برخی زیان های دوگانه سوز کردن خودروها/ وزارت نفت توسعه استفاده از GTL را برای خودروهای فعلی بررسی کند
زیست آنلاین: شاید گاز طبیعی بهترین منبع سوخت از نظر اقتصادی در کشور ما باشد اما این دلیل نمی شود که حتما به عنوان CNG در خودروهای دو گانه سوز استفاده شود، بلکه می توان گاز طبیعی را به GTL که شبیه بنزین است تبدیل کرد در اینصورت مشکلات ناشی از دوگانه سوز کردن کارگاهی خودروها ازجمله آلوده کردن هوا و افت توان و راندمان خودرو هم کاهش پیدا می کند
به گزارش زیست آنلاین،علیرضا علیزاده عطار عضو هیئت علمی گروه مهندسی مکانیک دانشگاه صنعت نفت با بیان این مطلب که ایران دومین کشور دارنده منابع گاز و دارای رتبه چهارده در دنیا از نظر میزان بهره برداری از مخازن گازی است گفت: شاید برای کشور ما جایگزینی بهتر از گاز طبیعی برای مصرف سوخت وجود نداشته باشد چون به عنوان یک سوخت و یک منبع انرژی بسیار وسیع در اختیار کشور ما است.
وی با اشاره به اینکه صادرات گاز مشکل است افزود: این چالش باعث شده تا مصرف داخلی کشور به سمت CNG سوق داده شود اما مسئله این است آیا این سوخت برای استفاده در خودرو مناسب است و اساسا چطور باید از آن بهره برد؟
وی با تاکید بر اینکه کشور ما در حالی روی دوگانه سوزکردن خودروها سرمایه گذاری می کند که روند مصرف انرژی در دنیا به سمت برقی شدن خودروها حرکت کرده و از سوختهای فسیلی فاصله می گیرد، گفت: یکی از دلایلی که در سالهای اخیر تولید خودروهایCNG در دنیا کاهش یافته است علاوه بر کنترل انتشار گازهای گلخانه ای گردش سرمایه گذاری ها به سمت خودروهای برقی به واسطه آثار مثبت مسائل محیط زیستی آنها بوده است.
عضو هیئت علمی گروه مهندسی مکانیک دانشگاه صنعت نفت با اشاره به یکی از چالش های مهم مصرف سی ان جی تصریح کرد: عدد اکتان گاز طبیعی ۱۲۰ و عدد اکتان بنزین در بهترین حالت ۹۵ است. هر چه عدد اکتان سوخت بالاتر باشد میتوان آن را در موتورهای با نسبت تراکم بالاتر مورد استفاده قرار داد. از آنجاییکه نسبت تراکم موتور از نظر تئوری عامل اصلی تعیین راندمان موتورهای احتراق جرقه ای است ، در صورتیکه خودرو صرفا CNG سوز باشد میتوان موتور را با نسبت خیلی بالاتر از موتورهای بنزین سوز طراحی نمود و با افزایش راندمان موتور مصرف سوخت و تولید آلاینده ها را کاهش داد. این در حالی است که نسبت تراکمهای خودروهای بنزینی و یا دوگانه سوز ما چیزی بین ۹ تا ۱۰ حتی در برخی خودروها پایین تر از ۹ است.
عطار با تاکید بر اینکه راندمان خودروها کاملا وابسته به نسبت تراکم است، گفت: از یک ماشین بنزینی با نسبت تراکم ۹ در بهترین حالت راندمان حدود ۳۵ درصد گرفته می شود. در حالی که اگر یک خودرو فقط برای گاز طبیعی طراحی گردد میتوان به راحتی راندمان آن را تا ۵۵ درصد هم افزایش داد ولی ان خودرو نمیتواند بنزین را تحمل کند
GTLبهتر از CNG
وی ضمن انتقاد به وضع کنونی تبدیل خودروها به دوگانه سوز گفت: بهتر است وزارت نفت توسعه استفاده از GTL را برای خودروهای فعلی بررسی کند.
وی با بیان اینکه شاید گاز طبیعی بهترین منبع سوخت از نظر اقتصادی در کشور ما باشد اما این دلیل نمی شود که حتما به عنوان CNG در خودروهای دو گانه سوز استفاده بشود، خاطر نشان کرد: گاز طبیعی را می شود به GTL تبدیل کرد محصولی که مشخصات آن شبیه به بنزین است و در ماشینهای معمولی می توان از آن استفاده کرد. وقتی CNG با مزایای ذاتی آن به شکل دو گانه سوز کردن خودروها استفاده بشود مشکلاتی از قبیل انتشار گاز گلخانه ای از طریق نشت متان پیش خواهد آمد و همچنین خودرو افت توان و راندمان پیدا میکند. زمانی که یک ماشین بنزینی به ماشین گازسوز تبدیل می شود، همان راندمان ۳۵ درصد ماشین بنزینی ممکن است به زیر ۲۰ درصد کاهش می یابد.
عطار اضافه کرد: CNG نسبت به بنزین سوخت پاک تری محسوب می شود ولی در خودرو برای ایجاد قدرت یکسان در مقایسه با موتور بنزین سوز باید مقدار گاز بیشتری مصرف شود و عملا در میزان کربن سوخته شده نسبت به بنزین تفاوتی حاصل نخواهد شد و سطح آلودگی شهرها چندان تغییر نخواهد کرد و حتی ممکن است آلودگی ماشینهای گازسوزی که دوگانه سوز هستند بیشتر شود، مگر اینکه خودروهای تک سوز گاز سوز طراحی بشود که فقط بتوانند از سوخت گازطبیعی استفاده نمایند. آن زمان ماشینهای با راندمان بالا و بدون معضلاتی که الان میبینیم میتوانیم داشته باشیم.
CNG بهتر است یا LPG
عطار در پاسخ به این سوال که CNG بهتر است یا LPG گفت: LPG گاز همراه نفت است ترکیب آن بیشتر پروپان و بوتان است که فرآوردههای سنگین تری نسبت به CNG هستند. LPG به نوعی وابسته به تولید نفت است و اگر به هر دلیل نفت تولید نشود LPG هم نخواهد بود. در حالی که گاز طبیعی و CNG از مخازن گازی استخراج می شود و این مستقل از برداشت نفت میباشد. یعنی به هر دلیلی، به دلیل تحریم یا عدم امکان فروش نفت، اگر تولید نفت قطع بشود تولید LPG نیز قطع خواهد شد. بطور مثال چند سال پیش اتفاقی افتاد که LPG کلا در کشور کم یاب شد. بنابراین LPG را روی مصارف ضروری تر مانند مصارف خانگی به شکل کپسولهای ۱۱ کیلویی و ۳۳ کیلویی میگذارند که هم اکنون نیز در روستاها توزیع میکنند بنا براین CNG گزینه بهتری است.
طرحهای موفق CNG در ماشین سنگین
عطار با ذکر خاطره ای از زمان دانشجویی در کانادا گفت: زمانی که در کانادا تحصیل میکردم و روی این موتورها تحقیق میکردم، طرحهای موفق CNG در ماشین سنگین بود نه سبک. بطور مثال در اتوبوسها نسبت به خودروهای سواری به دلیل اینکه محدودیت فضا وجود ندارد و امکان نصب کپسولهای گاز روی سقف اتوبوس و یا کف آن وجود دارد مشکل پیمایش پیدا نمیکرد و از آنجایی که موتور پایه اتوبوس موتور دیزل است و نسبت تراکم ۱۴ و ۱۵ دارد براحتی میتوان سیستم احتراق را از احتراق تراکمی به جرقه ای تبدیل نمود و به راندمانهای خیلی بالاتر از نسبت تراکمهای ۸ و ۹ که در ماشین سواری وجود دارد دست یافت. بنابراین خودرو با کیفیت و راندمان بالاتری که مشکل پیمایش نیز نداشته باشد بدست می آمد.