با طرفداری از بهبود عملکرد زیست محیطی داشته باشند و آن را از نظر مالی و منابع انسانی حمایت کنند، موجب می‌شود که کارکنان نیز در قبال محیط زیست حساس و متعهد باشند.

درباره این موضوع بیشتر بخوانید:

جایگاه اقتصاد سبز و وضعیت آن در ایران

ایده «اقتصاد سبز» برندگان نوبل چیست؟

ضرورت توجه به اقتصاد سبز

یک پیشنهاد جسورانه برای رهاسازی اقتصاد سبز آمریکا

اقتصاد سبز لازمه حركت به سمت توسعه پايدار است