سال‌ها است که معضل زباله‌گردی در سطح شهر تهران پدید آمده است اما با شیوع ویروس کرونا و افزایش احتمال ابتلای زباله‌گردان به بیماری کووید -۱۹ مقابله با این معضل بیش از پیش اهمیت پیدا کرده است. رییس اداره محیط زیست انسانی استان تهران می‌گوید: مقابله با زباله‌گردی نیازمند تغییر در شیوه جمع‌آوری پسماند شهری و تدوین طرح‌های جامع مدیریت پسماند است اما مردم نیز می‌توانند نقش مهمی در این زمینه ایفا کنند.

به گزارش زیست آنلاین، فاطمه اکبرپوراظهار کرد: تا زمانی‌که زباله‌ها در تمام ساعات شبانه‌روز در مخازن بزرگ سطح شهر در دسترس همگان قرار دارند، پدیده زباله‌گردی نیز وجود خواهد داشت بنابراین برای مدیریت زباله‌گردی باید شیوه جمع‌آوری پسماند از طریق این مخازن تغییر کند اما این اقدام زمان‌بر است و باید تا آن زمان برنامه‌های کوتاه‌مدت و میان مدتی پیش‌بینی شود که تا حد امکان زباله‌گردان نیز ساماندهی شوند.
وی با اشاره به آغاز اجرای طرح تغییر نحوه جمع‌آوری پسماند در چهار مناطق شهر تهران گفت: این طرح به‌منظور کاهش دسترسی افراد به مخازن زباله در سطح شهر و کاهش زباله‌گردی به‌صورت پایلوت در برخی ادارات و مجتمع‌های مسکونی بزرگ در حال اجراست به‌صورتی که مخازن زباله در اختیار این ادارات و مجتمع‌ها قرار می‌گیرد سپس از آن‌ها تحویل گرفته می‌شود تا از دسترس همگان خارج شود.
رییس اداره محیط زیست انسانی استان تهران ادامه داد: هنوز زمان زیادی از اجرای این طرح نگذشته و لازم است این طرح مدتی اجرا شود تا بتوانیم نتیجه آن را ارزیابی کنیم.
اکبرپور ضمن بیان اینکه نمی‌توان برای مقابله با زباله‌گردی به تعداد تمام مخازن جمع‌آوری زباله در سطح شهر نیروهای شهرداری،‌ محیط زیست و سایر دستگاه‌ها را در آن محل‌ها مستقر کرد، خاطرنشان کرد: مردم می‌توانند در این زمینه کمک کنند و در صورت مشاهده موارد زباله‌گردی آن را به سامانه ۱۳۷ اطلاع دهند تا این موضوع  در کوتاه مدت ساماندهی و طرح‌های اصلی و اساسی مدیریت پسماند اجرایی شود.
وی با اشاره به اینکه با شیوع ویروس کرونا و اعمال مقررات و محدودیت‌ها شاهد کاهش زباله‌گردی در سطح شهر بودیم، اظهار کرد: متاسفانه پدیده زباله‌گردی همچنان ادامه دارد و اکنون با افزایش ساده‌انگاری نسبت به این بیماری در برخی افراد جامعه با افزایش مجدد زباله‌گردی مواجه شده‌ایم. امیدواریم طرح‌های مدیریت پسماند در حد شعار و تنها روی کاغذ باقی نماند چون مادامی که این طرح‌ها اجرا نشوند هیچ مشکلی را از جامعه ما درمان نخواهد کرد.


تکمیل طرح جامع مدیریت پسماند تا شهریور
رییس اداره محیط زیست انسانی استان تهران در پاسخ به این پرسش که آیا طرح جامع مدیریت پسماند تدوین شده است؟ گفت:‌ بالغ بر ۷۰ تا ۸۰ درصد طرح جامع مدیریت پسماند شهر تهران تاکنون تدوین شده است و طبق آخرین گزارشی که مشاور این طرح در کارگروه مدیریت پسماند ارائه کرد، یکی از موارد لحاظ شده در این طرح ساماندهی عوامل رسمی و غیر رسمی فعال در حوزه پسماند (زباله‌گردان)، هوشمندسازی جمع‌آوری پسماند با استفاده از استارت‌آپ‌ها و اپلیکیشن‌های مختلف جمع‌اوری زباله است. این طرح هنوز نهایی و تکمیل نشده است اما طبق قرارداد شهرداری تهران با مشاور این طرح قرار بر این است که این طرح تا پایان شهریور ماه سال جاری نهایی شود.

وی با اشاره به اینکه طرح جامع مدیریت پسماند باید بلافاصبه پس از نهایی و تصویب شدن وارد فرایند اجرا شود، تصریح کرد:‌ طرح جامع مدیریت پسماند یک نقشه راه کلی است بنابراین باید یک طرح تفصیلی متناسب با آن نیز تهیه شود که بتواند اجرای این طرح را وارد فاز عملیاتی کند و امیدواریم هر چه زودتر این طرح‌ تدوین شود تا گوشه‌ای از مشکلات مدیریت پسماند شهر تهران حل شود چون تا مادامی که نقشه راه وجود ندارد، جزیره‌ای عمل کردن کار به جایی نمی‌برد همانطور که تاکنون نتوانسته‌ایم در زمینه مدیریت پسماند به نتیجه مطلوبی دست پیدا کنیم.
اکبرپور در پاسخ به این پرسش ایسنا که میزان تولید پسماند در شهر تهران نسبت به یک ماه گذشته چه تغییری کرده است؟ گفت:‌ میزان تولید پسماندهای عادی تغییر زیادی نکرده است و همچنان بین ۷۰۰۰ تا ۷۵۰۰ تن در روز متغیر است اما متاسفانه به‌ دلیل افزایش تعداد مبتلایان به بیماری کووید -۱۹، مراجعان و افراد بستری‌ شده در مراکز درمانی میزان تولید پسماندهای پزشکی که تا ماه گذشته به ۸۰ تن در روز کاهش پیدا کرد بود، سیر صعودی داشته و به ۹۰ تن در روز افزایش پیدا کرده است و میزان تولید پسماندهای پزشکی کل استان تهران نیز به ۱۰۰ تن در روز رسیده که نشان دهنده همبستگی میان تعداد بیماران و مراجعان کرونایی و میزان تولید پسماندهای پزشکی است.


عملیات تفکیک پسماند همچنان ادامه دارد
رییس اداره محیط زیست انسانی استان تهران در پاسخ به این پرسش که آیا تفکیک پسماندهای عادی شهر تهران علیرغم گسترش شیوع ویروس کرونا هنوز ادامه دارد؟ خاطرنشان کرد: عملیات تفکیک پسماندهای عادی پس از شیوع کرونا در اوایل اسفند ماه سال گذشته به‌علت در دسترس نبودن پروتکل‌های بهداشتی متوقف و مجدد در خرداد ماه سال جاری با احتساب پروتکل‌های بهداشتی از سر گرفته شد. عملیات تفکیک پسماند همچنان ادامه دارد و مادامی که ستاد ملی مقابله با کرونا تصمیم بر تعطیلی اصناف نگیرد، صنف تفکیک‌کنندگان و بازیافت‌کنندگان پسماندها نیز مانند سایر اصناف با رعایت پروتکل‌ها می‌توانند به فعالیت خود ادامه دهند یعنی توقف عملیات تفکیک پسماند در گروی تصمیم‌گیری ستاد مقابله با کرونا خواهد بود.
وی در ادامه ضمن بیان اینکه با شیوع کرونا و توقف عملیات تفکیک پسماند ‌تمام ۷۵۰۰ تن پسماند تولیدی در روز به‌طور مستقیم دفن می‌شدند، اظهار کرد: اکنون با آغاز عملیات تفکیک پسماند، تمام پسماندهایی که به مجتمع دفع و پردازش آرادکوه منتقل می‌شوند وارد خطوط پردازش می‌شوند و در آنجا نیمی از زباله‌ها وارد فرآیند کمپوست و نیمی دیگر دفن می‌شود یعنی حدود ۳۰۰۰ تا ۳۵۰۰ تن از پسماندهای وارد شده به آراد کوه دفن می‌شود.


اولین مصنوع پلاستیکی تولید شده هنوز تجزیه نشده است
رییس اداره محیط زیست انسانی استان تهران با اشاره به اینکه شیوع ویروس کرونا در تغییر وزن و ترکیب پسماندهای عادی و پزشکی موثر بوده است، تصریح کرد: شیوع ویروس کرونا و لزوم رعایت مسائل بهداشتی باعث افزایش مصرف پلاستیک شد و با وجود اینکه هنوز آنالیز دقیقی از میزان افزایش زباله‌های پلاستیکی در دوران کرونا در دست نداریم اما آنالیزی که در مهر ماه سال گذشته صورت گرفت نشان می‌دهد که متاسفانه ۱۰ درصد از زباله‌های شهر تهران را پلاستیک تشکیل می‌دهد یعنی از روزانه ۷۵۰۰ تن زباله‌ای که در شهر تهران تولید می‌شود ۷۵۰ تن آن پلاستیک است.ژ این درحالیست که تجزیه پلاستیک بیش از ۵۰۰ سال زمان می‌برد.

به گزارش ایسنا، اکبرپور در پایان گفت:‌ شیوع ویروس کرونا و افزایش میزان مصرف دستکش، ظروف یکبار صرف و ... به‌طور قطع باعث افزایش بیش از پیش میزان زباله‌های پلاستیکی شده است. از این رو باید یک راهکار اساسی نیز برای کاهش مصرف و به تبع آن تولید زباله‌های پلاستیکی مدنظر مسئولان و متولیان قرار گیرد چراکه نباید فراموش کنیم که اولین مصنوع پلاستیکی که در دنیا تولید شده، هنوز تجزیه نشده است و این اقلام و زباله‌های پلاستیکی تهدیدی برای اقیانوس‌ها، آب، خاک و زنجیره غذایی هستند.