مدیر طرح ملی حفاظت از تالاب های ایران گفت: تخریب و نابودی تالاب ها افزون بر چالش های زیست محیطی در بالارفتن نرخ بیکاری و مهاجرت‌ها اثرگذار است.

به گزارش زیست آنلاین ، علی ارواحی روز پنجشنبه در حاشبه بازدید از تالاب صالحیه واقع در شهرستان نظرآباد استان البرز افزود:  در ایران ، معیشت جمعیت قابل توجهی از جوامع پیرامون تالاب ها، وابسته به این اکوسیستم های ارزشمند بوده و  تخریب هر یک از تالابهای کشور، بطور مستقیم یا غیر مستقیم و در کوتاه مدت یا میان مدت، تبعاتی نظیر افزایش نرخ مهاجرت و بیکاری، و کاهش سطح نشاط و سلامت روح و روان در جامعه را در پی دارد.

وی بیان داشت: اهمیت حفاظت از تالاب ها در جهان  به حدی است که طبق معاهده های بین المللی از این فضاهای طبیعی حفاظت می شود.  پیمان نامه حفاظت از تالاب ها برای نخستین بار به میزبانی شهر رامسر استان مازندران  و با حضور ۱۸ کشور  جهان در دوم فوریه سال ۱۹۷۱ به امضا رسید.

کنوانسیون رامسر طی نزدیک به ۵۰ سال فعالیت خود تلاش کرده تا زمینه ارتقای حفاظت و بهبود وضعیت تالابها در سراسر دنیا را فراهم کند و تاکنون بیش از ۱۷۰ کشور، به عضویت آن در آمده اند.

یکی از توصیه های کنوانسیون رامسر برای مدیریت پایدار تالاب ها، استقرار رویکرد زیست بومی در ساز و کار مدیریت تالاب ها بود و در کشور ما نیز برای نخستین بار در قالب برنامه چهارم توسعه به این مهم توجه شده است.

ارواحی یادآور شد : کنوانسیون رامسر  زمینه تدوین و اجرای برنامه های مدیریت جامع تالاب ها با نگرش زیست بومی را برای ۳۴ تالاب کشور فراهم ساخت که از این تعداد تاکنون ۱۷ مورد تصویب و در حال اجرا است و همزمان با شکل گیری ستاد ملی هماهنگی و مدیریت تالاب های کشور به ریاست معاون اول رییس جمهور، امید است زمینه اجرای موثرتر این برنامه های مدیریتی فراهم شود.

مدیر طرح ملی حفاظت ازتالاب های ایران ادامه داد : خوشبختانه طی دهه های اخیر، شاهد تصویب قانون حفاظت و احیای تالاب های کشور توسط مجلس شورای اسلامی و تاکید بر ضرورت استقرار مدیریت زیست بومی و بهبود وضعیت تالاب ها و مشارکت جدی بخش های اصلی ذیربط در این خصوص، در قالب برنامه های پنجم و ششم توسعه کشور هم بوده ایم. رویکرد زیست بومی در مقایسه با شیوه های سنتی حفاظت از تالاب ها، مزیت هایی را به همراه دارد.

وی در خصوص این مزایا بیان داشت: حفاظت از تالاب ها یک انتخاب اجتماعی است و این بدان معنی است که زمانی می توان به بهبود و پایداری شرایط تالابها امیدوار شد که بخش های مختلف ذینفع و دست اندرکار به اهمیت تالاب و تاثیر حیات آن در محقق شدن اهداف و تامین منافع خود پی ببرند.

مدیر طرح ملی  حفاظت از تالاب های ایران گفت: در این خصوص سازمان های مردم نهاد نقش کلیدی و تاثیر گذار در ارتقای سطح آگاهی عمومی و افزایش مطالبات اجتماعی برای حفاظت از تالاب ها خواهند داشت.

وی ادامه داد: برای نمونه زمانی که تالاب صالحیه خشک شد و در نتیجه آن شاهد بروز و تشدید گرد و غبار شدیم و بالطبع جوامع انسانی در سه استان پیرامون آن، شامل البرز، تهران و قزوین، متاثر شدند، اهمیت حفظ تالاب صالحیه بیش از پیش مشهود شد.

ارواحی  افزود: رویکرد های در مقایسه با شیوه های سنتی، انسان را جزیی از اکوسیستم برشمرده و حفاظت از تالاب ها را شرط لازم برای بقای جوامع انسانی می داند.

وی  اظهار داشت: امروز شاهد این هستیم که معیشت بیش از یک میلیارد نفر در سراسر جهان به تالاب ها وابسته است و بالطبع حیات انسان در گرو حیات تالاب بوده و با توجه به همین مهم، می بینیم که یکی از شعارهای کنوانسیون رامسر برای روز جهانی تالاب ها طی امسال به موضوع "تخریب تالابها برابر با از دست رفتن تنوع زیستی" و در نتیجه آنها، از دست رفتن انسانها، اشاره دارد.

ارواحی ادامه داد: دولتمردان با آگاهی از این موضوع، به خوبی می توانند با تخصیص منابع مالی محدود و اتخاذ سیاست هایی در جهت حفاظت و احیای تالاب ها، متحمل هزینه هایی به مراتب بیشتر و بعضا جبران ناپذیر، نشوند.

وی اضافه کرد: مطلب دیگری که در مدیریت زیست بومی بدان توجه می شود، ضرورت تسهیم منافع بین ذینفعان تالاب ها است به گونه ای که تمام ذینفعان نسبت به تالاب، حس مالکیت داشته و در مقایسه با شیوه های سنتی، حفاظت از تالاب، تنها بر عهده سازمان محیط زیست نخواهد بود و تمام بخش ها از جمله دستگاه های دولتی، سازمان های مردم نهاد، بخش خصوصی، جوامع محلی و فعالان توسعه، در قبال حفاظت از تالاب مسوول هستند. بر این اساس ضروری است تا ساز و کارهای مشارکتی در مدیریت تالاب ها و سطح همکاری و تعامل بین گروه های مختلف بهبود و ارتقا یابد.

مدیر طرح ملی حفاظت از تالاب های کشور گفت: بر همین اساس، احیای بخشی از تالاب صالحیه را، می توان نتیجه تلاش و همت اداره کل حفاظت محیط زیست استان البرز همراه با مشارکت و همگرایی موثر دست اندرکاران کلیدی این تالاب، طی چهار سال اخیر دانست.

وی افزود: مدیریت زیست بومی تالاب ها، به مدیریت تالاب در سطح حوضه و حفظ کارکردهای آن به جای حفاظت از گونه، تاکید دارد تا جاییکه اگر این نگرش پیش از این وجود می داشت، شاهد احداث زهکش، به دلیل نیازهای بالادست و بدون توجه به پیامدهای آن در پایین دست برای تالاب صالحیه نبودیم.

وی تصریح کرد: همچنین رویکرد زیست بومی، به نقش تالاب ها در ارتقای سطح درآمد جامعه محلی پیرامون تالاب ها نگاهی ویژه دارد، و بر این اساس، تلاش می کند تا با استقرار نگرش توسعه جامعه محور، شرایطی را فراهم کند تا مردم محلی بطور مستقیم، از منافع اقتصادی تالاب ها بصورت خردمندانه و پایدار بهره مند شوند.

وی اضافه کرد: در این شرایط به خوبی جامعه محلی، منافع، حیات و بقای خود را در گرو حفاظت و حیات پایدار تالاب خواهند دید و بالطبع مشارکت فعالی در نگهداری از تالاب ها خواهند داشت.

ارواحی اظهار امیدواری کرد: مسوولان و تصمیم گیران، ضمن توجه به معیارهای پایداری تالاب ها، شرایطی را فراهم کنند که جامعه محلی نسبت به متقاضیان غیر بومی در اولویت واگذاری و بهره برداری از طرح های سرمایه گذاری قرار گیرند و بر همین اساس می توان به تحقق شعار دیگر کنوانسیون رامسر برای گرامیداشت روز جهانی تالاب ها در سال ۲۰۲۰ میلادی و با مضمون "زندگی در تالاب ها شکوفا می شود" امیدوار بود.

وی در پایان، ضمن قدردانی از مدیریت اداره کل حفاظت محیط زیست استان البرز گفت: امیدوارم با تقویت و بهبود سطح همکاری ها در مدیریت و حفاظت از تالاب صالحیه، شاهد شکوفایی هر چه بیشتر زندگی در این تالاب ارزشمند باشیم.

به گزارش ایرنا، تالاب صالحیه به وسعت ۳۰ هزار کیلومتر در بیابان های شهرستان های اشتهارد و نظرآباد مستقر در استان البرز واقع شده است.